Neoliberalizm ve Almanya’da Güçlenen Yeni Irkçılığın Hedefindeki Türkler

Yıl 2014, Cilt: 5 Sayı: 14, 124 - 152, 26.04.2018

O. Can Ünver

Öz

2011 yılının Kasım ayında gün yüzüne çıkan ırkçı Nasyonal
Sosyalist Yeraltı (NSU) adlı terör hücresinin 2000 ile 2006 yılları arasında
işlediği ve 8 Türk, 1 Yunan ve 1 Alman polis memurunun hayatını kaybettiği
cinayetlerle aşırı sağcı terörün organize hale gelmiş olması Almanya’yı sarsmış
ve yeni tartışmaların başlamasına neden olmuştur. Terörizmin ırkçı bir örgüt
tarafından kullanılması resmi kurumlarca o güne kadar kabul edilmeyen ve
üzerinde durulmayan bir durumdur. Yabancı düşmanlığı ile başlayan ve ırkçı
şiddete giden yolda devlet kurumlarının ihmalleri ve yanlış tespitlerinin olduğu
ve durumun vahameti daha da anlaşılmıştır. Türk işçilerinin 1961’de akdedilen
bir işgücü sözleşmesi ile Almanya’da istihdam edilmeye başlamalarından bugüne
kadar geçen süre içinde bu ülkedeki sonraki kuşaklara mensup Türkler içinde
yaşadıkları toplumun ayrılmaz bir parçası haline dönüşmüşlerdir. Almanya’daki
Türkler hakkında son yıllarda sürdürülen tartışmaların başında entegrasyon
gelmektedir. Ancak, bu konudaki tespit ve tartışmalar ayrıştırıcı, ötekileştirici
ve kültürel kimlik odaklıdır. Bu yaklaşımın önde gelen nedeni ise küreselleşme
ile koşut olarak gelişen neoliberal politikalardır. Bu politikalar sosyal
dayanışmayı zayıflatmış ve diğer sonuçlarının yanında özellikle göçmenlere ve
toplumdaki zayıf katmanlara karşı düşmanlığı körüklemiştir. Almanya’daki
yabancı düşmanı kanaat, tutum ve davranışlarla ırkçı terörü bu bağlamda
değerlendirmek gerekmektedir.

Anahtar Kelimeler

işgücü göçü, Almanya’daki Türkler, ırkçılık, NSU, entegrasyon, neoliberalizm

Neoliberalism and Turks in the Target of Strengthening New Racism in Germany

Öz

The November 2011 revelation of the killing of 8
Turks, 1 Greek citizen and 1 German police officer between the years 2000 and
2006, committed by the racist terror group National Socialist Underground
(NSU), showed that the extreme rightist terror became organized and caused a
great trauma in Germany, starting new debates. The use of terror by a racist
organization was unacceptable and negligible to the official institutions until
then. The gravity of the case and the negligence as well as failures in due
identification of the real situation by the state institutions could be
recognized now better. Since the first recruitment of Turkish workers to be
employed in Germany by means of a bilateral agreement, Turks belonging to
younger generations became today an integral part of the society, in which they
live. In recent years, integration is the main discussion subject about Turks
in Germany. Nevertheless, determinations and debates on this matter are
disintegrative, focussing generally on otherness and cultural identity. The
most significant reason of this approach should be sought in neoliberal
policies that are in line with globalism. These policies weakened the social
solidarity and, among other consequences, encouraged hostilities especially
against migrants and weaker social classes in the society. Therefore, it is
necessary to evaluate xenophobic convictions, attitudes and behaviours as well
as racist terror in this context.

