EVALUATION OF PARENTS' KNOWLEDGE, ATTITUDES AND BELIEFS ON HUMAN PAPILLOMA VIRUS VACCINE

Yıl 2022, , 270 - 284, 31.05.2022

Esin Atlı , İlknur Göl

https://doi.org/10.52538/iduhes.1087135

Öz

It is stated that the positive beliefs and attitudes of the parents are important predictors of HPV vaccination. In this study, it was aimed to evaluate the knowledge levels, attitudes and beliefs of parents who have daughters between the ages of 10-18. The sample of this cross-sectional study consisted of 150 parents with girls between the ages of 10-18 who applied to two family health centers in a city center in Central Anatolia between November 2020 and January 2021. In data collection, the 'Information Form' prepared by the researcher in line with the literature to determine the socio-demographic characteristics of the parents and their knowledge and practices about HPV vaccination behaviors and The ‘Carolina HPV Vaccination Attitudes and Beliefs Scale were used. 74% of the study group was female and 26% was male, with a mean age of 38.27±8.26. The knowledge of 73.3% of the parents about the HPV vaccine is not sufficient. 60.7% of them want to receive education about HPV and HPV vaccine. The rate of HPV vaccination to daughters of the research group was 9.3%. The mean scores of the sub-dimensions of the CHIAS "harms, obstacles, effects and uncertainty" were 14.20±3.46, 8.36±2.41, 4.76±1.56, 4.75±1.17, respectively. Harms sub-dimension score was higher in those who are primary school graduates, who do not have enough knowledge about HPV vaccine, who do not have HPV vaccine and do not plan to have their children have it, Effects sub-dimension score was higher in who have postgraduate education, spend the longest time in the province, and are considering HPV vaccination for their children, and Uncertainty sub-dimension score was higher in who have a desire to receive education about HPV and its vaccine (p≤0.05). It was determined that a significant part of the parents did not know about the HPV vaccine and did not have their daughters vaccinated with HPV, the perceptions of harm, obstacles and uncertainty towards the HPV vaccine were high, and their perceptions of the effectiveness of the vaccine were moderate. Providing accurate information about HPV vaccine in the trainings to be given in order to positively change the perceptions of the parents towards the HPV vaccine and it may be recommended to emphasize the safety profile of the HPV vaccine.

Anahtar Kelimeler

HPV, HPV vaccines, parents, knowledge, attitude, belief

Ebeveynlerin Human Papilloma Virüs Aşısına Yönelik Tutum ve İnançlarının Değerlendirilmesi

Öz

Ebeveynlerin inanç ve tutumlarının olumlu olmasının Human Papilloma Virüs aşısı yaptırmanın önemli yordayıcıları olduğu belirtilmektedir. Bu çalışmada aile sağlığı merkezlerine başvuran 10-18 yaş arası kız çocuğuna sahip ebeveynlerin HPV aşısına yönelik bilgi, tutum ve inançlarını değerlendirmek amaçlanmıştır. Kesitsel tipteki çalışmanın örneklemini; İç Anadolu’da bir il merkezindeki iki aile sağlığı merkezine Kasım 2020 ve Ocak 2021 tarihleri arasında başvuran 10-18 yaş arasında kız çocuğuna sahip 150 ebeveyn oluşturmuştur. Verilerin toplanmasında araştırmacı tarafından literatür doğrultusunda ebeveynlerin sosyo-demografik özelliklerini ve HPV aşılama davranışları hakkındaki bilgi ve uygulamalarını belirlemeye yönelik hazırlanan ‘Bilgi Formu’ ve ‘Karolina HPV Aşılama Tutumları ve İnançları Ölçeği’ kullanılmıştır. Araştırma grubunun %74’ü kadın, %26’sı erkek olup yaş ortalaması 38.27±8.26’dır. Ebeveynlerin %73.3’ünün HPV aşısı hakkındaki bilgileri yeterli değildir. HPV ve HPV aşısı hakkında eğitim almak isteyenlern oranı %60.7’dir. Araştırma grubunun kız çocuklarına HPV aşısı yaptırma oranı %9.3’tür. KHATİÖ “zararlar, engeller, etkiler ve belirsizlik” alt boyut puan ortalamaları sırasıyla “14.20±3.46, 8.36±2.41, 4.76±1.56, 4.75±1.17”dir. “Zararlar” alt boyut puanının; ilköğretim mezunu olan, HPV aşısı hakkında yeterli bilgiye sahip olmayan, HPV aşısı yaptırmayan ve çocuğuna yaptırmayı düşünmeyenlerde, “Etkiler” alt boyut puanının; lisansüstü eğitime sahip, yaşamını en uzun süre ilde geçiren ve çocuğuna HPV aşısı yaptırmayı düşünenlerde ve “Belirsizlik” alt boyut puanında HPV ve aşısı hakkında eğitim alma isteği olanlarda daha yüksek olduğu saptanmıştır (p≤0.05). Ebeveynlerin, önemli bir kısmının HPV aşısı hakkında bilgi sahibi olmadığı ve kız çocuklarına HPV aşısı yaptırmadığı, HPV aşısına yönelik zarar, engel ve belirsizlik algılarının yüksek olduğu, aşının etkinliğine yönelik algılarının ise orta düzeyde olduğu saptamıştır. Ebeveynlerin HPV aşısına yönelik algılarının olumlu yönde değişmesi için verilecek eğitimlerde HPV aşısına yönelik doğru bilgilendirmelerin yapılması ve HPV aşısının güvenlik profilinin vurgulanması önerilebilir.

