Sağlık Tedbiri Nedeniyle Bir Eğitim Araşırma Hastanesinde Takipli Olan Çocukların Sosyodemografik Özelliklerinin Değerlendirilmesi: Üç Yıllık Retrospektif İnceleme

Yıl 2025, Cilt: 22 Sayı: 4

Seda Bozduman Çelebi , Serkan Güneş , Gupse İnal Ulutaş

Öz

Amaç: Bu çalışma, sağlık tedbiri kapsamında Sağlık Bilimleri Üniversitesi Adana Şehir Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde takip ve tedavisi sürdürülen çocukların klinik ve sosyodemografik özelliklerini değerlendirmeyi amaçlamaktadır.
Materyal ve metod: Bu çalışmaya 01 Haziran 2020-23 Aralık 2022 tarihleri arasında Sağlık Bilimleri Üniversitesi Adana Şehir Eğitim ve Araştırma Hastanesi Çocuk Psikiyatrisi Polikliniği’nde sağlık tedbiri nedeniyle takip edilen çocuklar alınmıştır. Çalışma için gerekli veriler, kliniğin kendine ait arşivinde yer alan sağlık tedbiri hastalarının dosya kayıtlarının geriye dönük incelenmesi ile elde edilmiştir. Sağlık tedbiri kararı verilmiş olan çocukların yaşı, cinsiyeti, eğitim durumu; ebeveynlerine ait yaş, eğitim ve ruhsal hastalık bilgileri; çocuğun IQ düzeyi, sağlık tedbiri kararı verilme sebebi ve verilen diğer tedbir kararları incelenmiştir.
Bulgular: Çocuk Psikiyatrisi Polikliniği’ne sağlık tedbiri nedeniyle yönlendirilmiş 50 çocuk ve ergen dâhil edilmiştir. Katılımcıların %58’i (n=29) kız, %42’si (n=21) erkek olup, ortalama yaşları 13,8±4,5 yıldır. Sağlık tedbiri kararıyla birlikte en sık verilen tedbir danışmanlık tedbiridir. Sağlık tedbiri kararının en sık nedeni “cinsel istismar”, ikinci sırada “ebeveynin bakım verememesi” yer almaktadır. Cinsel istismar olgularında mağdurların çoğunluğu kız çocuklarıdır. Katılımcıların %64’ü bir psikiyatrik tanıya sahip olmakla birlikte en sık travma sonrası stres bozukluğu görülmektedir. Katılımcıların %56’sı psikofarmakolojik tedavi almaktadır.
Sonuç: Araştırma sonuçları, çocuk istismarı ve ihmalinin önlenmesi için erken müdahale programlarının güçlendirilmesi, risk altındaki ailelere yönelik destek hizmetlerinin artırılması ve sağlık çalışanlarının bu konudaki farkındalık ve becerilerinin geliştirilmesi gerektiğini göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Çocuk koruma kanunu , Sağlık tedbiri , Çocuk psikiyatrisi

Etik Beyan

Bu çalışma, Sağlık Bilimleri Üniversitesi Adana Şehir Eğitim ve Araştırma Hastanesi Bilimsel Araştırmalar ve Yayın Etiği Kurulu tarafından onaylanmıştır (karar no: 2335, tarih: 29.12.2022).

Evaluation of the Sociodemographic Characteristics of Children Followed Due to a Health Measure in a Training and Research Hospital: A Three-Year Retrospective Review

Öz

Background: This study aimed to evaluate the clinical and sociodemographic characteristics of children monitored and treated under health protection orders at University of Health Sciences Türkiye Adana City Training and Research Hospital.
Materials and Methods: The study included children who were followed up due to a health protection order at the Child and Adolescent Psychiatry Outpatient Clinic of the University of Health Sciences Türkiye Adana City Training and Research Hospital between June 1, 2020, and December 23, 2022. Data were collected retrospectively from the medical records archived in the clinic. Variables examined included the child’s age, sex, educational status, parental age and education level, presence of psychiatric disorders in parents, the child’s IQ level, the reason for the health protection order, and any additional protective or supportive measures implemented.
Results: A total of 50 children and adolescents referred due to health protection orders were included in the study. Of these, 58% (n=29) were female and 42% (n=21) were male, with a mean age of 13.8±4.5 years. The most common additional measure alongside the health protection order was counseling. The most frequent reason for the health protection order was sexual abuse, followed by parental neglect or inability to provide care. In sexual abuse cases, the majority of victims were female. Overall, 64% of participants had a psychiatric diagnosis, with post-traumatic stress disorder being the most common. Additionally, 56% were receiving psychopharmacological treatment.
Conclusions: The findings of this study highlight the need to strengthen early intervention programs for the prevention of child abuse and neglect, increase support services for at-risk families, and enhance the awareness and competencies of healthcare professionals in this area.

