DİJİTAL PAZARLAMADAN FİJİTAL PAZARLAMAYA GEÇİŞE ÖRNEK OLARAK ARTIRILMIŞ GERÇEKLİK VE SANAL GERÇEKLİK UYGULAMALARININ PAZARLAMA ÜZERİNDEKİ KATKILARININ İNCELENMESİ

Yıl 2018, Cilt: 10 Sayı: 1, 77 - 111, 01.01.2018

Necla Köse Deniz Yengı̇n

https://doi.org/10.17932/IAU.IAUD.m.13091352.2018.1/37.77-111

Öz

Sanal bir dünyaya adapte olan bireyler açısından hızla
gelişen teknolojinin yaşamlarının her alanına tesir etmesi kaçınılmaz olmuştur.
Bireylerin yaşam tarzlarından bakış açılarına kadar etki eden teknoloji ve
teknolojik unsurlar, onların alışveriş alışkanlıklarına da etki etmektedir. Her
an her şeyden haberdar olabilen ve bilgiye rahatça ulaşabilen bireyler pasif
rolde yaşamaktan sıyrılmıştır. Dolayısıyla günümüz çağında bireyler, sadece
tüketir konumda değil aynı zamanda üretime etki eder konumda olmaktadır. Bu
durum, pazarlama stratejisi oluşturan markaların yahut şirketlerin teknolojik
yenilikleri takip eder ve aktif halde kullanır olmalarını gerektirmektedir. Bu
çalışma, bireylerin teknolojik yenilikleri benimseyebilme konusunda yaş sınırı
taşımadıklarını ve bu yeniliklerin pazarlama üzerindeki etkilerini veya
katkılarını incelemeyi hedeflemiştir. 
Dijital düzenden yeni bir kavram olan fijital düzene geçiş yaşanmaya
başlanmıştır. Bu fijital düzen içerisinde artırılmış gerçeklik ve sanal
gerçeklik uygulamalarının yeri oldukça fazladır. Bireylere daha gerçekçi ve
daha dokunulabilir bir ortam sağlayan fijital uygulamalar, onların ilgisini
çekme konusunda başarılı olmaktadır. Pazarlama teknikleri arasında yerini alan
fijital pazarlama hakkında görüşlerin alınabilmesi için kantitatif araştırma
kategorisindeki çevrimiçi anket yöntemini kullanmak uygun görülmüştür. Çalışma
neticesinde artırılmış gerçeklik ve sanal gerçeklik uygulamalarını kapsayan
fijital pazarlama içeriklerine, bireylerin rahatça uyum sağlayacakları ve bu
uygulamaların tüketime olumlu etkilerinin olacağı görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

