Basketbol Kulüplerindeki Kız ve Erkek Öğrencilerin Beslenme Durumları ve Arasındaki Farklar

Yıl 2017, Sayı: 3, 239 - 259, 30.12.2017

Ayşe Huri Özkarabulut , Merve Aslıhan Yürek

Öz

Amaç: Araştırma,
adölesan dönem basketbolcularda kız ve erkeklerin beslenme durumlarını
saptamak, beslenme alışkanlıklarını, birbirleri arasındaki farklılıkları
belirlemek ve sağlıklı büyüme ve gelişmeyi sağlamak için sporla birlikte
sağlıklı beslenme alışkanlığını da kazandırmak üzere önerilerin belirlenmesi
amacıyla planlanıp yürütülmüştür.

Yöntem:
Bu
çalışma Sakarya ilindeki toplam 36 okula ait basketbol kulüplerindeki, 11-17
yaş aralığındaki 46 kız 66 erkek basketbolcu olmak üzere toplam 112 öğrenci
üzerinde 01.12.2016 ile 20.02.2017 tarihleri arasında yapılmıştır. Veri toplama
formları ile sporcuların besin seçimleri, beslenme bilgi düzeyleri,
antropometrik ölçümleri dolayısıyla büyüme ve gelişmedeki yerleri ve beslenme
durumları sorgulanmış ve cinsiyete göre karşılaştırılmıştır. Verilerin analizi
SPSS 23 programı ile yapılmış ve %95 güven düzeyi ile çalışılmıştır. Çalışmada
parametrik test tekniklerinden t testi kullanılmıştır.

Bulgular:
Araştırma
bulgularına göre kız ve erkek adölesan basketbolcuların beslenme durumları
irdelendiğinde; yumurta, et, beyaz ekmek tüketim miktarlarında, besin
tercihlerinde farklılık görülmektedir. Örneğin kız basketbolcular daha çok
sebze, meyve ve tam tahıllı ekmek tüketmeyi tercih ederken erkek basketbolcular
et, yumurta ve beyaz ekmeği tercih etmektedirler. Araştırmaya katılan
sporcuların çoğunluğunun percentil değerleri normal aralıktadır. Az sayıda
malnütre ve obez sporcuların olduğu görülmüştür. Spor yapma nedeni
sorgulandığında zayıflama amaçlı olmadığı, sevdikleri için spor yaptıkları
ifade edilmiştir.

Sonuç: Araştırma
sonucuna görekız ve erkek basketbolcuların sporda beslenme bilgileri çok
kısıtlıdır. Bilgi düzeylerinin artırılması için sporculara, ailelerine ve
antrenörlerine beslenme eğitimi verilmelidir.

Anahtar Kelimeler

Adölesan, basketbolcu, beslenme alışkanlıkları

Nutritional Status of Male and Female Basketball Players from the Basketball Clubs and the Differences Between Male and Female Groups

Öz

Aim: The
research was planned and conducted in order to identify the nutritional status
of adolescents and boys in adolescents basketballs, to determine the dietary
habits, to identify differences among each other and to propose healthy
nutrition habits with sports to ensure healthy growth and development.

Method: This
study was carried out between 01.12.2016 and 20.02.2017 on a total of 112
students, including 46 girls and 66 boys basketball players aged 11-17 in
basketball clubs of 36 schools in Sakarya. The study was conducted via the
questionnaire method. According to the questionnaire application, sportsmen 's
nutritional choices, nutritional knowledge levels, anthropometric measurements,
growth and development status and nutritional status were questioned and
compared according to sex. The results were analyzed with SPSS 23 program and
the 95% confidence level was calculated. In the study, t test was used from
parametric test techniques.

Findings:
According to research findings, when nutritional status of male and female
adolescent basketball players are examined; egg, meat, white bread consumption,
food preferences are different. For example, female basketball players prefer
to consume vegetables, fruits and whole-grain bread, while male basketball
players prefer meat, eggs and white bread. The percentiles of the majority of
the athletes participating in the survey are in the normal range. A small
number of malnourished and obese athletes were found. When questioned about the
reasons for doing sports, it is stated that they are not aiming to lose weight,
they do sports because they enjoy it.

