Cinsiyetçilik, Ayrımcılık ve Şiddet Tartışmalarını “Gizli Sayılar” (Hidden Figures) Filmi Üzerinden İncelemek

Yıl 2023, Cilt: 7 Sayı: 2, 431 - 441, 30.11.2023

Mehmet Fatih Işık

https://doi.org/10.33709/ictimaiyat.1227550

Öz

Cinsiyet eşitsizliği, ırkçılık, sınıf ayrımı ya da şiddet gibi sorunlar her toplumda az ya da çok görülmüştür. Politik, toplumsal, dinsel ve kültürel faktörlerden beslenen bu ayrımcılıklar; her durumda patriyarka zihniyetinin güçlenmesini sağladığı gibi aynı zamanda patriyarkal kültürün toplumda yerleşmesini de kolaylaştırmıştır. Patriyarkanın toplumda yarattığı eşitsizliklerle mücadele etmede feminizmin önemli bir set oluşturduğu söylenebilir. Çünkü temel tezi, kadınların erkekler karşısında yaşadıkları sosyal, siyasal ve kültürel eşitsizliklerle mücadeleye dayanan feminizm, cinsiyetçilik gibi sorunların etnik, sınıfsal ve şiddet gibi sorunlarla bağlantılandırır ve bu sorunlar çözüme kavuşmadan yaşanan cinsiyet eşitsizliğinin de çözülmesinin söz konusu olmadığını savunur.
Çalışmada tartışma konusu yaptığımız “Gizli Sayılar” adlı filmin konusunu da bu temalar oluşturmaktadır. Film başrol oyuncularından olan üç siyah kadının, maruz kaldıkları cinsiyetçilik, ırkçılık ya da “şiddetsiz şiddet” olarak tanımlanan psikolojik şiddeti anlatmaktadır. Matematik alanındaki başarılarıyla herkesi kendilerine hayran bırakan bu kadınlar, hem siyah ırkta olmaları hem de cinsiyetlerinden dolayı çok boyutlu ayırımcılıklara maruz kalmaktadırlar. Ancak ulusal çıkarlar söz konusu olduğunda bir süreliğine de olsa ayrımcılık ve önyargıların unutulduğunu da başarılı bir şekilde filmde işlendiğini ifade edebiliriz. Çünkü filmin ana teması ABD’nin uzay çalışmaları konusunda Rusya’yla olan savaşını anlatan filmde, aynı zamanda ABD’nin siyahlara karşı güttüğü politikalarıyla da yüzleşme ve “günah çıkarma” amacına da hizmet ettiği söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

Patriyarka, Cinsiyetçilik, Ayrımcılık, Şiddet, Feminizm, Eşitsizlik

Examining the Discussions on Sexism, Discrimination and Violence Through the Movie “Hidden Figures”

Öz

Problems such as gender inequality, racism, class discrimination or violence have been more or less seen in every society. These discriminations fed by political, social, religious and cultural factors; In any case, it not only strengthened the patriarchal mentality, but also facilitated the establishment of patriarchal culture in society. It can be said that feminism constitutes an important set in combating the inequalities created by patriarchy in society. Because, her main thesis is that feminism, which is based on the struggle against social, political and cultural inequalities experienced by women against men, links problems such as ethnicity, class and violence, and argues that it is not possible to solve the gender inequality experienced before these problems are resolved.
These themes constitute the subject of the movie called “Hidden Figures”, which we discussed in the study. The film tells the story of the psychological violence defined as sexism, racism or “non-violent violence” that three black women, who are the leading actors, are subjected to. These women, who impress everyone with their achievements in the field of mathematics, are exposed to multidimensional discrimination because of their black race and their gender. However, when it comes to national interests, we can say that discrimination and prejudices are forgotten for a while, and they are successfully treated in the film. Because the main theme of the movie is about the USA's war with Russia on space studies, it can also be said that it also serves the purpose of confronting and “confessing” the policies of the USA against blacks.

Anahtar Kelimeler

Patriyarka, Cinsiyetçilik, Ayrımcılık, Şiddet, Feminizm, Eşitsizlik

Kaynakça

• Aksoy, A. N. (2021). Gizli sayılar. (Erişim: 04.09.2022). https://mergendevri.com/2021/09/21/gizli-sayilar.
• Alparslan, K. (2022). Dezavantajlı gruplarda sosyal kimlikle başa çıkma: kimlik yönetim stratejileri. M. B. Bulut (Ed). Ben, diğeri ve biz içinde (ss. 121-146). Ankara: Nobel Yayınları.
• Alparslan, K. (2022). Cinsiyetçiliğin modern tezahürleri. M. F. Işık (Ed). Toplumsal cinsiyete farklı yaklaşımlar içinde (ss.101-120). İstanbul: DBY Yayınları.
• Arendt. H. (2016). Şiddet üzerine.(B. Peker, Çev). İstanbul: İletişim Yayınları. 8. Baskı.
• Baro, S. I. (2021). Gizli sayılar: anlatılmayan kadınların öyküsü. (Erişim: 14.09.2022) https://www.kadinisci.org/kultursanat/gizli-sayilar-anlatilmayan-kadinlarin-oykusu.
• Bilgin, B. B. (2017). Gizli sayılar: oscar’ın şen kadınları. (Erişim: 09.09.2022). http://sinekafe.com/gizli-sayilar-oscarinsen-kadinlari.
• Çiçek, H. (2017). Döngüsel bir eylem/olgu olarak şiddet. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı:34, s.141-152.
• Günay, Y. (2021). Gizli sayılar film analizi. (Erişim: 04.09.2022). https://o-staj.com/blog-oku/gizli-sayilar-film-analizi80. Hooks, B. (2016). Feminizm herkes içindir. (E. Aydın- B. Kurt-Ş. Özgün- A. Yıldırım, Çev.). İstanbul: Bgst Yayınları, 4. Baskı.
• Işık, M. F. (2018). Şiddeti insan teni üzerinden okumak: gizli sayılar filmi örneği. Şiddet ve Sosyal Travmalar Uluslararası Kongresi, Samsun.
• İnam, A. (2014). Şiddeti anlamak. İstanbul: Marmara Üniversitesi.
• Manne, K. (2021). Otur kızım. (Z. Direk- A. M. Binicioğulları, Çev.). İstanbul: Alfa Yayınları.
• Satıroğlu, D. (2022). Gizli sayılar: nasa’da bir ırkçılık hikâyesi. (Erişim: 09.09.2022). https://www.soylentidergi.com/gizli-sayilar-nasada-bir-irkcilik-hikayesi.
• Timuçin, A. (1993). Şiddete karşı felsefe. Felsefe Dünyası Dergisi, Sayı:8, Ankara.
• Timuroğlu, S. (2020). Kanatlanmış kadınlar: Osmanlı ve avrupalı kadın yazarların dostluğu. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Özerkmen, N. (2012). Toplumsal bir olgu olarak şiddet. Akademik Bakış Dergisi, Sayı: 28, s.23-37.
• Uçar, Z. P. (2017). Gizli sayılar: ataerkil bir dünyanın feminist hikayesi. (Erişim: 04.09.2022). https://filmloverss.com/gizli-sayilar-hidden-figures.
• Ulutaş, E. (2019). Eril kodlar kıskacında kadınlık halleri: kumalık. Ö. A. Sönmez-G. Aksan (Ed). Aile kurumuna farklı bakışlar içinde (ss.265-300). Konya: Çizgi Kitabevi.