: Dijital Pazarlama, Fijital Pazarlama, Artırılmış Gerçeklik, Sanal Gerçeklik

Kaynakça

• 360 Sanal Gerçeklik. (2016, Kasım 14). Retrieved from 360 Sanal Gerçeklik: https://www.360sanalgerceklik.com
• Aksoy, R. (2009). İnternet Ortamında Pazarlama. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Alakuşu, Ş. (2014). Viral Pazarlama. Ankara: Akademisyen Kitabevi.
• Arıca, L. A. (2016, Mayıs 5). Dijital Ajanslar. Retrieved from Dijital Ajanslar: http://www.dijitalajanslar.com
• Arıcı, L. A. (2016, Nisan 19). Dijital Ajanslar. Retrieved from Dijital Ajanslar: http://www.dijitalajanslar.com
• Arıcı, V. A. (2013). T.C. Adnan Mendres Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Fen Eğitiminde Sanal Gerçeklik Programları Üzerine Bir Çalışma: "Güneş Sistemi ve Ötesi Uzay Bilmecesi" Ünitesi Örneği Yüksek Lisans Tezi. Aydın.
• Aşkan, L. Teknolo. Retrieved from Teknolo: http://www.teknolo.com
• Ayvaz, T. (2014, Kasım 16). Dijital Ajanslar. Retrieved from Dijital Ajanslar: http://www.dijitalajanslar.com
• Ayvaz, T. (2015, Ekim 12). Dijital Ajanslar. Retrieved from Dijital Ajanslar: http://www.dijitalajanslar.com
• Ayvaz, T. (2016, Mart 7). Dijital Ajanslar. Retrieved from Dijital Ajanslar: http://www.dijitalajanslar.com
• Ayvaz, T. (2016, Temmuz 11). Dijital Ajanslar. Retrieved from Dijital Ajanslar: http://www.dijitalajanslar.com
• Balcı, A. (2005). Sosyal Bilimlerde Ataştırma. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Baudrillard, J. (2016). Simülakrlar ve Simülasyon. Ankara: Doğu Batı Yayınları.
• Baudrillard, J. (2016). Tüketim Toplumu. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Bilici, F. (2015). T.C. Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstirüsü Pazarlamada Artırılmış Gerçeklik ve Karekod Teknolojileri: Tüketicilerin Artırılmış Gerçeklik Teknoloji Algılamaları Üzerine Bir Alan Araştırması Yüksek Lisans Tezi. Bursa.
• Bird, D. (2007). Commonsense Direct Digital Marketing. USA: Kogan Page.
• Bostan, B. (2007). T.C. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sanal Gerçeklikte Etkileşim Doktora Tezi . İstanbul.
• Chaffey, D., & Smith, P. (2008). eMarketing eXcellence planning and optimizing your digital marketing. USA: Butterworth-Heinemann.
• Çoruh, L. (2011). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Sanat Tarihi Dersinde Bir Öğrenme Modeli Olarak Sanal Gerçeklik Uygulamasının Etkililiğinin Değerlendirilmesi Doktora Tezi. Ankara.
• Dirlik, A. (2007). Teori ve Politika. Retrieved Mart 26, 2017, from teorivepolitika.net: http://www.teorivepolitika.net/index.php/kitaplar/item/227-teknolojik-determinizm-ve-materyalist-tarih-anlayisi
• Doyle, P. (2003). Değer Temelli Pazarlama. İstanbul: MediaCat.
• Elden, M. (2015). Reklam ve Reklamcılık. İstanbul: Say Yayınları.
• Ergin, Ö. (2014, Mayıs 27). slideshare. Retrieved Nisan 4, 2017, from slideshare: https://www.slideshare.net
• Ertemel, A. V. (2016). Dijital Çağda İllüzyonel Pazarlama. İstanbul: Abaküs Yayın.
• Eser, Z., Korkmaz, S., & Öztürk, S. A. (2011). Pazarlama Kavramlar - İlkeler - Kararlar. Ankara: Siyasal Yayın.
• Featherstone, M. (2013). Postmodernizm ve Tüketim Kültürü. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Grunig, J. E. (2005). Halkla İlişkilerde ve İletişim Yönetiminde Mükemmellik. İstanbul: Rota Yayın Yapım .
