Ağrı İlinde Sığırlarda Ayak Hastalıkları Prevalansının Belirlenmesi

Yıl 2018, Cilt: 7 Sayı: 2, 207 - 212, 27.12.2018

Selvinaz Yakan

https://doi.org/10.31196/huvfd.508987

Cited By: 6

Öz

Bu çalışma; Ağrı
ilinde sığırlarda görülen ayak hastalıklarının prevalansının belirlenmesi
amacıyla yapıldı. Araştırma farklı ırk, yaş ve cinsiyette toplam 1486 sığır
üzerinde yürütüldü. Araştırmadaki hayvanların ırklara göre dağılımı %34.66 (515
olgu)’sı Montofon, %30.96 (460 olgu)’sı Simental, %24.02 (357 olgu)’si yerli
ırk, %10.36 (154 olgu)’sı melez sığırlardı. Olguların cinsiyete göre dağılımı
ise %84.45 (1255 olgu)’i dişi, %15.55 (231 olgu)’i erkekti. 1486 sığırdan 280
sığırda ayak hastalığı tespit edildi. Tespit edilen hastalıkların %29.45 (48 olgu)’i interdigital dermatitis, %23.31
(38 olgu)’i digital dermatitis, %16.57 (27 olgu)’si interdigital hiperplazi, %15.95
(26 olgu)’i ökçe çürüğü, %6.75 (11 olgu)’i tırnak çatlağı, %3.68 (6 olgu)’i interdigital
flegmon, %2.45 (4 olgu)’i taban ülseri ve %1.84 (3 olgu)’ü beyaz çizgi
hastalığı oluşturdu. Hastalık tespit edilen olguların %54.29 (152 olgu)’unda
tırnak deformasyonu ile birlikte lezyon görülürken %3.92 (11 olgu)’sinde sadece
lezyon, %41.79 (117 olgu)’un da da sadece tırnak deformasyonu saptandı.
Topallık %2.14 oranında sağ ön ayakta, %4.29 oranında sol ön ayak, %47.86
oranında sağ arka ayak, %45.71 oranında sol arka ayakta görülmüştür. Arka
ayaklardaki lezyonların daha çok lateral (%55.73), ön ayakta ise daha çok
medial tırnaklarda (%61.11) yerleştiği saptanmıştır. Bu araştırmanın
sonuçlarına göre 2016-2017 yılları arasında Ağrı ilinde sığırlarda ayak
hastalıklarının yıllık prevalansı %18.84 olarak belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Ayak hastalıkları, Prevalans, Sığır, Ağrı ili

Determination of Prevalence of Foot Diseases in the Cattle in Ağrı Province

Öz

This study was conducted
to determine the prevalence of foot diseases in cattle in Ağrı province. The
study was carried out on a total of 1486 cattle of different breeds, ages and
genders. Distribution of animals according to breeds were 34.66% (515 cases)
Brown Swiss, 30.96% (460 cases) Simmental, 24.02% (357 cases) indigenous breed and
10.36% (154 cases) crossbreeds. Distribution of the cases among genders were
84.45% (1255 cases) females and 15.55% (231 cases) males. Foot diseases were
found in 280 of 1486 cattle. Among the diseases determined were interdigital
dermatitis in 29.45% (48 cases), digital dermatitis in 23.31% (38 cases),
interdigital hyperplasia in 16.57% (27 cases), bruised sole in 15.95% (26
cases), fissured ungulae in 6.75% (11 cases), interdigital phlegmon in 3.68% (6
cases), sole ulcer in 2.45% (4 cases) and white line diseases in 1.84% (3
cases). In 11 cases (3.92%) only lesions were observed while in 117 cases
(41.79%) only hoof deformities were determined. In 152 cases (54.29%) both lesions
and hoof deformities, were determined. Lameness were observed 2.14% in the
right forefoot, 4.29% in the left forefoot, 47.86% in the right hind foot and
45.71% in the left hind foot. The lesions were found to be located more frequently in
the lateral hoof of the hind foot (55.73%) and in the medial hoof of the front foot
(61.11%). According to the results of this research, the annual prevalence of
foot diseases in cattle in Ağrı province was determined as 18.84% between
2016-2017.

