Examination of Graduate Thesis Related to Inclusion in Turkey According to Various Criteria

Yıl 2021, Sayı: 14, 213 - 226, 31.08.2021

Çağla Duran , Samet Ata , Emine Nilgün Metin

https://doi.org/10.38079/igusabder.863163

Cited By: 3

Öz

Aim: The cognitive, motor, language and social-emotional development of children with special needs differ from their normally developing peers. The aim of inclusion practices is to support the development of children with special needs and to gain adaptation skills to society by ensuring their social acceptance. In this study, it was aimed to determine the level, thematic distribution and current status of postgraduate theses written in the field of inclusion in Turkey.

Method: The research is descriptive and is a study in the screening model. The sample of the research consists of 143 masters and doctoral dissertations without any restrictions in the field of mainstreaming. The research is limited to the postgraduate theses written in the years 2008-2018 registered at the Higher Education Council National Thesis Center. In this study, epistemological document analysis was used as a data collection method. Percentage and frequency values were used in the analysis of the data.

Results: “Attitude towards inclusion” (27%) was the most focused topic in the dissertations written on inclusion practices, while “opinion and expectation about inclusion” (19%) was the second. 61 (43%) of these were quantitative, 58 (40%) were qualitative, and 24 (17%) were conducted using the mixed research method. When the findings obtained from the research are examined, the theses written about inclusion between 2008-2018 show us how important inclusion education has gained in recent years; however, studies also reveal that there are still deficiencies in inclusion practices.

Conclusion: Mainstream inclusion for children with special needs to be done with increasing the yield of the experimental scales to determine the needs of the children are developed and methods used in the thesis there is a need to.

Anahtar Kelimeler

Inclusion application, dissertations, document analysis

Türkiye'de Kaynaştırma ile İlgili Yapılan Lisansüstü Tezlerin Çeşitli Kriterlere Göre İncelenmesi

Öz

Amaç: Özel gereksinimli çocukların, normal gelişim gösteren akranlarından bilişsel, motor, dil ve sosyal-duygusal gelişimleri farklılık gösterir. Kaynaştırma uygulamalarının amacı, özel gereksinimli çocukların gelişimlerini desteklemek ve sosyal kabullerini sağlayarak topluma uyum becerilerini kazandırmaktır. Yapılan çalışmada Türkiye’de kaynaştırma alanında yazılmış olan lisansüstü tezlerin düzeyini, tematik dağılımlarını ve mevcut durumlarını belirlemek amaçlanmıştır.

Yöntem: Araştırma betimsel nitelikte olup, tarama modelinde bir çalışmadır. Araştırmanın örneklemi kaynaştırma alanında yapılmış kısıtlama bulunmayan 143 yüksek lisans ve doktora tezinden oluşmaktadır. Araştırma, Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’ne kayıtlı olan 2008-2018 yılları içerisinde yazılmış lisansüstü eğitim tezleri ile sınırlıdır. Yapılan bu çalışmada epistemolojik doküman analizi verileri toplama yöntemi olarak kullanılmıştır. Verilerin çözümlenmesinde yüzde ve frekans değerleri kullanılmıştır.

Bulgular: Kaynaştırma uygulamaları konusunda yazılan tezlerde en fazla üzerinde durulan konu “kaynaştırmaya karşı olan tutum” (%27) olurken, ikinci sırada ise “kaynaştırma hakkında görüş ve beklenti” (%19) olmuştur. Tezlerin 61 (%43)’i nicel, 58 (%40)’i nitel ve 24 (%17)’ü karma araştırma yöntemi kullanılarak yapılmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgular incelendiği zaman 2008-2018 yılları arasında kaynaştırma ile ilgili yazılmış tezler bizlere kaynaştırma eğitiminin son yıllarda ne kadar önem kazandığını göstermektedir; ancak çalışmalar kaynaştırma uygulamalarında hala eksiklikler olduğunu da ortaya koymaktadır.

Sonuç: Kaynaştırma uygulamalarının veriminin arttırılması için kaynaştırma eğitimine dahil olan özel gereksinimli çocuklar ile yapılacak, deneysel yöntemlerin kullanıldığı ve çocukların ihtiyaçlarını belirlemeye yönelik ölçeklerin geliştirildiği tezlere ihtiyaç duyulmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Kaynaştırma uygulamaları, tezler, doküman analizi

