Kurumsal Mantıkların Kafesi: Türk Sosyal Güvenlik Alanı Örneği

Yıl 2017, Cilt: 18 Sayı: 2, 139 - 186, 15.12.2017

Mustafa Özseven

https://doi.org/10.24889/ifede.328866

Cited By: 1

Öz

Bu çalışma, kurumsal tözlerin Türk
sosyal güvenlik alanında hayata geçirilen uygulamaların şekillenmesinde nasıl
bir rol oynadığını açıklamayı amaçlamaktadır. Çalışmada, özellikle,
uygulamaların gelişim dinamiklerine odaklanılarak, uygulamaların refah tözüne
göre mi, yoksa devletçi ve piyasa kurumsal mantıklarına göre mi şekillendiği
merak edilmektedir. Yapılan doküman incelemeleri ve kodlamalar, Türk sosyal
güvenlik alanının ‘refah’ tözü ve bu töze bağlı olarak yaratılan ‘sosyal devlet’
tözüne göre şekillendiğine işaret etmektedir. Araştırma bulguları, refah ve
sosyal devlet tözlerinin devletçi ve piyasa mantıklarının gelişimini de sınırlandırdığını
göstermektedir. 

Anahtar Kelimeler

Kurumsal Tözler, Kurumsal Mantıklar, Türk Sosyal Güvenlik Alanı, Kurumsal Değişim

Kaynakça

• Aristoteles (2016). Metafizik, (2. Basım). (Çeviri: Y. Gurur SEV), İstanbul: Pinhan Yayıncılık (Orijinal Basım: τά μετά τά φυσικά).
• Bourdieu, P. ve Wacquant, L. (2014). Düşünümsel Bir Antropoloji için Cevaplar, (7. Baskı). (Çeviri: N. Ökten), İstanbul: İletişim Yayınları, (Orijinal Baskı: Rêponses. Pour une Antropologie rêflexive, 2001).
• Bourdieu, P. (2015). Devlet Üzerine: Collêge de France Dersleri (1989-1992), (1. Baskı). (Çeviri: A. Sümer), İstanbul: İletişim Yayınları, (Orijinal Baskı: Sur L’etat. Cours au Collêge de France (1989-1992), 2012).
• Buğra, A. (2015). Kapitalizm, Yoksulluk ve Türkiye’de Sosyal Politika, (7. Baskı). İstanbul: İletişim Yayınları.
• Boratav, K. (2006). Türkiye’de Devletçilik, (2. Baskı). Ankara: İmge Kitabevi Yayınları.
• Cumhuriyet Senatosu Tutanak Dergisi (1969). Cilt: 53, Toplantı: 8, 70 nci Birleşim, 23.10.1969, 506 Sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun Bazı Maddelerinin Değiştirilmesi ve Bu Kanuna Bazı Maddeler Eklenmesine Dair Kanun Tasarısının Millet Meclisince Kabul Olunan Metni ve Cumhuriyet Senatosu Sosyal İşler ve Bütçe ve Plan Komisyonları Raporları (Millet Meclisi 1/674; Cumhuriyet Senatosu 1/1024) S. Sayısı: 1277.
• Cumhuriyet Senatosu Tutanak Dergisi (1971). Toplantı: 10, Cilt: 66, 104 ncü Birleşim, 19.8.1971, Esnaf ve Sanatkârlar ve Diğer Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kurumu Kanunu Tasarısının Millet Meclisince Kabul Olunan Metni ve Cumhuriyet Senatosu Mali ve İktisadi İşler, Anayasa ve Adalet, Sosyal İşler ve Bütçe ve Plan Komisyonlarından 4 er üye alınmak suretiyle kurulan Geçici Komisyon Raporu (Millet Meclisi 1/490; Cumhuriyet Senatosu 1/1264). S. Sayısı: 1654.
• Cumhuriyet Senatosu Tutanak Dergisi (1978). Cilt: 38, Toplantı: 10, 66 ncı Birleşim, 15.6.1978, 5434 Sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanununun 68 nci Maddesinin Değiştirilmesine ve Bu Kanuna Bir Geçici Madde Eklenmesine Dair Kanun Tasarısının Millet Meclisince Kabul Olunan Metni ve Cumhuriyet Senatosu Bütçe ve Plan Komisyonu Raporu. (M. Meclisi: 1/100; C. Senatosu: 1/564), S. Sayısı: 788.