Anahtar Kelimeler

Foot disease, Prevalence, Cattle, Ağrı province

Kaynakça

• Alkan İ, Boynukara B, Celep M, 1993: Van ve yöresinde sığır ayak hastalıklarının yayılışı, nedenleri ve sağaltımı üzerine bir araştırma. YYÜ Vet Fak Derg, 4(1-2), 87-95.
• Anteplioğlu H, Akın F, 1978: Kliniğimizde sığırlarda rastladığımız topallıklar ve bunların nedenlerine toplu bir bakış. AÜ Vet Fak Derg, 25(1), 144-162.
• Atasoy N, 2003: Erzurum yöresinde süt sığırlarında görülen ayak hastalıklarının insidansı ve bunların sağaltımı. YYÜ Vet Fak Derg, 14(1), 1-5.
• Baran V, Kamiloğlu A, 1997: Sığırlarda topallığın belirlenmesinde yararlanılan tanı kontrol çizelgeleri. Kafkas Univ Vet Fak Derg, 3(2), 247-249.
• Canpolat İ, Bulut S, 2003: Elazığ ve çevresinde sığırlarda görülen ayak hastalıklarının insidansı üzerine gözlemler. FÜ Sağ Bil Derg, 17(3), 155-160.
• Canpolat İ, Bulut S, İşler CT, Timurkan S, 2005: Effect of biotin or ethylendiamine dihyriodidie suplementation on claw lessions in cattle. Doğu Anadolu Araştırmaları Dergisi, 3(2), 56-59.
• Çeçen G, Görgül OS, 2007: Bursa yöresindeki bir işletmede, sağmal süt sığırı sürüsünde karşılaşılan topallıkların değerlendirilmesi. Veteriner Cerrahi Derg, 13(1), 5-10.
• Elma E, Kumandaş A, 2015: Sığırlarda tırnak kesimi. Türkiye Klinikleri J Vet Sci Surg-Special Topics, 1(1), 73-77.
• Görgül OS, 1988: Sığırlarda tırnak bakımı ve ayak hastalıklarının sebep ve sonuç ilişkileri. Profesörlük Takdim Tezi, Uludağ Üniv Vet Fak, Bursa.
• Görgül OS, Kahraman MM, Çeçen G, Akkoç A, Gül NY, Sevimli A, 2002: Sığırlarda digital ve interdigital dermatitis'lerde klinik tanı, sağaltım ve histopatolojik bulgular. Uludağ Univ J Fac Vet Med, 21, 115-124.
• Güzel N, Erden H, 2000: Aydın yöresi sığırcılık işletmelerinde ayak hastalıklarının dağılımı. Veteriner Cerrahi Derg, 6(3-4), 8-10.
• Han MC, Sağlıyan A, Polat E, 2017: Sığırlarda ahır zemin tiplerinin ayak hastalıkları ve tırnak deformasyonları üzerine etkilerinin araştırılması. Harran Üniv Vet Fak Derg, 6(1), 19-24.
• İstek Ö, Durgun T, 2004: Muş ve yöresindeki sığırlarda görülen ayak hastalıklarının prevalansı üzerine araştırmalar. Doğu Anadolu Bölgesi Araştırmaları, 39-47.
• Kamiloğlu A, 2014: Çiftlik Hayvanlarında Ayak Hastalıkları. 1. Baskı., Medipres, Ankara, Türkiye.
• Keskin E, Durmuş AS, 2016: Gaziantep ve yöresinde gözlenen sığır ayak hastalıklarının insidansı ve tedavileri üzerine gözlemler. FÜ Sağ Bil Vet Derg, 30(3), 181-186.
• Ormancı S, Belge A, 2001: Van ve yöresinde süt sığırlarında ayak hastalıklarının nedenleri, dağılımı ve sağaltımı üzerinde çalışmalar. YYÜ Sağ Bil Derg, 7(1-2), 139-145.
