HİDROKSİKLOROKİN İLE UZUN SÜRELİ TEDAVİ ALTINDA OLAN SİSTEMİK LUPUS ERİTEMATOZUSLU HASTALARDA COVID-19’UN PREVELANSI VE KLİNİK SEYRİ

Yıl 2021, Cilt: 7 Sayı: 1, 1 - 15, 30.04.2021

Özkan Yükselmiş

Öz

COVID-19 enfeksiyonu bir anda ortaya çıkan ve dünyanın tamamını etkileyen bir halk sağlığı sorunu olmuştur. Henüz tanıştığımız bir sağlık sorunu olduğundan ve tedavi protokolü ile ilgili fikir birliğine varılamadığından birçok çalışmaya konu olmuştur. Hastalığın semptomlarının gerilemesi için en etkili tedavinin viral yükün azaltılması olduğu bilinmektedir. Halihazırda viral yükü kesin olarak azaltan bir ilaç bulunamamıştır. Ancak ribavirin, pensiklovir, nitazoksanit, nafamostat, klorokin ve iki iyi bilinen geniş spektrumlu antiviral ilaç remdesivir (GS-5734) ve favipiravir (T-705) tedavide ilk seçenek olarak güncel protokolde var olmuştur. Sistemik lupus eritematöz hastaların tedavi protokollerinde ise immun sistemi baskılayan ve antimalaryal ilaç ve ilaç gruplarının kullanıldığı bilinmektedir. Biz de çalışmamızda sistemik lupus eritematozuslu hastalarda COVID-19 enfeksiyonunun prevelansını ve bu enfeksiyona yakalanmaları halinde oluşabilecek klinik tabloyu araştırmayı amaçladık. Aynı zamanda uzun süreli hidrosiklorokin kullanan sistemik lupus eritematozuslu hastaların COVID-19 enfeksiyonundan daha az etkilenip etkilenmeyeceğini ve profilaktik olarak hidroksiklorokin kullanımının nasıl bir klinik seyir ve hasta prevelansı oluşturacağını araştırmayı amaçladık. Yaptığımız çalışma sonuç olarak lupus hastalarının doğal olarak viral enfeksiyonlara daha duyarlı olduklarını gösteren kanıtlar olduğunu ortaya koymuştur. Aynı zamanda COVID-19 prevelansının SLE hasta grubuyla ilişkisi saptanamamış ve daha büyük hasta gruplarıyla bu tip takip ile SARS-CoV-2 enfeksiyonunun serolojik olarak belirlenmesi, SLE'li hastalarda COVID-19'un etkisini daha iyi anlamak için değerli olacağı vurgusu yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler

