DANİMARKA SİNEMASINDA BİR AUTEUR: THOMAS VİNTERBERG SİNEMASI ÜZERİNE BİR BAKIŞ

Yıl 2021, Cilt: 7 Sayı: 1, 1 - 28, 01.01.2021

Buket Akdemir Dilek

Öz

Cahiers du Cinema dergisi tarafından ilk olarak ortaya atılan ve ilerleyen dönemlerde kuramsallaştırılan auteur kavramı yönetmenin iç dünyası üzerine odaklanır. Filmde asıl ön plana çıkan kişinin yönetmen olduğu düşüncesinin hâkim olduğu bu kuram, yönetmeni filmlerdeki yaratıcı olarak başrole yerleştirir. Auteur kurama bağlı olarak auteur eleştiri yöntemi, yönetmenin auteur olup olmadığı üzerine yoğunlaşmaktadır. Danimarkalı yönetmen Thomas Vinterberg sineması üzerine yapılan bu çalışmada, auteur eleştiri yöntemi kullanılarak yönetmenin auteur yönetmen olup olmadığının cevabı aranmıştır. Örneklem alanı olarak yönetmenin uzun metrajlı çektiği sinema filmleri incelenmiştir. Auteur kuram bağlamında auteur eleştiride dikkat edilmesi gereken özellikler makalenin tamamında incelenmiştir. Bu kapsamda, yönetmene auteur sıfatını yükleyen özellikler filmler aracılığı ile tespit edilmeye çalışılmıştır. Yönetmenin filmleri izlenip incelenerek filmlerinde kullandığı ortak motifler, kavramlar ve temalar tespit edilmeye çalışılmıştır. Çalışmanın tamamında, Danimarka sinemasının önde gelen yönetmenlerinden biri olan Thomas Vinterberg’in auteur sıfatı içinde nerede durduğuna bakılmıştır. Yönetmenin sineması üzerine bir değerlendirme yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Danimarka Sineması, Thomas Vinterberg, Nordic Sinema, Auteur eleştirisi

Kaynakça

• Rotten Tomatoes. (2019, 04 20). https://www.rottentomatoes.com/celebrity/thomas_vinterberg adresinden alındı
• A. Deniz Morva Kablamacı. (2011). Auteur Eleştiri Yaklaşımı Işığında Bilge Olgaç Filmleri. M. İ. (der.) içinde, Sinema Araştırmaları: Kuramlar, Kavramlar, Yaklaşımlar (s. 63-103). İstanbul: Derin Yayınları.
• Badley, L. (2016). Danimarka Dogması Kültürel Politikalar ve Gerçekler. D. Badley, R. Palmer, & S. Schneider (der.) içinde, Dünya Sinemasında Akımlar (S. Yılmaz, Çev., s. 137-159). İstanbul: Doruk Yayınları.
• Betton, G. (1990). Sinema Tarihi Başlangıcından 1986’ya Kadar. İstanbul: İletişim Yayınları. Biryıldız, E. (2013). Örneklerle Türk Film Eleştirisi (1950-2002). İstanbul: Beta Yayınları.
• Bondebjerg, I. (2016). Regional and Global Dimensions of Danish Film Culture and Film Policy. M. Hjort, & U. Lindqvist (ed.) içinde, A Companion to Nordic Cinema (s. 19-41). West Sussex: Wiley Blackwell.
• Butler, A. M. (2011). , Film Çalışmaları. (A. Toprak, Çev.) İstanbul: Kalkedon Yayınları. Cannes Festival. (2019, 04 20). https://www.festival-cannes.com/en/artist/thomas-vinterberg Erişim Tarihi: 20.04.2019 adresinden alındı
• Chaudhuri, S. (2007). Contemporary World Cinema Europe, The Middle East, East Asia and South Asia. Edinburgh: Edinburgh University Press.
• Det Danske Filminstitut (DFI). (2019, 04 20). https://www.dfi.dk/en/viden-om-film/filmdatabasen/person/thomas-vinterberg adresinden alındı
• Esen, Ş. K. (2013). Auteur Kuramı. Z. Ö. (ed.) içinde, Sinema Kuramları 2 Beyaz Perdeyi Aydınlatan Kuramlar (s. 33-46). İstanbul: Su Yayınları.
• Gren, N. (2016). Developing a Bhutanese Film Sector in the Intersection between Gross National Happiness and Danish Guidance. M. Hjort, & U. Lindqvist (ed.) içinde, A Companion to Nordic Cinema (s. 41-60). West Sussex: Wiley Blackwell,.
• Hedling, E. (2015). Whose Repressend Memories? Max Manus: Man of War and Flame &Citron (from a Swede ‘s Point of Wiew”. T. Gustafsson, & P. Kaapa içinde, Nordic Genre Film Small Nation Film Cultures in the Global Marketplace (s. 33-47). Edinburgh: Edinburgh Pres.
• Hjort, M. (2005). Small National Global Cinema The New Danish Cinema. Minneapolis: Minnesota.
• Hjort, M., & Bondebjerg, I. (2001). The Danish Directors Dialogues on a Contemporary National Cinema, . Portland.
• IMDB. (2019, 04 20). https://www.imdb.com/name/nm0899121/bio?ref_=nm_ov_bio_sm adresinden alındı
• Kabadayı, L. (2013). Film Eleştirisi Kuramsal Çerçeve ve Sinemamızda Örnek Çözümlemeler. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Özdemir, M. (2010). Nitel Veri Analizi: Sosyal Bilimlerde Yöntembilim Sorunsalı Üzerine Bir Çalışma. Eskişehir Osman Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(1), 323-343.
• Özden, Z. ( 2004). Film Eleştirisi Film Eleştirisinde Temel Yaklaşımlar ve Tür Film Eleştirisi. Ankara: İmge Yayınları.
• Rotten tomatoes. (2019, 04 20). https://www.rottentomatoes.com/celebrity/thomas_vinterberg adresinden alındı
• Smith, G. N. (2008). Dünya Sinema Tarihi. (A. Fethi, Çev.) İstanbul: Kabalcı Yayınları.
• Stam, R. (2014). Sinema Teorisine Giriş. (S. Salman, & Ç. Asatekin, Çev.) İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Teksoy, R. (2005). Rekin Teksoy’un Sinema Tarihi Cilt 1. İstanbul: Oğlak Yayınları.
• Thorsen, I. (2012). ’We had to be careful.’ The Self-İmposed Regulations, Alterations and Censorship Strategies of Nordisk Films Kompagni 1911-1928. J. T. (Ed.) içinde,
• Evaluating the Achievement of One Hundred Years of Scandinavian Cinema Dreyer, Bergman, Von Trier and Others (s. 146-170). New York: The Edwin Melen Press.
• Topçu, Y. G. (2013). Saf Sinemaya Dönüş Denemesi: Dogma 95. Z. Ö. (ed.) içinde, Sinema Kuramları 2 Beyaz Perdeyi Aydınlatan Kuramlar (s. 193-223). İstanbul: Su Yayınları.