MÜZELERDE AYDINLATMANIN MEKÂN ALGISI ÜZERİNE ETKİLERİ

Yıl 2023, Cilt: 6 Sayı: 1, 23 - 35, 21.08.2023

Didem Özcanlı Burhan Satıcı

https://doi.org/10.56809/icujtas.1228858

Öz

Teknoloji, sanayi, inşaat, iletişim gibi farklı alanlarda yaşanan gelişmeler ile yaşam alışkanlıkları değişmekte, yaşamın dinamikleşmesi ile iç mekânlarda geçirilen süre artmakta ve bunun sonucu olarak mekânda aydınlatma yaşamın vazgeçilmez bir unsuru olarak karşımıza çıkmaktadır. Aydınlatmanın mekânla ilişkisi, mekân algısını doğrudan etkilemektedir. Bu bağlamda tasarımcı, ışığın mekân içerisinde nasıl bir rol üstleneceğinin bilincinde olarak tasarımlarını şekillendirmelidir. Bütüncül olarak ele alınmış ve tasarlanmış bir mekân, ışığın doğru kontrol edilmesiyle ve kullanılmasıyla kullanıcı ile iletişime geçecektir.
Bu çalışmada müze yapılarında aydınlatmanın mekân algısı üzerindeki etkileri incelenmiştir. Çalışma, aydınlatmanın görsel konforu ve görsel performansı sağlamanın ötesinde, mimari tasarımın temel unsurlarından biri olarak ele alınması gerekliliğine vurgu yapmak amacıyla hazırlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

mekân, mekân algısı, müze, aydınlatma, space, space perception, museum, illumination

Destekleyen Kurum

İSTANBUL TİCARET ÜNİVERSİTESİ

THE EFFECTS OF LIGHTING IN MUSEUMS ON THE PERCEPTION OF SPACE

Öz

With the developments in different fields such as technology, industry, construction and communication, living habits are changing, the time spent indoors increases with the dynamism of life, and as a result, lighting in the space appears as an indispensable element of life. The relationship between lighting and space directly affects the perception of space. In this context, the designer should shape her/his designs by being aware of the role that light will play in the space. A space that has been considered and designed holistically will communicate with the user with the correct control and use of light.

In this study, the effects of lighting on the perception of space in museum buildings were examined. The study has been prepared to emphasize the necessity of considering lighting as one of the basic elements of architectural design, beyond providing visual comfort and visual performance.

Anahtar Kelimeler

space, space perception, museum, illumination

Kaynakça

• Başkancı, B. T., (2004). Bir Tasar Ölçütü Olarak Dersliklerde Görsel Konfor ve Optimum Enerji Kullanımı İçin Bir Yaklaşım. Yıldız Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Dok. Tezi, 179, İstanbul.
• CIE, 2001. Lighting of indoor work places, S 008/E-2001
• CIBS, (1980). Lighting Guide Museums and Art Galleries, 14, s. 22-24.
• Erdemir, G., (2014). Müze ve Sergi Mekânlarında Aydınlatma Prensiplerinin Örnek Uygulamalar Üzerinden Değerlendirilmesi, İstanbul Teknik Üniversitesi, FBE, YL. Tezi, İstanbul.
• Gürel, E., (2001). Çalışma Yaşamında Işık ve Aydınlatmanın Önemi, SBE Dergisi, 5, 10. Hardingham, S. Ve Rattenbury, K., (Ed.) (2012). Transcript: The Pompidou Center, Richard Rogers, The Pompidou Center, 53-129.
• IES, (1960), Lighting of Art Galleries and Museums, Technical Report, 14, s. 11-14.
• İnceoğlu, M., (2010), Tutum, Algı ve İletişim, Beykent Üniversitesi Yayınları, s.74.
• Kamar, N., (2008). Müze Olarak İşlevlendirilen Tarihi Yapılarda Aydınlatma; Diyarbakır Dağ Kapı Burcu Sergi Salonu. Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, YL Tezi, 97, Ankara.
• Kurtay, C., Aybar, U., Başkaya, A., Aksulu, I., (2003). Müzelerde Algılama ve Aydınlatma Kriterlerinin Analizi: Ankara Anadolu Medeniyetleri Müzesi Orta Holü. Gazi Üniv. Müh. Mim. Fak. Der., 18, 95-113.7
• Libeskin, D. (1996) A Conversation Between the Lines with Daniel Libeskind, El Croquis (80) 6-29.
• Meek, C., Van Den Wymelenberg, K., (2015). Daylighting and Integrated Lighting Design. Routledge, 158, London and New Yok.
• Özak, N. Ö., Gökmen, G. P., (2009), Bellek ve Mekân İlişkisi Üzerine Bir Model Önerisi, İTÜ Dergisi/a Mimari, Planlama, Tasarım, 2, 145-155.
• Özmen, P., (2010), 20. Yüzyıl Başlarından 1980’lere Kadar Uzanan Süreçte Modern Mimarlıkta Doğal Işık Kullanımının İrdelenmesi, Dokuz Eylül Üniversitesi, FBE, YL. Tezi, İzmir.
• Sirel, Ş., (1992). Aydınlığın Niteliği, Yapı Fiziği Enstitüsü, İstanbul.
• Sirel, Ş., (1997), Aydınlatma Sözlüğü, YEM Yayınları, İstanbul.
• Turgay, O., Altuncu, D., (2011), İç Mekânda Kullanılan Yapay Aydınlatmanın Kullanıcı Açısından Etkileri, Çankaya University Journal Of Science and Engineering, 8, 167-168.
• Turgay, O., Altuncu, D., (2011), İç Mekânda Kullanılan Yapay Aydınlatmanın Kullanıcı Açısından Etkileri, Çankaya University Journal Of Science and Engineering, 8, 175.
• Yöndem, İ. A., Akyol, A. A., (2017), Müzelerde Aydınlatma Kriterlerinin Sergideki Malzemelerin Korunmasına Etkisi: Çengelhan Rahmi Koç Müzesi, SBE Dergisi, 12, 526-542.
• Zevi, B., Architecture As Space, Revised Edition, Newyork, Horizon Pres, 1974, 22-23.