Akım Gözlem İstasyonları için Alan-Oranı Metodunun Doğruluğunun Analizi

Yıl 2020, Cilt: 5 Sayı: 2, 8 - 15, 25.09.2020

Recep Bakış , Fatma Şirin Yıldırım Bayazıt

Öz

Su havzasının dikkatlice hesaplanması gerektiğini unutmamak önemlidir. Özellikle, bir havzada baraj planlanırken, akış verileri, önceki yıllarda uzun bir dönemi kapsayan havza elde edilmelidir. Su yapılarının planlama aşamasında kullanılan akış izleme verilerinin eksikliğinden dolayı, işletme aşamasında ciddi tehlikelere neden olduğu bildirilmiştir. Ayrıca, akış ölçümü barajın planlandığı yerde yapılamazsa, akışların o bölgeye doğru şekilde taşınması gerekir. Alan oranı yöntemi, bu akış ölçümlerinin taşınmasında kullanılan yöntemlerden biridir. Bu çalışmada, Porsuk havzasındaki DSİ-12181 akış ölçme istasyonunun akış değerleri üç farklı mesafeyle taşınmıştır. Bu üç farklı kontrol noktasının orijinal ve taşınan akış verileri karşılaştırılarak yöntemin doğruluğu araştırılmıştır. Çalışma sonucunda, akış oranı alan oranı yöntemine göre taşınarak iki istasyon arasındaki mesafe artırıldığında hata oranı artmaktadır. Baraj sahasındaki akış değerlerinin tahmin edilmesinde etkili bir yöntem olan alan oranı yönteminin doğruluğu araştırılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Alan-Oranı, Akım Gözlem İstasyonları, Akım Taşıma, Porsuk Havzası

Kaynakça

• Asquith, W.H., Roussel, M.C., Vrabel, J., 2006. “Statewide analysis of the drainage-area ratio method for 34 streamflow percentile ranges in Texas: U.S”, Geological Survey Scientific Investigations Report 2006–5286, 34, 1 appendix.
• Bakış, R., Altan, M.,Gümüşlüoğlu, E., Tuncan, A., Ayday, C., Önsoy, H., Olgun, K., 2008. “Porsuk Havzasın Su Potansiyelinin Hidroelektrik Enerji Üretimi Yönünden İncelenmesi”, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Müh.Mim.Fak. Dergisi, Vol.21, S.2, 125-162.
• Bakış, R., Göncü, S., 2015. “Akarsu Debi Ölçümlerinde Eksik Verilerin Tamamlanması: Zap Suyu Havzası Örneği”, Anadolu Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi A-Uygulamalı Bilimler ve Mühendislik, Cilt: 16, Sayı: 1., 63-79, doi: 10.18038/btd-a.45640.
• Emerson, D.G., Dressler, V.M., 2002. “Historic and unregulated monthly streamflow for selected sites in the Red River of the North Basin in North Dakota, Minnesota, and South Dakota”, 1931-99: U.S. Geological Survey Water- Resources Investigations Report 02-4095, 271.
• Emerson, D.G., Vecchia, A.V., Dahl, A.L., 2005. “Evaluation of Drainage-Area Ratio Method Used to Estimate Streamflow for the Red River of the North Basin”, North Dakota and Minnesota, USGS Scientific.
• Guenthner, R.S., Weigel, J.F., Emerson, D.G., 1990. “Gaged and estimated monthly streamflow during 1931-84 for selected sites in the Red River of the North Basin in North Dakota and Minnesota: U.S.” Geological Survey Water-Resources Investigations Report 90-4167, 230.
• Hirsch, R.M., 1979. “A evaluation of some record reconstruction techniques”, Water Resources Research, 15(6):1781-1790, doi:10.1029/WR015i006p01781.
• Hortness, J.E., 2006. “Estimating low flow frequency statistics for unregulated streams in Idaho”, US Geol. Survey. Sci. Invest.Report 2006-5035.
• Mohamoud, Y.M., 2008. “Prediction of Daily flow duration curves and streamflow for ungauged catchments using regional flow duration curves”, IAHS Press, 53 (4), 706-724.
• T.C. Orman ve Su İşleri Bakanlığı, 2012. “Türkiye’deki Büyük Su Havzaları”, Çölleşme ve Erozyonla Mücadele Genel Müdürlüğü, Ankara.
• Wiche, G.J., Benson, R.D., Emerson, D.G., 1989. “Streamflow at Selected Gaging Stations on The James River in North Dakota and South Dakota”, 1953-82, with A Section on Climatology: U.S. Geological Survey Water-Resources Investigations Report 89-4039, 99.
• Wikiwand, 2018. “Sakarya Nehri”, http://www.wikiwand.com/tr/Sakarya_Nehri, Erişim tarihi: 19.07.2018.
• Yanık, B., Avcı, İ., 2005. “Bölgesel Debi Süreklilik Eğrilerinin Elde Edilmesi”, İstanbul Teknik Üniversitesi Dergisi /D Mühendislik, 4(5):19-30.