ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNDE KALINAN YERİN SAĞLIK DAVRANIŞLARINA ETKİSİ

Yıl 2025, Cilt: 3 Sayı: 2, 11 - 16, 27.08.2025

Emine Aytiş

Öz

Amaç: İstanbul Esenyurt Üniversitesi öğrencilerinin farkındalıklarını geliştirerek ömür boyu sağlıklarını etkileyecek sağlık davranışlarının olumlu yönde gelişmesi için ikamet ettikleri yerin beslenme ve sigara ile alkollü içki kullanma alışkanlıkları üstüne olan etkilerini incelemek bu araştırmanın amacıdır. Gereç ve Yöntem: Araştırmada İstanbul Esenyurt Üniversitesinin değişik bölümlerinde eğitim öğretim gören gönüllü 799 öğrenciye, hazırlanmış olan veri toplama formları, yüz yüze doldurtulup imzalatıldı. Araştırmanın bitiminde, veri toplama formları incelenerek ölçek sonuçları değerlendirildi. Veri toplama formunun içeriğinde Nikotin Bağımlılık Testi (Fagerström), Alkollü İçki Kullanma Ölçeği (Cage) ve öğrencilerin demografik bilgileri mevcuttur. Öğrencilerin ikamet durumları olur formunda belirttikleri gibi kabul edilerek, Vücut Kitle İndeksleri, veri toplama formunda belirttikleri boy ve kilo değerlerine göre hesaplandı. Bulgular: Araştırmanın istatistiksel sonuçlarında, evde tek başına veya yurtta yaşayan katılımcıların sigara kullanma alışkanlıkları, diğer katılımcılara göre yüksek bulunurken (p<0,01), ikamet durumunun kilo ve alkol kullanma alışkanlığını etkilemediği görüldü (p>0,05). Sonuç: Ailelerinden ayrı kalan öğrencilerin yalnızlık hissi nedeniyle sağlık davranışlarının olumsuz etkilenmesi yüzünden öğrencilerin kaldıkları yerlerin ait olma duygularını geliştirebilecek ortamlar olması gerekmektedir ayrıca öğrencilerin dengeli beslenme ve fiziksel aktiviteleri ile bu konudaki farkındalıklarını artırıcı politikalar geliştirilmeli, üniversitelerde tüm öğrencilerin katılımı teşvik edilerek ücretsiz spor faaliyetleri düzenlenmelidir. Sigara ve alkol kullanımının engellenmesi içinde bu konuların eğitim programlarıyla daha fazla ele alınarak güçlü yasal denetimlerin sağlanması gereklidir.

Anahtar Kelimeler

Üniversite Öğrencileri , Kalınan Yer , Vücut Kitle İndeksi , Sigara Kullanma Alışkanlığı , Alkol Kullanma Alışkanlığı.

THE EFFECT OF PLACE OF ACCOMMODATION ON HEALTH BEHAVIORS OF UNIVERSITY STUDENTS

Öz

Aim: The aim of this research is to examine the effects of the place of residence on nutrition, smoking and alcohol consumption habits of Istanbul Esenyurt University students in order to develop their awareness and positively develop health behaviors that will affect their lifelong health. Materials and Methods: In the study, 799 volunteer students studying in different departments of Istanbul Esenyurt University filled out and signed the prepared data collection forms face to face. The data collection form includes the Nicotine Dependence Test (Fagerström), Alcohol Use Scale (Cage) and demographic information of the students. The students' residence status was accepted as stated in the consent form, and their Body Mass Index was calculated according to the height and weight values stated in the data collection form. Results: In the statistical results of the study, the smoking habits of the participants living alone at home or in the dormitory were found to be higher than the other participants (p<0.01), while the residence status did not affect the weight and alcohol consumption habits (p>0.05).
Conclusion: Since students who are separated from their families have negative health behaviors due to their feeling of loneliness, the places where students stay should be environments that can develop their sense of belonging. In addition, policies should be developed to increase students' awareness of this issue with balanced nutrition and physical activities, and free sports activities should be organized in universities by encouraging the participation of all students. In order to prevent smoking and alcohol use, these issues should be addressed further through education programs and strong legal controls should be provided.

Anahtar Kelimeler

University Students , Place of Residence , Body Mass Index , Smoking Habit , Alcohol Consumption Habit.