Anahtar Kelimeler

Child protection law , Health measure , Child psychiatry

Kaynakça

• 1. Dağ H, Doğan M, Sazak S, Kaçar A, Yılmaz B, Doğan A, ve ark. Çocuk Haklarına Güncel Yaklaşım. Cukurova Med J. 2015;40(1):1.
• 2. Tatlı M, Örün E. Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi’ne Göre Türk Çocuklarının Sağlık ve Sosyal Hakları Açısından Durumu. Yeni Tip Derg. 2012;29(3):132-137.
• 3. Çocuk Koruma Kanunu (ÇKK). 5395 Sayılı Kanun. 03.07.2005.
• 4. Kul M, Dağ P, Akdağ B, Canoğulları Kul G. Sağlık Tedbiri Uygulaması Kapsamında Takip Edilen Çocuk ve Ergenlerin Psikososyal Değerlendirme Sonuçları. Bull Leg Med. 2023;28(3):267-272.
• 5. Güller B, Yaylacı F. Sağlık Tedbiri Nedeniyle Takip Edilen Çocuk ve Ergenlerin Sosyo-demografik ve Klinik Özellikleri. Turk J Child Adolesc Ment Health. 2022;29(2):67-74.
• 6. Nasıroğlu S. Sağlık Tedbiri Alınan Çocuk ve Ergenlerin Ruhsal Değerlendirmesi. Cukurova Med J. 2017;42(Suppl 1):645.
• 7. Akdağ B. Sağlık Tedbiri Kapsamındaki Çocukların Çocuk Psikiyatri Perspektifinden Değerlendirilmesi: Bir İlçe Örneklemi. Current Perspectives in Social Sciences. 2023;27(2):152-159.
• 8. Çetintaş A, Ersoy E, Kaya Y, Aksüt Y. Çocuk Cinsel İstismarı ve Toplumsal Risk Faktörleri. Tarih Okulu Dergisi. 2021;14(52):2114-2137.
• 9. Topuz A, Sarp N. İzmir Adliyesi’nde Görülen Çocuk İstismarı Vakalarının İçerik Analizi (Cinsel İstismar). Sosyal Araştırmalar ve Yönetim Dergisi. 2023;6(1):69-89.
• 10. Turla A, Aydın B, Uygul ES, Günbegi MZ, Kuloğlu MM, Karabekiroğlu K. Sexual Abuse of Children in Turkey: Psychiatric Evaluation of 1785 Cases. Noro Psikiyatr Ars. 2022;59(3):193-196.
• 11. Norman R, Byambaa M, De R, Butchart A, Scott J, Vos T. The long-term health consequences of child physical abuse, emotional abuse, and neglect: a systematic review and meta-analysis. Plos Med. 2012;9(11):e1001349.
• 12. Herrenkohl T, Hong S, Klika J, Herrenkohl R, Russo M. Developmental impacts of child abuse and neglect related to adult mental health, substance use, and physical health. J Fam Violence. 2013;28(2):135-145.
• 13. Bayrak N, Akpınar D, Üstüner Top F, Uzun S. The Evaluation of Child Sexual Abuse: Child Advocacy Center Example. J Dr Behcet Uz Child Hosp. 2022;12(1):67-75.
• 14. Cook P, Kang S. Birthdays, schooling, and crime: regression-discontinuity analysis of school performance, delinquency, dropout, and crime initiation. Am Econ J Appl Econ. 2016;8(1):33-57.
• 15. Bilginer Ç, Hesapçıoğlu S, Kandil S. Çocukluk Çağı Cinsel İstismarı: Mağdur ve Sanık Açısından Çok Yönlü Bakış. Dusunen Adam. 2013;26(1):55-64.
• 16. Şimşek Ş, Uysal C, Gençoğlan S, Bez Y. Türkiye’de Çocuk Cinsel İstismarı: Gözden Geçirme Çalışması. Mustafa Kemal Univ Tip Derg. 2013;4(14):26-38.
• 17. Pelit K, Alkan M. Suça Sürüklenen Çocukların Sosyo-Demografik ve Suç Özelliklerinin İncelenmesi. Türkiye Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi. 2022;6(1):51-65.
• 18. Güneş D, Gökler R. Türkiye’de Suça Sürüklenen Çocukların Aile Özellikleri. J Hum Sci. 2017;14(4):3742-3755.