Yoksulluk Algısı ile Yaşam Memnuniyeti Arasındaki İlişkiye Yönelik Bir Araştırma: Bitlis Örneği

Yıl 2023, , 816 - 843, 31.01.2024

Berfin Göksoy Sevinçli

https://doi.org/10.31198/idealkent.1350888

Öz

Yoksulluk, bireyleri ekonomik, sosyal, sağlık gibi pek çok yönden etkilemektedir. Yoksullar, istedikleri standartlarda hayatlarını sürdürmekte zorlanmaktadır. Bu durum, kentleri de görünüm ve yaşantı noktasında olumsuz olarak etkilemektedir. Bir kenti yaşanabilir kılmak, yoksulluğun kentteki görünürlüğünün azaltılması ile mümkündür. Yoksullukla mücadelede ise atılacak adımlardan ilki yoksulluğu anlamaktır. Bu noktada kentte yaşayanların yoksulluğu nasıl algıladıkları ve yoksulluk algıları ile yaşam memnuniyetleri arasında anlamlı bir ilişkinin var olup olmadığı sorusu önem kazanmaktadır. Araştırmada bu sorudan hareketle, bireylerin yoksulluk algıları ve yaşam memnuniyet düzeylerinin ölçülmesi ile yoksulluk algılarının yaşam memnuniyet düzeyleri üzerindeki etkinin incelenmesi amaçlanmıştır. Yoksulluk değerlendirmesinde önemli bir yeri olan gelir ve yaşam koşulları bölgesel araştırmasının Türkiye 2022 verilerine göre, en düşük yıllık ortalama eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert gelirli TRB2 Bölgesinin içerisinde yer alan Bitlis ili bu araştırmanın örneklemi olarak seçilmiştir. Çalışmanın önemi, konu ile ilgili örneklem seçimi ile yaşam memnuniyeti ve yoksulluk algısı ölçeklerinin bir arada ele alınmasında saklıdır. Araştırma kapsamında 405 kişiye yoksulluk algısı ve yaşam memnuniyeti ölçeklerinden oluşan anket uygulanmıştır. Sonuç olarak; yoksulluk algısı alt boyutlarının yaşam memnuniyetine yönelik bağımlı değişkenleri negatif olarak etkilediği, gelir düzeyi ile yaşam memnuniyeti arasında anlamlı bir ilişki olduğu bulgulanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Yoksulluk algısı, yaşam memnuniyeti, Bitlis

A Research on the Relationship Between Perception of Poverty and Life Satisfaction: Bitlis Example

Öz

Poverty affects individuals in economic, social and health aspects. The poor cannot live at the standards they want. This situation negatively affects the appearance and life of cities. Making the city livable is possible by reducing the visibility of poverty. Understanding poverty is important in fighting against poverty. The question of how urban residents perceive poverty and whether there is a significant relationship between their poverty perception and life satisfaction is important. The research aimed to examine the impact of poverty perceptions on life satisfaction by measuring individuals' poverty perceptions and life satisfaction. In the Turkey 2022 data of the regional research on income and living conditions, which is important in poverty assessment, Bitlis in the TRB2 Region with the lowest annual average equivalent household disposable income is the sample of the research. The importance of the study is that life satisfaction and poverty perception scales are examined together. Within the scope of the research, a survey consisting of poverty perception and life satisfaction scales was applied to 405 people. In conclusion; It was found that poverty perception sub-dimensions negatively affected the dependent variables of life satisfaction and that there was a significant relationship between income level and life satisfaction.