• Cumhuriyet Senatosu Tutanak Dergisi (1979). Cilt: 43, Toplantı: 18, 58 nci Birleşim, 19.4.1979, 1479 Sayılı Esnaf ve Sanatkarlar ve Diğer Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kurumu Kanununun Bazı Maddelerinin Değiştirilmesine, Bazı Maddelerinin Kaldırılmasına ve Bu Kanuna Ek ve Ek Geçici Maddeler Eklenmesine Dair Kanun Tasarısının Millet Meclisince Kabul Olunan Metni ve Cumhuriyet Senatosu Sosyal İşler ve Bütçe ve Plan Komisyonları Raporları (M. Meclisi: 1/147; C. Senatosu: 1/634), S. Sayısı: 912.
• I. Demirel Hükümeti (27.10.1965-03.11.1969) Programı, https://www.tbmm.gov.tr/hukumetler/HP30.htm-Erişim Tarihi: 24.4.2017.
• VII. Demirel Hükümeti (21.11.1991-25.6.1993) Programı, https://www.tbmm.gov.tr/hukumetler/HP49.htm-Erişim Tarihi: 24.4. 2017.
• Descartes, R. (2015). Felsefenin İlkeleri (14. Baskı) (Çeviri: M. AKIN). İstanbul: Say Yayınları.
• DiMaggio, P.J. ve Powell, W.W. (1983). The Iron Cage Revisited: Institutional Isomorphism and Collective Rationality in Organizational Fields, American Sociological Review, 48(2), 147-160.
• III. Ecevit Hükümeti (05.01.1978-12.11.1979) Programı, https://www.tbmm.gov.tr/hukumetler/HP42.htm-Erişim Tarihi: 24.4.2017.
• V. Ecevit Hükümeti (28.5.1999-18.11.2002) Programı, https://www.tbmm.gov.tr/hukumetler/HP57.htm-Erişim Tarihi: 24.4.2017.
• I. Erdoğan Hükümeti (14.3.2003-29.8.2007) Programı, https://www.tbmm.gov.tr/hukumetler/HP59.htm-Erişim Tarihi: 24.4.2017.
• II. Erdoğan Hükümeti (29.8.2007-6.7.2011) Programı, https://www.tbmm.gov.tr/hukumetler/HP60.htm-Erişim Tarihi: 24.4.2017.
• I. Erim Hükümeti (26.3.1971-11.12.1971) Programı, https://www.tbmm.gov.tr/hukumetler/HP33.htm-Erişim Tarihi: 24.4.2017.
• Friedland, R. (2009a). Institution, Practice and Ontology: Towards A Religous Sociology. İçinde R. Meyer, K. Sahlin-Andersson, M. Ventresca ve R. Walgenbach (Ed.), Research in the Sociology of Organizations.
• Friedland, R. (2009b). The Endless Fields of Pierre Bourdieu. Organization, 16(6), 887-917
• Friedland, R. ve Alford, R.F. (1991). Bringing Society Back in: Symbols, Practices, and Institutional Contradictions. İçinde W.W. Powell ve P.J. DiMaggio (Ed.), The New Institutionalism in Organizational Analysis (1.Baskı) (ss.232-263). Chicago: The University of Chicago Press,
• Friedland, R., Mohr, J.V., Roose, H. ve Gardinali, P. (2014). The Institutional Logics of Love: Measuring Intimate Life, Theory and Society, 43, 333-370
• Gökoğlu, M.M. (2012). Çalışanların Gelecek Güvencesi: Türkiye’de Sosyal Sigorta Mantığının Oluşumu, 1921-1950, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Başkent Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Günaltay Hükümeti (16.01.1949-22.05.1950) Programı, https://www.tbmm.gov.tr/hukumetler/HP18.htm-Erişim Tarihi: 24.4.2017.
• Hage, J. ve Hanneman, R. (1977). The Growth of the Welfare State in Four Western European Societies: A Comparison of Three Paradigms. Institute for Research on Poverty Discussion Papers, #448-77, University of Wisconsin – Madison.
• Hegel, G.W.F. (2015). Tinin Görüngü Bilimi, (4. Baskı). (Çeviri: A. Yardımlı), İstanbul: İdea (Orijinal Baskı: Phânomenologie des Geistes, J. Hoffmeister tarafından düzenlenen beşinci yayım, 1952).