Anahtar Kelimeler

HPV, HPV aşısı, ebeveyn, bilgi, tutum, inanç.

Kaynakça

• Altınel Açoğlu, E., Oğuz, M.M., & Şenel, S. (2019). Ebeveynlerin HPV Aşısı Hakkındaki Bilgi Düzeyleri ve Yaklaşımları. Türkiye Çocuk Hastalıkları Dergisi, 13 (2):78-82.
• Assoumou, S.Z., Mabika, B., Mbiguino, N.A., Mouallif, M., Khattabi, A., & Ennaji, M.M. (2015). Awareness and knowledge regarding of cervical cancer, Pap Smear screening and Human Papillomavirus infection in Gabonese women. BMC Women's Health, 15:37. PMID: 25924940.
• Azevedo, J., Pista, A., Lisboa, C., Santo, I., Azevedo, L., Cunha, M., et al. (2017). Epidemiology of human papillomavirus on anogenital warts in Portugal–The HERCOLES study. J Eur Acad Dermatol Venereol, 31(8):1342-1348.
• Baysal, H., Pauw, D.I., Bossche, J.V.D., Fransen, E., Deschoolmeester, V., Pauwels, P., et.al. (2018). Simultaneous targeting of EGFR, HER2, and HER4 by afatinib overcomes intrinsic and acquired cetuximab resistance in head and neck squamous cell carcinoma cell lines. Mol Oncol. 12(6):830-854. doı: 10.1002/1878-0261.12197. PMID: 29603584.
• Bruni, L., Diaz, M., Barrionuevo-Rosas, L., Herrero, R., Bray, F., Bosch, F.X., et al. (2016). Global estimates of human papillomavirus vaccination coverage by region and income level: a pooled analysis. Lancet Glob Health, 4(7):e453–63. doı: https://doi.org/10.1016/S2214-109X(16)30099-7 PMID: 27340003.
• Canbulat N, Uzun Ö (2006). Sağlık Çalışanlarının Meme Kanseri, Kendi Kendine Meme Muayenesi ve Mamografiye İlişkin Sağlık İnançlarının İncelenmesi Yüksek Lisans Tezi, Erzurum. Erişim Tarihi: 10.01.2021. Erişim Linki: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
• Das, A., Madhwapathi, V., Davies, P., Brown, G., Dearnley, E., Spencer, A., et al. (2010). Knowledge and acceptability of the HPV vaccine by school children and their parents in Birmingham. Vaccine, 28(6):1440–1446. doı: https://doi.org/10.1016/j.vaccine.2009.11.041 PMID: 20005317.
• D’Hauwers, K.W., Gadet, P.F., Donders, A.R., & Tjalma, W.A. (2013). Impact of medical education on knowledge and attitudes regarding the human papilloma virus and vaccination: comparison before and 6 years after the introduction of the vaccines. Vaccine, 31(49):5843–7. doı: https://doi.org/10.1016/j.vaccine.2013.09.068 PMID: 24161571.
• Dodd, H.R., McCaffery, K., Marlow, L.A., Ostini, R., Zimet, G.D., & Waller, J. (2014). Knowledge of human papillomavirus (HPV) testing in the USA, the UK and Australia: an international survey. Sexually Transmitted Infections, 90(3):201-207.
• Durmuş, K., Ozer, E., Kumar, B., Cipolla, M.J., Old, O.M., Brown, N.V., et al. (2016). Surgical management of oropharyngeal squamous cell carcinoma: Survical and functional outcomes. Journal of The Scıences and Specıaltıes of The Head and Neck, 38 Ek1: E1794-802. doı: https://doi.org/10.1002/hed.24319 PMID: 26694981.
• Ersin, F., Kıssal, A., Polat, P., Koca, P.D., & Erdoğan, M. (2016). Kadın Sağlık Personelinin Servikal Kansere Yönelik Algıları ve Bunu Etkileyen Faktörler. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi, 18(2-3): 31-43.
• Grandahl, M., Chun Paek, S., Grisurapong, S., Sherer, P., Tyden, T., & Lundberg, P. (2018). Parents’ knowledge, beliefs, and acceptance of the HPV vaccination in relation to their socio-demographics and religious beliefs: A cross-sectional study in Thailand. PloS one, 13(2):e0193054.
• Görkem, Ü., Toğrul, C., Önal, H.A., Özgü Salman, B., & Güngör, T. (2015). Üniversite hastanesinde çalışan yardımcı sağlık personelinin Human Papilloma Virüs ve aşısı hakkında bilgi düzeyleri ve tutumları. Turk Hij Den Biyol Derg. 72(4): 303 – 310.