Anahtar Kelimeler

Poverty perception, life satisfaction, Bitlis

Kaynakça

• Ak, M. (2016). Toplumsal bir olgu olarak yoksulluk. Akademik Bakış Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler Dergisi, (54), 296-306. https://dergipark.org.tr/tr/pub/abuhsbd/issue/32956/366248
• Bagheri, N., Batterham, P. J., Salvador-Carulla, L., Chen, Y., Page, A., Calear, A. L., ve Congdon, P. (2019). Development of the Australian neighborhood social fragmentation index and its association with spatial variation in depression across communities. Social Psychiatry And Psychiatric Epidemiology, 54(10), 1189–1198. https://doi.org/10.1007/s00127-019-01712-y
• Bedük, S. (2023). Insured privately? Wealth stratification of job loss in the UK. Social Inclusion, 11(1), 135-147. doi:https://doi.org/10.17645/si.v11i1.6095
• BM, World happines report (2023) https://worldhappiness.report/ed/2023/world-happiness-trust-and-social-connections-in-times-of-crisis/ , E.T. 23.08.2023.
• Çelik, K., Vural, İ. Y. ve Tuncer, G. (2017). Dünya'da ve Türkiye'de yoksulluğun genel görünümü: 2002 sonrası döneme ilişkin bir inceleme. Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3 (5), 41-79. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/rteusbe/issue/32015/331347
• Diener, E., ve Tay, L. (2012). A scientific review of the remarkable benefits of happiness for successful and healthy living. Happiness: Transforming the Development Landscape, 90- 117. http://www.bhutanstudies.org.bt/publicationFiles/OccasionalPublications/Transforming Happiness/Chapter 6 A Scientific Review.pdf
• Feagin, J.R. (1972). Poverty: We still believe that god helps those who help themselves. Psychology Today. 6(6): 101-110, 129.
• Gajdosikienë, I. (2004). Oscar Lewis’ culture of poverty: critique and further development. Sociologija: mintis ir veiksmas, 88-96.
• Gujarati, D., ve Porter, D. C. (2009). Basic econometrics (5th edition). West Point: McGraw-Hill Education.
• Hair, F. (2013). Multivariate data analysi. Pearson Education Limited.
• Hammami, N., Erdoğan, Y., ve Elgar, F. J. (2022). Socioeconomic Position mediates the relationship between family social benefits and adolescent life satisfaction in 25 countries. Child Indicators Research, 15(5), 1761–1775. https://doi.org/10.1007/s12187-022-09929-1
• Jafree, S. R., Nadir, S. M. H., Mahmood, Q. K., ve Burhan, S. K. (2023). The migrant Hazara Shias of Pakistan and their social determinants for PTSD, mental disorders and life satisfaction. Journal of Migration And Health, 7, 100166. https://doi.org/10.1016/j.jmh.2023.100166
• Kantar Davran, M., ve Tok, N. (2018). Kırsal kesimde yoksulluk algısı ve yaşam memnuniyeti. International Journal Of Socıal Humanıtıes Scıences Research, 5(25), 2140-2152. https://doi.org/10.26450/jshsr.594
• Karagöz, Y. (2016). SPSS ve AMOS Uygulamalı istatistiksel analizler. Ankara: Nobel.
• Kim, J.Y. (2022). Does poverty matter for depression in people with disabilities? The Mediating Effects of Life Satisfaction, Journal of Social Service Research, V.48, 3, pp.430-439.
• Kline, R. (2010). Principles and practice of structural equation modeling (3rded.). New York: The Guilford Press.
• Koca, M. (2020). Yoksulluğa yönelik nedensel atıflar Ordu Üniversitesi örneği. İnsan ve Toplum, Sosyoekonomik Eşitsizlikler, 353-382. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/insanvetoplum/issue/71116/1136687
• Köse, M. F., Çobanoğlu, G., ve Sarı, R. M. (2021). Özellikleri, yaşam memnuniyeti ölçeği'nin geliştirilmesi ve psikometrik. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, s. 324-346.
• Kutlu, O. (2023). Yoksul bireylerin yaşamış oldukları sosyal dışlanma deneyiminin benlik değeri ve yaşam memnuniyeti ile ilişkisinin incelenmesi, Ulusal Tez Merkezi, Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi.
• Lewis, O. (1970). Anthropological essays. New York: Random House.
• Luo, J. (2022). Yoksulluğa mutluluğun uyumu sınırlı mı? Referans Gelirinin Rolü. J Mutluluk Çalışması 23 , pp. 2491-2516. https://doi.org/10.1007/s10902-022-00508-3.
• Mahmood T, Yu X, Klasen S. (2018). Do the poor really feel poor? Comparing objective poverty with subjective poverty in Pakistan. Soc Indic Res. V.142, pp.543-580. doi: 10.1007/s11205-018-1921-4
