Kronik Hastalığı Olan Bireylerde Covid 19 Korkusu ve Sağlık Hizmetlerini Kullanma Durumlarının Değerlendirilmesi

Yıl 2022, Sayı: 16, 98 - 113, 30.04.2022

Tuğba Aydın Yıldırım , Nurcan Gebeşoğlu

https://doi.org/10.38079/igusabder.996416

Cited By: 1

Öz

Amaç: Bu çalışma, kronik hastalık tanısı almış 18 yaş üstü bireylerin Covid 19 korkusunu ve sağlık hizmetlerini kullanma durumlarını değerlendirmek amacıyla yapılmıştır.

Yöntem: Çalışma tanımlayıcı-kesitsel tipte tasarlanmıştır. Bir eğitim ve araştırma hastanesi kliniklerinde Mart-Haziran 2021 tarihleri arasında yataklı tedavi hizmeti alan 18 yaş üstü bireyler ile yapılan bu çalışma, 200 katılımcı (91 kadın, 109 erkek) ile gerçekleştirilmiştir. Çalışmada kronik hastalık tanısı almış katılımcıların sosyodemografik özelliklerini (yaş, eğitim, genel sağlık durumu vb.) ve sağlık hizmeti kullanma durumlarını sorgulayan kişisel bilgi formu ve Kovid-19 Korkusu Ölçeği kullanılmıştır. Veriler, tanımlayıcı istatistikler (sayı, yüzde, ortalama, ortanca, standart sapma, minimum ve maksimum değerler), non-parametrik testler (Mann Whitney U testi, Kruskal Wallis H testi ve Spearman’s korelasyon testi) ile analiz edilmiştir. Verilerin normal dağılıma uygunlukları Kolmogorov Smirnow testi, çarpıklık ve basıklık değerleri ile değerlendirilmiştir. Verilerin değerlendirilmesinde, anlamlılık düzeyi olarak p<0,05 kabul edilmiştir.

Bulgular: Elde edilen verilere göre, katılımcıların Kovid-19 Korkusu Ölçeği puan ortalamasının 11,86±2,33 olduğu bulunmuştur. Katılımcıların %27,5’i pandemi sürecinde kronik hastalık tedavi süreçlerinin etkilendiğini bildirmektedir. En sık kullanılan sağlık hizmet kurumunun 3,47±1,91 ayda sıklıkla Aile Sağlığı Merkezleri (ASM) olduğu ifade edilmiştir.

Sonuç: Kronik hastalık tanılı bireylerin tedavi bakım süreçlerinin devamlılığının sağlanması için yeni yöntemlerin geliştirilmesi, sağlık hizmet sunumlarına entegre edilmesi ve bu konuda bilimsel çalışmaların yapılması önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Covid 19, korku, pandemik, kronik hastalık, sağlık hizmetleri

Evaluation of the Fear of Covid 19 and the Use of Health Services in Individuals With Chronic Disease

Öz

Aim: This study was conducted to evaluate the fear of Covid 19 and the use of health services in individuals over the age of 18 who were diagnosed with a chronic disease.

Method: The study was designed in a descriptive-cross-sectional type. It was conducted with individuals over the age of 18 who received inpatient treatment in training and research hospital clinics between March-June 2021, was completed with 200 participants (91 women, 109 men). In the study, the personal information form questioning the sociodemographic characteristics (age, education, general health status, etc.) of the participants diagnosed with chronic diseases, their use of health services and the Covid 19 Fear Scale were used. Data were analyzed with descriptive statistics, non-parametric tests. The conformity of the data to the normal distribution was evaluated with the Kolmogorov-Smirnow test, skewness and kurtosis values. In the evaluation of the data, p<0.05 was accepted as the level of significance.

Results: According to the data obtained, the mean score of the participants on The Fear of Covid 19 Scale was found to be 11.86±2.33. 27.5% of the participants reported that chronic disease treatment processes were affected during the pandemic process. It was stated that the most frequently used health service institution was Family Health Centers (FHC) with a frequency of 3.47±1.91 months.

