Assessment of Urban Development and Green Area Planning Process by Participant Swot Analysis Method: A Case of Bingol Province

Yıl 2019, Cilt: 10 Sayı: 28, 1069 - 1096, 31.12.2019

Hüccet Vural , Alperen Meral , Sülem Doğan

https://doi.org/10.31198/idealkent.607383

Cited By: 4

Öz

The changing living conditions and the inability to meet the economic, social and cultural needs of the people in the rural areas, caused migration to urban areas. Unexpected population increases revealed the need for housing and caused the cities to spread rapidly from the city center to outside the city center. Uncontrolled and unplanned sprawl has become an important element of pressure on ecological habitats such as open-green areas, agricultural areas, pastures, and forest areas. This situation also revealed the problem of urban management. Urban management is a concept that includes many of the issues in a healthy way up to the planning of urban settlements from the provision of urban services. The urban management necessitates a long-term planning strategy with a participatory approach and transparent management. In this study, it is aimed to present the current state of the relationship between urbanization process and green area planning of Bingol Province and to examine urbanization strategies in line with economic, administrative and political changes with a participatory approach. SWOT and TOWS analysis methods, were used in the study, which is accepted as planning methods. In the SWOT analysis conducted with the 18-person working group consisting of representatives from different institutions, 62 internal and external factors affecting urbanization-landscape relationship were determined for Bingol city. These factors were scored between 0 and 4 points by the 41-person evaluation group. According to the score, the weaknesses were found to be 2.93-3.73, strengths 1.66-2.59, opportunities 1.95-3.07 and threats 2.59-3.46. According to the results and priorities, sustainable urbanization and greenfield development strategies have been proposed for the research area by using TOWS method.

Anahtar Kelimeler

Bingol, urbanization, green space planning, SWOT-TOWS, urban development strategy

Kentsel Gelişim ve Yeşil Alan Planlama Sürecinin Katılımcı Swot Analizi Yöntemi ile Değerlendirilmesi: Bingöl Kenti

Öz

Değişen yaşam koşulları ve insanların ekonomik, sosyal ve kültürel ihtiyaçlarının kırsal yerleşim alanlarında karşılanamaması kentsel alanlara göçü meydana getirmiştir. Beklenmeyen nüfus artışları konut ihtiyacını ortaya çıkarmış ve kentlerin merkezden dışarıya doğru hızlı bir şekilde yayılmasına neden olmuştur. Kontrolsüz ve plansız yayılma özellikle açık ve yeşil alanlar, tarım alanları, meralar ve orman alanları gibi ekolojik yaşam alanları üzerinde önemli baskı unsuru haline gelmiştir. Bu durum aynı zamanda kent yönetimi sorununu da ortaya çıkarmıştır. Kent yönetimi kentsel hizmetlerin sunumundan kent yerleşiminin sağlıklı bir şekilde planlanmasına kadar birçok konuyu içeren bir kavramdır. Kentlerin yönetimi katılımcı bir yaklaşımla uzun önemli planlama stratejilerinin oluşturulmasını ve şeffaf bir şekilde yönetilmesini zorunlu kılmaktadır. Bu çalışmada Bingöl İlinin kentleşme süreci ve yeşil alan planlaması ilişkisinin mevcut durumunu ortaya koymak, ekonomik, idari ve politik değişimler doğrultusunda kentleşme stratejilerini katılımcı yaklaşımla ele almak amaçlanmıştır. Araştırmada planlama yöntemi olarak kabul edilen SWOT (GZFT) ve TOWS (TFZG) analizi yöntemlerinden yararlanılmıştır. Farklı kurum temsilcilerinden oluşan 18 kişilik çalışma grubu ile yapılan SWOT analizinde Bingöl ilinin kentleşme-peyzaj ilişkisini etkileyen 62 içsel ve dışsal faktör belirlenmiştir. Bu faktörler amaçlı örnekleme yöntemi ile belirlenen 41 kişilik değerlendirme grubu tarafından 0-4 puan arasında puanlanmıştır. Puanlama sonucuna göre zayıf yönler 2,93-3,73, güçlü yönler 1,66-2,59, fırsatlar 1,95-3,07 ve tehditler ise 2,59-3,46 ortalama puan aralığında bulunmuştur. Elde edilen sonuçlar ve öncelikler doğrultusunda TOWS yöntemi kullanılarak araştırma alanı için sürdürülebilir kentleşme ve yeşil alan gelişim stratejileri önerilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Bingöl, kentleşme, yeşil alan planlama, GZFT-TFZG, kentsel gelişim stratejisi