• Heidegger, M. (2011). Varlık ve Zaman, (2. Basım). (Çeviri: Kaan H. ÖKTEN), İstanbul: Agora Kitaplığı (Orijinal Baskı: Sein und Zeit, Tübingen, 2006).
• X. İnönü Hükümeti (25.12.1963-20.02.1965) Programı, https://www.tbmm.gov.tr/hukumetler/HP28.htm-Erişim Tarihi:24.4.2017.
• Logue, J. (1979), The Welfare State: Victim of Its Success. Daedalus, 108(4), 69-87.
• Lok, J. (2010). Institutional Logics as Identity Projects. Academy of Management Journal, 53(6), 1305-1335.
• Lounsbury, M. (2007). A Tale of Two Cities: Competing Logics and Practice Variation in the Professionalizing of Mutual Funds. Academy of Management Journal, 50(2), 289-307
• II. Menderes Hükümeti (09.3.1951-17.5.1954) Programı, https://www.tbmm.gov.tr/hukumetler/HP20.htm-Erişim Tarihi:24.4.2017.
• Milli Güvenlik Konseyi Tutanak Dergisi (1981). Cilt: 2, 42 nci Birleşim, 6 Mart 1981, 506 Sayılı Sosyal Sigortalar Kanunun Bazı Maddelerinin Değiştirilmesine, İki Maddenin Kaldırılmasına ve Bu Kanuna bazı Ek ve Geçici Maddeler Eklenmesine Dair Kanun Tasarısı ve Sosyal Güvenlik, İş ve İşçi İlişkileri Komisyonu Raporu (1/122), S. Sayısı: 161.
• Milli Güvenlik Konseyi Tutanak Dergisi (1983). Cilt: 10, 165 nci Birleşim, 23 Eylül 1983, 5434 Sayılı Emekli Sandığı Kanununun 31 inci Maddesi ile Değişik 41 inci Maddesine Birer Fıkra Eklenmesi, Bu Kanunu Değiştiren 1425 Sayılı Kanunun 1 inci Maddesinin (c) Fıkrasının Değiştirilmesi ve Bu Kanuna Geçici Bir Madde Eklenmesi Hakkında Kanun Teklifinin Danışma Meclisince Kabul Olunan Metni ve Milli Güvelik Konseyi Bütçe-Plan Komisyonu Raporu. (D. Meclisi: 2/36; M.G. Konseyi: 2/112), S. Sayısı: 561.
• Mische, A. ve Pattison, P. (2000). Composing a Civic Arena: Publics, Projects, and Social Settings. Poetics, 27, 163-194.
• Mohr, J.W. (2000). Introduction: Structures, institutions, and Cultural Analysis. Poetics, 27, 57-68.
• Mohr, J.W. ve DuQuenne, V. (1997). The Duality of Culture and Practice: Poverty Relief in New York City, 1888-1917. Theory and Society, 26, 305-356.
• Mohr, J.W. ve White, H.C. (2008). How to Model an Institution. Theory and Society, 37, 485-512.
• OECD (2017a). Family benefits public spending (indicator). doi: 10.1787/8e8b3273-en (Accessed on 22 March 2017).
• OECD (2017b). Social spending (indicator). doi: 10.1787/7497563b-en (Accessed on 22 March 2017).
• OECD (2017c). Pension spending (indicator). doi: 10.1787/a041f4ef-en (Accessed on 22 March 2017).
• OECD (2017d). Pension spending (indicator). Doi: 10.1787/a041f4ef-en (Accessed on 22 March 2017).
• OECD (2017e). Public unemployment spending (indicator). Doi: 10.1787/55557fd4-en (Accessed on 22 March 2017).
• I. Özal Hükümeti (13.12.1983-21.12.1987) Programı, https://www.tbmm.gov.tr/hukumetler/HP45.htm-Erişim Tarihi: 25.04.2017.
• Quadagno, J.S. (1984). Welfare Capitalism and the Social Security Act of 1935. American Sociological Review, 49(5), 632-647.
• Pache, A-C ve Santos, F. (2013). Inside the Hybrid Organization: Selective Coupling As a Response to Competing Institutional Logics. Academy of Management Journal, 56(4), 972-1001.
