Bellek ve Mekanın İlişkisinde Ev Olgusu Üzerine Bir Araştırma

Yıl 2022, Cilt: 4 Sayı: 2, 14 - 20, 28.02.2022

Gülşah Algın

Öz

Deneyimleri, duyumları, izlenimleri, algıları, kavrayışları yeniden canlandırmak üzere saklayarak tutma yetisi bellek olarak tanımlanmaktadır. Tarih boyunca belleğin saklama yetisi için kullandığı mekan çeşitli yansımalarla gündeme gelmiştir. Tabletlerle başlayan bu süreç kağıt, kitap, kütüphane gibi insanoğlunun belleği nesneleştirmesine, bilgi ve kültür aktarımına olanak sağlamıştır. Bellek nesneleştirilirken bu dönüşümlü ilişkide mekanlar belleği düzenlemek ve ona ulaşmak için bir araç olarak kullanılmıştır. Bunun yanısıra insanlık bilgiyi aktarmaya çalışırken ortak paydadaki temel ihtiyaçlarını da doğal olarak aktardı, bunlardan önemli biri olan barınma ihtiyacının günümüze uzanan hikayesinde bellek ve mekan ilişkisini beraberinde getirdi. Sığınma, ait olma, yaşayış biçimi, alışkanlıklar 'ev' olgusunu geçmişten etkilenip geleceği şekillendirebilen, kültür, coğrafya gibi farklılıklara göre değişkenlik gösterebilen bir kavram olduğunu ortaya koydu.

Anahtar Kelimeler

Bellek, Mekan, ev, çocukluk, eser

Destekleyen Kurum

İstanbul Ticaret Üniversitesi

A RESEARCH ON THE CONCEPT OF HOME IN THE RELATIONSHIP BETWEEN MEMORY AND SPACE

Öz

The ability to retain experiences, sensations, impressions, perceptions, and insights to revive them is defined as memory. Throughout history, the space used by memory for storage has come to the fore with various reflections. This process, which started with tablets, has enabled humanity to objectize memory, transfer knowledge and culture, such as paper, books, and libraries. While memory is being objectified, spaces are used as a tool to organize and reach memory in this alternating relationship. In addition, while trying to convey information, humanity naturally conveyed its basic needs in the common denominator, bringing the relationship between memory and space in the story of the need for accommodation, which is an important one. Asylum, belonging, life style, habits revealed that the concept of 'home' is a concept that can affect the past and shape the future, and can vary according to differences such as culture and geography.

Anahtar Kelimeler

memory, space, home, childhood, work

Kaynakça

• Adıgüzel, D (2015) Şiirsel İmgelem Olarak Mekanı Düşlemek: Gaston Bachelard’ın Mekan Düşüncesi, İç Mimarlık Sempozyumu
• Auge, M (1995) Non- Places Introduction To An Anthropology of Supermodernity, Londra ve Newyork : Verso
• Bachelard, G. (2014) Mekanın Poetikası (çev. Tümertekin, A) İstanbul: İthaki Yayınları
• Barlas, M. (2019) Çağdaş Sanatta Nesne- Mekan Olarak Ev Simgesi, Sanat Tarihi Dergisi, 95-109.
• Becker, F.D (1977) Houssing Messages Pennysylvania: Dowden, Hutchington& Ross
• Bollnow, O.F (1961) “Lived – Space” Philosophy Today 5:1, 31-39
• Cambridge Dictionary of Philosophy (1995), Robert Audi ed, Cambridg University Press
• Colomina, B (2011) Mahremiyet ve Kamusallık – Kitle İletişim Aracı Olarak Modern Mimari ( çev. Kılıç A. U.) İstanbul Metis Yayıncılık
• Coopr, C.M. (1992) Environmental Memories, In I. Altman&S.M Low ed. Plennum Press, 86-112
• Daraaisma, Dovve, (2007) Bellek Metaforları, Zihinle İlgili Fikirlerin Tarihi (çev. Koca, G) Istanbul Metis Yayınları
• Güçlü, A, Uzun,E, Uzun S. ve Yolsal U. (2002) Felsefe Sözlüğü, Bilim ve Sanat Yayınları, Ankara
• Güzer, C. A. (2002) Konut Üzerine De(ne)meler İçerisindeki “Ev’lenmek” isimli deneme, Mimarlar Derneği 1927 Yayınları, Ankara.
• Husserl, E. (2003) Fenomenoloji Üzerine Beş Ders (çev, Tepe, H) Ankara Bilgesu Yayıncılık
• Kıyıcı, G. (2016) Ev Mekanı ve Sınırlarının Anlamları Üzerine, İç ve Dış Arasındaki Çeper Temalı Ulusal Mekan Tasarımı Sempozyumu Bildiri Kitabı
• Levent, N ve Leone, A.P. (2014) The Multisensory Museum: Cross Disciplinary Perspectives on to Sound, Smell, Memory And Space. UK: Rowman & Littlefield
• Nora, P. (2006) Hafıza Mekanları (çev: Özcan, M) Ankara Dost Kitabevi Yayınları
• Parmaksız, M (2019) Belleğin Mekanından, Mekanın Belleğine Kavramsal Bir Tartışma, Ankara Üniversitesi, İlef Dergisi, 1, 7-26.
• Özak, N ve Gökmen, G. (2009) Bellek ve Mekan Üzerine Bir Model Önerisi, İtü Dergisi, 8 , 145-155.