Two Sides of Relationality: Body and City

Yıl 2018, Cilt: 9 Sayı: 24, 456 - 484, 31.08.2018

Yaylagül Ceran Karataş

https://doi.org/10.31198/idealkent.429125

Öz

In
the history of the western modern era, which faced with drastic changes in
science, economy, politics, and art perspectives, ontological and an
aesthetical correlation between city and body turn into a mechanic and
meaningless structure. This changing is clearly seen “new city designs” of
architects and city planners. Conflicted between sacred, tradition and
modernity creates strange meaning about body and city relations as Sennett
said: “there is a strange destiny when body language has been translated city
space”. This destiny signified that perceiving body is how the city is
perceived. In this article, Two Sides of Relationality: Body and City, we
discuss how body images translate into city plans while inquiring the Ancient
Athen, the Middle Age Roma, the Renaissance Venice, the New Age Paris, and
Modern-Postmodern cities in the context of 20th century. Our argument is
“cities have an onto-anthropologic dynamic space rather than mechanic-static
spaces”. We bring this idea up for discussion via philosophical anthropology
and city planning theories in terms of understanding of body imaginations which
underlies background of global cities.

Anahtar Kelimeler

Body, City, Freedom, Philosophical Anthropology, City Sociology-Planning

İlişkiselliğin İki Yönü: Şehir ve Beden

Öz

Şehir ve beden arasındaki
ontolojik ve estetik bağ, tarihsel süreç içinde özellikle modern batıda bilim,
ekonomi, politika ve sanat alanlarında yaşanan büyük değişimlerle mekanik ve
anlamsız bir yapıya dönüşmüştür. Mimarların ve şehir plancılarının “yeni şehir”
tasarımlarında bu dönüşüm açıkça görülmektedir. Sennett’in de belirttiği gibi,
kutsal, gelenek ve modernite arasındaki çatışmada ‘genel beden dili şehir
mekanına tercüme edildiğinde tuhaf bir yazgıyla karşı karşıya kalınmıştır.’ Bu
yazgı bedenin nasıl algılandığıyla bağlantılı olarak şehirlerin nasıl
kurgulandığının da bir göstergesi olmuştur. Bu çerçevede ‘İlişkiselliğin iki
yönü: Şehir ve Beden’ adlı çalışmamızda Antikçağ Atina’sı, Ortaçağ Roma’sı,
Rönesans ve sonrası Venedik’i, Yeniçağ Paris’i ve içinde bulunulan yüzyılda
modern ve postmodern şehirleri inceleyerek 20.yy’da insana-bedene ilişkin
kabullerin şehirlerin yapılandırılması konusunda nasıl bir imaj oluşturduğunu
tartışmaya açacağız. Buradaki temel kabulümüz ‘şehirler, mekanik-statik mekanlar
değil, tıpkı insanlar gibi onto-antropolojik yapıyı temsil eden dinamik
mekanlardır.’ Bu yargıyı felsefi antropoloji ve şehir planlama yaklaşımları
çerçevesinde günümüz küresel şehirlerin arka planında yer alan beden imajına
dair sorularımızı şehir ve beden ilişkisinde tartışmaya açarak
temellendireceğiz.

Anahtar Kelimeler

Beden, Şehir, Özgürlük, Felsefi Antropoloji, Şehir Sosyoloji-Planlaması

Kaynakça

• Scheler, M. (1968). İnsanın kozmozdaki yeri. (T. Mengüşoğlu, Trans.) İstanbul: İstanbul Matbaası.
• Berber, Ö. (2011). Yok-yer, yersizleşme ve yersizyurtsuzluk kavramları üzerine bir sorgulama. İdeal Kent, 3, 142-157.
• Şişman, N. (2013). Emannetten mülke: Kadın, beden, siyaset. İstanbul: İz Yayıncılık.
• Ellul, J. (1998). Sözün düşüşü. (H. Arslan, Trans.) İstanbul: Paradigma.
• Çetindoğan, M. (2009). Kırsal mitten kentsel ritüele geçiş ve beden-mekan ilişkisinin 1990 sonrası Türk oyun yazarlığı’na yansıması. Tiyatro Araştır-maları Dergisi. Tiyatro Araştırmaları Dergisi, 27 (1).
• Şenel, A. (1995). Siyasal düşünceler tarihi. Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
• Ranciere, J. (2013). Özgürleşen seyirci. (B. Şaman, Trans.) İstanbul: Metis Yayınları (2008).
• David, H. (2013). Asi şehirler. (A. Temiz, Trans.) İstanbul: Metis Yayınları (2012).
• Sennett, R. (2002). Ten ve taş. (T. Birkan, Trans.) İstanbul: Metis Yayıncılık (1996).
• Ullman, E., & Harris, C. (2002). Kent doğası. (Der.) B. Duru, & A. Alkan. 20. Yüzyıl Kenti içinde (s. 55-73.). İstanbul: İmge Yayınları.
• Vitruvius. (1914). The ten books of architecture. (H. Warren, Trans.) Cambrid-ge: Harvard University Press.
• Zeller, E. (2001). Grek felsefesi tarihi. (A. Aydoğan, Trans.) İstanbul: İz Yayıncılık (1844-1852).
• Benevolo, L. (1995). Avrupa tarihinde kentler. (N. Nirven, Trans.) İstanbul: Afa Yayıncılık (1993).
• Bloomer&Moore. (1977). Body, memory, and architeture. London: Yale University Press.
• Aristoteles. (2013). Politika. (F. Akderin, Trans.) İstanbul: Say Yayınları.
• Calvino, I. (2009). Görünmez kentler. (I. Saatçioğlu, Trans.) İstanbul: Yapı Kredi Yayınları (2002).
• Corbin, A., Courtine, A. A., & Vigarello, G. (2008). Bedenin Tarihi I. (S. Özen, Trans.) İstanbul: Yapı Kredi Yayınları (2005).
• Danto, A. (2014). Sanat nedir? (Z. Barensel, Trans.) İstanbul: Sel Yayıncılık (2013).
• Herakleitos. (2009). Fragmanlar. (C. Çakmak, Trans.) İstanbul: Kabalcı Yayınları.
• Kleniewski, N. (2005). Cities and society. USA: Blackwell Publishing.
• Jacobs, J. (1969). The economy of cities. Newyork: Vintage Book.
• Lynch, K. (1960). Image of the environment. Cambridge, Massachussettes: MIT Press.
• Lefebvre, H. (1991). The production of space. (D. Smith, Trans.) Cambridge: Basil Blackwell Inc.
• Mumford, L. (1989). The city in history. Newyork: MJF Books.
• Park, R., & Burgess, E. (1984). The city: Suggestion for investigation of human behavior in the urban environment. London: The University of Chicago Press.
• Platon. (2000). Devlet. (S. Eyüpoğlu, & M. Cimcoz, Trans.) İstanbul: İşbankası Yayınları.
• Pounds, N. (2005). The medieval city. London: Greenwood Press.
• Sennett, R. (1999). Gözün vicdanı. (S. Serrabiboğlu, & C. Kurultay, Trans.) İstanbul: Ayrıntı Yayınları (1992).
• Sennett, R. (1992). The fall of public man. W.W. Norton&Company Inc.