Göç Olgusuna Göçmenlerin Deneyimleri Üzerinden Bakmak

Yıl 2015, Cilt: 6 Sayı: 15, 149 - 171, 31.01.2015

Kemal Dil

Öz

Bu çalışmanın amacı, göç olgusunun anlamına ve göçmen ile
yerel özne arasındaki ilişkilere göçmenlerin deneyimleri üzerinden sosyolojik
bir değerlendirmede bulunmaktır. Araştırma Haziran-Eylül 2012 tarihleri
arasında Fransa ve İsviçre’de yürütülmüştür. Araştırma grubunu Fransa’da
Paris’te ve yaşayan 18, İsviçre’de Basel’de yaşayan 3 ve Lugano’da yaşayan 4,
toplamda 25 Türkiyeli göçmen oluşturmuştur. Çalışmada nitel araştırma yöntemi
kullanılmıştır. Çalışma grubundaki katılımcılar ‘amaçlı örnekleme’ yaklaşımıyla
belirlenmiştir. Bu nedenle çalışma grubu sı¬nırlı tutulmuştur. Araştırmada veri
toplamak amacıyla yarı-yapılandırılmış bir görüşme formu geliştirilmiştir. Bu
görüşme formu çerçevesinde katılımcılarla derinlemesine görüşmeler yapılmıştır.
Katılımcılarla gerçekleştirilmiş olan görüşme dökümleri, önceden belirlenmiş
olan kodlama listesine göre analiz edilmiştir. Verilerin analizinde içerik ve
betimsel analiz teknikleri kullanılmıştır. Elde edilen bulgular sosyolojik
olarak iki temel noktada değerlendirilmiştir. Birincisi, göç olgusunun anlamına
ilişkin değerlendirmelerdir. İkinci değerlendirme noktası ise göçmenler ile
yerel özneler arasında kurulan ilişkiler hakkında olmuştur. Bu çalışmada her
iki değerlendirme noktası ışığında iki temel çıkarıma ulaşılmıştır. Birincisi,
göç olgusunun tanımı mekânsal yer değişikliğinden mekânsal yer değişikliğini de
içeren toplum-konumsal yer değişikliği biçiminde genişletilebileceği kanısına
varılmıştır. İkincisi, bazı dinamiklerin, ortak mekânda farklılıklar arasında
oluşan dışlayıcı önyargıların kültürel zenginlik algısına dönüşümünde rol
oynayabileceği düşünülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Göçün anlamı, göçmenlerin deneyimleri, göçmen-yerel özne ilişkileri

Looking to the Phenomenon of Migration via the Experiences of Immigrants

Öz

The purpose of this study evaluates the meaning of the
phenomenon of migration and relations between immigrant and aboriginal subject
sogiologically via the experiences of the immigrants. The research was
conducted in France and Switzerland, from June to Septenber in 2012. Totaly 25
Turkish immigrants who have lived in Paris, France (18), in Basel (3) and in
Lugano, Switzerland (4) constituted the research group. The method of
qualitative research was used in the study. Participants in the study group
were determined through “the purposive sampling approach”. Therefore, the study
group was limited. Sami-structured interview form was developed in order to
collect data in study. In-depth inretviews with participants were conducted in
the framework of this form. The documents of interview, conducted with
participants, were analysis according to the predetermined coding list.
Descriptive and content analysis techniques were used for the data analysis.
The findings were evaluated on two fundamental points as sociological. First
evaluation was on the mean of immigration. The second evaluation point was
about the relationships which were established between immigrants and aboriginal
subjects. In this study, it was reached two basic arguments in the light of two
evaluation points. Firstly, the meaning of phenomenon of migration was
reevaluated from spatial location to social status in which also there was the
meaning of spatial location. Secondly, It was thoght that some of the dynamics
play a role of in the transation from bias to cultural richnesswhich arise
between partners in common space.

Anahtar Kelimeler

The meaning of immigration, The experiences of immigrants, The relationships between immigrants, the local subjects

