Sosyal-Duygusal Yetkinlik Ölçeği'nin Türkçeye Uyarlanması ve Güvenilirlik-Geçerlilik Çalışması

Yıl 2021, , 142 - 160, 15.08.2021

İnan Ay , Gülhan Temel

https://doi.org/10.21733/ibad.839544

Cited By: 2

Öz

Bireysel farklılıklara bağlı olarak bazı insanlar sosyal durumları sıkıntısız ele alırken, bazıları bu konuda daha az başarı gösterebilmektedir. Sosyal-duygusal yetkinlik (Social-Emotional Expertise) kavramı, bu farklılıkları daha iyi anlamak adına McBrien, Wild ve Bachorowski (2018) tarafından geliştirilmiş bir yapıdır. Bu araştırmanın genel amacı; McBrien vd. (2018) tarafından geliştirilmiş olan Sosyal-Duygusal Yetkinlik Ölçeği’nin (Social-Emotional Expertise Scale) Türkçeye uyarlanması ve güvenilirlik-geçerlilik analizlerinin incelenmesidir. Dil eşdeğerliliği çalışması kapsamında ölçeğin Türkçe ve İngilizce formlarından alınan puanlar arasındaki ilişkiye bakılmış ve bu ilişki .883, p˂.01 olarak bulunmuştur. Ölçeğin Cronbach Alpha katsayısı .855 ve test-tekrar test güvenilirlik katsayısı .838’tür. Ölçüt-bağımlı geçerliliğin incelenmesi amacıyla yapılan çalışmada kullanılan Asıl Form Schutte Duygusal Zeka Testi ile Sosyal-Duygusal Yetkinlik Ölçeği arasındaki ilişki .615, p˂.01 olarak bulunmuştur. Ölçeğin kişinin kendisi ve bir yakın arkadaşı tarafından kişinin kendisinin değerlendirildiği formlar arasındaki ilişki ise .556, p˂.01 olarak belirlenmiştir . Doğrulayıcı faktör analizinden elde edilen uyum indeksi değerleri sonucunda Sosyal-Duygusal Yetkinlik Ölçeği’nin orijinal formunda sunulan iki faktörlü yapısının Türk kültüründe doğrulandığı sonucuna varılmıştır. Araştırmadan elde edilen tüm bulgular, ölçeğin güvenilir ve geçerli bir ölçme aracı olduğunu destekler niteliktedir.

Anahtar Kelimeler

sosyal-duygusal yetkinlik, ölçek uyarlama, güvenirlik, geçerlilik, kişilerarası ilişkiler

Adaptation of Social-Emotional Expertise Scale To Turkish: Study of Reliability and Validity

Öz

Depending on their individual differences, some people cope with social situations without problems, while others are less successful. The concept of Social-Emotional Expertise is a structure introduced by McBrien, Wild, and Bachorowski (2018) in order to have a better understanding of these differences. The general purpose of this research is; adapting the Social-Emotional Expertise Scale to Turkish and performing reliability and validity analysis. The correlation coefficient between scores obtained from the two forms of the scale (Turkish and English) was .883, p˂.01. The Cronbach Alpha coefficient of the scale was .855 and the test-retest reliability coefficient was .838. To examine the criterion-related validity of the scale, the correlation coefficient between original form of Schutte Emotional Intelligence Test and the Social-Emotional Expertise was examined and the result was .615, p˂.01. The result of correlation coefficient between the self-assessment of the scale and the forms in which the individual was evaluated by a close friend was.556, p˂.01. As a result of the fit index values obtained from the confirmatory factor analysis, it was concluded that the two-factor structure of the Social-Emotional Expertise Scale as presented in its original form, was also confirmed in Turkish culture. All the findings obtained from the research support that the scale is a reliable and valid measurement tool.

Anahtar Kelimeler

social-emotional expertise, scale adaptation, reliability, validity, interpersonal relationships

