İntramüsküler Enjeksiyon Sırasında Kullanılan Farklı Tekniklerin Ağrı ve İlaç Sızıntısı Üzerine Etkisi

Yıl 2021, Cilt: 7 Sayı: 2, 79 - 92, 30.08.2021

Birgül Alaşar , Kıvan Çevik

Öz

Bu deneysel araştırmanın amacı, intramüsküler enjeksiyon sırasında kullanılan farklı tekniklerin ağrı ve ilaç sızıntısı üzerine etkisini incelemektir. Araştırma, 02 Şubat 2017 – 02 Şubat 2018 tarihleri arasında bir devlet hastanesinin acil servis bünyesinde bulunan enjeksiyon biriminde yürütüldü. Araştırma verilerinin toplanmasında; “Hasta Tanıtım Formu”, “Görsel Kıyaslama Ölçeği (GKÖ)”, “Veri Toplama Formu” kullanıldı. İntramüsküler enjeksiyonlar her hastaya üç kez olmak üzere araştırmacı tarafından dorsagluteal bölgeye uygulandı. Ağrı değerlendirmeleri başka bir hemşire tarafından yapıldı. Üç farklı teknikle uygulanan enjeksiyon sonrasında enjeksiyon yerine steril kurutma kağıdı ile 10 sn bası uygulandıktan sonra ilaç sızıntısı milimetrik olarak ölçüldü. Her bir hastanın sağ veya sol kalçası üç yöntemden birine randomize edilerek enjeksiyon yöntemlerinin seçiminde “blok randomizasyon” yöntemi kullanıldı. Hastalara uygulanan yöntemin ne olduğu belirtilmedi. Verilerin değerlendirilmesinde Friedman Testi, Mann-Whitney U, T test ve Kruskal Wallis testleri kullanıldı.Araştırmaya katılan hastaların yaş ortalaması 33,38±9,21 olup, %51,7’sinin 30-39 yaş grubunda, %60,0’ının kadın, %73,3’ünün evli, %45,0’inin normal kilolu olduğu saptandı. Enjeksiyon sonrasında hava kilidi tekniğinde, Z tekniğinde ve standart teknikte ağrı puan ortalamaları sırasıyla 2,88±1,63; 3,30±2,00; 3,75±2,03’dür. Enjeksiyon sonrasında hava kilidi tekniğinde, Z tekniğinde ve standart teknikte ilaç sızıntısı puan ortalamaları sırasıyla 2,15±1.14 mm; 2,87±1,21mm ve 2,99±1,29mm’dir.Hava kilidi tekniği ile yapılan intramüsküler enjeksiyon uygulamasında hissedilen ağrı ve ilaç sızıntısının Z tekniği ve standart tekniğe göre daha düşük olduğu saptandı.