• Polanyi, K. (2014). Büyük Dönüşüm: Çağımızın Siyasal ve Ekonomik Kökenleri (12. Baskı), (Çeviren: Ayşe BUĞRA), İstanbul: İletişim Yayınları (Orijinal Baskı: The Great Transformation, 1944).
• Resmi Gazete 2006. Dokuzuncu Kalkınma Planı 2007-2013, RG Sayı: 26215 (Mükerrer), 1 Temmuz 2006, Ankara.
• Skocpol, T. (2008). Bringing the State Back In: Retrospect and Prospect, Scandinavian Political Studies, 31(2), 109-124.
• Skocpol, T. ve Amenta, E. (1986). States and Social Policies, Annual Review of Sociology, 12, 131-157.
• Talu Hükümeti (15.4.1973-26.01.1974) Programı, https://www.tbmm.gov.tr/hukumetler/HP36.htm-Erişim Tarihi: 24.4.2017.
• T.B.M.M. Tutanak Dergisi (1949). Dönem: VIII, Toplantı: 3, Cilt: 19, Seksen sekizinci Birleşim, 18.V.1949, Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanun tasarısı ve Geçici Komisyon raporu (1/462) S. Sayısı: 194.
• T.B.M.M. Tutanak Dergisi (1953). Dönem: IX, Toplantı: 3, Cilt: 24, Yüz Dördüncü Birleşim, 8.VII.1953, Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanununun Bazı Maddelerinin Değiştirilmesine Dair Kanun Layihası ve İçişleri, Maliye ve Bütçe Komisyonları Raporları (1/534), S. Sayısı: 217.
• T.B.M.M. Tutanak Dergisi (1985). Dönem: 17, Yasama Yılı: 3, Cilt: 24, 54 üncü Birleşim, 24.12.1985, 506 Sayılı Sosyal Sigortalar Kanununa İki Ek, İki Geçici Madde Eklenmesine ve Bir Fıkrasının Yürürlükten Kaldırılmasına Dair Kanun Tasarısı ve Plan ve Bütçe Komisyonu Raporu (1/733), S. Sayısı: 390.
• T.B.M.M. Tutanak Dergisi (1986). Dönem: 17, Yasama Yılı: 3, Cilt: 24, 54 üncü Birleşim, 24.12.1985, 5434 Sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanunu İle Bu Kanuna Ek 1239, 1425 Sayılı Kanunların Bazı Maddelerinin Değiştirilmesine, Bu Kanunlara Ek ve Geçici Maddeler Eklenmesine Dair Kanun Tasarısı ve Plan ve Bütçe Komisyonu Raporu (1/731), S. Sayısı: 391.
• T.B.M.M. Tutanak Dergisi (1992). Dönem: 19, Cilt: 4, 39 uncu Birleşim, 20.2.1992, 5434 Sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanunu, 506 Sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu, 1479 Sayılı Esnaf ve Sanatkarlar ve Diğer Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kurumu Kanunu, 2926 Sayılı Tarımda Kendi Adına ve Hesabına Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kanunu İle 2925 Sayılı Tarım İşçileri Sosyal Sigortalar Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında 23.1.1992 Tarihli ve 3769 Sayılı Kanun ve Anayasanın 89 uncu Maddesi Gereğince Cumhurbaşkanınca Bir Daha Görüşülmek Üzere Geri Gönderme Tezkeresi (1/340, 3/277) S. Sayısı: 24.
• T.B.M.M. Tutanak Dergisi (1999a). Dönem: 21, Yasama Yılı: 1, Cilt: 9, 48 inci Birleşim, 12.8.1999, ss.517-524.
• T.B.M.M. Tutanak Dergisi (1999b). Dönem: 21, Yasama Yılı: 1, Cilt: 9, 48 inci Birleşim, 12.8.1999, Sosyal Sigortalar Kanunu, Tarım İşçileri Sosyal Sigortalar Kanunu….. (1/495) S. Sayısı: 114).
• T.B.M.M. Tutanak Dergisi (2001). Dönem: 21, Yasama Yılı: 3, Cilt: 56, 63 üncü Birleşim, 22.2.2001, Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu Tasarısı ve Plan ve Bütçe ve Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonları Raporları (1/693), S. Sayısı: 580.