Conclusion: In order to ensure the continuity of the treatment and care processes of individuals with chronic diseases, it is recommended to develop new methods, integrate them into health care services and to conduct scientific research on this subject.

Anahtar Kelimeler

Covid 19, fear, pandemics, chronic disease, health services

Kaynakça

• Zhu, N, Zhang, D, Wang, W, et al. A novel coronavirus from patients with pneumonia in China, 2019. N Engl J Med. 2020;382(8):727-733.
• Cascella M, Rajnik M, Cuomo A, Dulebohn SC, Di Napoli R. Features, evaluation and treatment coronavirus (COVID-19). Abai B, Abu-Ghosh A, eds. StatPearls. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing LLC; 2020.
• T.C. Sağlık Bakanlığı. Covid-19 (Sars-Cov-2 Enfeksiyonu) Genel Bilgiler, Epidemiyoloji ve Tanı Rehberi. T.C. Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü, Bilimsel Danışma Kurulu Çalışması. T.C. Sağlık Bakanlığı. https://covid19.saglik.gov.tr/Eklenti/39551/0/covid19rehberigenelbilgilerepidemiyolojivetanipdf.pdf. Yayınlama tarihi 2020. Erişim Tarihi 01 Haziran 2021.
• World Health Organization. World Health Organization [WHO] WHO Coronavirus Disease (COVID-19) Dashboard, 2021. World Health Organization. https://covid19.who.int/.Erişim tarihi 15 Eylül 2021.
• T.C. Sağlık Bakanlığı. T.C. Sağlık Bakanlığı, Genel Koronavirüs Tablosu 2021. T.C. Sağlık Bakanlığı. https://covid19.saglik.gov.tr/TR-66935/genel-koronavirus tablosu.html?gclid=EAIaIQobChMI9YHjtv7o7QIVFeR3Ch2RYgE7EAAYASAAEgLBS_D_BwE. Yayınlanma tarihi 2021. Erişim tarihi 02 Eylül 2021.
• World Health Organization. World Health Organization (WHO) Infection prevention and control (IPC) principles and procedures for COVID-19 vaccination activities 2020. World Health Organization. file:///C:/Users/user/Downloads/WHO-2019-nCoV-vaccination-IPC-2021.1-eng.pdf. Yayınlama tarihi: 2020. Erişim tarihi 19 Ocak 2021.
• Wang C, Pan R, Wan X, et al. Immediate psychological responses and associated factors during the initial stage of the 2019 coronavirus disease (COVID-19) epidemic among the general population in China. Int J Environ Res Public Health. 2020;17:1729-53. doi:10.3390/ijerph17051729.
• Wang D, Hu B, Hu C, et al. Clinical characteristics of 138 hospitalized patients with 2019 novel coronavirus–infected pneumonia in Wuhan, China. Jama. 2020;323(11):1061-1069.
• Yang J, Zheng Y, Gou X, et al. Prevalence of comorbidities in the novel Wuhan coronavirus (COVID-19) infection: a systematic review and meta-analysis. Int J Infect Dis. 2020;94:91-95. doi:10.1016/j.ijid.2020.03.017 32173574.
• Gökçe Kutsal Y, Aslan D. COVID-19 Pandemi Sürecinde İleri Yaş Grubuna Yaklaşım, Ankara, Türkiye: Türk Geriatri Derneği; 2020;3-10.
• Chudasama YV, Gillies, CL, Zaccardi F, et al. Impact of COVID-19 on routine care for chronic diseases: a global survey of views from healthcare professionals. Diabetes Metab Syndr. 2020;14(5):965-967.
• Saqib MAN, Siddiqui S, Qasim M, et al. Effect of COVID-19 lockdown on patients with chronic diseases. Diabetes Metab Syndr. 2020;14(6):1621-1623.
