Türkiye’de Yerel Yönetimlerin Dijitalleşmesine İlişkin Güncel Bir Değerlendirme

Yıl 2024, , 326 - 359, 30.04.2024

Esra Çelebi Zengin , Ali Davut Alkan

https://doi.org/10.31198/idealkent.1404984

Cited By: 1

Öz

Siyasi, iktisadi, sosyo-kültürel ve teknolojik alanlar başta olmak üzere birçok alanda öngörülemez bir değişime neden olan küreselleşme süreci kamu yönetimini de etkisi altına almıştır. Bu süreçte, ülkelerin kamu yönetimi sistemleri gelenekselden yeniye doğru evrilirken hem yöneticiler hem de yurttaşlar için önemli bir değişim rüzgârı yakalanmıştır. Bu rüzgâr; demokrasi, şeffaflık, hesap verebilirlik, yurttaş memnuniyeti ve teknoloji yönüne doğru kuvvetli bir şekilde esmeye başlamıştır. Kamu hizmetlerinin etkili ve verimli bir şekilde sunulmasını esas alan yeni kamu hizmeti anlayışı; kaliteyi, esnekliği, performansı, yurttaşı öncelik konusu yaparken, bu hizmetlerin sunumunda teknolojik yeniliklerin de takip edilerek zaman, emek ve maliyet tasarrufu sağlanmasını önemsemektedir. Dijital platformlarda hizmet sunumunun, özellikle yurttaşlara en yakın birimler olması nedeniyle öne çıkan yerel yönetimler için çok daha önem arz ettiği bu süreçte, e-belediyecilik ve mobil belediyecilik olarak adlandırılan uygulamaların giderek arttığı bilinmektedir. Literatür taraması ve ikincil kaynaklar kullanılması yoluyla toplanan verilere dayanılarak hazırlanan bu çalışmada, Türkiye’nin bilgi toplumundaki mevcut durumu ve yerel yönetimlerin dijitalleşme serüveninde kat etmiş olduğu yol güncel veriler eşliğinde değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Dijitalleşme, yerel yönetimler, e-belediyecilik, mobil belediyecilik, Türkiye

A Current Evaluation on Digitalization of Local Governments in Türkiye

Öz

The globalization process which has caused an unpredictable change in many fields especially in the political, economic, socio-cultural and technological fields has also affected the public administration. In this process, while the public administration systems of the countries evolved from traditional to new, a significant wind of change was caught for both administrators and citizens. This wine has started to blow strongly towards democracy, transparency, ccountability, citizen satisfaction and technology. The new public service approach, which is based on the effective and efficient delivery of public services, prioritizes quality, flexibility, performance and citizens while it also attaches importance to saving time, effort and cost by following technological innovations in the provision of these services. It is known that the applications called e-municipality are increasing day by day, in this process where service delivery on digital platforms is much more important for local governments, which stand out especially because they are the closest units to citizens. This study, which was prepared based on the data collected through literature review and secondary sources, evaluates Turkey's current situation in the information society and the path that local governments have taken in the digitalization adventure with current data.