Kaynakça

• Duman G, Koçak N. Anaokulu kaynaştırma sınıfında yer alan özel gereksinimli bir çocuğun sosyal oyun ve sosyal iletişim özellikleri. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi. 2013;2(3):99-108.
• Sucuoğlu B, Özokçu O. Kaynaştırma öğrencilerinin sosyal becerilerinin değerlendirilmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi. 2005;6(1):41-57.
• Kırcaali-İftar G. Özel eğitimde kaynaştırma. Eğitim ve Bilim. 1992;16(86):45-50.
• Mittler P. Working Towards Inclusive Education. Manchester: David Fulton Publishers; 2000.
• Sülün K, Girli A. İlköğretim genel eğitim sınıfı ile özel eğitim sınıfında öğrenim gören kaynaştırma öğrencilerinin sosyal becerilerinin incelenmesi. Batı Anadolu Eğitim Bilimleri Dergisi. 2016;7(13):1-24.
• Metin N. Okul öncesi kaynaştırma sınıfında öğretmen. Erken Çocukluk Çalışmaları Dergisi. 2018;2(2):428-439.
• MEB. İlköğretim okullarındaki kaynaştırma uygulamalarının değerlendirilmesi. 2010.
• Sucuoğlu B, Kargın T. İlköğretimde Kaynaştırma Uygulamaları. Ankara: Kök Yayıncılık; 2014.
• Cook L, Friend M. The state of the art of collaboration on behalf of students with disabilities. Journal of Educational and Psychological Consultation. 2010;20(1):1-8.
• MEB. Okullarımızda neden niçin nasıl kaynaştırma yönetici, öğretmen ve aile kılavuzu. Ankara: Aygül Ofset; 2010.
• Eid BNK, Saban A, Uygun N. İlkokullarda kaynaştırma öğrencilerine yönelik akran farkındalığı ve kabulü. In: Demirel Ö, Dinçer S, eds. Küreselleşen Dünyada Eğitim. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık; 2017:503-514.
• Bayar A, Özaşkin AG, Bardak Ş. Kaynaştırma eğitimi ile ilgili duygular, tutumlar ve kaygılar ölçeği'nin Türkçeye uyarlama, geçerlik ve güvenirlik çalışması. Electronic Turkish Studies. 2015;10(3):175-186.
• Eripek S. Özel Eğitim. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları; 2005.
• Atıcı R. Kaynaştırma öğrencilerinin okul hayatında yaşadığı zorluklar. Journal of Turkish Studies. 2014;9(5):279-291.
• Kırcaali-İftar G, Batu S. Kaynaştırma. Ankara: Kök Yayıncılık; 2005.
• Bek H, Başer H, Gülveren A. Sınıf öğretmeni adaylarının kaynaştırma eğitimine yönelik tutumlarının incelenmesi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2009;2(2):160-168.
• Ceylan R, Neriman A. Entegre eğitim. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi. 2005;6(2):69-79.
• Büyüköztürk Ş, Akgün ÖE, Demirel F, Karadeniz Ş, Çakmak EK. Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık; 2015.
• Karadağ E. Eğitim bilimleri alanında yapılmış doktora tezlerinin tematik açıdan incelemesi. Journal of Kirsehir Education Faculty. 2009;10(3):75-87.
• Coşkun R, Altunışık R, Yıldırım E. Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri: SPSS Uygulamalı. Sakarya: Sakarya Yayıncılık; 2017.
• Varışoğlu B, Şahin A, Göktaş Y. Türkçe eğitimi araştırmalarında eğilimler. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 2013;13(3):1767-1781.
• Holstein JA, Gubrium JF. The Active Interview. In: Thousand Oaks, California: Sage Publications; 1995: https://methods.sagepub.com/book/the-active-interview. Accessed 2021/01/15.
• Batu S, İftar GK, Uzuner Y. Özel gereksinimli öğrencilerin kaynaştırıldığı bir kız meslek lisesindeki öğretmenlerin kaynaştırmaya ilişkin görüş ve önerileri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi. 2004;5(2):33-50.
• Ünal F. Kaynaştırma uygulamasının yapıldığı sınıflardaki, öğretmen, normal gelişim gösteren öğrenci ve engelli öğrenci velilerinin kaynaştırmaya yönelik tutumları [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Adana: Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çukurova Üniversitesi; 2010.
• Orhan M. Okul öncesi kaynaştırma öğrencileriyle normal gelişim gösteren öğrencilerin sosyal beceri ve problem davranışlarının düzeyi ile öğretmenlerin kaynaştırmaya ilişkin görüşlerinin incelenmesi [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Eskişehir: Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Anadolu Üniversitesi; 2010.
• Metin Ş. Türkiye’de okul öncesinde kaynaştırmaya ilişkin yapılan çalışmaların incelenmesi. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi. 2016;8(1):146-172.
• Yigen S. Çocuğu ilköğretim kademesinde kaynaştırma uygulamalarına devam eden anne-babaların kaynaştırmaya ilişkin görüş ve beklentileri [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Eskişehir: Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Anadolu Üniversitesi; 2008.
• Şahin S. İlköğretim kaynaştırma ortamlarında eğitim alan özel gereksinimli öğrencilerin veli ve sınıf öğretmenlerinin kaynaştırma uygulamalarına yönelik görüşleri [Yüksek Lisans Tezi]. Eskişehir: Eğitim Bilimleri, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi; 2017.
• Kuğu S. İlköğretim I. kademede kaynaştırma eğitimine ilişkin öğretmen ve ebeveyn tutumlarının kaynaştırma öğrencilerinin temel akademik beceri düzeylerine etkisi [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Samsun: Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ondokuz Mayıs Üniversitesi; 2011.