Gazetecilik Müfredatında İnsan Hakları Eğitimi: İnsan Hakları Kültürünün İnşası

Yıl 2011, Cilt: 3 Sayı: 10, 1 - 22, 01.06.2011

H. Esra Arcan

Öz

Diğer mesleklerden farklı olarak gazeteciliğin layıkıyla yerine
getirilebilmesi için bir toplumda insan haklarının belli düzeyde gelişme
göstermesi zorunludur. İfade özgürlüğü olmaksızın nitelikli gazetecilik
uygulaması mümkün olmadığı gibi medyanın desteği olmaksızın insane
haklarının gelişmesi, yaygınlaşması ve korunması da mümkün değildir. Bu
benzersiz karşılıklı varoluşsal bağımlılık ve etkileşim nedeniyle nitelikli
gazetecilik uygulaması insan hakları kültürü ortamına ihtiyaç duyar.
Diğer yandan unutulmamalıdır ki, insan hakları yaklaşımından uzak
gazetecilik uygulaması insan haklarının ihlal edildiği bir uygulamaya dönüşme
potansiyelini de beraberinde taşır. Bu nedenle gazetecilik eğitiminin müfredat
programlarında insan hakları eğitimi ve insan hakları temelli gazetecilik
uygulamalarının yer alması bir gerekliliktir.
Bu çalışma insan hakları kültürünün inşasında insan hakları temelli
gazetecilik uygulamalarının katkısını incelemekte ve Türkiye‟de mevcut
gazetecilik yüksek eğitiminde insan hakları ve hak temelli gazetecilik
eğitiminin müfredatı içinde yeterli oranda yer alıp almadığını sorgulamaktadır.

Anahtar Kelimeler

nsan hakları, Gazetecilik, İnsan hakları kültürü, Hak temelli gazetecilik, Gazetecilik yüksek eğitim müfredatı

HUMAN RIGHTS EDUCATION IN JOURNALISM CURRICULUM: CONSTRUCTION OF HUMAN RIGHTS CULTURE

Öz

Unlike any other profession, journalism needs a certain level
development of human rights in a society in order to fulfill the profession.
Without freedom of expression a qualified journalism practice is not possible on
the one hand, on the other hand human rights cannot be spread, develop and
protect without support of the media and journalism. Because of this unique
relationship and existential interdependence, qualified journalism practice gets
benefits from human rights culture and peace. However, unless having human
rights based approach, the media and journalism is a double-edged sword.
Journalists can be a protector of human rights as well as a violator of human
rights, thus placing human rights courses that aim to teach human rights in
general and human rights approach to journalism in journalism curriculum is
necessary. Understanding above mentioned complex and complicated
interaction between human rights and journalism practice and recognizing
importance of human rights based approach to the journalism gives a new
perspective to the future generation of journalists that helps to construct a
human rights culture in which human being can live with more dignity and
equality and build a just society.
This paper takes its starting point probable contribution of rights based
approach and rights based journalism in context of construction of human rights
culture and later frame fundamental principles of human rights based journalism
in general. Considering undergraduate and graduate level journalism education
in Turkey, it poses questions including: What are the main components as focus
areas of journalism education in curricular level? What is the place of human
rights education and courses in journalism curriculum? Answering these
questions paper will discuss visibility or invisibility of human rights and rights
based journalism education in Turkey and also journalism educators‟ approach
to human rights based journalism.

Anahtar Kelimeler

Human rights, Journalism, Human rights culture, Human rights education, Human rights based approach to journalism, Journalism curriculum.