Kaynakça

• Abo-El-Wafa, H., Yeshitela, K. ve Pauleit, S. (2018). The use of urban spatial scenario design model as a strategic planning tool for Addis Ababa. Landscape and Urban Planning, 180, 308-318.
• Aksoy, Y. Ve Ergun, N. (2009). Kentleşme ve yeşil alan sorunu üzerine bir araştırma İstanbul kenti Bakırköy ilçesi örneği. TÜBAV Bilim Dergisi, 2(4), 426-438.
• Anonim, (2010). Bütünleşik kentsel gelişme stratejisi ve eylem planı (2010-2023). http://www.sp.gov.tr/upload/xSPTemelBelge/files/bk0sC+KENTGES.pdf adresinden erişilmiştir.
• Anonim, (2016). Bingöl ili sosyal analiz çalışması. Ankara:Hegem Vakfı Yayınları, ISBN: 978-605-8295-10-0,
• Anonim, (2017). Şehircilik şûrası bilgilendirme kitapçığı. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, www.csb.gov.tr/projeler/sehirciliksurasi/ adresinden erişilmiştir.
• Antrop, M. (2004). Landscape change and the urbanization process in Europe. Landscape and urban planning, 67(1-4), 9-26.
• Aslı, A., Gülgün, B. ve Yörük, İ. (2005). Sürdürülebilir kentler ve peyzaj mimarlığı. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 42(2), 215-226.
• Belde, (2006). Planlama sürecinin yenilenmesi projesine ait etüt ve teşhis evresi: Tasarım evresi süreci. Final Raporu TC Bayındırlık ve İskân Bakanlığı Teknik Araştırma ve Uygulama Genel Müdürlüğü.
• Cohen, B. (2006). Urbanization in developing countries: Current trends, future projections, and key challenges for sustainability. Technology in society, 28(1-2), 63-80.
• Deng, Y., Fu, B. ve Sun, C. (2018). Effects of urban planning in guiding urban growth: Evidence from Shenzhen, China. Cities, 83, 118-128.
• Doğan, S. Ş. ve Yılmaz, S. (2019). Coğrafi Bilgi Sistemleri ve Uzaktan Algılama Yöntemleri ile Arazi Örtüsü/Alan Kullanım Değişimlerinin Belirlenmesi: Bingöl Kent Merkezi Örneği. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 6(3), 536-545.
• Dorning, M. A., Koch, J., Shoemaker, D. A. ve Meentemeyer, R. K. (2015). Simulating urbanization scenarios reveals tradeoffs between conservation planning strategies. Landscape and Urban Planning, 136, 28-39.
• Esen, F. (2019). Coğrafi bilgi sistemleri (CBS) ve uzaktan algılama (UA) ile Bingöl Şehri ve çevresindeki yerleşmelerin mekânsal gelişimi için uygun alanların tespit edilmesi. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(2), 101-112.
• Faehnle, M., Bäcklund, P., Tyrväinen, L., Niemelä, J. ve Yli-Pelkonen, V. (2014). How can residents’ experiences inform planning of urban green infrastructure? Case Finland. Landscape and Urban Planning, 130, 171-183.
• Fahey, R. T. ve Casali, M. (2017). Distribution of forest ecosystems over two centuries in a highly urbanized landscape. Landscape and Urban Planning, 164, 13-24.
• Gavrilidis, A. A., Niță, M. R., Onose, D. A., Badiu, D. L. ve Năstase, I. I. (2019). Methodological framework for urban sprawl control through sustainable planning of urban green infrastructure. Ecological Indicators, 96, 67-78.
• Güven, A. (2017). Kentsel sorunların çözümünde kent yönetimi ve paydaşlarının rolü. Journal of International Social Research, 10(52).
• İçellioğlu, C. Ş. (2014). Kent turizmi ve marka kentler: turizm potansiyeli açısından İstanbul’un swot analizi. Sosyal Bilimler Dergisi, (1), 37-55.
• Kan, C. (2018). Bingöl şehrinin depremselliği ve yerleşme ilişkisi. Yayınlanmamış Yüksek lisans Tezi, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Coğrafya Anabilim Dalı, Kahramanmaraş.
• Manavoğlu, E., Ortaçeşme, V. (2007). Konyaaltı kentsel alanında bir yeşil alan sistem önerisi geliştirilmesi. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 20(2), 261-271.
• Mehmet, Ö. (2005). Kentsel gelişme ve kentleşme sürecinde Niğde. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 2005(2), 120-144.
• Özdemir, Z., Özekicioğlu, A. (2006). Kentleşme ve çevre sorunları. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 11(1), 17-30.
• Özden, P. P. (2010). Türkiye’de kentsel dönüşüm politikaları ve uygulamalarına eleştirel bir bakış. (Der. D. Özdemir), Kentsel Dönüşümde Politika, Mevzuat ve Uygulama, Avrupa Deneyimi, İstanbul Uygulamaları, içinde 1-22.
• Park, C. Y., Lee, D. K., Asawa, T., Murakami, A., Kim, H. G., Lee, M. K. ve Lee, H. S. (2019). Influence of urban form on the cooling effect of a small urban river. Landscape and urban planning, 183, 26-35.
• Soylu, H. (2009). Bingöl’de hızlı şehirleşmeden kaynaklanan çevre sorunları. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(1), 87-104.
• Steiner, F. (2014). Frontiers in urban ecological design and planning research. Landscape and Urban Planning, 125, 304-311.
• Tatlılıoğlu, K. (2015). Kentleşme ve sürdürülebilir kalkınma sürecinde Bingöl ilinin sosyo-kültürel ve ekonomik durumu üzerine genel bir değerlendirme. Bingöl Araştırmaları Dergisi, 2(1), 29-54.
• Tuğaç, Ç. (2018). Uluslararası sürdürülebilir kent ölçütleri bağlamında Türkiye için bir değerlendirme. Kent Akademisi, 11(36), 703-740.
• Türkiye İstatistik Kurumu [TÜİK], (2018). Adrese dayalı nüfus kayıt sistemi sonuçları http://tuik.gov.tr/Start.do adresinden erişilmiştir.
• Üstündağ, Ö. (2011). Bingöl şehir merkezinin doğal ortam analizi ve fiziksel planlaması. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Coğrafya Anabilim Dalı, Elazığ.
• Wang, Z. (2018). Evolving landscape-urbanization relationships in contemporary China. Landscape and Urban Planning, 171, 30-41.
• Yılmaz, E., Çiftçi, S. (2011). Kentlerin ortaya çıkışı ve sosyo-politik açıdan Türkiye'de kentleşme dönemleri. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 10(35), 252-267.