Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Türk Devletinin Devrimsel Dönüşümüne Katkı: II. Meşrutiyet Dönemi Dini Muhalefet

Yıl 2018, Cilt: 2 Sayı: 1, 18 - 30, 15.05.2018
https://doi.org/10.33709/ictimaiyat.422237

Öz

Meşrutiyet dönemi Osmanlı hanedanının
siyasal iktidarının son demlerini yaşadığı devirdir. Bu dönemde siyasal
iktidarın dönüşümünü sağlayan bir çok parametre bulunmaktadır. Sebepleri ikiye
ayırabiliriz: Dışşsal ve içsel. Dışsal sebepler genel olarak konjonktürle
ilgilidir. İçsel sebepler ise bir iktidar-direniş diyalektiği çerçevesinde
değerlendirilmelidir. Garip bir şekilde II. Abdülhamid’in iktidarını bitiren
direnç, bir çeşit dini muhalefet
araçlarıydı. Bu minvalde ittihatçı ulema oldukça etkin bir rol üstlenmiştir.

Kaynakça

  • Akkurt, Halil (2014), “Anadolu’da İttihat ve Terakki Cemiyeti (1906-1912): Genel Bir Çerçeve”, AİBÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2014, Cilt:14, Yıl:14, Sayı:2, 14: 279-304.Albayrak, Sadık (2014), Son Devrin İslam Akademisi ‘Dâru’l Hikmeti’il İslâmiye’, İstanbul: İz Yayıncılık.Barbalet, J. M. (1985), Power and Resistance, The British Journal of Sociology, Vol. 36, No.4, pp. 531-548.Berkes, Niyazi (2011), Türkiye’de Çağdaşlaşma, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.Bozarslan, Hamit (2015), İmparatorluktan Günümüze Türkiye Tarihi, İstanbul: İletişim Yayınları.Cengiz, Halil Erdoğan (2012), Enver Paşa’nın Anlıları, İstanbul: İş Bankası Yayınları.Çavdar, Tevifk (1991), İttihat ve Terakki, İstanbul: İletişim Yayınları.Çeğin, Güney (2014), “Erken Cumhuriyet Döneminde Rejimin Militarist Özerkliği, Der. Güney Çeğin, İbrahim Şirin, Türkiye’de Siyasal Şiddetin Boyutları içinde, İstanbul: İletişim Yayınları.Gencer, Bedri (2014), İslam’da Modernleşme (1839-1939), İstanbul: Doğu Batı Yayınları.Gürer, Ahmet Şamil (2010), “İttihat ve Terakki’nin Bir Fırka Şeyhülislamı Arayışı ve Musa Kazım Efendi’nin Şeyhülislamlığa Getirilişi”, Turkish Studies, Volume 5/4, pp. 1186-1206.Heper, Metin (2012), Türkiye’de Devlet Geleneği, İstanbul: Doğu Batı Yayınları.Kansu, Aykut (2016), İttihatçıların Rejim ve İktidar Mücadelesi 1908-1913, İstanbul: İletişim Yayınları.Kara, İsmail (1998), “Ulema-Siyaset İlişiklerine Dair Önemli Bir Metin: Muhalefet Yapmak Muhalefete Katılmak”, Divan Dergisi, S.1, s. 1-25.Kara, İsmail (1999), “Ulema-Siyaset İlişkilerine Dair Metinler II: Ey Ulema Bizim Gibi Konuş!”, Divan Dergisi, S.2, s. 65-134.Kara, İsmail (2014), İslamcıların Siyasi Görüşleri I, İstanbul: Dergah Yayınları.Karakaş, Mehmet (2007), Türk Ulusçuluğunun İnşası, Ankara: Elips Yayınları.Karasipahi, Sena (2009) “Comparing Islamic Resurgence Movements in Turkey and Iran”, Middle East