Anahtar Kelimeler

labour migration, Turks in Germany, racism, NSU, integration, neoliberalism

Kaynakça

• Abadan-Unat, Nermin (2006), Bitmeyen Göç. Konuk İşçilikten Ulus-Ötesi Yurttaşlığa. . İstanbul. İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Ali, Ayaan Hirsi (2005) Ich klage an. Plädoyer für die Befreiung der muslimischen Frauen. München / Zürich. Piper.
• Almanya Federal Meclisi (22.08.2013), „Terör Grubu Nasyonal Sosyalist Yeraltı“ başlıklı Araştırma komisyonu’nun Ortak Değerlendirmeleri – 17/14600 sayılı Federal Meclis yayını’ndan bir kesit – Türkçe Çevirisi. Berlin.
• Angenendt, Steffen (2007), Circular Migration. A Sustainable Concept for Migration Policy? Stiftung Wissenschaft und Politik. SWP Comments 11. June 2007.
• Ateş, Seyran (2005), Groβe Reise ins Feuer. Die Geschichte einer deutschen Türkin.Berlin. Rowohlt.
• Bade, Klaus J. (2013), Kritik und Gewalt. Sarrazin-Debatte, ‚Islamkritik’ und Terror in der Einwanderungsgesellschaft. Schwalbach/Ts. Wochenschau Verlag.
• Balibar, Etienne/Immanuel Walerstein (2007), Irk Ulus Sınıf. Belirsiz Kimlikler. Çeviren: Nazlı Ökten. İstanbul. Metis.
• Bukow, Wolf-Dietrich (2010), Urbanes Zusammenleben. Zum Umgang mit Migration und Mobilität in europäischen Stadtgesellschaften. Wiesbaden. Verlag für Sozialwissenschaften.
• Butterwegge, Christoph (2002), Globalismus, Neoliberalismus und Rechtsextremismus. UTOPIE kreativ. H.135 (Januar 2002), S.55-67.
• Decker, Oliver/Johannes Kiess/Elmar Brähler (2012), Die Mitte im Umbruch. Rechtsextreme Einstellungen in Deutschland 2012. Berlin. Friedrich-Ebert-Stiftung.
• Friedrichs, Jürgen (2002), Zuwanderung, ethnische Segregation und städtische Vergemeinschaftung. Andreas Treichler (Hrsg.), Wohlfahrtsstaat, Einwanderung und ethnische Minderheiten. Probleme, Entwicklungen, Perspektiven, içinde. Wiesbaden. Westdeutscher Verlag. S.345-353
• Fuchs, Christian/ John Goetz (2012), Die Zelle. Rechter Terror in Deutschland. Vorwort von Hans Leyendecker. Reinbek bei Hamburg. Rowohlt.
• Hund, Wulf. D. (2007), Rassismus. Bielefeld. Transcript Verlag.
• Jamin, Mathilde (1999), Fremde Heimat. Zur Geschichte der Arbeitsmigration aus der Türkei. Jan Motte/Rainer Ohliger/Anne von Oswald (Hg.), 50 Jahre Bundesrepublik 50 Jahre Einwanderung. Nachkriegsgeschichte als Migrationsgeschichte, içinde. Frankfurt/New York. Campus-Verlag.. S.145-164.
• Kelek, Necla (2006), Die verlorenen Söhne. Plädoyer für die Befreiung des türkisch-muslimischen Mannes. Kiepenheuer & Witsch. Köln
• Kelek, Necla (2005), Die fremde Braut. Ein Bericht aus dem Inneren des türkischen Lebens in Deutschland. Köln. Kiepenheuer & Witsch.
• Keskin, Hakkı (2009), Deutsch-türkische Perspektiven. Plädoyer für eine zukunftsorientierte Integrationspolitik. Schwalbach/Ts. Wochenschau-Verlag..
• Lauterbach, Karl (2007), Der Zweiklassenstaat. Wie die Privilegierten Deutschland ruiniern. Berlin. Rowohlt.
• Luft, Stefan (2006), Abschied von Multikulti. Wege aus der Integrationskrise. Gräfelfing. Resch-Verlag.
• Meyer, Thomas (2002), Sozialstruktur und Migration – Die soziale Lage der Arbeitsmigranten in Deutschland. Andreas Treichler (Hrsg.), Wohlfahrtsstaat, Einwanderung und ethnische Minderheiten. Probleme, Entwicklungen, Perspektiven, içinde. Wiesbaden. Westdeutscher Verlag. S. 69-82
• Nowak, Jürgen (2006), Leitkultur und Parallel-Gesellschaft. Argumente wider einen deutschen Mythos. Frankfurt am Main. Brandes und Apsel.
• Özbek, Sinan (2012), Irkçılık. İstanbul. NOTOS Kitap.
• Raddatz, Hans-Peter (2004), Die türkische Gefahr? Risiken und Chancen. München. Herbig.
• Raddatz, Hans-Peter (2002) Von Allah zum Terror? Der Djihad und die Deformierung des Westens. Herbig Verlag. München Sarrazin, Thilo (2010), Deutschland schafft sich ab. Wie wir unser Land aufs Spiel setzen. München. Deutsche Verlags-Anstalt.
• Sow, Noah (2009), Deutschland Schwarz Weiss. Der alltägliche Rassismus. München. Goldmann.
• Sundermeyer, Olaf (2012), Rechter Terror in Deutschland. Eine Geschichte der Gewalt. München. Ch.Beck.
• Süssmuth, Rita (2006), Migration und Integration: Testfall für unsere Gesellschaft. München. Deutscher Taschenbuch Verlag.
• Stöss, Richard (2005), Rechtsextremismus im Wandel. Berlin. Friedrich-Ebert-Stiftung.
• Toksöz, Gülay (2006), Uluslararası Emek Göçü. İstanbul. İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Türkiye Büyük Millet Meclisi İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu (TBMM) (2012), 2000-2006 Yıllarında Almanya’da Neo-Nazilerce İşlenen Cinayetler Hakkında İnceleme Raporu. 24. Dönem 2. Yasama Yılı. Ankara
• Türkische Gemeinde Deutschland (2013), Bericht der Türkischen Gemeinde in Deutschland zum NSU und die daraus folgenden Konsequenzen. Berlin
• Ünver, O. Can (2012), Dönerci Cinayetleri: Son Gelişmeler Işığında Almanya’da Türklere Yönelik Irkçı Şiddetin Siyasal Sonuçları. Ufuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. Cilt 2. Sayı 2, S.99-113
• Ünver, O. Can /2006), Current Discussions in the German Integration Debate. REMi. Revue Européenne des Migration Internationales. Vol. 22. No.3. Pp.23-38
• Yılmaz, Fatma (2008), Avrupa’da Irkçılık ve Yabancı Düşmanlığı. AB Politikalarının Etkin(siz)liği. Ankara. USAK.