Kaynakça

• Bailey C. P., Sharma S., Economos C.D., Hennessy E., Simon C., Hatfield P. D., (2020), Üniversite kampüslerinin öğrenci ağırlığı ve ilgili davranışlar üzerindeki etkisi: Gözlemsel ve müdahale araştırmalarının gözden geçirilmesi, Obes Bilim Uygulaması, 6(6), 694–707, doi: 10.1002/osp4.445.
• Brown R. & Simon Murphy S., (2020), Yeni yatılı üniversite öğrencileri için alkol ve sosyal bağlılık: alkolün verdiği zararın azaltılmasına yönelik çıkarımlar, İleri ve Yüksek Öğrenim Dergisi, Cilt 44, Sayı 2, Sayfalar 216- 230, https://doi.org/10.1080/0309877X.2018.1527024.
• Çelik Ö., Kadakal F., Sarar E., Özdemir E., Saraç S., (2021), Meslek yüksekokulu öğrencilerinin sigara alışkanlıkları, ilgili etmenler ve sigara konusundaki bilgi düzeyleri, 542-553, https://doi.org/10.31832/smj.884821.
• Dizaj D. M. R. &Khanghahi T. H., (2022), Öğrencilerin konaklama tercihleri: Mohaghegh Ardabili Üniversitesi yurtları örnek olay incelemesi, Asya Mimarlık ve Yapı Mühendisliği Dergisi- Mimari Planlama ve Tasarım, Cilt: 21, Sayı: 4, Sayfalar 1348- 1363, https://doi.org/10.1080/13467581.2021.1941987.
• Ganasegeran K., Al-Dubai S. A., Kureshi M. A., Al-abed A. A., Rizal A. M., Aljunid S. M., (2012), Malezyalı bir tıp fakültesindeki üniversite öğrencileri arasında yeme alışkanlıklarını etkileyen sosyal ve psikolojik faktörler: kesitsel bir çalışma, Besin J., 11, 48, doi: 10.1186/1475-2891-11-48.
• İsmail L. C., Osaili T. M., Mohamad M. N., Hashim M., Stojanovska L., Daour R. A., Nader D., Alrayis H., Alzaabi N. S., Elbarag L., Binkhadim S., Jarrar A. H., Dhaheri A. A. S., Hasan H., (2022), Üniversite öğrencilerinin beslenme alışkanlıklarını etkileyen psikososyal faktörler: Kesitsel bir çalışma, Heliyon, 22, 8(6), e09768, doi: 10.1016/j.heliyon. 2022.e09768.
• Kahraman Ç., (2018), Üniversite öğrencilerinde beslenme alışkanlıkları ve obezite riski, Yüksek Lisans Tezi, Namık Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sağlık Yönetimi Anabilim Dalı Tekirdağ.
• Koltarla S., (2008), Taksim eğitim ve araştırma hastanesi sağlık personelinin yaşam kalitesinin araştırılması, (Uzmanlık Tezi), İstanbul.
• Martin K. P., Benca-Bachman C. E., Palmer R. HC., (2021), Üniversiteye başlayan öğrenciler arasında alkol kullanımı/yanlış kullanım riski: Kişilik ve stresin rolü, Bağımlı Davranış Temsilcisi, 13,100330, doi: 10.1016/j.abrep.2020.100330.
• Mekonen T., Fekadu W., Chane T., Bitew S., (2017), Üniversite öğrencilerinde sorunlu alkol kullanımı, Ön Psikiyatri, 8(86), doi: 10.3389/fpsyt.2017.00086.
• Musaoğlu Z., (2008), Trakya Üniversitesi Öğretim Elemanlarının Sağlıkla İlintili Yaşam Kalitesi, (Uzmanlık Tezi), Edirne.
• Ramón-Arbués E., Echániz-Serrano E., Martínez-Abadía B., Antón-Solanas I., Cobos-Rincon A., Santolalla-Arnedo I., Juárez-Vela R., Jerue V. A., (2022), Üniversite Öğrencilerinin Yaşam Kalitesinin Yordayıcıları: Kesitsel Bir Çalışma, Uluslararası J. Çevre. Res. Halk Sağlığı, 19 (19), 12043; https://doi.org/10.3390/ijerph191912043.
• Russell M. A., Almeida D. M., Maggs J. L., (2017), Üniversite öğrencilerinde stres kaynaklı içki içme ve gelecekte yaşanabilecek alkol sorunları, Psikol. Bağımlı Davranışı, 31(6), 676–687, doi: 10.1037/adb0000303.
• Saatcioğlu O., Evren C., Çakmak D., (2002), Alkol Kullanımı Bozuklukları Tanıma Testinin geçerliği ve güvenirliği, Türkiye'de Psikiyatri, 4(2–3), 107–113.
• Sarısoy A. N., (2020), Üniversite öğrencilerinin sigara bağımlılıklarının nitel araştırma yöntemi ile incelenmesi: Karabük Üniversitesi Örneği, Uluslararası Yönetim Akademisi Dergisi, 2(3), 636-644, DOI: 10.33712/mana.594418
• Sarısoy A. N., (2020), Üniversite öğrencilerinin Sigara Bağımlılıklarının Nitel Araştırma Yöntemi ile İncelenmesi: Karabük Üniversitesi Örneği, Uluslararası Yönetim Akademisi Dergisi, 2(3), 636-644, DOI: 10.33712/mana.594418.
• Schuman-Olivier Z., Trombka M, Lovas D., Brewer J., Judson A., Vago D., Gawande R., Dunne J., Lazar S., Loucks E., Fulwiler C., (2020), Dikkat ve Davranış Değişikliği, Harvard Psikiyatri Dergisi, 28(6), s 371-394, DOI: 10.1097/HRP.0000000000000277.
• Seo E. J., Ahn J., Laura L., Hayman L. L., Kim J. C., (2018), Üniversite Öğrencilerinde Algılanan Stres ile Yaşam Kalitesi Arasındaki İlişki: Depresif Belirtiler ile Sağlığı Geliştirici Davranışların Paralel Aracılık Rolü, Asya Hemşireliği Araştırması, Cilt 12, Sayı 3, Sayfa 190-196, https://doi.org/10.1016/j.anr.2018.08.001.
• Simons-Morton B., Haynie D., Liu D., Chaurasia A., Li K., Hingson R., (2016), İkamet, Okul Durumu, Çalışma Durumu ve Sosyal Etkinin Beliren Yetişkinlerde Alkol Kullanımı Yaygınlığına Etkisi, J Stud Alkol Uyuşturucuları, 77(1), 121–132, doi:10.15288/jsad.2016.77.121.
• Uysal M. A., Kadakal F., Karşıdağ C., Bayram N.G., Uysal O., Yilmaz V., (2004), Fagerström test for nicotine dependence:reliability in a Turkish sample and factor analysis,Tuberk Toraks, 52, 115-121. Worsley J., Harrison P., Corcoran R., (2021), Birleşik Krallık'ta konaklama ortamları ve öğrenci ruh sağlığı, Ruh Sağlığı Dergisi, 32(1),1-8, DOI: 10.1080/09638237.2021.1922648.