Acil ve Yoğun Bakım Servislerinde Çalışan Hemşirelerin Temel ve İleri Kardiyak Yaşam Desteğine İlişkin Bilgi Düzeylerinin Değerlendirilmesi

Yıl 2017, Sayı: 3, 203 - 220, 30.12.2017

Özlem Örsal , Selda Mert Boğa , Özlem Kersu

Öz

Amaç: Bu
çalışma, acil/ yoğun bakım (YB) hemşirelerinin yetişkinlere uygulanan temel
yaşam desteği (TYD) ve ileri kardiyak yaşam desteği (İKYD) konusunda bilgi
düzeylerini değerlendirmek amacıyla 78 hemşire ile Mayıs-2008 tarihinde
gerçekleştirilmiştir.                                       

Yöntem:
Tanımlayıcı nitelikte olan araştırmanın verileri, hemşirelerin bazı
sosyodemografik özellikleri ile güncel TYD ve İKYD sorularını içeren anket
formuyla toplanmıştır. Veriler SPSS 16.0 programında yüzdelik, ortalama ve
t-testi kullanılarak analiz edilmiş; p<0.05 olan değerler anlamlı kabul
edilmiştir.

Bulgular:
Çalışmamızda hemşirelerin %82.1’i TYD ve İKYD eğitimi aldığını, %17.9’u ise
almadığını ve %87.2’si çalışma hayatı boyunca TYD ve İKYD uyguladığını
belirtmiştir. Hemşirelerin toplam 17 puan üzerinden TYD bilgi puanı (BP) ortalaması
6.37±2.5, İKYD BP ortalaması 2.20±0.6 ve genel BP ortalaması 8.57±2.7 olarak
bulunmuştur. Hemşirelerin hiçbiri TYD’de de öncelik sıralamasını doğru bir
şekilde yapamamıştır. Ancak İKYD sıralamasında kullanılan ilaçların maksimum
dozlarını hemşirelerin hepsi doğru olarak yanıtlamıştır.

Sonuç:
Araştırma sonucunda acil/YB hemşirelerinin TYD ve İKYD konusunda yeterli
bilgilerinin olmadığı saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

ileri kardiyak yaşam desteği, Temel yaşam desteği, acil hemşireliği, yoğun bakım

Assessment of Knowledge Levels of Nurses Working in Emergency and Intensive Care Services on Basic and Advanced Cardiac Life Support

Öz

Aim: This
study was conducted with 78 nurses in May-2008 in order to evaluate the
knowledge of emergency/ intensive care unit (ICU) nurses on basic cardiac life
support (BCLS) and advanced cardiac life support (ACLS) for adults.

Method: The
data of this descriptive study were collected via a questionnaire that includes
some sociodemographic characteristics of the participants and BCLS and ACLS
questions. The data were analyzed using the percentage, mean and t-test in the
SPSS 16.0 programme; values of p<0.05 were considered statistically
significant.

Findings: 82.1% of
nurses stated that they received BCLS and ACLS education, while  17.9% did not
and 87.2% applied BCLS and ACLS throughout their career. It was found that point average
BCLS knowledge of nurses was 6.37±2.5, ACLS knowledge point average was
2.20±0.6 and total knowledge point average was 8.57±2.7 out of 17 points. None of the participants could correctly prioritize the BCLS. However, all of the participants responded correctly to
the maximum doses of drugs used in the ACLS sequence.

Conclusion: As a result of the study, it was determined that
emergency/ ICU services nurses did not have sufficient knowledge about BCLS and ACLS.

Anahtar Kelimeler

Basic cardiac life support, advanced cardiac life support, emergency nursing, intensive care

