Yılmaz Güney’s Third Cinema

Yıl 2017, Cilt: 3 Sayı: 2, 42 - 59, 02.10.2017

Hüseyin Kazan

Öz

Third Cinema has emerged as a reaction to Hollywood’s commercial

cinema in the 1960s and was fueled by the alternative movements in

the cinema such as Ukamau, Cinema Novo and so on. The genre has

reached our day by growing its ring of influence ever since. Cinema

movements with political themes and theoretical manifestos of the

1960s constitute the foundation of the Third Cinema. Appearing in the

form of low-budget films and radical manifestos of the chaotic political

era of the 1960s, Third Cinema began to be reciprocated in all the

developing, third world countries.

Led by directors such as Fernando Solanas, Octavio Getino and Julio

Garcia Espinosa in Latin America, Third Cinema led to the emergence

of an oppositional cinema movement as it also nestled the elements

of the political cinema. For the filmmakers who have wanted to

draw attention to the Third World, the two important figures of the

revolutionary movement in the 1960s, Che Guevara and Fanon have

been quintessential references. The early political developments, such

as the declaration of independence by Indonesia and Vietnam in 1945

and by Philippines in 1946, the birth of independent states of India

and Pakistan, the declaration of independence by Burma in 1948, and

last but not least the Chinese and Cuban revolutions created a specific

atmosphere for Third Cinema to bear its fruits. Gradually increasing

its ring of influence, the Third Cinema movements began its influence

in Turkey by the 1960s. The first representation of the Third Cinema

in Turkey dates back to the first months of the 1960s. Ertem Göreç’s

Karanlıkta Uyananlar (Those Awakening in the Dark) and Duygu

Sağıroğlu’s Bitmeyen Yol (The Never Ending Road) can be described as

the early examples of Third Cinema in Turkey. Needless to say, Yılmaz

Güney’s cinema is where the Third Cinema was most echoed. Many

films by Yılmaz Güney, which also bear traces of his life experiences,

meet the criteria of the Third Cinema.

Anahtar Kelimeler

Third Cinema, Fernando Solanas, Octavio Getino, Julio Garcia Espinosa, La Hora de Los Hornos, Yılmaz Güney, Metin Erksan, Way, Wall

Kaynakça

• 1. Altyazı, (Ekim 2010). Sürgün Bir Sinemacı Yılmaz Güney, Sayı: 99. 2. Armes, Roy. (2011). Üçüncü Dünya Sineması ve Batı, Çeviren: Zahit Atam, İstanbul: Doruk Yayınları. 3. Cebenoyan, Cüneyt. (Eylül 2009). Mücadelesiyle efsane sinemasıyla gerçek, İstanbul: Milliyet Sanat, Sayı:606. 4. Cos, Nezih ve Engin, Ayça. (1974). “Yılmaz Güney’le Konuşma 1: Yılmaz Güney’i Arkadaşı Anlatıyor”, Yedinci Sanat 18. 5. Dursun, Burak. (2009). Yılmaz Güney Sinemasında Devlet Temsili, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kayseri: Erciyes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. 6. Erus, Zeynep Çetin. (2007). Manifestolardan Günümüze Üçüncü Sinema Tartışmaları, Üçüncü Sinema ve Üçüncü Dünya Sineması, (Der.) Esra Biryıldız, ve Zeynep Çetin Erus, İstanbul: Es Yayınları. 7. Esen, Şükran Kuyucak. (2007). Türkiye’de Üçüncü Sinema, Üçüncü Sinema ve Üçüncü Dünya Sineması, (Der.) Esra Biryıldız, ve Zeynep Çetin Erus, İstanbul: Es Yayınları. 8. Esen, Şükran Kuyucak. (2010). Türk Sinemasının Kilometre Taşları, İstanbul: Agora Kitaplığı, İstanbul. 9. Güldoğan, Mehmet. (2010). Alternatif Modernleşme ve Üçüncü Sinema, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. 10. Güney, Fatoş. (Eylül 2009). Sevgiliye Mektup, İstanbul: Milliyet Sanat, Sayı:606. 11. Güney, Yılmaz. (1999). Duvar, İstanbul: Güney Yayınları. 12. Güney, Yılmaz. (1974). Yeniden Başlarken, Yedinci Sanat, Sayı 15. 13. Güney, Yılmaz. (2005). İnsan, Militan ve Sanatçı, İstanbul, 4. Baskı: Güney Yayınları. 14. Güzel, M. Şehmus. (1994). İnsan Yılmaz Güney, İstanbul: Kaynak Yayınları. 15. Scognamillo, Giovanni. (2003). Türk Sinema Tarihi, İstanbul: Kabalcı Yayınevi. 16. Kirel, Serpil. (2005). Yeşilçam Öykü Sineması, İstanbul: Babil Yayınları. 17. Özgüç, Agah. (1988). Arkadaşım Yılmaz Güney, İstanbul: Broy Yayınları. 18. Özgüç, Agah. (2005). Bütün Filmleriyle Yılmaz Güney, İstanbul: Agora Kitaplığı. 19. Tosun, Necip. (1992). Mesut Uçakan’la Sinema Söyleşileri, İstanbul: Nehir Yayınları. 20. Uçakan, Mesut. (2010). Tük Sinemasında İdeoloji, İstanbul: Sepya Yayıncılık. 21. Yalçın, Altan. (1974). Yılmaz Güney Dosyası, Yöntem Yayınları, İstanbul. 22. Yedinci Sanat. (1974). Yılmaz Güney’le Konuşma 2, Sayı 19. 23. Yeni İnsan Yeni Sinema, Giovanni Scognamillo 1970’li yılları anlatıyor:1970’lerin Umut’u bugüne neler bıraktı?, Sayı 15, Bahar/ Yaz 2004. 24. Yeni İnsan Yeni Sinema. (1999), “Bireysel Yaratıcılık”, Sayı 6. 25. Yeni İnsan Yeni Sinema, (1997), “Üçüncü Sinema”, Sayı 3. 26. Yeni İnsan Yeni Sinema, “Üçüncü Sinema”, Sayı: 3, Sonbahar 1997:54. 27. Yılmaz, Hüseyin. (2007). Latin Amerika’da Sinema ve Toplum: 1960’ların Sinema Hareketleri ile 1995 Sonrası Yeni Sinemanın Karşılaştırılması, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.