Anabolu is a harbour city located in the northeast of the Peloponnese. The city passed into the administration of the Ottoman Empire from the rule of Venice in the 1540s. Although Venice recaptured the city in 1686, its presence here did not last very long, and the Ottomans regained control of Anabolu. Immediately after the war in July 1715, initial regulations related to religious and civilian structures of the city were made, such as converting churches into mosques and several houses into military barracks for soldiers. This study analyzes the urban morphology and household typology of Anabolu intramuros by deriving the data from the estate survey of the city dated 1715. The boundaries of neighborhoods, urban tissue and urban landmarks have been tried to be determined. Although the datas giving information about the Venetian era are limited in current Ottoman archive sources, these sources have revealed that there was a continuity of some of Anabolu’s urban elements such as religious structures, squares, street patterns during the Venice-Ottoman reigns. In this regard, this study is expected to contribute to studies on the history of architecture and urban setting related to Anabolu.
Anabolu (Nauplia-Napoli di Romania) Morea Peninsula urban history urban morphology household typology
Anabolu, Mora Yarımadası’nın kuzey doğusunda bulunan bir liman kentidir. 1540’larda Venedik egemenliğinden Osmanlı Devleti’nin idaresine geçmiştir. 1686’da Venedik, kenti geri almışsa da yaklaşık otuz sene sonra Anabolu yeniden Osmanlı hâkimiyetine geçmiştir. 1715 Temmuz’unda gerçekleşen savaştan hemen sonra Anabolu’nun dini ve sivil yapıları ile ilgili ilk düzenlemeler gerçekleştirilmiştir. Aynı sene içinde Osmanlı Devleti’nin klasik bir uygulaması olan tahrir yapılarak kentin konut stoku yapı temelinde kayıt altına alınmıştır. Bu çalışmada, 1715 tarihli tahrir kayıtları esas alınarak Anabolu sur içinin kent morfolojisi ve hane tipolojisi incelenmiştir. Mahallelerin sınırları, sokak dokusu, önemli kent ögeleri ve referans noktaları tespit edilmeye çalışılmıştır. Ayrıca, Venedik’in ikinci hâkimiyet döneminde (1686-1715) Anabolu’da kent yapılarına müdahaleleri ve Osmanlı Devleti’nin 1715’teki kentteki ilk düzenlemeleri ortaya çıkarılmaya gayret edilmiştir. Kullanılan Osmanlı arşiv kaynaklarında Venedik devrine dair bilgi veren kayıtlar sınırlı olsa da bu kaynaklar, Venedik-Osmanlı hâkimiyetlerinde Anabolu’nun kent ögelerinin bazılarının sürekliliğinin olduğunu ortaya koymuştur. Osmanlı arşiv kaynakları üzerine yapılan çalışma ile söz konusu sürekliliğin tarihi Anabolu kentinde dini yapıları, meydanları, sokak örgüsü gibi unsurlarla 1715’ten günümüze izlerini yansıttığı anlaşılmıştır. Bu bağlamda çalışmanın Anabolu ile ilgili yapılacak kent ve mimarlık tarihi çalışmalarına katkı sağlaması beklenmektedir.
Anabolu (Nauplia-Napoli di Romania-Nafplion) Mora Yarımadası kent tarihi kent morfolojisi hâne tipolojisi Anabolu (Nauplia-Napoli di Romania) Morea Peninsula urban history urban morphology household typology
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Bölüm | Makaleler |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 31 Aralık 2022 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2022 Cilt: 14 Sayı: Özel Sayı |