Anahtar Kelimeler

ağrı, ilaç sızıntısı, intramüsküler enjeksiyon

Kaynakça

• Elizabeth H, Winslow RN. The right site for IM injections. American Journal of Nursing. 1996; 96 (4): 53.
• Mitchell JR, Whitney FW. The effect of injection speed on the perception of intramuscular injection pain. A Clinical Update. AAOHN Journal. 2001; 49 (6): 286-292.
• Lang SH, Zawacki AM, Johson JE. Reducing discomfort. American Journal of Nursing. 1976;76(5): 800-801.
• Russell K, Nicholson R, Naidu R. Reducing the pain of benzathine penicillin injections in the rheumatic fever population of Counties Manukau District Health Board. J Paediatr Child Health. 2014; 50(2):112-117.
• Rodger MA, King L. Drawing up and administering intramuscular injections: A Review of the Literature. Journal of Advanced Nursing. 2000; 31(3): 574-582.
• Nicoll LH, Hesby A. Intramuscular injection: An integrative research review and guideline for evidence-based practice. Applied Nursing Research. 2002; 15(3): 149-162.
• Wynaden D, Landsborough I, McGowan S. et al. Best practice guidelines for the administration of intramuscular injections in the mental health setting. Int J Ment Health Nurs. 2006; 15(3): 195-200.
• Walters M, Furyk J. An evaluation of an educational teaching package on intramuscular injections, in blantyre. Nurse Education in a Resource Limited Environment. 2010; 10(5): 256-261.
• Güneş ÜY, Zaybak A, Biçici B, Çevik K. Hemşirelerin intramüsküler enjeksiyon işlemine yönelik uygulamalarının incelenmesi. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi. 2009; 12(4): 84-90.
• Zeyrek Ş, Kurban NK. Hemşirelerin intramüsküler enjeksiyon bilgi ve uygulamalarına eğitimin etkisi: Z tekniği ve ventrogluteal alan. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi. 2017; 19(1): 26-37.
• Ağaç E, Güneş YP. Effect on pain of changing the needle prior to administering medicine intramuscularly: A randomized controlled trial. Advanced Nursing. 2011; 67(3): 563–568.
• Chung JWY, Ng WMY, Wong TKS. An experimental study on the use of manual pressure to reduce pain in intramuscular injections. Journal of Clinical Nursing. 2002; 11: 457-461.
• Workman B. Safe injection techniques. Nurs Stand. 1999; 13(39): 47-53.
• Najafidolatabad S, Malekzadeh J, Mohebbinovbandegani Z. Comparison of the pain severity, drug leakage and ecchymosis rates caused by the application on tramadol intramuscular injection in Z-track and air-lock techniques. Invest Educ Enferm. 2010; 28(2):171-175.
• Kara D. İntramüsküler enjeksiyona bağlı gelişen ağrının azaltılmasına yönelik yöntemler. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2013; 2(1):169-181.
• Tabachnick BG, Fidell LS. Using Multivariate Statistics (6th ed.). Allyn & Bacon, Boston; 2013.
• Tuğrul E, Khorshid L. Effect on pain intensity of injection sites and speed of injection associated with intramuscular penicillin, International Journal of Nursing Practice. 2014; 20: 468-474.
• Şahin M, Eşer İ. Effect of the buzzy application on pain and injection satisfaction in adult patients receiving intramuscular injections. Pain Manag Nurs. 2018;19(6):645-651.
• Şahiner CN, İnal S, Akbay AS. The effect of combined stimulation of external cold and vibration during immunization on pain and anxiety levels in children. Journal of Perianesthesia Nursing. 2015; 30(3): 228-235.
• Şendir M, Büyükyılmaz F, Çelik Z, Taşköprü İ. Comparison of 3 Methods to Prevent Pain and Bruising After Subcutaneous Heparin Administration, Clin Nurse Spec. 2015; 29(3):174-180.
• Yılmaz D, Khorshid L, Dedeoğlu Y. The effect of the Z-track technique on pain and drug leakage in intramuscular injections. Clinical Nurse Specialist. 2016; 30 (6): E7-E12.
• Mac Gabhann L. A comparison of two depot injection techniques. Nurs Stand. 1998; 12(37): 39-41.
• Keen MF. Intramuscular injection techniques to reduce site discomfort and lesions. Nursing Research. 1986; 35(4): 207-210. (Abstract).
• Erdal E, Ulufer F, Eşer İ. İntramüsküler enjeksiyon yerinde ağrı ve lezyonları azaltmak için “Z enjeksiyon ve standart enjeksiyon tekniklerinin karşılaştırılması. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi. 1989; 5(2): 22-32.
• Kara D. ve Güneş ÜY. The effect on pain of three different methodsof intramuscular injection: A randomized controlled trial. International Journal of Nursing Practice. 2016; 22: 152-159.
• Karaçay P, Aslan FE, Şelimen D. Acil travma ünitelerinde ağrı geçirme yaklaşımlarının belirlenmesi. Ağrı. 2006; 18(1): 44-51.
• Eti-Aslan F. Postoperatif ağrının bireysel özelliklerle ilişkisi. Türk Hemşireler Dergisi. 1997; 47(6): 3-8.
• Zaybak A, Güneş Ü.Y, Tamsel S, Khorshid L, Eşer İ. Does obesity prevent the needle from reaching muscle in intramuscular injections? J Adv Nurs. 2007; 58(6): 552-556.
• Nisbet A.C. Intramuscular gluteal injections in the increasingly obese population: retrospective study. British Medical Journal. 2006; 332 (7542): 637-638.
• Özdemir L, Pınarcı E, Akay BN, Akyol A. Effect of methylprednisolone injection speed on the perception of intramuscular injection pain. Pain Management Nursing. 2010; 12(1):1-8.