Journal, Vol. 63, No. 1, pp. 87-107.Kaya, Gökhan (2015), “Eleştirel Söylem Tutumundan Karşıt Kamusal Alan Yaratmaya Geçiş: İttihat ve Terakki Cemiyeti’nin II. Abdülhamit’e Muhalefeti”, Amme İdaresi Dergisi, Cilt 48, Sayı 2, Haziran 2015, s. 73-103.Kayalı, Kurtuluş (2017), “Son Dönem Yerli Sosyal Bilimler Çalışmalarında 1908 Devrimi’nin Tahlili”, 100. yılında Jön Türk Devrimi içinde, Haz. Sina Akşin, Sarp Balcı, Barış Ünlü, İstanbul; Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.Küçük, Yalçın (1984), Aydın Üzerine Tezler -2, Ankara: Tekin Yayınevi.Mann, Micheal (2012), İktidarın Tarihi, Cilt 1, çev.Ali Rıza Güngen, Gülben Şaş…, Ankara: Phoenix Yayınevi.Mardin, Şerif (2000), “Tanzimattan Sonra Aşırı Batılılaşma”, Ed. Ersin Kalaycıoğlu, Ali Yaşar Sarıbay, Türkiye’de Politik Değişim ve Modernleşme içinde, İstanbul: Alfa Yayınları.Meriç, Cemil (1983), “Batılaşma”, Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi içinde, İstanbul: İletişim Yayınları, ss.234-238.Musa Kazım Efendi (1908), “Hürriyet, Müsavat”, Sırat-ı Müstakim Mecmuası Meşrutiyetten Cumhuriyete Yakın Tarihimizin Belgesi 1 içinde, İstanbul: Bağcılar Belediyesi Yay.Mustafa, Nevin Abdülhalık (2001), İslam Siyaset Düşüncesinde Muhalefet, Çev. Vecdi Akyüz, İstanbul: Ayışığı Kitapları.Özdenören, Rasim (2016), Gül Yetiştiren Adam, İstanbul: İz Yayıncılık.Scoot, J. C. (2014), Tahakküm ve Direniş Sanatları, Çev. Alev Türker, İstanbul: Ayrıntı yayınları.Şahiner, Necmeddin (2013), Bilinmeyen Taraflarıyla Bediüzzaman Said Nursi, İstanbul: Nesil Yayınları.Şeker, Fatih (2013), Osmanlı İslam Tasavvuru, İstanbul: Dergah Yayınları.Tunaya, Tarık Zafer (1998), Hürriyetin İlanı: İkinci Meşrutiyetin Siyasi Hayatına Bakışlar, İstanbul: Cumhuriyet Kitap.Uludağ, Süleyman (2012), İslam Düşüncesinin Yapısı: Selef, Kelam, Tasavvuf, Felsefe, İstanbul: Dergah Yayınları.Yücel, Yiğit (2014), “İttihat ve Terakki Fırkası İçinde Parti İçi Muhalefet; Hizb-i Cedit Hareketi”, Çağdaş Türkiye Tarihi Araştırmaları Dergisi, XIV/28 (2014-Bahar), s.103-125.Zürcher, Erik Jan (2005), Savaş, Devrim ve Uluslaşma Türkiye Tarihinde Geçiş Dönemi (1908-1928), Çev. Ergün Aydınoğlu, İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları.
Toplam 1 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Sosyoloji
Bölüm Orjinal Makale
Yazarlar

Mehmet Uğraş 0000-0002-6667-189X

Yayımlanma Tarihi 15 Mayıs 2018
Gönderilme Tarihi 9 Mayıs 2018
Yayımlandığı Sayı Yıl 2018 Cilt: 2 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA Uğraş, M. (2018). Türk Devletinin Devrimsel Dönüşümüne Katkı: II. Meşrutiyet Dönemi Dini Muhalefet. İçtimaiyat, 2(1), 18-30. https://doi.org/10.33709/ictimaiyat.422237
3176931770

Instagram: @tvictimaiyat