• Maslow, A.H. (1970). Motivation and personality. Holly Books, Harper ve Row Publishers.
• Mbam, K.C., MA, MSW vd. (2022). Aging in Nigeria: A growing population of older adults requires the implementation of national aging policies, The Gerontologist, Volume 62, Issue 9, November 2022, Pages 1243–1250, https://doi.org/10.1093/geront/gnac121
• Niemietz, K. (2011). A New understanding of poverty. Institute of Economic Affairs Monographs, No. 65. Haziran 5, 2021 tarihinde https://ssrn.com/abstract=1750203 adresinden alındı
• O’Connor, A. (2001). Poverty knowledge. Princeton: Princeton University Press.
• OECD (2022). Yaşam memnuniyeti endeksi. https://stats.oecd.org/Index.aspx?DataSetCode=HSL, Erişim Tarihi: 13.02.2023.
• Roh, M., Weon, S. (2022). Living arrangement and life satisfaction of the elderly in South Korea. Soc Indic Res 160, pp. 717–734. https://doi.org/10.1007/s11205-020-02443-3
• Sallan-Gül, S. (2002). Türkiye’de yoksulluk ve yoksullukla mücadelenin sosyolojik boyutları: göreliden mutlak yoksulluğa. Yoksulluk, Şiddet ve İnsan Hakları. Editör: Yasemin Özdek, Ankara: TODAİE Yayınları.
• Selvamani Y, Elgar F. (2023). Food insecurity and its association with health and well-being in middle-aged and older adults in India J Epidemiol Community Health 2023;77:252-257.
• Sezgin, F., Haykır-Hobikoğlu, E. ve Budak, Y. (2022, Ocak). Yoksulluk algı ölçeği geçerlilik ve güvenirlilik çalışması. Finansal Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi, s. 229-244.
• Suğur, N., Suğur, S., Çetin, O. B., Şavran, T. G., ve Akarçay, E. (2008). Hizmet sektöründe çalışan yoksulların yoksulluk algıları üzerine bir araştırma. ''İş, Güç'' Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 10(4), 1-29.
• Sulkers, E., ve Loos, J. (2022). life satisfaction among the poorest of the poor: a study in urban slum communities in India. Psychological studies, 67, 281-293. https://doi.org/10.1007/s12646-022-00657-8
• Tabachnick, B. G., ve Fidell, L. S. (2013). Using multivariate statistics. California: Pearson. TUİK (2022). Gelir ve yaşam koşulları araştırması bölgesel sonuçları. www.datatuik.gov.tr, Erişim Tarihi: 11.02.2023.
• TUİK (2015). Gelir, yaşam, tüketim ve yoksulluk verileri illerde yaşam endeksi, https://data.tuik.gov.tr/Kategori/GetKategori?p=Gelir,-Yasam,-Tuketim-ve-Yoksulluk-107, Erişim Tarihi: 23.08.2023.
• Ulutürk Akman, S. (2021). Mutluluk ve yaşam memnuniyetinin belirleyicileri: Türkiye İstatistik Kurumu Yaşam memnuniyeti araştırması üzerine analizler. Journal of Social Policy Conferences,(81),35-69. https://dergipark.org.tr/tr/pub/iusskd/issue/68135/986105
• UNDP (2023). 2022 Çok boyutlu yoksulluk endeksi, https://www.undp.org/tr/turkiye/publications/2022-cok-boyutlu-yoksulluk-endeksi-cbye , E.T. 26.08.2023
• Yang, Y., Peng, C., Yeung, C. Y., Ren, C., Luo, H., Lu, Y., Yip, P. S. F., ve Webster, C. (2023). Moderation effect of visible urban greenery on the association between neighbourhood deprivation and subjective well-being: Evidence from Hong Kong. Landscape and Urban Planning, 231, [104660]. https://doi.org/10.1016/j.landurbplan.2022.104660
• Yenipazarlı, A., Çondur, F. ve Cömertler, N. (2020). Engelli bireylerin kamu hizmetlerinden memnuniyeti: Nazilli ilçesi örneği. Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, C. 7, S. 2, ss. 77-93.
• Yokoji, K., Hammami, N., ve Elgar, F. J. (2023). Socioeconomic differences in the association between bullying behaviors and mental health in Canadian adolescents. The Journal of school health, 93(5), 420–427. https://doi.org/10.1111/josh.13300
• Zhang, L., Xiao, Y., Wu. O., Li, J. (2022). Will the use of solid fuels reduce the life satisfaction of rural residents-Evidence from China. Energy for Sustainable Development, v.68.
• Zhang T, Xu Q, Zhang Q, Wan J. (2022). Impact and Analysis of the renovation program of dilapidated houses in china on poor peasant households’ life satisfaction: A Survey of 2617 peasant households in gansu province. International Journal of Environmental Research and Public Health. 19(23):15548. https://doi.org/10.3390/ijerph192315548