Kaynakça

• Barnett, G., ve Mann, R. E. (2013). Empathy deficits and sexual offending: A model of obstacles to empathy. Aggression and Violent Behavior, 18, 228–239. doi: 10.1016/j.avb.2012.11.010
• Baron-Cohen, B., ve Wheelwright, S. (2004). The empathy quotient: An investigation of adults with Asperger syndrome or high functioning autism, and normal sex differences. Journal of Autism and Developmental Disorders, 34, 163-175.
• Baysan, A., Leyla ve Bora, E. (2009). Empati ölçeği Türkçe formunun üniversite öğrencilerinde psikometrik özellikleri. Psychometric features of Turkish version of empathy quotient in university students. Bulletin of Clinical Psychopharmacology, 19, 39-47.
• Büyüköztürk, Ş. (2002). Faktör analizi: Temel Kavramlar ve Ölçek Geliştirmede Kullanımı. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 2002; 32:470-83.
• Büyüköztürk, Ş. (2018). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı (24th ed.). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Cohen, D., ve Strayer, J. (1996). Empathy in conduct-disordered and comparison youth. Developmental Psychology, 32, 988–998. doi:10.1037/0012–1649.32.6.988
• Çokluk, O., Şekercioğlu, G., ve Büyüköztürk, S. (2016). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik. Ankara: Pegem Akademi.
• Davis, M. H. (1983). Measuring individual differences in empathy: Evidence for a multidimensional approach. Journal of Personality and Social Psychology, 44, 113-126.
• Dymond, R. F. (1949). A scale for the measurement of empathic ability. Journal of Consulting Psychology, 13(2), 127–133. doi:10.1037/h0061728
• Eisenberg, N., Fabes, R. A., ve Spinrad, T. L. (2006). Prosocial development. In N. Eisenberg, W. Damon, & R. M. Lerner (Eds.), Handbook of child psychology Vol. 3: Social, emotional and personality development (pp. 646–718). Hoboken, NJ: Wiley.
• Erdoğdu, M. (2008). Duygusal Zekanın Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 7(23).
• Erkuş, A., ve Selvi, H. (2019). Psikolojide Ölçme ve Ölçek Geliştirme III: Ölçek Uyarlama ve "Norm" Geliştirme. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Goleman, D. (2017). Sosyal Zeka – İnsan İlişkilerinin Yeni Bilimi (7. Baskı.) ( Deniztekin, O. Ç. çev.). Varlık.
• Gore, J. (2009). The interaction of sex, verbal, and nonverbal cues in same-sex first encounters. Journal of Nonverbal Behavior, 33, 279-299.
• Hall, J. A., ve Bernieri, F. J. (Eds.). (2001). Interpersonal sensitivity: Theory and measurement. Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum.
• Karagöz, Y. (2016). Spss ve amos23 uygulamalı istatistiksel analizler. Ankara: Nobel Yayınları.
• Kenny, D. A. (1994). Interpersonal perception: A social relations analysis. New York, NY: Guilford Press.
• Kenny, D. A. (2004). PERSON: A general model of interpersonal perception. Personality and Social Psychology Review, 8, 265-280.
• Kline, R. B. (2011). Principles and practice of structural equation modeling: issues and practical considerations. New York: The Guildford Press.
• Marsh, H.W., Hau, K.T. ve Wen, Z. (2004). In search of golden rules: comment on hypothesis-testing approaches to setting cutoff values for fit ındexes and dangers in overgeneralizing hu and Bentler's (1999) findings. Structural Equation Modeling, 11:3, 320-341.
• Mayer, J. D., Caruso, D. R., ve Salovey, P. (2016). The ability model of emotional intelligence: Principles and updates. Emotion review, 8(4), 290-300.
• McBrien, A., Wild, M., ve Bachorowski, J. (2018). Social–Emotional Expertise (SEE) Scale: Development and Initial Validation. Assessment, 107319111879486. doi: 10.1177/1073191118794866
• Montepare, J. M. (2004). Exploring interpersonal sensitivity: What, who, why, and to what end? Journal of Nonverbal Behavior, 28, 143-145.
• Özdamar, K. (2017). Ölçek ve test geliştirme yapısal eşitlik modellemesi ibm spss, ibm spss amos ve minitab uygulamalı. Eskişehir: Nisan Kitabevi.
• Pelligra, V. (2011). Empathy, guilt-aversion, and patterns of reciprocity. Journal of Neuroscience, Psychology, and Economics, 4(3), 161–173. doi:10.1037/a0024688161
• Salovey, P., ve Mayer, J. D. (1990). Emotional intelligence. Imagination, Cognition and Personality, 9, 185-211.
• Schutte, N. S., Malouff, J. M., Hall, L. E., Haggerty, D. J., Cooper, J. T., Golden, C. J., ve Dornheim, L. (1998). Development and validation of a measure of emotional intelligence. Personality and Individual Differences, 25, 167-177.
• Seçer, I. (2015). Psikolojik test geliştirme ve uyarlama süreci. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Stocks, E. L., Lishner, D. A., Waits, B. L., ve Downum, E. M. (2011). I’m embarrassed for you: The effect of valuing and perspective taking on empathic embarrassment and empathic concern. Journal of Applied Social Psychology, 41, 1–26. doi:10.1111/j.1559-1816.2010.00699.x
• Tabachnick, B., ve Fidell, L. (2001). Using multivariate statistics. Boston: Pearson.
• Tatar, A., Tok, S., Bender, M. T. ve Saltukoğlu, G. (2017). Asıl Form Schutte Duygusal Zeka Testinin Türkçeye çevirisi ve psikometrik özelliklerinin incelenmesi. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 18(2):139-146.