Kaynakça

• T.C. Sağlık Bakanlığı, Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü 2010. Türkiye Kalp ve Damar Hastalıklarını Önleme ve Kontrol Programı. Birincil, İkincil ve Üçüncül Korumaya Yönelik Stratejik Plan ve Eylem Planı (2010-2014), Ankara, Anıl Matbaası; s.9. Erişim yeri: http://www.saglik.gov.tr/TR/dosya/1-71613/h/kalp-ve-damar-hastaliklarini-onleme-ve-kontrol-programi.pdf Erişim tarihi: 8 Mayıs 2015.
• WHO 2014. Global Status Report On Noncommunicable Diseases. Erişim yeri: http://www.who.int/nmh/publications/ncd-status-report-2014/en/ Erişim tarihi: 8 Temmuz 2015.
• WHO 2015. About Cardiovascular Diseases. Erişim yeri: http://www.who.int/cardiovascular_diseases/about_cvd/en/ Erişim tarihi: 7 Mayıs 2015..
• Onat A, Uğur M, Çiçek G, Ayhan E, Doğan Y, Kaya H. ve Can G. TEKHARF 2009 taraması: Kırsal kesim ve kentlerde benzer kardiyovasküler ölüm riski. Türk Kardiyoloji Derneği Arşivi 2010;38(3): 159-163.
• T.C. Sağlık Bakanlığı (2006). Türkiye Hastalık Yükü Çalışması 2004. Ankara, Aydoğdu Ofset Matbaacılık San. ve Tic. Ltd. Şti.; 7-8.
• Balcı B, Keskin Ö, Karabağ Y. Kardiyopulmoner resüsitasyon. Kafkas Tıp Bilimleri Dergisi 2011;1(1):41-46.
• Erdil F. Kardiak Arrest ve Kardiopulmoner Resustasyon. Sağlık Projesi Genel Koordinatörlüğü. 2. Baskı. Ankara-1994. Erişim yeri: http://ekutuphane.tusak.gov.tr/kitap, Erişim Tarihi: 16 Haziran 2008.
• Güzeldemir E, Dağlı G, Kurt E. Erişkin Temel Yaşam Desteği. Erişim yeri: http://www.gata.edu.tr/cerrahibilimler/anestezi/Metin/EriskinTemelYasamDestegi.doc, Erişim Tarihi: 18 Haziran 2008.
• Şenol S. Hemşirelerin kardiopulmoner arrest ve resusitasyona ilişkin bilgi düzeyleri ve karşılaştıkları sorunlar. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi (Yayınlanmamış tez), Ankara, 1993.
• Şener S, Güler V, Türkan H. Eğitim hastanesinde görev yapan hemşirelerin erişkin/pediatrik temel ve ileri yaşam desteği bilgi düzeyleri. Türkiye Acil Tıp Dergisi 2004;4(4):155-159.
• Hamilton R. Nurses knowledge and skill retention following cardiopulmonary resuscitation training: a review of the literature. Journal Ady Nurse 2005;51(3):97-288.
• Karahan A, Cerit B, Ak B, Çıtak N, Şahin S, Ayhan F. Hemşirelik öğrencilerinin temel yaşam desteği eğitiminden hemen ve üç ay sonra bilgi ve beceri düzeylerinin değerlendirilmesi. Türkiye Acil Tıp Dergisi 2005;5(1): 22-27.
• Kımaz S, Soysal S, Çımrın A, Günay T. 112 acil sağlık hizmetlerinde görevli doktorların temel yaşam desteği, ileri kardiyak yaşam desteği ve doktorun adli sorumlulukları konularındaki bilgi düzeylerinin değerlendirilmesi. Ulusal Travma Dergisi 2006;8(12):59-67.
• Baskett PJ, Nolan JP, Handley A, Soar J, Biarent D, Richmond S. European Resuscitation Council. European Resuscitation Council guidelines for resuscitation 2005. Section 9. Principles of training in resuscitation. Resuscitation 2005;67(1):181-189.
• Kaan BN, Kurt İ, Gürsoy F. Üniversite hastanesinde temel yaşam desteği ve defibrilasyon kursu sonuçlarının değerlendirilmesi. ADÜ Tıp Fakültesi Dergisi 2010;11(3):1-7.
• Deniz HD. Acil servislerde verilen hemşirelik hizmetlerinin tanımlanması. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi 1999;1(1):47-55.
• Ulusal Kalp Sağlığı Platformunda İstatistiksel Veriler 2005. Erişim yeri: http://www.tkd-online.org. Erişim Tarihi: 22.02.2009.
• American Heart Assosiation. 2005 American Heart Association Guidelines For Cardiopulmonary Resuscitation and Emergency Cardiovascular Care. Part 4: Adult Basic Life Support. Circulation 2005;112,IV-19-IV-34.
• Erdur B. AHA KPR/AKB 2015 Klavuz Yenilikleri, Kardiyak Protokollerin Gözden Geçirilmesi, 12-13 Aralık 2015. Erişim yeri: http://file.atuder.org.tr/_atuder.org/fileUpload/ooiR6WVdblpe.pdf, Erişim tarihi: 6 Haziran 2017.
• American Heart Assosiation. 2005 American Heart Association Guidelines For Cardiopulmonary Resuscitation and Emergency Cardiovascular Care. Part 3: Overview Of CPR. Circulation 2005;112, IV-12- IV-17.
• Boyde M, Wotton K. A review of nurses performance of cardiopulmonary resuscitation at cardiac arrests. Journal Of Nurses İn Staff Development 2001;17(5):55-248.
• Castle N, Garton H, Kenward G. Confidence and compedence: Basic life support skills of health professionals. The British Journal of Nursing 2007;16(11):6-664.
• Akpek A, Kayhan Z. Knowledge of basic life support: a pilot study of the turkish population by Başkent University in Ankara. Resuscitation 2003;58:187-192.
• Türk Hemşireler Derneği, Hemşirelik Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik, 19 Nisan 2011. Erişim yeri: http://www.turkhemsirelerdernegi.org.tr/files/tr/yasa-ve-yonetmelikler/yonetmelikler/19-nisan-2011-hemsirelik-yonetmeliginde-degisiklik/hemsirelik%20%202011.pdf, Erişim tarihi: 29 Mart 2015.