“WAG THE DOG” FİLMİNDE ALGI YÖNETİMİ: BİR SPİN DOKTORUN PERDE ARKASINDAKİ MEDYA MANİPÜLASYONU

Yıl 2024, Cilt: 4 Sayı: 1, 65 - 77, 28.12.2023

Özden Özlü

Öz

Toplumların hükümet ve kurumların çıkarları doğrultusunda algı yönetimi ile yönlendirilmeleri ve bir şekilde paralize edilmeleri 21. yüzyılın en yaygın uygulamalarından biridir. İçinde bulunduğumuz küreselleşme sürecinde süper güçlerin halkları da dahil olmak üzere toplumlar yeni dünya düzeninin düşünce ve inançları doğrultusunda kitle iletişim araçları ile yönlendirilmektedirler. Dünyanın bir sahne olduğu ve kitlelerin yönlendirme yapan grupların yazdığı hikayenin aktörleri olduğu söylenebilir. En popüler kitle iletişim araçlarından biri olan sinema, toplumları ikna etmek için bir algı yönetimi ve propaganda malzemesi olarak kullanılabilmektedir. Bu makalede algı yönetimi yaparak ülkede olumsuz gitmekte olan olayları olağanüstü bir kurgu ile hükümetin lehine çevirmeyi ustalıkla başaran bir halkla ilişkiler uzmanı (Spin Doktor) ve bu kurgunun içinde kariyerinin en önemli eserini gerçekleştirerek gurur yaşayan bir Hollywood film yapımcısını konu alan 1997 yapımı Wag the Dog (Başkanın Adamları) adlı Amerikan filmi iktidar, toplum ve medya üçgeninde gelişen olaylar açısından incelenmiştir. Ayrıca ideoloji ve iktidarın sinemayı nasıl kullandığı ve sinemanın bu kullanım sürecinin önemli bir aracı olduğu anlatılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Algı Yönetimi, Propaganda, Gündem Belirleme, Spin Doktor, Manipülasyon

PERCEPTION MANAGEMENT IN “WAG THE DOG”: A SPIN DOCTOR’S BEHIND-THE-SCENES MEDIA MANIPULATION

Öz

It is one of the most common practices of the 21st century that societies are guided and somehow paralysed by perception management in line with the interests of governments and institutions. In the globalisation process we are in, societies, including citizens of superpowers, are guided by mass media aligned to the thoughts and beliefs of the new world order. It can be said that the world is a stage and the masses are the actors of the story written by the leading groups. One of the most popular mass media tools, the cinema, can be used as perception management and as a propaganda aid to persuade the populace. In this article, a 1997 American film called Wag the Dog, which is about a public relations specialist (Spin Doctor) who masterfully manages to turn negative actions in favour of the government by using perception management, and a Hollywood filmmaker who is proud of performing the masterpiece of his career in this fiction, has been analysed within the framework of the events that develop in the triangle of power, society and media. In addition, it has been explained how ideology and power use the cinema, which is an important tool of this process.