• Güçdemir, Y. (2015). Sanal Ortamda İletişim "Bir Halkla İlişkiler Perspektifi". İstanbul: Derin Yayınları.
• Hegarty, J. (2016). Reklam Zekayı Sihre Dönüştürmek. İstanbul: MediaCat.
• İbili, E., & Şahin, S. (2013). Artırılmış Gerçeklik ile İnteraktif 3D Geometri Kitabı Yazılımın Tasarımı ve Geliştirilmesi: ARGE3D. Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi.
• indir.com. Retrieved from indir.com: http://www.indir.com
• Kalan, Ö. (2015). Postmodern Tüketim ve Mobil Pazarlama Stratejisi Olarak Viral Reklam. In A. Özkan, N. Tandaçgüneş, & B. Ö. Doğan, Yeni Medya ve Reklam. İstanbul: Derin Yayınları.
• Karatay, A. (2015). T.C. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Artırılmış Gerçeklik Teknolojisi ve Müze İçi Eser Bilgilendirme ve Tanıtımlarının Artırılmış Gerçeklik Teknolojisi Yordamıyla Yapılması Yüksek Lisans Tezi. Kütahya.
• Kayapa, N. (2010). Yıldız Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Gerçek ve Sanal Gerçeklik Ortamları Arasındaki Algısal Farklılıklarda Göselleştirmeye İlişkin Özelliklerin Araştırılması Doktora Tezi. İstanbul.
• Kızılırmak, D. (2015, Temmuz 2). Dijital Ajanslar. Retrieved from Dijital Ajanslar: http://www.dijitalajanslar.com
• Knapp, D. E. (2000). Marka Aklı. İstanbul: MediaCat.
• Küçük, Ö. (2016, Ekim 7). blog.royandteddy. Retrieved Nisan 28, 2017, from blog.royandteddy: http://blog.royandteddy.com
• Küçük, S. (2015). T.C Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Mobil Artırılmış Gerçeklikle Anatomi Öğreniminin Tıp Öğrencilerinin Akademik Başarıları İle Bilişsel Yüklerine Etkisi ve Öğrencilerin Uygulamaya Yönelik Görüşleri Doktora Tezi. Erzurum.
• Küçük, S., Yılmaz, R. M., & Göktaş, Y. (2014). İngilizce Öğreniminde Artırılmış Gerçeklik: Öğrencilerin Başarı, Tutum ve Bilişsel Yük Düzeyleri. Tedmem.
• Lehy, T. T. (2017). Fijital (Phygital) Dünyanın Psikolojik Motifleri. Brandmap. Markalaşmada Halkla İlişkilerin Rolü. (2011, Haziran 18). Retrieved Şubat 7, 2017, from halklailiskiler.com: http://www.halklailiskiler.com/
• McLuhan, M. (2014). Gutenberg Galaksisi. Ankara: Yapı Kredi Yayınları.
• McQuail, D., & Windahl, S. (2010). İletişim Modelleri. Ankara: İmge Kitabevi.
• Nevres, B. (2016, Şubat 18). Mediatrend. Retrieved from Mediatrend: http://mediatrend.mediamarkt.com.tr
• Odabaşı, Y. (2017). Pazarlama Fijital Dünyanın Neresinde ? Brandmap.
• Okay, A., & Okay, A. (2005). Halkla İlişkiler Kavram, Strateji ve Uygulamaları. İstanbul: Der Yayınları. onemsoft. Retrieved Mart 20, 2017, from onemsoft: https://www.onemsoft.com
• Öngen, Y. (2014). T.C. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kişilerarası İletişim Açısından Sanal Gerçeklik Olarak Bilgisayar Oyunları: Word Of Warcraft Örneği Yüksek Lisans Tezi. İstanbul.
• Özel, A. P., & Sert, N. Y. (2015). Dijital Halkla İlişkiler Kavram ve Araçları. İstanbul: Derin Yayınları.
• Özgüven, N. (2015). Sosyal Ağlarda Markalaşma: Dijital Ortamlarda Reklam Uygulama Örnekleri. In A. Özkan, N.
• Tandaçgüneş, & B. Önaydoğan, Yeni Medya ve Reklam. İstanbul: Derin Yayınları.
• Özkan, A. (2015). Reklamda Etik İlkelerin Stratejik Değeri ve Hukuksal Denetim Yönetimi Olarak Özdenetimin Önemi. In A.
• Özkan, N. Tandaçgüneş, & B. Önaydoğan, Yeni Medya ve Reklam. İstanbul: Derin Yayınları.
• Öztürk, E. (2010). Teknolojik Determinizm Üzerine Birkaç Söz… . Yarınlar.
