Küresel ticaret ulaştırma koridorları ile şekillenmekte, ülkelerin küresel ticaretteki başarıları da bu koridorlara entegre olarak gösterdikleri lojistik performans ile doğrudan ilişkili olmaktadır. Bu çalışmanın amacı, Çin’in “Bir Kuşak Bir Yol” girişimi kapsamında yer alan kara güzergâhlarındaki ülkelerin lojistik performanslarını analiz etmektir. Özellikle Türkiye’nin de dâhil olduğu orta koridor (Trans-Hazar Uluslararası Taşımacılık Rotası), alternatif güzergahlar olan kuzey ve güney koridorlar ile karşılaştırmalı olarak değerlendirilmiştir. Lojistik performans endeksi verileri 2012, 2016, 2018 ve 2023 yıllarına ait olarak dikkate alınmış ve çok kriterli karar verme yöntemlerinden MEREC, CRITIC, CWM, AWM ve MABAC yöntemleriyle analiz edilmiştir. Elde edilen bulgulara göre, Çin tüm yıllarda en yüksek lojistik performansına sahip ülke olarak öne çıkarken, Polonya ve Türkiye üst sıralarda yer almıştır. Tacikistan ve Kırgızistan gibi ülkeler düşük performanslarıyla dikkat çekmiştir. CRITIC ve MEREC yöntemleriyle belirlenen kriter ağırlıkları yıllara göre farklılık göstermiş CWM ve AWM ortak ağırlıklandırma yöntemleri ile elde edilen sonuçlar ise benzer olarak bulunmuştur. Gümrük işlemleri, takip ve izleme, altyapı gibi kriterler dönemsel olarak ön plana çıkmıştır.
Ulaştırma Koridorları Uluslararası Ticaret LPI Bir Kuşak Bir Yol Girişimi ÇKKV
Global trade is increasingly driven by transport corridors, and a nation’s competitiveness in global trade is closely linked to its logistics performance within these routes. This research explores the logistics efficiency of countries positioned along land-based segments of China’s “One Belt One Road” initiative. Specifically, the study compares the middle corridor “formally known as the Trans-Caspian International Transport Route and inclusive of Türkiye” with the northern and southern corridors. Logistics performance index data for the years 2012, 2016, 2018, and 2023 were assessed using five multi-criteria decision-making methods: MEREC, CRITIC, Common Weighting Method (CWM), Aggregate Weighting Method (AWM) and MABAC. Results indicate that China consistently holds the top position in logistics performance, while Poland and Türkiye also demonstrate strong rankings. Conversely, countries such as Tajikistan and Kyrgyzstan exhibit notably low performance levels. The criterion weights determined using the CRITIC and MEREC methods varied from year to year, while the results obtained using the CWM and AWM common weighting methods were found to be similar. The weighting of performance criteria -such as customs efficiency, tracking capabilities, and infrastructure- varied across years, with different criteria gaining prominence at different times depending on the method used.
Transport Corridors International Trade LPI One Belt One Road Initiative MCDM
| Birincil Dil | İngilizce |
|---|---|
| Konular | Uluslararası Lojistik |
| Bölüm | Araştırma Makalesi |
| Yazarlar | |
| Gönderilme Tarihi | 30 Mayıs 2025 |
| Kabul Tarihi | 18 Eylül 2025 |
| Yayımlanma Tarihi | 5 Kasım 2025 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025 Cilt: 26 Sayı: Küresel Ticaret ve Türkiye’nin Ulaştırma Diplomasisi Özel Sayısı |