Kaynakça

• Aksoy, Z. (2012). Uluslararası Göç ve Kültürler Arası İletişim, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt 5, Sayı 20, 292-303.
• Bilecen, B. (2013). Avrupa’daki Türkiyeli Göçmenlerin Ulusaşırı Aile Ağları, Sosyoloji Dergisi, 3. Dizi, 27. Sayı, 2013/2, 235-250.
• Castles, S. Ve Miller, M. (2008), Göçler Çağı: Modern Dünyada Uluslararası Göç Hareketleri, çev. B. U. Bal ve İ. Akbulut, İstanbul, İstanbul Bilgi.
• Doytcheva, M. (2013), Çokkültürlülük, Çev. T.A. Onmuş, İstanbul İletişim.
• Durugönül, (1997), Sosyal Değişme, Göç ve Sosyal Hareketler, Toplum ve Göç, II. Ulusal Sosyoloji Kongresi, Ankara, DİE, 95-100.
• Esser, H. (2000), “Integration and Ethnic Stratification”. Hartmut Esser et al. (Eds.), Towards Emerging Ethnic Classes in Europe? Volume 1 Workshop Proceedings, Project Conclusions, Integration and Ethnic Stratification, Ethnic Economy and Social Exclusion. Weinheim: Freudenberg Stiftung GmbH. 49-84.
• Hazan, J. C. (2012), Geçmişten Geleceğe Zorunlu Göç: Mülteciler ve Ülke İçinde Yerinden Edilmiş Kişiler, Küreselleşme Çağında Göç: Kavramlar, Tartışmalar, ed. T. Bora, İstanbul, İletişim Yayınları.
• Hogg, M. A. ve Vaughan, G. M. (2007), Sosyal Psikoloji, çev. İ. Yıldız ve A. Gelmez, Ankara, Ütopya Yayınlar.
• Goldberg, D.T. (1994), Introduction: Multicultural Condations, Multiculturism: A Critical Reader, ed. D.T. Golgberg, Basil Blackwell, Oxford, 1-44.
• Gordon, M.M. (1964), Asimilation in American Life, Oxford University Press, USA.
• Greely, A.M. (1971), Why Can’t They be LikeUse America’s White Ethnic Groups, Clarke, Irwin and Company, USA.
• Gurak, D. (1992), Migration Networks and the Shaping of Migration Systems, International Migration Systems: A Global Approach, ed. M.M Kritz, Clarendon Press, Oxford, 150-176.
• Güler, H.(2013). Ağrılı Göçmenlerin Fransa’ya Tutunma Stratejileri, Sosyoloji Dergisi, 3. Dizi, 27. Sayı, 2013/2, 295-315.
• Güvenç, B. (1994), İnsan ve Kültür, İstanbul, Remzi Kitapevi.
• Ihlamur-Öner, S. G. (2012), Göçün Kadınlaşması ve Sosyal Refah Rejiminin Dönüşümü: İtalya Örneği, Küreselleşme Çağında Göç: Kavramlar, Tartışmalar, ed. T. Bora, İstanbul, İletişim Yayınları.
• Jansen, C.L. (1970), Migration, New York, Longman.
• Kastoryano, R. (2009), Avrupa’ya Kimlik: Çokkültürlülük Sınavı, Red. R. Alev, İstanbul, Bağlam.
• Kara, P. Ve Korkut, R. (2010), Türkiye’de Göç, İltica ve Mülteciler, Türk İdare Dergisi, Sayı 467, 153-162.
• Kaya, A. ve Kentel, F. (2005), Euro-Türkler: Türkiye ile Avrupa Birliği Arasında Körü Mü Engel Mi? Almanya-Türkleri ve Fransa-Türkleri Üzerine Karşılaştırmalı Bir Çalışma, İstanbul, İstanbul Bilgi Üniversitesi Göç Araştırmaları Ve Uygulamaları Merkezi.
• Kearney, M. (1996), From the Invisible Hand to Feet: Antropological Studies of Migration and Development, Theories of Migration, ed. R. Cohen, E. Elgar, Publishing Limited, England, 374-404.
• Kottak, C. P. (2001), Antropoloji: İnsan Çeşitliliğine Bir Bakış, İstanbul, Ütopya.
• Kymlicka, W. (1998), Çokkültürlü Yurttaşlık: Azınlık Haklarının Liberal Teorisi, Ayrıntı, İstanbul.
• Mcneill, W.H. (2007), Dünya Tarihi, çev. A. Şenel, Ankara, İMGE.
• Morowska, E. (1990), The Sociology and Historiography of Immigration, Immigration Reconsidered (History, Sociology and Polities), ed. Virginia Yans-McLaughlin, Oxford University Press, Oxford, 187-240.
• Park, R. E. (1967), Racial Asimilation in Secondary Groups, Robert E. Park on Social Control and Collective Behavior, ed. R.H. Turner, London, University of Shicago Press, 114-132.
• Parekh, B. (1994), Three Theories of Immigration, Strangers and Citizens: A Positive Approach to Migrants and Refugees, ed. S. Spencer, IPPR/River Press, 91-110.
• Petersen, W. (1996), A General Typology of Migration, Theories of Migration, ed. R. Cohen, E. Elgar, Publishing Limited, England, 3-13.
• Ravenstein, E.G. (1885), The Laws of Migration, Journal of the Royal Statistical Society of London,Vol. 48, No. 2, 241-305.
• Soytürk, M. (2012), Türkiye’den Avusturya’ya İşgücü Göçü, Turkish Studies-International Periodical For The languages Literature and History of Turkish or Turkic, Velumu 7/3, Ankara, 2313-2328.
• Strauss, A., ve Corbin, J. (1990). Basics of Qualitative Research: Grounded Theory Procedures and Techniques. New Delhi: Sage.
• Şahin, C. (2001). Yurt Dışı Göçün Bireyin Psikolojik Etkisine İlişkin Kuramsal Bir İnceleme, Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt 21, Sayı 2, 57-67.
• Şahin, P. (2010), Almanya’daki Türk Göçmenlerin Sosyal Entegrasyonunun Kuşaklar Arası Karşılaştırması: Kültürleşme, Bilig, Sayı.55, 103-134.
• Taft, R. (1966), From Stranger to Citizen, London, Tavistock Publication.
• Taylor, C. (2005), Tanınma Politikası, Çokkültürcülük, Haz. A. Gutmann, ed. C. Akaş, İstanbul, YKY.
• TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu (2009), Fransa Raporu, Ankara, TBMM.http://www.tbmm.gov.tr/komisyon/insanhaklari/belge/fransa_raporu.pdf, 03.06.2013
• Yalçın, C. (2004), Göç Sosyolojisi, Ankara, ANI.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2003), Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri, Ankara, Seçkin.