Amaç: Sağlık çalışanları kesici-delici alet yaralanmaları sonucunda hepatit B virüsü (HBV), hepatit C virüsü (HCV) ve human immunodeficiency virüs (HIV) gibi kan ve vücut sıvılarıyla bulaşan etkenlere bağlı infeksiyonlar açısından mesleki risk altındadır. Bu çalışmada, özel bir hastanede sağlık çalışanlarının kesici delici alet yaralanmalarının retrospektif olarak değerlendirilmesi ve çıkan sonuçlara göre alınacak önlemlerin irdelenmesi amaçlanmıştır.
Materyal ve Metod: Hastanemizde Ocak 2015-Aralık 2021 tarihleri arasında görev yapan sağlık çalışanlarının kesici-delici alet yaralanmalarına maruz kalma durumları Enfeksiyon Kontrol Komitesi tarafından tutulan bildirim formlarındaki kayıtlar incelenerek retrospektif olarak değerlendirildi. Veriler sayı ve yüzdelik değerler olarak belirtildi.
Bulgular: Altı yıllık sürede yaş ortalamaları 28.36 olan toplam 143 sağlık çalışanında kesici-delici alet yaralanması maruziyeti vardı. Yaralanmaya en fazla maruz kalan meslek grubu hemşirelerdi (%39.9). Klinik servislerde (%27.9) ve polikliniklerde (%23.1) yaralanma daha fazla görüldü. Yaralanmaların en sık nedeni iğne ucu maruziyeti (%49.7) ve en sık yaralanan vücut bölümü el bölgesiydi (%76.9). Perkütan yaralanmalar en sık (%67.2) tıbbi işlem esnasında gerçekleşmişti. Yaralanmaların tümü yüzeyel yaralanma idi. Sağlık çalışanlarının %73.4‘ü olay sırasında kişisel koruyucu ekipman kullanmıştı. Yaralanmaların %79.7‘sinin kaynağı biliniyordu. Kaynağı bilinen yaralanmalarda bakılan serolojik incelemede %5.3‘ünün HbsAg-pozitif olduğu görüldü. Anti-HCV ve anti-HIV pozitifliği saptanmadı. Yaralanma anında 143 çalışanın hiçbirinde HbsAg, anti-HCV ve anti-HIV pozitifliği saptanmadı. Yaralanmaya maruz kalan sağlık çalışanlarının HBV infeksiyonu yönünden yapılan serolojik incelemelerinde %98.6 oranında immün oldukları gözlendi. Altı aylık izlem boyunca risk altındaki çalışanda HBV, HCV ve HIV infeksiyonu gelişmedi.
Sonuç: Çalışmamızda yaralanma veya riskli temas olaylarının büyük kısmı, iş yükü ve niteliği diğer bölümlere göre daha fazla olan klinik servislerde çalışan hemşirelerde iğne ucu yaralanması şeklinde meydana gelmiştir. HBV’ne karşı aşılanma oranları yüksek olup altı aylık izlem sonunda HBV, HCV ve HIV ile infeksiyon gelişmemesi sevindiricidir. Kişisel koruyucu ekipmanların kullanımının sağlanması için sağlık çalışanlarının desteklenmesi, tıbbi atıkların kontrolü yönetmeliğinin uygulanması, denetimlerin yapılması, eksikliklerin giderilmesi kesici-delici alet yaralanması sonucu olabilecek infeksiyonların engellenmesi açısından önemlidir.
Kesici-delici alet yaralanmaları Sağlık çalışanları Hepatit B
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Konular | Klinik Tıp Bilimleri |
Bölüm | Araştırma Makalesi |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 27 Aralık 2022 |
Gönderilme Tarihi | 30 Haziran 2022 |
Kabul Tarihi | 8 Ekim 2022 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2022 Cilt: 19 Sayı: 3 |
Harran Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi / Journal of Harran University Medical Faculty