Turkism in the Thought of Dr. RIza Nur: A Reading from the Perspective of Primordialism

Yıl 2021, Cilt: 5 Sayı: 2, 210 - 221, 29.11.2021

Veysel Ergüç

https://doi.org/10.33709/ictimaiyat.961761

Öz

Osmanlı İmparatorluğu’nun son döneminde beliren siyasal akımlardan biri Türkçülük olmuştur. Türkçülük akımı içerisinde ilk olarak Osmanlı aidiyeti ve realizm belirleyici olmuştur. Sözü edilen realizm denge, strateji ve çıkar gibi kavramlardan müteşekkildir. Sonraki dönemde Türkçülük akımı dâhilinde ırksal köken konusu belirgin hale gelmiştir. Irksal köken, Türk kanından gelme biçiminde yorumlanmıştır. Türkçülük akımı içerisindeki iki dönem arasında geçiş figürü Dr. Rıza Nur olmuştur. Dr. Rıza Nur, kan ve ırkın saflığına dayalı Türklüğü savunan bir figür olmuştur. Bu makalede, Türkçülük akımındaki iki dönem arasında geçiş figürü olan Dr. Rıza Nur’un Türkçülük anlayışı incelenecektir. Dr. Rıza Nur’un düşüncesi, etnik milliyetçilik bağlamında okunacaktır.

Anahtar Kelimeler

Nationalism, Primordialism, Ethnicity and Cultur, Turkism, Dr. Rıza Nur.

Turkism in the Thought of Dr. RIza Nur: A Reading from the Perspective of Primordialism

Öz

Turkism was one of the political movements emerging in the last period of the Ottoman Empire. Under scope of the Turkism movement, initially Ottoman belonging and realism were identifying factors. Subject matter realism comprises of such concepts like balance, strategy and interest. In the subsequent period, matter of racial origins became prevalent within framework of Turkism movement. Racial origin was construed as descending from Turkic blood. Figure of transition between the two periods of Turkism drive appeared as Dr. Rıza Nur. Dr. Rıza Nur acted as a figure defending Turkish identity based on purity of blood and race. It is to be reviewed in this article the Turkism perspective of Dr. Rıza Nur as the figure of transition between these two periods. Dr. Rıza Nur’s ideology shall be interpreted in respect of ethnical nationalism.

Anahtar Kelimeler

First generation Turkism, second generation Turkism, ethnical nationalism, blood focused race, Dr. Rıza Nur.

Kaynakça

• Adak, H. (2007). Who is afraid of Dr. Rıza Nur's autobiography?. Olcay Akyıldız, Halim Kara and Börte Sagaster (Ed.), Autobiographical Themes in Turkish Literature: Theoretical and Comparative Perspectives included (s. 125-141). Würzburg: Ergon Verlag.
• Alpkaya, F. (2008). Rıza Nur. Tanıl Bora (Ed.), Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce Cilt:4, içinde (s. 374-377). İstanbul: İletişim Yayınları.
• Ertekin, O. G. (2008). Cumhuriyet Döneminde Türkçülüğün Çatallanan Yolları. Tanıl Bora (Ed.), Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce Cilt:4 içinde (s. 345-387). İstanbul: İletişim Yayınları.
• Greenfeld, L. (2001). Nationalism: Five Roads to Modernity. Cambridge, MA: Harvard University Press.
• Nur, R. (2005). Siyasî Risaleler. İstanbul: Şehir Yayınları.
• Nur, R. (1993a). Hayat ve Hatıratım. İstanbul: İşaret Yayınları.
• Nur, R. (1993b). Türkiye’nin Yeni Baştan İhyası ve Fırka Programı. Hayat ve Hatıratım Cilt: 2 içinde (463-532). (İstanbul: İşaret Yayınları).
• Özkan Kerestecioğlu, İ. (2001). Milliyetçiliğe İlişkin Sınıflandırmalarda Karşılaşılan Sorunlar. İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 25, 133-139.
• Roger, A. (2008). Milliyetçilik Kuramları. (Çev. Aziz Ufuk Kılıç). İstanbul: Versus Yayınları.
• Smith, A. D. (1994) Milli Kimlik. (Çev. Bahadır Sina Şener). İstanbul: İletişim Yayınları.