Anahtar Kelimeler

Perception Management, Propaganda, Agenda Setting, Spin Doctor, Manipulation

Kaynakça

• Abdulrahman, M. T. (2020). Irak’ta Daeş’in Çıkışı Ve Irak Türkmenlerine Etkisi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi.
• Akay, E. (2014). Kapitalizm’in Son Oyunu: Algı Yönetimi. Köklü Değişim, Sayı: 117. (2023, 17 Şubat). http://kokludegisimdergisi.com/index.php?p=makale Detay &makale=256.
• Aksu Can, G. (2020). Sinemada İdeoloji ve Propaganda: ‘Güz Sancısı’ Film Çözümlemesi. International Journal of Social and Economic Sciences E-ISSN: 2667-4904 10(2): 113-127.
• Akyıl, L. (2017). Uluslararası İlişkilerde Algı Yönetimi Aracı: Propaganda Sineması. International Journal of Interdisciplinary and Intercultural Art. Volume: 2, Issue: 2, June-July / Summer / 2017.
• Aziz, A. (2011). Siyasal İletişim. Nobel Yayın-Dağıtım.
• Balkaş, E. (2007). Bireyin Yanıltıcı Bilgiden Korunması: Yanıltıcı Reklamların Tüketici Üzerindeki Etkileri. Marmara İletişim Dergisi. Cilt 12, Sayı 12: 59-72.
• Benabid, K. (2021). What is the CNN Effect and why is it relevant today? AlJazeera Media Institute. (2023, 17 Şubat). https://institute.aljazeera.net/en/ajr/article/1365.
• Boztepe-Taşkıran, H. (t.y.). Algı Yönetimi. İstanbul Üniversitesi Açık ve Uzaktan Eğitim Fakültesi: 146-165. (2023, 17 Şubat). http://auzefkitap.istanbul.edu.tr/kitap/kok/algiyonetimi.pdf.
• Ceng, E. (2018). Algı Yönetimi Aracı Olarak Twitter Kullanımına İlişkin Siyasal Bir Analiz. Erciyes İletişim Dergisi 5: 663-689. https://doi.org/10.17680/erciyesiletisim. 419956.
• Cereci, S. (2001). Gündem Oluşturmada Medyanın Rolü, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 3, Sayı 3, İzmir, 2001, s: 18-27.
• Collins English Dictionary (t.y.). Spin Doctor, Collins English Dictionary içinde. https://bit.ly/3QeABD8.
• Çakı, C., Gazi, M. A., Çakı, G. & Almaz, F. (2019). Goebbels Liderliğinde Nazi Almanyası'nda Propaganda Sineması. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. Cilt/Vol.: 19 - Sayı/No: 4 (1-14).
• Dictionary.com . (t.y.). Köpeği salla, Dictionary.com içinde (2023, 26 Şubat). https://www.dictionary.com/e/what-does-wag-the-dog-mean/.
• Domenach, J. (1995). Politika ve Propaganda, (T. Yücel, Çev.), Varlık Yayınları.
• Dundon, R. (2018). Operation Desert Storm was a practice run in press manipulation. The 1991 Gulf War initiated the “CNN effect”. Timeline. (2023, 26 Mart). https://timeline.com/photos-gulf-war-cnn-effect-press-manipulation-66680a20cf42.
• Funkhouser, G. R. (1973). The issues of the sixties: An exploratory study in the dynamics of public opinion. Public Opinion Quarterly, 37 (1), pp: 62-75.
• Garfield, A. (2002). The Offence of Strategic Ifluence: Making The Case For Perception Management Operations, Journal Of Information Warfare, 1(3), pp: 30-39.
• Geray, H. (2014). Toplumsal Araştırmalarda Nicel ve Nitel Yöntemlere Giriş. Umuttepe Yayınları.
• Göksel, A. B. (1990). Halkla İlişkiler, II. Baskı. Tanık Matbaacılık.
• Görgün, A. (2006). Türkiye’de Yeni Bir İletişim Eğilimi: Spin Doctor. Ulusal Halkla İlişkiler Sempozyumu. (2023, 21 Şubat). https://baskanlikreferandumu.siyasaliletisim.org/wp-content/uploads/ 2009/06/spindoctor.pdf.
• Grunig, J. E. (1992). Communication, Public Relations and Effective Organizations: An Overview of The Book. James E. Grunig (Ed.). Excellence in Public Relations and Communication Management içinde. Hillsdale: Lawrence Erlbaum Associates, 1992, s. 1-26.