COVID-19, ROMATİZMAL HASTALIKLAR, SİSTEMİK LUPUS ERİTEMATOZUS, HİDROKSİKLOROKİN, KLOROKİN, PROFİLAKSİ, ACE2

Kaynakça

• 1-Zhu N, Zhang D, Wang W, et al. China novel coronavirus investigating and research team a novel coronavirus from patients with pneumonia in China. N Engl J Med. 2020;382(8):727–733. doi: 10.1056/NEJMoa2001017.
• 2- World Health Organization. 29 March 2020 https://www.who.int/news-room/commentaries/detail/modes-of-transmission-of-virus-causing-covid-19-implications-for-ipc-precaution-recommendations
• 3-Vabret N. . Immunity. 2020 Jun 16; 52(6): 910–941. Published online 2020 May 6. doi: 10.1016/j.immuni.2020.05.002
• 4- Lai C. , Shih T. , Ko W.. Severe acute respiratory syndrome coronavirus 2 (SARS-CoV-2) and coronavirus disease-2019 (COVID-19): The epidemic and the challenges. https://doi.org/10.1016/j.ijantimicag.2020.105924
• 5- Hahn B H. Systemic lupus erythematosus and related syndromes Kelly WN, Harris ED,Ruddy S,Sledge CB (eds).In Text-book of Rheumatology WB Saunders Company, 1997 pp:1015-1056.
• 6- Petri M. Epidemiology of systemic lupus erythematosus. Best Pract Res Clin Rheumatol 2002;16: 847-858.
• 7-Sheriff A, Gaipl US, Voll RE, Kalden JR, Herrmann M.Apoptosis and systemic lupus erythematosus. Rheum Dis Clin North Am. 2004;30(3):505-27.
• 8- Kaplan MJ. Apoptosis in systemic lupus erythematosus. Clin Immunol 2004;112:210-8.
• 9- Korn T Betteli E, Oukka M, Kuchroo VK. IL-17 and TH 17 cells. Annu Rev Immunol 2009; 27: 485-517
• 10- Sherer Y, Gorstein A, Fritzler MJ, Shoenfeld Y. Autoantibody explosion in systemic lupus erythematosus: more than 100 different antibodies found in SLE patients. Semin Arthritis Rheum 2004;34. 301-37.
• 11- Arbuckle MR,McClain MT, Rubertone MV, Scofield RH, Dennis GJ, James JA, Harley JB. Development of autoantibodies before the clinical onset of systemic lupus erythematosus. New Eng J Med 2003; 349:1526-1533.
• 12- Altıntaş ND, Tiryaki O,Tutkak H, Düzgün N. An Analysis of the relationship between different autoantibodies and clinical findings in a group of Turkish patients with systemic lupus erythematosus. Gazi Medical Journal 2008;19(3): 126-132.
• 13- Düzgün N, Şahin M, Genç Y, Tutkak H.Antinucleosome antibodies and systemic lupus erythematosus. Ann NY Academy Science 2007;1109:421-428.
• 14- Hahn BH Management of systemic lupus erythematosus Ruddy S, Harris ED,Sledge C (eds). In Kelley's Textbook of Rheumatology, WB Saunders Company ,Philadelphia 2001,1125-1136.
• 15- Francis L, Perl A. Pharmacotherapy of systemic lupus erythematosus. Expert Opin Pharmacother 2009;10:1481-94.
• 16- Liu J, Cao R, Xu M, et al. Hydroxychloroquine, a less toxic derivative of chloroquine, is effective in inhibiting SARS-CoV-2 infection in vitro. Cell Discov. 2020;6:16. [PMID: 32194981] doi:10.1038/s41421-020-0156-0.
• 17- Zou L, Dai L, Zhang X, Zhang Z. Hydroxychloroquine and chloroquine: a potential and controversial treatment for COVID-19. 2020;8:1. PMID: 32740801 doi: 10.1007/s12272-020-01258-7
• 18-Gautret P, Lagier JC, Parola P, Hoang VT, Meddeb L, Mailhe M, Doudier B, Courjon J, Giordanengo V, Vieira VE, Dupont HT, Honore S, Colson P, Chabriere E, La Scola B, Rolain JM, Brouqui P, Raoult D. Hydroxychloroquine and azithromycin as a treatment of COVID-19: results of an open-label non-randomized clinical trial. Int J Antimicrob Agents. 2020 doi: 10.1016/j.ijantimicag.2020.105949.
• 19-Gautret P, Lagier JC, Parola P, Hoang VT, et.al. Clinical and microbiological effect of a combination of hydroxychloroquine and azithromycin in 80 COVID-19 patients with at least a six-day follow up: an observational study. Travel Med Infect Dis. 2020;34:101663. doi: 10.1016/j.tmaid.2020.101663.
• 20- Cortegiani A, Ingoglia G, Ippolito M, Giarratano A, Einav S. COVID-19'un tedavisi için klorokinin etkinliği ve güvenliği üzerine sistematik bir derleme. J Crit Care. 2020; 57 : 279-283. doi: 10.1016 / j.jcrc.2020.03.005.
• 21- Holubar J, Quintrec L. M, Letaief H, Faillie L. J, Pers Y-M, Jorgensen C. Monitoring of patients with systemic lupus erythematosus during the COVID-19 outbreak. http://dx.doi.org/10.1136/annrheumdis-2020-217919
• 22- Sawalha H. A., Zhao M., Coit P., Lu Q.. Epigenetic dysregulation of ACE2 and interferon-regulated genes might suggest increased COVID-19 susceptibility and severity in lupus patients. Clin Immunol. 2020 Jun; 215: 108410. Published online 2020 Apr 8. doi: 10.1016/j.clim.2020.108410 PMCID: PMC7139239 PMID: 32276140
• 23- Katsuyama E., Suarez-Fueyo A., Bradley S.J., Mizui M., Marin A.V., Mulki L., Krishfield S., Malavasi F., Yoon J., Sui S.J.H., Kyttaris V.C., Tsokos G.C. The CD38/NAD/SIRTUIN1/EZH2 Axis mitigates cytotoxic CD8 T cell function and identifies patients with SLE prone to infections. Cell Rep. 2020;30:112–123. (e114)
• 24- Li Y., Gorelik G., Strickland F.M., Richardson B.C. Oxidative stress, T cell DNA methylation, and lupus. Arthritis Rheum. 2014;66:1574–1582.
• 25- Konig MF , Kim AH ,Scheetz MH , et al COVID-19 global rheumatology alliance. baseline use of hydroxychloroquine in systemic lupus erythematosus does not preclude SARS-CoV-2 infection and severe COVID-19. Annals of the Rheumatic Diseases 2020. doi:10.1136/annrheumdis-2020-217690. [Epub ahead of print: 7 May 2020].