• T.B.M.M. Tutanak Dergisi (2003). Dönem: 22, Yasama Yılı: 1, Cilt: 24, 111 inci Birleşim, 24.7.2003, Esnaf ve Sanatkârlar ve Diğer Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kurumu Kanununun ve Tarımda Kendi Adına ve Hesabına Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kanununun Bazı Maddelerinin Değiştirilmesi, Yürürlükten Kaldırılması ve Bu Kanunlara Geçici Maddeler Eklenmesi Hakkında Kanun Tasarısı ile Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler ve Plan ve Bütçe Komisyonları Raporları (1/296), S. Sayısı: 237.
• T.C. Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı (DPT) (1968). İkinci Beş Yıllık Kalkınma Planı 1968-1972, http://www.kalkinma.gov.tr/Lists/Kalknma%20Planlar/Attachments/8/plan2.pdf-Erişim Tarihi:27.04.2017.
• T.C. Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı (DPT) (1972). Üçüncü Beş Yıllık Kalkınma Planı 1973-1977, http://www.kalkinma.gov.tr/Lists/Kalknma%20Planlar/Attachments/7/plan3.pdf-Erişim Tarihi:27.04.2017.
• T.C. Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı (DPT) (1984). Beşinci Beş Yıllık Kalkınma Planı 1985-1989. Yayın No: 1974, Ankara. http://www.kalkinma.gov.tr/Lists/Kalknma%20Planlar/Attachments/5/plan5.pdf-Erişim Tarihi:27.04.2017.
• T.C. Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı (DPT) (1989). Altıncı Beş Yıllık Kalkınma Planı 1990-1994, Yayın No: 2174, Ankara, http://www.kalkinma.gov.tr/Lists/Kalknma%20Planlar/Attachments/4/plan6.pdf-Erişim Tarihi: 27.04.2017.
• T.C. Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı (DPT) (1995). Yedinci Beş Yıllık Kalkınma Planı 1996-2000, Ankara, http://www.kalkinma.gov.tr/Lists/Kalknma%20Planlar/Attachments/3/plan7.pdf-Erişim Tarihi: 27.04.2017.
• T.C. Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı (DPT) (2000). Uzun Vadeli Strateji ve Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı 2001-2005, Ankara, http://www.kalkinma.gov.tr/Lists/Kalknma%20Planlar/Attachments/2/plan8.pdf-Erişim Tarihi:27.04.2017.
• T.C. Kalkınma Bakanlığı (2013). Onuncu Kalkınma Planı 2014-2018. Ankara http://www.kalkinma.gov.tr/Lists/Kalknma%20Planlar/Attachments/12/Onuncu%20Kalk%C4%B1nma%20Plan%C4%B1.pdf-Erişim Tarihi:27.04.2017.
• Thornton, P.H. (2001). Personal Versus Market Logics of Control: A Historically Contingent Theory of the Risk of Acquisition. Organization Science, 12(3), 294-311
• Thornton, P.H. (2002). The Rise of the Corporation in a Craft Industry: Conflict and Conformity in Institutional Logics. Academy of Management Journal, 45(1), 81-101 Thornton, P.H. (2004). Markets from Culture: Institutional Logics and Organizational Decisions in Higher Education Publishing. Stanford: Stanford University Press.
• Thornton, P.H. ve Ocasio, W. (1999). Institutional Logics and the Historical Contingency of Power in Organizations: Executive Succession in the Higher Education Publishing Industry, 1958-1990. American Journal of Sociology, 105(3), 801-843
• Thornton, P.H., Ocasio, W. ve Lounsbury, M. (2012). The Institutional Logics Perspective: A New Approach to Culture, Structure, and Process. Oxford: Oxford University Press.
• Tolbert, P.S. ve Zucker, L.G. (1983). Institutional Sources of Change in the Formal Structure of Organizations: The Diffusion of Civil Service Reform, 1880-1935. Administrative Science Quarterly, 28(1), 22-39.
• Topak, O. (2012). Refah Devleti ve Kapitalizm: 2000’li Yıllarda Türkiye’de Refah Devleti, (1. Baskı). İstanbul: İletişim Yayınları.
• Tushman, M.L. ve Anderson, P. (1986). Technological Discontinuities and Organizational Environments. Administrative Science Quarterly, 31(3), 439-465.
• Türkiye Büyük Millet Meclisi Tutanak Dergisi (2008). Dönem: 23, Yasama Yılı: 2, Cilt: 17, 83’üncü Birleşim 27 Mart 2008, Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu İle Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı İle…. S. Sayısı: 119.