Anahtar Kelimeler

Digitalization, local governemnts, e-municipality, mobile municipality, Türkiye

Kaynakça

• Akay A. (2007). Kuruluşundan günümüze YerelNET: TODAİE yerel yönetimler web portalı. Çağdaş Yerel Yönetimler, 16(1), 75 - 99.
• Akçakaya, M. (2017). E-Devlet anlayışı ve Türk kamu yönetiminde e-devlet uygulamaları. Yüzüncü Yıl Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2017 Kış(3), 8-31.
• Aktaş, M. (2020). Toplumsal dönüşüm ve bilgi toplumu. Social Mentality and Researcher Thinkers Journal, 6(35), 1605-1621.
• Aktel, M. (2003), Küreselleşme ve Türk kamu yönetimi, Ankara: Asil Yayın Dağıtım.
• Babaoğlu, C. (2022), Avrupa Komisyonu 2022 e-devlet kıyaslama raporu ve Türkiye, Sabah Gazetesi (13 Ağustos 2022), https://www.sabah.com.tr/yazarlar/perspektif/cenay-babaoglu/2022/08/13/avrupa-komisyonu-2022-e-devlet-kiyaslama-raporu-ve-turkiye, Erişim Tarihi: 25.01.2023.
• Başpınar, S. (2022). We are social Temmuz 2022 raporu: internetle aramızda güven sorunları var, (26 Temmuz 2022), https://www.marketingturkiye.com.tr/haberler/we-are-social-internet/#:~:text=Birle%C5%9F%20Milletlerin%20g%C3%BCncel%20n%C3%BCfus%20verilerine,milyar%20insan%2C%20ak%C4%B1ll%C4%B1%20telefon%20kullan%C4%B1yor, Erişim Tarihi: 18.01.2023.
• Bilgi Toplumu Dairesi (BİTD), (2023a). Ülkemizde bilgi toplumuna dönüşüm; http://www.bilgitoplumu.gov.tr/bilgi-toplumu/ulkemizde-bilgi-toplumuna-donusum/, Erişim tarihi: 31.01.2023.
• Bilgi Toplumu Dairesi (BİTD), (2023b). Bilgi toplumu dairesi hakkında; http://www.bilgitoplumu.gov.tr/bilgi-toplumu/bilgi-toplumu-dairesi-hakkinda/, Erişim tarihi: 31.01.2023.
• Boschele, M. (2014). The “information society” and the role of knowledge in society. AJIT-e: Online Academic Journal of Information Technology, 5(14), 7-14.
• Bozaslan, H. (2012). Türkiye’nin bilgi toplumu eğitimine geçişini engelleyen kültürel etkenler. Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(1), 95-122.
• Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı (ÇŞB) (2021). 2021 yılı mahalli idareler genel faaliyet raporu; https://yerelyonetimler.csb.gov.tr/2021-yili-mahalli-idareler-genel-faaliyet-raporu-haber-272313, Erişim tarihi: 31.01.2023.
• Çokgezer, O. (2022), Dünyada kaç kişi telefon kullanıyor? (2023, 17 Ocak). https://teloji.com/dunyada-kac-kisi-telefon-kullaniyor/
• Çukurçayır, M. A. ve Çelebi, E. (2009). Bilgi toplumu ve e-devletleşme sürecinde Türkiye. Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 5(9), 59–82.
• Dijital Dönüşüm Ofisi Başkanlığı (DDO) (2023, 31 Ocak). https://cbddo.gov.tr/
• E-Devlet Portalı (2023a) (2023, 19 Ocak). https://www.turkiye.gov.tr/edevlet-istatistikleri?kullanici=Istatistikleri
• E-Devlet Portalı (2023b) )(2023, 19 Ocak). https://www.turkiye.gov.tr/edevlet-istatistikleri?kurum=Istatistikleri,
• Ergun, T. (2004). Kamu yönetim: kuram, siyasa, uygulama. TODAİE Yayın No 322, Ankara.
• Erkan, H. (1993), Bilgi toplumu ve ekonomik gelişme, Ankara: Türkiye İş Bankası Yayınları.
• Erkek, S. (2022). Yerel yönetimlerde teknoloji kullanımı. E. Çelebi Zengin (Ed.) Güncel gelişmelerle yerel ve kentsel siyaset, Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık, (ss. 51-88).
• European Commission, (EC) (2022a). The digital economy and society index (DESI), https://digital-strategy.ec.europa.eu/en/policies/desi
• European Commission, (EC) (2022b) (2023, Ocak 30). e-Government benchmark 2022, https://digital-strategy.ec.europa.eu/en/library/egovernment-benchmark-2022
• Ezer, M. ve Kıral, E. (2018). Türkiye’de bilgi toplumunun gelişimi: iletişim amaçlı kişisel internet kullanımı üzerine bir uygulama. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 27(1), 207-222.
• Güner, O. (2020). Bilgi toplumu göstergeleri bağlamında Avrupa Birliği ülkeleri ve Türkiye’ye dair bir değerlendirme. İşletme Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 2, 121–143.
• Haberleşme Genel Müdürlüğü (HGM) (2023) (2023, Ocak 31). https://hgm.uab.gov.tr/ https://www.belediye.gov.tr/belediyeler, Erişim tarihi: 26.12.2023.
• International Institute for Management Development, (IMD) (2024) (2024, Mart 28). https://www.imd.org/wp-content/uploads/2023/12/Digital_2023.pdf