• Gözüm, S., & Çapık, C. (2014). Sağlık Davranışlarının Geliştirilmesinde Bir Rehber: Sağlık İnanç Modeli. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergi, 7(3): 230-237.
• Grandahl, M., Tyden, T., Westerling, R., Neveus, T., Rosenblad, A., Hedin, E., et al. (2017). To Consent or Decline HPV Vaccination: A Pilot Study at the Start of the National School-Based Vaccination Program in Sweden. J Sch Health, 87(1):62–70. doı: https://doi.org/10.1111/josh.12470 PMID: 27917484.
• Güvenç, G.M., Midilli, K., Özdoğan, A., Tahamiler, R., İnci, E., Enver, Ö., ark. (2008). Detection of HHV-8 and HPV in laryngeal carcinoma. Auris Nasus Larynx. 35(3):357-362.
• Hacıhasanoğlu Aşılar, R., Köse, S., & Yıldırım, A. (2015). Kadınların Servikal Kanser ve Papsmear Testine İlişkin Bilgi, İnanç ve Davranışları. Türkiye Klinikleri Journal of Nursing Science, 7:102-111.
• Hanson, K.E., McLean, H.Q., Belongia, E.A., Stokley, S., McNeil, M.M., VanWormer, J.J. et al. (2019). Sociodemographic and clinical correlates of human papillomavirus vaccine attitudes and receipt among Wisconsin adolescents. Papillomavirus Research, 8:100168. doı: https://doi.org/10.1016/j.pvr.2019.05.001 PMID: 31136831.
• La Vincente, S.F., Mielnik, D., Jenkins, K., Bingwor, F., Volavola, L., Marshall, H., et al. (2015). Implementation of a national school-based Human Papillomavirus (HPV) vaccine campaign in Fiji: knowledge, vaccine acceptability and information needs of parents. BMC Public Health, 15:1257. doı: 10.1186/s12889-015-2579-3 PMID: 26684658 25.
• Madhivanan, P., Li, T., Srinivas, V., Marlow, L., Mukherjee, S., & Krupp, K. (2014). Human papillomavirus vaccine acceptability among parents of adolescent girls: obstacles and challenges in Mysore, India. Prev Med. 64:69–74. doı: https://doi.org/10.1016/j.ypmed.2014.04.002 PMID: 24732716.
• Markowitz, L.E., Tsu, V., Deeks, S.L., Cubie, H., Wang, S.A., Vicari, A.S., et al. (2012). Human papillomavirus vaccine introduction- -the first five years. Vaccine, 30 Suppl 5: F139–48. doı: https://doi.org/10.1016/j.vaccine.2012.05.039 PMID: 23199957.
• McRee, A.L., Brewer, N.T., Reiter, P.L., Gottlieb, S.L., & Smith, J.S. (2010). The Carolina HPV Immunization Attitudes and Beliefs Scale (CHIAS): Scale Development and Associations With Intentions to Vaccinate. Sex Transm Dis. 37(4): 234-239. PMID:19940807.
• Merey S, Nahcivan N, (2002). Kadınlarda Meme Kanseri Tarama Davranışları Yüksek lisans Tezi, İstanbul. Erişim Tarihi: 05.01.2021. Erişim Linki: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
• Ogilvie, G., Anderson, M., Marra, F., McNeil, S., Pielak, K., Dawar, M., et al. (2010). A population-based evaluation of a publicly funded, school-based HPV vaccine program in British Columbia, Canada: parental factors associated with HPV vaccine receipt. PLoS Med. 7(5):e1000270. https://doi.org/10.1371/journal. PMED:1000270 PMID: 20454567.
• Özmen Ö, Gözü Pirinççioğlu A, (2017). Diyarbakır İlindeki Adolesanların Human Papilloma Virüs (HPV) Enfeksiyonu ve HPV Aşısı Hakkındaki Bilgi Düzeyleri ve Tutumları Tıpta Uzmanlık Tezi, Diyarbakır. Erişim Tarihi: 24.05.2021. Erişim Linki: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
• Pınar, G., Topuz, F., Doğan, N., Kaya, N., & Algıer, L. (2010). Başkent Üniversitesi Ankara Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Polikliniğine başvuran kadınların HPV aşısı ve serviks kanseri ile ilgili bilgi düzeyleri. Türk Jinekolojik Onkoloji Dergisi, 13(1):1-8.
