The Role of Cognitive Distortions on the Relationship Between Individuals' Self-Esteem and Sexual Self Sufficiency

Yıl 2023, Cilt: 20 Sayı: 2, 384 - 388, 31.08.2023

Mahir Yeşildal , Mehmet Cem Yiğit

https://doi.org/10.35440/hutfd.1294191

Öz

Amaç: İnsanlar çeşitli şeyler yaşar, gözlemler ve hissederler. Sonuç olarak, kendileri, diğer insanlar ve çevreleri hakkında çeşitli fikirler geliştirirler. Bu fikirlerin bazıları sabit olabilirken, kişinin içinde bulunduğu psikolojik durum bazılarını değiştirebilmektedir. Bu çalışma, bilişsel çarpıtmaların bireylerin benlik algıları ile cinsel öz yeterlilikleri arasındaki ilişkiyi etkileyip etkilemediğini belirlemeyi amaçlamaktadır.

Materyal ve metod: Araştırmanın örneklemini %50'si kadın, %50'si erkek olmak üzere 200 kişi oluşturmaktadır. Araştırmada kullanılan veri toplama araçları Rosenberg Benlik Saygısı Ölçeği, Cinsel Öz Yeterlilik Ölçeği ve Bilişsel Çarpıtmalar Ölçeğidir. Çalışmada yapılan araştırmaya göre kişilerin cinsel öz yeterlilikleri ile eğitim ya da gelir durumları arasında bir ilişki olmadığı görülmüştür.

Bulgular: Ancak cinsel öz yeterlilik ile benlik saygısı ve bilişsel çarpıtma arasında düşük düzeyde ancak istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Bilişsel çarpıtma puanları arttıkça kişinin cinsel öz yeterlilik ve benlik saygısı puanları azalmaktadır. Cinsel öz yeterlilik ve öz saygıya sahip olmayan bireylerin kendilerini ve çevrelerini yanlış yorumlama eğiliminde olduklarını söylemek yanlış olmayacaktır.

Sonuçlar: Çalışmada veriler literatürden alınmış ve katılımcılar tarafından ölçekler uygulanmıştır. Özellikle bireylerin samimi ve doğru cevap verdikleri kabul edilmiştir ve bu kabul anketin sınırlılığı olarak da görülebilir.

Anahtar Kelimeler

sexual self syfficiency, self esteem, cognitive distoritons

Bı̇reylerı̇n Benlı̇k Saygısı ve Cı̇nsel Öz Yeterlı̇lik Arasındakı̇ İlı̇şkı̇de Bilişsel Çarpıtmaların Rolü

Öz

Amaç: İnsanlar çeşitli şeyler yaşar, gözlemler ve hissederler. Sonuç olarak, kendileri, diğer insanlar ve çevreleri hakkında çeşitli fikirler geliştirirler. Bu fikirlerin bazıları sabit olabilirken, kişinin içinde bulunduğu psikolojik durum bazılarını değiştirebilmektedir. Bu çalışma, bilişsel çarpıtmaların bireylerin benlik algıları ile cinsel öz yeterlilikleri arasındaki ilişkiyi etkileyip etkilemediğini belirlemeyi amaçlamaktadır.

Materyal ve metod: Araştırmanın örneklemini %50'si kadın, %50'si erkek olmak üzere 200 kişi oluşturmaktadır. Araştırmada kullanılan veri toplama araçları Rosenberg Benlik Saygısı Ölçeği, Cinsel Öz Yeterlilik Ölçeği ve Bilişsel Çarpıtmalar Ölçeğidir. Çalışmada yapılan araştırmaya göre kişilerin cinsel öz yeterlilikleri ile eğitim ya da gelir durumları arasında bir ilişki olmadığı görülmüştür.

Bulgular: Ancak cinsel öz yeterlilik ile benlik saygısı ve bilişsel çarpıtma arasında düşük düzeyde ancak istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Bilişsel çarpıtma puanları arttıkça kişinin cinsel öz yeterlilik ve benlik saygısı puanları azalmaktadır. Cinsel öz yeterlilik ve öz saygıya sahip olmayan bireylerin kendilerini ve çevrelerini yanlış yorumlama eğiliminde olduklarını söylemek yanlış olmayacaktır.

Sonuçlar: Çalışmada veriler literatürden alınmış ve katılımcılar tarafından ölçekler uygulanmıştır. Özellikle bireylerin samimi ve doğru cevap verdikleri kabul edilmiştir ve bu kabul anketin sınırlılığı olarak da görülebilir.

Anahtar Kelimeler

benlik saygısı, bilişsel çarpıtmalar, cinsel özyeterlilik

Kaynakça

• 1. Akdağ F. Evli bireylerde psikolojik iyi oluşun kök aile ile ilişkiler, benlik saygısı ve evlilik doyumu açısından yordan-ması: Ege Üniversitesi; 2014.
• 2. Çelik E. Evli bireylerin cinsel özgüven düzeyleri ile cinsel öz-yeterlik, evlilik yaşam doyumu ve cinsel utangaçlıkların ince-lenmesi: Sakarya Universitesi (Turkey); 2012.
• 3. Bandura A, Schunk DH. Cultivating competence, self-efficacy, and intrinsic interest through proximal self-motivation. Journal of personality and social psychology. 1981;41(3):586.
• 4. Scholz U, Doña BG, Sud S, Schwarzer R. Is general self-efficacy a universal construct? Psychometric findings from 25 countries. European journal of psychological assess-ment. 2002;18(3):242.
• 5. Bailes S, Creti L, Fichten CS, Libman E, Brender W, Amsel R. Sexual self-efficacy scale for female functioning. Handbook of sexuality-related measures: Routledge; 2013. p. 573-82.
• 6. Artukoğlu F. Psikoloji öğrencilerinin evliliğe ilişkin tu-tumlarının yordayıcısı olarak ilişkilerle ilgili bilişsel çarpıtma-ları. Yayımlanmış yüksek lisans tezi) Haliç Üniversitesi İstan-bul. 2016.
• 7. Karasar N. Bilimsel arastirma yontemi: Kavramlar-ilkeler-teknikler. Ankara: Nobel Yayin Dagitim Kaya, A(2012) Egitim psikolojisi (7 basim) Ankara: Pegem. 2009.
• 8. Çokluk Ö, Şekercioğlu G, Büyüköztürk Ş. Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik: SPSS ve LISREL uygulamaları: Pegem Akademi Ankara; 2012.
• 9. George D. SPSS for windows step by step: A simple study guide and reference, 17.0 update, 10/e: Pearson Education India; 2011.
• 10. Demiriz S, Öğretir AD. Alt ve üst sosyo-ekonomik düzeydeki 10 yaş çocuklarinin anne tutumlarinin incelenmesi. Kastamonu eğitim dergisi. 2007;15(1):105-22.
• 11. Raskin NJ, Rogers CR. Person-centered therapy. 2005.
• 12. Kuzucu Y, Tunçer İ, Şeyma A. İlişkilerde bilişsel çarpıtmalar ve öz-kontrol ilişkisinde sürekli öfkenin aracılık rolü. Adnan Menderes Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi. 2015;6(1):48-56.