• Ulusu Hükümeti (20.09.1980-13.12.1983) Programı, https://www.tbmm.gov.tr/hukumetler/HP44.htm-Erişim Tarihi: 24.4.2017.
• Woolhouse, R.S. (1993). Descartes, Spinoza, Leibniz: The Concept of Substance in Seventeenth Century Metaphysics. London: Routledge.
• York, J.G., Hargrave, T.J. ve Pacheco, D.F. (2016). Converging Winds: Logic Hybridization in the Colorado Wind Energy Field. Academy of Management Journal, 59(2), 579-610.
• YASAL METİNLER
• Resmi Gazete (1949). Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu. Kanun No. 5434, RG Sayı: 7235, 17 Haziran 1949, Ankara.
• Resmi Gazete (1953). Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunun Bazı Maddelerinin Değiştirilmesine Dair Kanun. Kanun No. 6122, RG Sayı: 8455, 11 Temmuz 1953, Ankara.
• Resmi Gazete (1961). Türkiye Cumhuriyeti Anayasası. RG Sayı: 10816, 31 Mayıs 1961, Ankara.
• Resmi Gazete (1964a). Sosyal Sigortalar Kanunu. Kanun No. 506, RG Sayı: 11766, 29 Temmuz 1964, Ankara.
• Resmi Gazete (1964b). Sosyal Sigortalar Kanunu. Kanun No. 506, RG Sayı: 11767, 30 Temmuz 1964, Ankara.
• Resmi Gazete (1969). 506 Sayılı Sosyal Sigortalar Kanunun Bazı Maddelerinin Değiştirilmesi ve Bu Kanuna Bazı Maddeler Eklenmesine Dair Kanun. Kanun No. 1186, RG Sayı: 13341, 3 Kasım 1969, Ankara.
• Resmi Gazete (1971). Esnaf ve Sanatkârlar ve Diğer Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kurumu Kanunu. Kanun No. 1479, RG Sayı: 13956, 14 Eylül 1971, Ankara.
• Resmi Gazete (1973). 506 Sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun Bazı Maddelerinin Değiştirilmesi ve Bu Kanuna İki Geçici Madde Eklenmesi Hakkında Kanun. Kanun No.1753, RG Sayı: 14582, 2 Temmuz 1973, Ankara.
• Resmi Gazete (1978). 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanunun 68 nci Maddesinin Değiştirilmesine ve Bu Kanuna Bir Geçici Madde Eklenmesine Dair Kanun. Kanun No. 2149, RG Sayı: 16323, 21 Haziran 1978, Ankara.
• Resmi Gazete (1979). 1479 Sayılı Esnaf ve Sanatkârlar ve Diğer Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kurumu Kanunun Bazı Maddelerinin Değiştirilmesine, Bazı Maddelerinin Kaldırılmasına ve Bu Kanuna Ek ve Ek Geçici Maddeler Eklenmesine Dair Kanun. Kanun No.2229, RG Sayı: 16627, 4 Mayıs 1979, Ankara.
• Resmi Gazete (1981). 506 Sayılı Sosyal Sigortalar Kanunun Bazı Maddelerinin Değiştirilmesine, İki Maddesinin Kaldırılmasına ve Bu Kanuna Bazı Ek ve Geçici Maddeler Eklenmesine Dair Kanun. Kanun No.2422, RG Sayı: 17273, 8 Mart 1981, Ankara.
• Resmi Gazete (1982). Türkiye Cumhuriyeti Anayasası. RG Sayı: 17863 (Mükerrer) 9 Kasım 1982, Ankara.
• Resmi Gazete (1983). 8/6/1949 Tarihli ve 5434 Sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanunun Bazı Maddelerinin Değiştirilmesi ve Bu Kanuna Bir Ek Madde İle İki Geçici Madde Eklenmesi Hakkında Kanun. Kanun No. 2898, RG Sayı: 18174, 27 Eylül 1983, Ankara.
• Resmi Gazete (1985). 1479 Sayılı Esnaf ve Sanatkârlar ve Diğer Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kurumu Kanununa Bazı Maddeler Eklenmesine Dair Kanun. Kanun No. 3235, RG Sayı: 18923, 9 Kasım 1985, Ankara.