• Özcan S, Pamuk K, 2009: Afyonkarahisar ve çevresinde sığır ayak hastalıklarının insidansı. Kocatepe Vet J, 2(2), 15-19.
• Özsoy S, Yücel R, 1991: İstanbul ve yöresindeki kültür ırkı sığırlarda ayak hastalıklarının etiyoloji, patogenezis ve sağaltımları üzerine karşılaştırmalı araştırmalar. İstanbul Üniv Vet Fak Derg, 17(1), 93-108.
• Sağlıyan, A, Ünsaldı, E. 2002: Tunceli ve yöresindeki sığırlarda karşılaşılan ayak hastalıklarının insidansı üzerine gözlemler. FÜ Sağ Bil Derg, 16(1), 47-56.
• Salcı H, 2015: Sığırlarda ayak hastalıklarının radyolojik ve biyomekanik ilişkilendirilmesi: 13 olguluk bir ön çalışma. Uludağ Univ J Fac Vet Med, 34(1-2), 89-93.
• Samsar E, Akın F, Güzel N, Koç B, Ersümer C, Yavru N, 1977: Ankara bölgesi süt ineklerinin ekstremitelerinde görülen sirurjikal hastalıklar ve bunların hazırlayıcı nedenleri. Veteriner Hekimliği Dergisi, 47, 15-24.
• Şındak N, Keskin O, Selçukbiricik H, Sertkaya H, 2003: Şanlıurfa ve yöresinde sığır ayak hastalıklarının prevalansı. YYÜ Vet Fak Derg, 14(1), 14-18.
• Ünsaldı E, Durmuş AS, 1999: 1994-1998 yılları arasında kliniğimize gelen sığırlarda gözlenen ayak hastalıkları ve sağaltımları. FÜ Sağ Bil Derg, 13, 405-412.
• Yalçın C, Sarıözkan S, Yıldız AŞ, Günlü A, 2010: Burdur, Kırklareli ve Konya İl’lerindeki süt sığırcılığı işletmelerinde ayak hastalıklarından kaynaklanan finansal kayıplar. Ankara Üniv Vet Fak Derg, 57, 99-104.
• Yavru N, Koç Y, Elma E, Erer H, Özkan K, İzci C, Kaya Z, 1992. Konya bölgesinde sığır topallıklarına neden olan ayak hastalıkları üzerine radyolojik ve histopatolojik incelemeler. SÜ Vet Fak Derg, 8(1), 3-8.
• Yavru N, İzci C, 1988: Konya bölgesinde sığır topallıklarına neden olan ekstremite hastalıklarının sınıflandırılması ve bu hastalıkların tanısında radyolojinin önemi. Doğa Vet Hay Derg, 13(3), 283-293.
• Yayla S, Aksoy Ö, Kılıç E, Cihan M, Özaydın İ, Ermutlu CŞ, 2012: Kars ve yöresinde sığırların bakım ve barındırma koşulları ile ayak hastalıkları arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi. Harran Üniv Vet Fak Derg, 1(1), 22-27.
• Yaylak E, 2008: Süt sığırlarında topallık ve topallığın bazı özellikleri. Hay. Üretim, 49, 47-56.
• Yurdakul İ, Şen İ, 2018: Sivas ve yöresinde sığır ayak hastalıkları prevalansının belirlenmesi. Harran Üniv Vet Fak Derg, 7(1), 51-55.
• Yücel R, 1982: İstanbul ve Tekirdağ bölgesindeki sığırlarda görülen ayak hastalıklarının toplu bir değerlendirilmesi. İstanbul Üniv Vet Fak Derg, 1, 47-61.