Urban Transformation Implementations in Eskişehir: The Case of Porsuk 1-2 Urban Transformation and Development Projects

Yıl 2022, Cilt: 13 Sayı: 37, 1936 - 1962, 14.11.2022

Uğur Sadioğlu , Esma Yürük

https://doi.org/10.31198/idealkent.1126927

Öz

In the 2000s, concrete steps were taken regarding urban transformation with both legal regulations and public policies in Turkey, and transformation works were initiated in Eskişehir as in many cities. In this article, Porsuk-1 and Porsuk-2 Urban Transformation and Development Project, which are currently ongoing in Eskişehir, are evaluated from the design plan and its current situation. By means of these projects, it is aimed that the city center will regain its lost value, the potential of the collapsed areas will become apparent, the Porsuk Stream will be brought to urban use with its parks, gardens and green areas, the city center will be expanded, pedestrianization will be increased, and the safety of the region will be improved through rehabilitation. In the context of the projects, Eskişehir, which has left a city heritage to the citizens with its identity, its past, and its registered buildings, and stands out with its tourism, consumption and entertainment centers, is examined through variables such as gentrification, the relationship of social memory with space, consumption areas, rent, actors of transformation. Through this study, it is aimed to contribute to the ongoing projects and the understanding of urban transformation in Turkey.

Anahtar Kelimeler

Eskişehir, urban transformation, gentrification, urban transformation legislation, law no. 6306

Eskişehir’de Kentsel Dönüşüm Uygulamaları: Porsuk 1-2 Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Projeleri Örneği

Öz

Türkiye’de 2000’li yıllarda gerek yasal düzenlemeler gerekse kamu politikaları ile kentsel dönüşüme dair somut adımlar atılmış, pek çok şehirde olduğu gibi Eskişehir’de dönüşüm çalışmaları başlatılmıştır. Bu makalede Eskişehir kent merkezinde hali hazırda devam eden Porsuk-1 Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Projesi ve Porsuk-2 Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Projesi; tasarım planından ve mevcut durumundan hareketle değerlendirilmiştir. Birbirinin devamı olan bu iki proje ile kent merkezinin yitirdiği değere kavuşması, çöküntü alanlarının potansiyelinin değerlendirilmesi, Porsuk Çayı’nın park, bahçe ve yeşil alanları ile kentli kullanımına kazandırılması, şehir merkezinin genişletilmesi, yayalaştırmanın artırılması, bölgenin ıslahıyla güvenliğinin iyileştirilmesi hedeflenmiştir. Kimliği, mazisi ve tescilli binaları ile kentlilere bir şehir mirası bırakan, turizm, tüketim ve eğlence merkezleri ile öne çıkan Eskişehir çalışmaya konu projeler bağlamında, mutenalaştırma, toplumsal hafızanın mekân ile olan ilişkisi, tüketim mekânları, rant, dönüşümün aktörleri gibi değişkenler üzerinden incelenmiştir. Bu çalışma ile devam eden Porsuk-1 Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Projesine, Porsuk-2 Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Projesine ve Türkiye’deki kentsel dönüşüm anlayışına katkı sunulması hedeflenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Eskişehir, kentsel dönüşüm, mutenalaştırma, kentsel dönüşüm mevzuatı, 6306 sayılı kanun