• İçişleri Bakanlığı, (2024) (2024, Mart 28). https://www.e-icisleri.gov.tr/Anasayfa/MulkiIdariBolumleri.aspx
• Karataş, E. ve Tarhan, A. (2021). Yerel yönetimlerde e-belediye uygulamaları: büyükşehir belediyeleri üzerine bir içerik analizi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 45, 317-335.
• Kaymas, S. (2014). Türkiye ve bilgi toplumu siyasası: bir toplumsal dönüşüm hikâyesini yeniden okumak. Yakın Doğu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(1), 149-196.
• Kocacık, F. (2003). Bilgi toplumu ve Türkiye. C.Ü. Sosyal Bilimler Dergisi, 27(1), 1-10. http://www.cumhuriyet.edu.tr/edergi/ makale/78.pdf.
• Kutlu, Ö., Sevinç, İ. ve Kahraman, S. (2018). Türkiye’de e-devlet uygulamalarında güvenlik risklerinin analizi. Turkish Studies (Elektronik), 13(21), 129-156.
• Küçük, M. E. (2005, Şubat 1). http://www.e-ticaret.gov.tr/ Toplanti/e-veri%20e-belge-turkce.ppt
• Malodia, S., Dhir, A., Mishra, M. and Bhatti, Z.A. (2021). Future of e-government: an integrated conceptual framework. Technological Forecasting and Social Change, 173, Article 121102, 1-17. https://doi.org/10.1016/j.techfore.2021.121102
• Maraş, G. (2011). Kamu yönetimlerinde e-devlet ve e-demokrasi ilişkisi. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2011(37), 121-144.
• Nair, G. (2018). Bilişim kültürünün toplum üzerinde etkisi ve yeni insan tipinin doğuşu. Cumhuriyet Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 42(1), 39-53.
• Naralan, A. (2008). E-Devlete etki eden faktörler. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(2), 457-468.
• Nath, H.K. (2009). The information society. SIBCOLTEJO – A Journal of the SCTU, 4, 19-29.
• Qureshi, H.A., Salman, Y., Irfan, S. and Jabeen, N. (2017). A systematic review of e-government evaluation. Pakistan Economic and Social Review, 55(2), 355-390.
• Saylam, A. (2022). E-Devlet kavramının dijital devlet ve elektronik/dijital yönetişim kavramları ekseninde değerlendirilmesi. 3. Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi, 57(3), 2144-2163.
• Selvi, Ö. (2012). Bilgi toplumu, bilgi yönetimi ve halkla ilişkiler. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 1(3), 191-214.
• Strateji ve Bütçe Başkanlığı (SBB), Onbirinci beş yıllık kalkınma planı (2019-2023) (2023, Ocak 18). https://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2022/07/On_Birinci_Kalkinma_Plani-2019-2023.pdf
• Şataf, C., Çiçek, H.G. ve Dikmen, S. (2014). Kamu hizmetlerinin sunulmasında e-devlet uygulamalarının toplumsal algı düzeyi üzerine ampirik bir çalışma. Bilgi Ekonomisi ve Yönetimi Dergisi, 9(2), 1-14.
• Tejedo-Romero, F., Araujo, J.F.F.E., Tejada, Á. and Ramírez, Y. (2022). E-Government mechanisms to enhance the participation of citizens and society: exploratory analysis through the dimension of municipalities. Technology in Society, 70, Article 101978, 1-14. https://doi.org/10.1016/j.techsoc.2022.101978
• Toffler, A. (1981), Üçüncü dalga (Çev., Ali Seden). İstanbul: Altın Kitaplar Yayınevi.
• TÜBİTAK (2002), Bilgi toplumu politikaları üzerine bir değerlendirme (Dünya ve Türkiye), http://turkoloji.cu.edu.tr/GENEL/bilgi_toplumu.pdf, (Erişim Tarihi: 10.05.2008)
• TÜİK, (2023) (2023, Aralık 26). https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Hanehalki-Bilisim-Teknolojileri-(BT)-Kullanim-Arastirmasi-2023-49407#:~:text=Son%2012%20ay%20i%C3%A7inde%20%C3%B6zel,oran%C4%B1%20%73%2C9%20oldu.
• United Nations (UN), (2022) (2023, Ocak 30) https://desapublications.un.org/sites/default/files/publications/2022-09/Web%20version%20E-Government%202022.pdf
• YerelNET (2023) (2023, Ocak 30). https://www.yerelnet.org.tr/sayfa/hakkimizda
• Yıldırım, U. ve Öner Ş. (2004). Bilgi toplumu sürecinde yerel yönetimlerde eğitim-bilişim teknolojisinden yararlanma: Türkiye’de e-belediye uygulamaları. The Turkish Online Journal of Educational Technology–TOJET, 3(1), 49-60.
• Zengin, E.Ç. ve Sağır, H. (2019). Rekabet gücü kapsamında Dünya’daki ve Türkiye’deki kentlerin değerlendirilmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 22(2), 867-889.