• Resmi Gazete (1986a). 17.7.1964 Tarihli ve 506 Sayılı Sosyal Sigortalar Kanununa Ek ve Geçici Maddeler Eklenmesine Dair Kanun. Kanun No. 3246, RG Sayı: 18984, 10 Ocak 1986, Ankara.
• Resmi Gazete (1986b). 8.6.1949 Tarihli ve 5434 Sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanununun Bazı Maddelerinin Değiştirilmesi, Aynı Kanuna 10 Ek Madde İle 15 Geçici Madde Eklenmesi ve 3.3.1954 Tarihli ve 6311 Sayılı, 2.3.1970 Tarihli ve 1239 Sayılı, 8.7.1971 Tarihli ve 1425 Sayılı, 24.12.1980 Tarihli ve 2363 Sayılı Kanunların Bazı Maddelerinin Değiştirilmesi Hakkında Kanun. Kanun No. 3284, RG Sayı: 19114, 22 Mayıs 1986, Ankara.
• Resmi Gazete (1992). 5434 Sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanunu, 506 Sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu, 1479 Sayılı Esnaf ve Sanatkarlar ve Diğer Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kurumu Kanunu, 2926 Sayılı Tarımda Kendi Adına ve Hesabına Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kanunu İle 2925 Sayılı tarım İşçileri Sosyal Sigortalar Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun. Kanun No. 3774, RG Sayı: 21155, 27 Şubat 1992, Ankara.
• Resmi Gazete (1999). İşsizlik Sigortası Kanunu. Kanun No: 4447, RG Sayı: 23810, 8 Eylül 1999, Ankara.
• Resmi Gazete (2001). Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu. Kanun No. 4632, RG Sayı: 24366, 7 Nisan 2001
• Resmi Gazete (2003). Esnaf ve Sanatkârlar ve Diğer Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kurumu Kanunun ve Tarımda Kendi Adına ve Hesabına Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kanunun Bazı Maddelerinin Değiştirilmesi, Yürürlükten Kaldırılması ve Bu Kanunlara Geçici Maddeler Eklenmesi Hakkında Kanun. Kanun No. 4956, RG Sayı: 25187, 2 Ağustos 2003, Ankara.
• Resmi Gazete (2006a). Sosyal Güvenlik Kurumu Kanunu. Kanun No.5502, RG Sayı: 26173, 20 Mayıs 2006, Ankara.
• Resmi Gazete (2006b). Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu. Kanun No. 5510, RG Sayı: 26200, 16 Haziran 2006, Ankara.
• Resmi Gazete (2008). Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun. Kanun No.5754, RG Sayı: 26870, 8 Mayıs 2008, Ankara.
• Resmi Gazete (2012). Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun. Kanun No. 6327, RG Sayı: 28338, 29 Haziran 2012, Ankara.
• Resmi Gazete (2016). Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun. Kanun No. 6740, RG Sayı: 29812, 25 Ağustos 2016, Ankara.
• WEB KAYNAKÇA
• http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&guid=TDK.GTS.58f0c6131ab593.31272546 –Erişim Tarihi: 14.04.2017 (tdk.gov.tr, 2017a)
• http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&guid=TDK.GTS.58f0c60c189153.57955954 - Erişim Tarihi: 14.04.2017 (tdk.gov.tr, 2017b)
• http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1040-Erişim Tarihi: 17.03.2017 (tuik.gov.tr, 2017a)
• www.tuik.gov.tr/PreIstatistikTablo.do?istab_id=2218-Erişim Tarihi: 21.03.2017 (tuik.gov.tr, 2017b)
• https://www.tbmm.gov.tr/develop/owa/tutanak_dergisi_pdfler.meclis_donemleri?v_meclisdonem=0-Erişim Tarihi:11.05.2017(tbmm.gov.tr., 2017a)
• http://web2.egm.org.tr/webegm2/chart/besgosterge/wg_sirketview_tablolu.asp?raportar1=31.12.2003&raportar2=31.12.2003&sirketlist=26,52,95,24,25,29,23,36,34,32,42,22,45,58,33,69,82,94,100&raportip=10&yayin=W-Erişim Tarihi: 22.03.2017 (egm.org.tr., 2017)
• https://www.tbmm.gov.tr/kutuphane/e_kaynaklar_kutuphane_hukumetler.html_Erişim Tarihi: 24.04.2017(tbmm.gov.tr., 2017b)