On the Other Side of Ankara: Altındağ Between 1940-1950

Yıl 2014, Cilt: 5 Sayı: 11, 250 - 267, 31.01.2014

Ceren Aygül

Öz

Since its proclamation as the capital city of Turkish
Republic, Ankara has witnessed a strong process of cultural and spatial
segregation. ‘The old’ Ankara recognized as backward on one side and ‘the new’
Ankara supposed to be the symbol of modernization on the other side have
co-existed. One of the most important settlements of ‘the old’ Ankara was
Altındağ. The mass immigration experienced in 1930’s intensively gave way to
the appearance of barracks and squatter settlements, and brought out to the
emergence of socially, culturally and economically differentiated settlements
disassociated with the new and modern Ankara. The squatter settlements and
socio-economic circumstances rising around these settlements between 1940 and
1950 were discussed in many articles by the newspapers of that period. This
study will analyze the ‘Altındağ Röportajları’ in the Newspaper of Zafer, which
strikingly reveal the main elements of the process of squatter housing. 

Anahtar Kelimeler

Altındağ, Squatter Settlement, The Newspaper Zafer, ‘Altındağ Röportajları’

1940- 1950 Yılları Arasında Öteki Ankara: Altındağ

Öz

Başkent
Ankara, Cumhuriyet’in kuruluşundan itibaren kendini mekânsal ve kültürel bir
ayrışmanın içinde bulmuştu. Bir tarafta geri kalmış kabul edilen “eski” Ankara,
diğer tarafta ise modernliğin simgesi sayılan “yeni” Ankara, genç başkentin iki
farklı yüzünü oluşturmaktaydı. Eski Ankara’nın en önemli yerleşim birimlerinden
biri ise Altındağ idi. Özellikle 1930’lu yıllardan sonra yaşanan kitlesel nüfus
hareketi, Altındağ’da barakalaşmanın ve gecekondulaşmanın yoğunlaşmasına neden
olmuş, gelişmekte olan yeni şehirden sosyal, kültürel ve ekonomik olarak
ayrışan bir yapılaşma sürecini ortaya çıkarmıştır. 1940 ve 1950 yılları arasında
kesifleşen gecekondulaşma süreci ve yarattığı sosyo-ekonomik panorama, dönemin
yayın organlarında da çeşitli yazılara konu edilmiştir. Bu çalışma ile,
gecekondulaşma sürecinin ana dinamiklerini çarpıcı bir biçimde ortaya koyan ve
1940’lı yılların sonunda Zafer Gazetesi’nde yayımlanan “Altındağ Röportajları”
incelenerek bu sürece ışık tutması amaçlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Altındağ, Gecekondulaşma, Zafer Gazetesi, “Altındağ Röportajları”

Kaynakça

• Erdoğdu, Ş. (2002). Ankara’nın Tarihi Semt İsimleri ve Öyküleri, Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
• Fenik, A. (13 Mayıs- 22 Mayıs 1949). Altındağ Röportajları. Zafer Gazetesi.
• Hacır, G. (26 Mart 2010). Mor Menekşelerin Hüznü: Hacettepe. Akşam Gazetesi.
• Karpat, K. H. (2003). Türkiye'de Toplumsal Dönüşüm, Ankara: İmge Kitabevi.
• Kudret, C. (2010). Öteki Ankara. Sokak, İstanbul: Evrensel Basım Yayın.
• Milliyet Gazetesi. (16 Ekim 1983)
• Nalbantoğlu, G. Baydar. (1997). Silent Interruptions: Urban Encounters with Rural Turkey. Sibel Bozdoğan and Reşat Kasaba (Der.), Rethinking Modernity and National Identity in Turkey, Washington: University of Washington Pres, 1997.
• Seyman, Y. (1986). Hüznün Coşkusu: Altındağ, İstanbul: Gür Yayınları.
• Şenyapılı, T. (1998). Cumhuriyet’in 75. Yılı Gecekondunun 50. Yılı. 75 Yılda Değişen Kent ve Mimarlık, İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları ve Tarih Vakfı.
• Şenyapılı, T. (2004). “Barakadan” Gecekonduya: Ankara’da Kentsel Mekânın Dönüşümü (1923-1960), İstanbul: İletişim Yayınları.
• Şimşir, B. (2006). Ankara… Ankara… Bir Başkentin Doğuşu, Ankara: Bilgi Yayınevi.
• Sarıoğlu, M. (2001). “Ankara” Bir Modernleşme Öyküsü (1919-1945), Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
• Velidedeoğlu, H. Veldet. (1983). İlk Meclis, İstanbul: Çağdaş Yayınları.