• Reiter, P.L., McRee, A.L., Kadis, J.A., & Brewer, N.T. (2011). HPV vaccine and adolescent males. Vaccine, 29(34):5595-5602. doı: https://doi.org/10.1016/j.vaccine.2011.06.020 PMID: 21704104.
• Skinner, C.S., Champion, L.V., Rawl, M.S., Scott, L.L., Zhou, H., Monahan, P., et al. (2008). A randomized trial of two print interventions to increase colon cancer screening among first-degree relatives. Patient Educ Couns. 71(2):2015-2027. doı: https://doi.org/10.1016/j.pec.2008.01.013 PMID: 18308500.
• Sunar, S., & Kahyaoğlu Süt, H. (2019). Karolina HPV Aşılama Tutumları ve İnançları Ölçeği’ nin Türkçe Geçerlilik ve Güvenirlik Çalışması. Jinekoloji – Obstetrik ve Neonatoloji Tıp Dergisi, 16 (2); 82-88.
• Senkomago, V., Duran, D., Loharikar, A., Hyde, T.B., Markowitz, L.E., Unger, E.R., et al. (2017). Dünya Çapında İnsan Papilloma Virüsü Aşılamasının, Rahim Ağzı Kanseri Taramasının ve Gözetiminin Geliştirilmesine Yönelik CDC Faaliyetleri. Acil Enfeksiyon Dis. 23(13). doı: https://doi.org/10.3201/eid2313.170603 PMID: 29155666.
• Şenol, D.K. (2019). İnsan Papilloma Virüsün (HPV) ne kadar farkındayım? TJFMPC, 13 (4): 462-471.
• Tonguç, E., Gungor, T., Var, T., Kavak, E., Yucel, M., & Uzunlar, O. (2013). Knowledge about HPV, relation between HPV and cervix cancer and acceptance of HPV vaccine in women in eastern region of Turkey. Journal of Gynecologic Oncology, 24(1):7-13. PMID: 23346308.
• Uluocak, T., & Bekar, M. (2012). Kadın sağlık çalışanlarının servikal kansere, ilişkin bilgi ve tutumlarının belirlenmesi. Türk Jinekolojik Onkoloji Dergisi, 15(2):250-7.
• Underwood, N.L., Gargano, L.M., Jacobs, S., Seib, K., Morfaw, C., Murray, D., et al. (2016). Influence of Sources of Information and Parental Attitudes on Human Papillomavirus Vaccine Uptake among Adolescents. J Pediatr Adolesc Gynecol. 29:617–22. doı: https://doi.org/10.1371/journal.pmed.1000270 PMID: 27216710.
• VanWormer, J.J., Bendixsen, C.G., Vickers, E.R., Stokley, S., McNeil, M.M., Gee, J., et al. (2017). Association between parent attitudes and receipt of human papillomavirus vaccine in adolescents. BMC Public Health, 17(1):766. 1-7. doı: https://doi.org/10.1186/s12889-017-4787-5 PMID: 28969653.
• Wen, Y., Pan, X.F., Zhao, Z.M., Chen, F., Fu, C.J., Li, S.Q., et al. (2014). Knowledge of human papillomavirus (HPV) infection, cervical cancer, and HPV vaccine and its correlates among medical students in Southwest China: a multi-center cross-sectional survey. Asian Pac J Cancer Prev, 15(14):5773-9. doı: https://doi.org/10.7314/APJCP.2014.15.14.5773 PMID: 25081700.
• WHO (2022). Cervical Cancer. Erişim Tarihi: 11.11.2020. Erişim Linki: https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/cervical-cancer World Health Organization. (2013). Comprehensive Cervical Cancer Prevention and control: A Healthier Future for Girls and Women. Geneva, Switzerland. Erişim Tarihi: 22.06.2019. Erişim Linki: doı: https://www.who.int/reproductivehealth/publications/cancers/9789241505147/en/
• Yılmaz, E., Çelik, Ö., Türkçüoğlu, I., Şimşek, Y., Karaer, A., Otlu, B., ark. (2012). XPD and XRCC1 gene polymorphism in patients with normal and abnormal cervical cytology by pap smear. European Review for Medical and Pharmacological Sciences, 16:1713-1718.
• Yu, Y., Xu, M., Sun, J., Li, R., Li, M., Wang, J., et al. (2016). Human Papillomavirus Infection and Vaccination: Awareness and Knowledge of HPV and Acceptability of HPV Vaccine among Mothers of Teenage Daughters in Weihai, Shandong, China. PLoS One, 11(1):e0146741. doı: https://doi.org/10.1371/journal.pone.0146741 PMID: 26766565.