Conclusion: Our
results indicate that the knowledge of male and female basketball players on
sport specific nutrition is very limited. Nutrition training should be given to
sportsmen, their families and their coaches in order to increase their
knowledge level.

Anahtar Kelimeler

Adolescent, basketball players, dietary habits

Kaynakça

• Baysal A. Beslenme. Ankara: Hatiboğlu Yayınları, 2012.
• Simdorn A, Oever CT, Mateus M. Sports nutrition for young basketball players. Haarlem: Inholland University of Applied Sciences, 2013.
• Erkan T. Ergenlerde beslenme. Türk Ped Arş. 2011;46:49-53.
• Güneş Z. Spor ve Beslenme. 5. Baskı. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım, 2009.
• Stang J, Story M, eds. Guidelines for Adolescent Nutrition Services, 2005. http://www.epi.umn.edu/let/pubs/img/adol_ch3.pdf Erişim tarihi: 08 Kasım 2017.
• Türkiye Fiziksel Aktivite Rehberi. 2.baskı. Ankara: T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Obezite, Diyabet ve Metabolik Hastalıklar Daire Başkanlığı, 2014.
• Pekcan G. Beslenme Durumunun Saptanması. Ankara: T.C. Sağlık Bakanlığı, 2008.
• Demirezen E, Coşansu G. Adölesan çağı öğrencilerde beslenme alışkanlıklarının değerlendirilmesi. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi. 2005;14(8):174-178.
• Aksoydan E, Çakır N. Adölesanların beslenme alışkanlıkları, fiziksel aktivite düzeyleri ve vücut kitle indekslerinin değerlendirilmesi. Gülhane Tıp Derg. 2011;53:264-270.
• Cooke LJ, Wardle J. Age and gender differences in children’s food preferences. Br J Nutr. 2005;93(5):741-746.
• Hamamioğlu Ö, Kaya Y. Basketbol sporunun 7-12 yaşlarındaki erkek çocuklarındaki boy, kilo ve vücut yağ oranına etkisi. Niğde Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi. 2008;2(3):182-192.
• Levenson DI, Bockman RS. A review of calcium preparations. Nutr Rev. 1994;52(7):221-232.
• Gedikoğlu G, Ağaoğlu L. Kan Hastalıkları. Neyzi O, Ertuğrul T, eds. Pediatri. İzmir: Nobel Tıp Kitabevleri, 1993.
• Çakır Eren E. Çocuklarda yaş gruplarına ve cinslerine göre anemi ve demir eksikliği anemisi sıklığının incelenmesi. Aile Hekimliği, T.C. Sağlık Bakanlığı Bakırköy Dr. Sadi Konuk Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Türkiye, 2008.
• Baysal A. Beslenme. 11. Baskı. Ankara: Hatipoğlu Yayınevi, 2007.
• Holick MF. Sunlight and vitamin D for bone health and prevention of auto immune diseases, cancers and cardiovascular disease. Am J Clin Nutr. 2004;80(6):1678-1688.
• McArdle WD, Katch, FI, Katch VL. Sport and Exercise Nutrition. 3. baskı. USA: Lippincott Williams&Wilkins, 2005.
• Sencer E, Orhan Y. Beslenme. 1.baskı. İstanbul: İstanbul Medikal Yayıncılık, 2005.
• Geisserler C, Power H. Human Nutrition. 11. baskı. UK: Elsevier Churchill Livingston, 2005.
• Ersoy G. Egzersiz ve Spor Yapanlar için Beslenme. 3. baskı. Ankara: Nobel Basımevi, 2004.
• Aksoy M. Beslenme Biyokimyası. 2. baskı. Ankara: Hatiboğlu Yayınları, 2008.
• Günay M. Egzersiz Fizyolojisi. Ankara: Bağırgan Yayınevi,1998.