• Grunig, J. E. & Hunt, T. (1984). Mastering Public Relations. CBS College Publishing.
• Hasanov, E. (2015). Gündem Oluşturma Yaklaşımı Çerçevesinde Dış Politika Haberlerinin Basına Yansıması. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Kocaeli Üniversitesi İletişim Fakültesi.
• Jowett, G. S. & O’Donnell, V. (2012). Propaganda and Persuasion. Fifth Edition. Sage Publications. Kenton, W. (2022). CNN Effect. Investopedia, 25 Nisan 2022. (2023, 17 Şubat). https://www. investopedia. com/terms/c/cnneffect.asp.
• Lippmann, W. (1949). Public Opinion, İkinci Baskı. The Free Pres.
• McCombs, M. E. & Shaw, D. (1972). The Agenda-Setting Function of Mass Media. POQ, 36; 176-187.
• Merriem-Webster Dictionary. (2023). Wag the Dog, Merriem-Webster Dictionary içinde. (2023, 26 Şubat). https://www.merriam-webster.com/words-at-play/wag-the-dog-idiom-meaning.
• Nye, J. S. J. (2005). Soft Power: The Means to Success in World Politics. PublicAffairs Books.
• Özgen, E. & Bayraktar, N. (2014). Spin Doctor kavramının tehdidi altında halkla ilişkiler. Marmara İletişim Dergisi. Sayı 21 ss. 1-18. DOI: 10.17829/ midr.20142110296.
• Özkan, A. (2009). Halkla İlişkiler Yönetimi. Sosyal Yayınlar. 2. Baskı, İstanbul Ticaret Odası Sosyal Yayınları.
• Peker, A. (2016). Troller, Botlar, Astroturf: Sosyal Medyanın Anti-Sosyal Yüzüyle Baş Etme Rehberi. Birikim, Sayı 322, (2023, 14 Ekim). https://bit.ly/3rJTYuu.
• Roberts, J. (2023). Writing for Strategic Communication Industries. The Ohio State University Columbus, Ohio. E-book. (2023, 19 Şubat). https://ohiostate.pressbooks.pub/stratcommwriting/ chapter/four-models-of-public-relations/.
• Safire, W. (1986). On language: Calling Dr. Spin? The New YorkTimes, sec. 6, p. 8. (2023, 18 Şubat). https://www.nytimes.com/1986/08/31/magazine/on-language-calling-dr-spin.html.
• Sander, J. (2014). Wag the Dog Answers. Penn State Web Blog. (2023, 27 Şubat). https://sites.psu.edu/jordanleap/2014/08/08/wag-the-dog-answers/.
• Schermerhorn, J. R. Jr., Hunt, J. G. & Osborn, R. N. (2002). Organizational Behvior. 7th Edition. University of Phoenix.
• Şengün, M. (2007). Ahlaki Gelişimin Psiko-Sosyal Dinamikleri. Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. Cilt 23, Sayı 23, ss. 201-221.
• Tapley, K. (2022). What Difference Does It Make If It’s True?: The Oral History of Wag the Dog. Vanityfair. (2023, 13 Ekim). https://www.vanityfair.com/hollywood/2022/12/the-oral-history-of-wag-the-dog.
• TDK. (t.y.). Propaganda, TDK içinde. (2023, 10 Şubat). https://sozluk.gov.tr/.
• Thanouli, E. (2013). Wag the Dog and Narrative Analysis. Wag the Dog: A Study on Film and Reality in the Digital Age. New York: Bloomsbury Academic, 2013. 15–48. https://doi.org/10.5040/9781628929171.ch-001.
• The Criterion Collection. (2018). Barry Levinson’s Top 10. (2023, 14 Ekim). https://www.criterion.com/current/top-10-lists/332-barry-levinson-s-top-10.
• Tureng (t.y.). Spin. (2023, 20 Şubat). https://tureng.com/tr/turkce-ingilizce/spin.
• UsingEnglish.com (t.y.). Köpeği Salla, UsingEnglish.com içinde. (2023, 27 Şubat). https://bit.ly/3Fhc3TH.
• Warburton, N. (2016). Felsefenin Kısa Tarihi. Alfa Basım Yayım Dağıtım.
• Yılmaz, A. E. (2017). Irak Savaşında Spin Doctor Örneği. Dicle Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi . Cilt: 7, Sayı: 13.