Ortaokulda Gerçekleştirilen Dil Bilgisi Öğretimi Durumunun Öğretmen Görüşlerine Göre Değerlendirilmesi

Yıl 2019, Sayı: 18, 297 - 326, 01.04.2019

Sevtap Arslan Ali Göçer

Öz

Bu araştırmanın amacı, ortaokulda gerçekleştirilen dil bilgisi öğretiminin durumunun öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesidir. Araştırma nitel araştırma yaklaşımıyla yürütülmüş olup araştırmada veri toplama aracı olarak görüşme yöntemi kullanılmıştır. Görüşme formunda Türkçe öğretmenlerine yedi soru yöneltilmiştir. Elde edilen verilerin analizinde nitel veri analiz tekniklerinden içerik analizi tekniği kullanılmıştır. Görüşme ile öğretmenlerin verdikleri cevaplardan hareketle ortaokulda öğretmen görüşlerine göre dil bilgisi öğretiminin durumuyla ilgili bulgulara ulaşılmaya ve bulgulardan sonuç çıkarılmaya çalışılmıştır. Araştırma, Milli Eğitim Bakanlığında görev yapan 21 Türkçe öğretmenin oluşturduğu bir çalışma grubu üzerinden yürütülmüştür. Çalışma grubunda yer alan öğretmenler, Milli Eğitim Bakanlığında görev yapan Türkçe öğretmenleri arasından rastgele seçilmiştir. Ortaya çıkan bulgulardan ulaşılan sonuçlara göre, dil bilgisi öğretiminde gerek öğretmenlerden gerekse Türkçe Dersi Öğretim Programından kaynaklanan birtakım problemler yaşanmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Dil bilgisi, öğretmen, öğretim, ortaokul, öğretmen görüşleri.

Evaluation of Grammar Teaching Status Performed in Secondary School According to Teachers' Opinions

Öz

The aim of this study is to evaluate the status of the teaching of grammar in secondary school according to the opinions of teachers. The research was conducted with a qualitative research approach and the interview method was used as a data collection tool. Seven questions were asked to Turkish teachers in the interview form. In the analysis of the obtained data, content analysis technique was used from qualitative data analysis techniques. Based on the responses of the teachers with the interview, the findings of the status of the teaching of grammar according to the opinions of the teachers in secondary school were tried to be reached and the results were tried to be obtained. The study was conducted on a working group consisting of 21 Turkish teachers working in the Ministry of National Education. The teachers in the study group were selected randomly from the Turkish teachers working in the Ministry of National Education. According to the results obtained from the findings, in the teaching of grammar, there are some problems arising both from the teachers and from the Turkish Course Curriculum.

Anahtar Kelimeler

Grammar, teacher, teaching, secondary school, teacher opinions.

Kaynakça

• Aydın, Özgür (1999). Orta okullarda dil bilgisi öğretimi üzerine öğ- retmen görüşleri. Dil Dergisi, 81, 23-29.
• Büyüköztürk, Şener, Çakmak Kılıç, Ebru, Akgün, Özcan Erkan ve diğer. (2015). Bilimsel araştırma yöntemleri (19. Baskı). Pegem Aka- demi, Ankara.
• Calp, Mehrali (2007). Özel öğretim alanı olarak Türkçe öğretimi (3. Baskı). Eğitim Kitabevi, Konya.
• Demirel, Özcan (2002). Türkçe ve sınıf öğretmenleri için Türkçe öğretimi. PegemA Yayıncılık, Ankara.
• Dolunay, Salih K. (2010). Dil bilgisi öğretiminin amacı ve önemi. TÜ- BAR-XXVII, 275-284.
• Epçaçan, Cahit (2013). Yapılandırmacı anlayışa göre düzenlenmiş ortaokul Türkçe dil bilgisi öğrenme alanındaki konular ve etkin- liklere ilişkin öğretmen görüşleri. The Journal of Academic Social Science Studies, 6(4), 409-430.
• Erdem, İlhan (2008). Öğretmen görüşlerine göre dil bilgisi konularının öğretilme güçlükleri. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(1), 85-105.
• Erdem, İlhan ve Çelik, Muhittin (2011). Dil bilgisi öğretim yöntemi üzerine değerlendirmeler. Turkish Studies, 6(1), 1030-1041.
• Göçer, Ali (2015). Temel dil becerilerinin geliştirilmesinde dil bilgisi öğrenme alanının yeri, işlevi ve öğretimi: bütünlük ilkesi ve tü- mevarım yöntemi ekseninde tematik bir yaklaşım. Eğitim ve Öğre- tim Araştırmaları Dergisi, 4(1), 233-242.
• Göçer, Ali (2017). Türkçe özel öğretim yöntemleri (2. Baskı) Pegem Aka- demi Yayınları, Ankara.
• Güneş, Firdevs (2013). Yapılandırıcı yaklaşımla dil bilgisi öğretimi. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 9(3), 171-187.
• İşcan, Adem (2007). İşlevsel dil bilgisinin Türkçe öğretimindeki yeri. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1, 253-258.
• Kızıltepe, Zeynep (2017). İçerik analizi (ss.253-266), Nitel araştırma yöntem, tekniki analiz ve yaklaşımları (Editörler: Fatma Nevra Seggie ve Yasemin Bayyurt, 2. baskı).Anı yayıncılık, Ankara.
• MEB (2017). Türkçe dersi öğretim programı (İlkokul ve ortaokul 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar). Millî Eğitim Bakanlığı, Talim ve Terbiye Ku- rulu Başkanlığı Yayınları, Ankara.
• MEB (2018). Türkçe Dersi Öğretim Programı (İlkokul ve Ortaokul 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar). Millî Eğitim Bakanlığı, Ankara.
• Öztürk, Jale ve Ömeroğlu, Ali F. (2015). Dil bilgisi öğretiminde kavram haritalarının kullanımı. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(31), 69-86.
• Sağır, Mukim (2002). Türkçe dil bilgisi öğretimi. Nobel Yayın Dağıtım, Ankara
• Sağır, Mukim ve Demir Atalay, Tazegül (2016). Yeni programa uygun etkinliklerle dil bilgisi öğretimi. Pegem Akademi Yayınları, Ankara.
• Yıldırım, Ali ve Şimşek, Hasan (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (8. baskı). Seçkin Yayıncılık, Ankara.