Kaynakça

• Akarçay, E. ve Suğur, N. (2016). Eskişehir'de kentin ve tüketim mekanlarının dönüşümü. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 71(3), 797-825.
• Akkar, Z. M. (2006). Kentsel dönüșüm üzerine Batı'daki kavramlar, tanımlar, süreçler ve Türkiye. Planlama, 2, 29-38.
• Auge, M. (1997). Yok-Yer. (T. Ilgaz, Çev.) İstanbul: Kesit Yayıncılık.
• Bourdieu, P. (1984). Distinction: A social critique of the judgement of taste. Londra ve New York: Routledge.
• Castells, M. (1997). Kent, sınıf, iktidar. Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
• Dannison, D. (1993). Trickle down on bubble up. C. McConnell içinde, Agenda for the future. Londra: Community Development Foundation.
• Ergur, A. (2012). Hermetik yaşam döngüsünün kuruluşu: Sanayi-sonrası yaşam biçimleri, tüketim örüntüleri ve kentle steril temas yordamları. Galatasaray Üniversitesi İletişim Dergisi, 11-67.
• Erşan, M. (2010). Eskişehir Halkevi ve “Halkevi” Dergisi Hacettepe Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Enstitüsü,Cumhuriyet Tarihi Araştırmaları Dergisi, 101-124.
• Eskişehir Büyükşehir Belediyesi. (2022, Mart 20). Eskişehir Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Projesi. Haziran 01, 2022 tarihinde http://porsukkd.eskisehir.bel.tr/tanitim.php adresinden alındı
• Evin, H. (2021). Türkiye'de kentsel dönüşüm uygulamaları: Adıyaman örneği. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 37, 291-328.
• Gökmen, L. (2016, Temmuz 1). Konutta proje ligi. Haziran 01, 2022 tarihinde Ekonomist: http://www.ekonomist.com.tr/kapak-konusu/konutta-proje-ligi.html adresinden alındı
• Güldürler, E. S. (2010). Gaziosmanpaşa Belediyesi ölçeğinde kentsel dönüşüm politikaları ve uygulamaları. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
• Gümüşboğa, B. (2009). Katılım ekseninde kentsel dönüşüm: Altındağ Aktaş Mahallesi örneği. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Günay, B. (1994). Kentlerin yeniden üretilmesi süreçleri üzerine. Mimarlık, 249, 11-14.
• Harvey, D. (2008). Umut mekanları. İstanbul: Metis Yayınları.
• Keleş, R. (2020). Kentleşme politikası. Ankara: İmge Kitabevi.
• Koyuncu, K., Tüzüntürk, G. B., Tüzüntürk, Ö., Kara, S. ve Çalışkan, Ö. (2019). Porsuk-1 ve Porsuk-2 Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Proje Alanı. Eskişehir: Eskişehit Büyükşehir Belediyesi Kentsel Dönüşüm Daire Başkanlığı.
• Kurtuluş, H. (2006). Kentsel dönüşüme modern kent mitinin çöküşü çerçevesinden bakmak. Planlama, 53, 49-53.
• Lichfield, D. (1992). Urban regeneration for the 1990s. Londra: London Planning Advisory Committee.
• Murray, J. (1900). Murray's hand-book Constantinople Brusa, and the Troad. Londra: John Murray.
• Özden, P. P. (2010). Türkiye’de kentsel dönüşüm politikaları ve mevzuatına eleştirel bir bakış. Ö. Dilek (Dü.) içinde, Kentsel dönüşümde politika, mevzuat, uygulama (s. 194-224). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Roberts, P. (2000). The evolution, definition and purpose of urban regeneration. P. Roberts ve H. Sykes içinde, Urban Regeneration. Londra: Sage Publications.
• Roitman, S. (2010). Gated communities: definitions, causes and consequences. Urban Design and Planning, 163(1), 31-38.
• Rojek, C. (2000). Indexing, dragging and the social construction of tourist sights. C. R. Urry içinde, Touring cultures. transformation of travel and theory (s. 52-74). New York: Routledge.
• Saçlı, A. (2019). Soylulaştırma ve kent güvenliği. ASSAM Uluslararası Hakemli Dergi , 13. Uluslararası Kamu Yönetimi Sempozyumu Bildirileri Özel Sayısı, 240-255.
• Sadioğlu, U. ve Ergönül, E. (2020). Türkiye’de kentsel dönüşümün anlamı, aktörleri ve amaçları. İdealkent, 11(30), 878-908.
• Sakarya Gazetesi. (2022, Mart 7). Sakarya Gazetesi: https://www.sakaryagazetesi.com.tr/haber/eski-otogar-binasi-icin-mujdeli-haber/69312 adresinden alındı
• Şen, B. (2011). Kentsel mekanda üçlü ittifak: Sanayisizleşme, soylulaştırma, yeni orta sınıf. D.Ü. Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 44, 1-21.
• Tekeli, İ. (2011). Kent, kentli hakları, kentleşme ve kentsel dönüşüm. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
• TÜBA. (t. y.). Haziran 01, 2022 tarihinde TÜBA Türkçe Bilim Terimleri Sözlüğü: http://terim.tuba.gov.tr adresinden alındı
• Yaman, M. (2012). Türkiye’de kentsel dönüş(tür)me uygulamaları. Bursa: MKM Yayınları.
• Yüksel, S. (2020, Aralık 25). Eski otogar ne olacak? Haziran 01, 2022 tarihinde Anadolu Gazetesi: http://www.anadolugazetesi.com/makale/eski-otogar-ne-olacak-.html adresinden alındı.