• Öztürk, G. (2015). Küresel ve Yerel Markaların Dijital Reklam Trendleri: Dijital Düşün, Kişisel Davran. In A. Özkan, N. Tandaçgüneş, & B. Ö. Doğan, Yeni Medya ve Reklam. İstanbul: Derin Yayınları.
• Peltekoğlu, F. B. (2016). Halkla İlişkiler Nedir ? İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım.
• Rifkin, J. (2015). Nesnelerin İnterneti ve İşbirliği Çağı. İstanbul: Optimist Yayım Dağıtım.
• Roman, W. (2002). Digital Marketing: Using New Tecnologies to Get Closer to Your Customers. USA: Kogan Page.
• Ryan, D. (2016). Dijital Pazarlama. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Ryan, D., & Jones, C. (2009). Understanding Digital Marketing Marketing strategies for engaging the digital generation. London and Philadelphia: Kogan Page.
• Sel, V. (2013, Ağustos 15). Volkan Sel. Retrieved Nisan 22, 2017, from Volkan Sel: http://volkansel.com
• Sezer, N., & Sert, N. Y. (2015). Gerilla Reklamlar ve Sosyal Medyadaki Uygulamaları. In A. Özkan, N. Tandaçgüneş, & B. O. Doğan, Yeni Medya ve Reklam. İstanbul: Derin Yayınları.
• Stevenson, N. (2015). Medya Kültürleri. Ankara: Ütopya Yayınevi.
• SurveyMonkey. Retrieved from SurveyMonkey: https://tr.surveymonkey.com
• Tandaçgüneş, N. (2015). Yeni Medya ve "Oyun" Olgusunun Değişen Kültürel İşlevi: Advergaming. In A. Özkan, N.
• Tandaçgüneş, & B. Ö. Doğan, Yeni Medya ve Reklam. İstanbul: Derin Yayınları.
• Tekvar, S. O. (2016). Yeni Medya Yeni Halkla İlişkiler. Ankara: Karınca Yayınevi.
• Törenli, N. (2005). Yeni Medya, Yeni İletişim Ortamı. Ankara: Bilim ve Sanat.
• Tülü, M., & Yılmaz, M. (2012). iPhone ile Arttırılmış Gerçeklik Uygulamalarının Eğitim Alanında Kullanılması Uşak Üniversitesi. Akademik Bilişim Konferans Bildirileri. Akademik Bilişim.
• Uslusoy, B. S. (2016). Dijimodern Medyada Reklam Tüketimi. İstanbul: Volga Yayıncılık.
• Uysal, C. (2016, Ağustos 15). Webtures. Retrieved Nisan 28, 2017, from Webtures: https://www.webtures.com.tr
• Ünal, F. C. (2013). İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Artırılmış Gerçeklik Teknolojisinin Kullanımıyla Mimarlık Rehberi; EINDHOVEN Kenti Üzerinden Değerlendirilmesi Yüksek Lisans Tezi. İstanbul.
• Webtures. Retrieved 2017, from Webtures: https://www.webtures.com.tr/
• Wheeler, A. (2009). Designing Brand Indentity. New Jersey: John Wiley & Sons. Yalçınkaya, N. G. (2017). Fijital (Phygital) Dünya. Brandmap.
• Yaman, M. (2014, Temmuz 29). mzffryaman.tumblr.com. Retrieved Mart 26, 2017, from mzffryaman.tumblr.com: https://mzffryaman.tumblr.com/post/93223889281/determinizm-teknolojik-determinizm-ve-ara%C3%A7
• Yengin, D. (2014). Yeni Medya ve Dokunmatik Toplum. İstanbul: Derin Yayınları.
• Yengin, D. (2017). İletişim Çalışmalarında Araştırma Yöntemleri ve Uygulamaları. İstanbul: Der Yayınları.
• Yeniliklerin Yayılması Ders Notları. (2013, Ocak 17). Retrieved Nisan 3, 2017, from Yeniliklerin Yayılması Ders Notları: https://yeniliklerinyayilmasidersnotlari.wordpress.com/
• Yılmaz, E. A. (2016). Oyunlaştırma. İstanbul: Abaküs Kitap Yayın Dağıtım.
• Yılmaz, T. (2015, Aralık). T.C. İstanbul Aydın Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Türk Takı Sektöründe Uygulanan Halkla İlişkiler Faaliyetlerinin Mükemmel Halkla İlişkiler Kuramı Bağlamında İncelenmesi Yüksek Lisans Tezi. İstanbul.