• Erşen O, Gojayev A, Mercan Ü, Ünal AE. Pandemi sürecinde kanser hastalarının covid-19'a ilişkin bilgi, farkındalık, korku düzeyi ve sağlık hizmetlerine erişiminin değerlendirilmesi. Türkiye Klinikleri J Med Sci. 2020;40(4):399-405. doi:10.5336/medsci.2020-79092.
• Ahorsu DK, Lin CY, Imani V, Saffari M, Griffiths MD, Pakpour AH. The Fear of COVID-19 Scale: development and initial validation. Int J Ment Health Addict. 2021;67(1):46-53. doi:10.1007/s11469-020-00270-8.
• Satıcı B, Gocet TE, Deniz ME, Satıcı SA. Adaptation of the Fear of COVID-19 Scale: Its association with psychological distress and life satisfaction in Turkey. Int J Ment Health Addict. 2021;67(1):46-53. doi:10.1007/s11469-020-00294-0.
• Say A, Çakır D. Covid-19 pandemi sinde geciken tıbbi bakım sürecinin hastalar üzerindeki etkisi. EJONS International Journal on Mathematic, Engineering and Natural Sciences. 2021;17:1-9. doi:10.38063/ejons.368.
• Kasapoğlu F. Examining the relationship between fear of COVID-19 and spiritual well-being. Spiritual Psychology and Counseling. 2020;5:341-354. doi:10.37898/spc.2020.5.3.121.
• Al-Rahimi JS, Nass NM, Hassoubah SA, Wazqar DY, Alamoudi SA. Levels and predictors of fear and health anxiety during the current outbreak of COVID-19 in immunocompromised and chronic disease patients in Saudi Arabia: A cross-sectional correlational study. PLoS ONE. 2021;16(4):e0250554. doi:10.1371/journal.pone.0250554.
• Hamed NS, Abdelwahed WY, Hassan SK. Consequences of covid 19 pandemic; fear among general population, a cross sectional study from Egypt. J Public Health Dis Prev. 2021;4:101-7.
• Altundağ Y. Erken dönem Covid-19 pandemisinde Covid-19 korkusu ve psikolojik dayanıklılık. Ekev Akademi Dergisi. 2021;25(85):499-516. doi:10.17753/Ekev1815.
• Özmen S, Özkan O, Özer Ö, Zubaroğlu Yanardağ M. Investigation of covid-19 fear, well-being and life satisfaction in Turkish society. Soc Work Public Health. 2021;36(2):164-177. doi:10.1080/19371918.2021.1877589.
• Rapelli G, Lope, G, Donato S, et al. A Postcard From Italy: Challenges and psychosocial resources of partners living with and without a chronic disease during Covid-19 epidemic. Front. Psychol. 2020;11:567522. doi:10.3389/fpsyg.2020.567522.
• Bulucu Büyüksoy GD, Özdil K, Çatıker A. Covid-19 pandemisinde 6-12 yaş arası çocuklarda karşılanmamış sağlık hizmeti gereksinimleri. Halk Sağlığı Hemşireliği Dergisi. 2021;3(1):4-17.
• Gualano MR, Corradi A, Voglino G, Bert F, Siliquini R. Beyond COVID-19: a cross-sectional study in Italy exploring the covid collateral impacts on healthcare services Health Policy. 2021;125(2021):869-876. doi:10.1016/j.healthpol.2021.03.005.
• Broche Perez Y, JimenezMorales RM, Monasterio Ramos LO, Vazquez Gomez L A, Fernandez Fleites Z. Fear of Covid 19, problems accessing medical appointments, and subjective experience of disease progression, predict anxiety and depression reactions in patients with Multiple Sclerosis. Mult Scler Relat Disord. 2021;53(2021):103070.
• Mahmood MM, Rehman J, Arif B, Rehman Z, Aasim M, Saeed MT. Knowledge, attitudes and practices of patients with chronic illnesses during the covid 19 pandemic: a cross-sectional survey from Pakistan. Chronic Illn. 2021;0(0):1-12. doi:10.1177/17423953211023961.
• Güler S, Topuz İ, Ulusoy F. Covid-19 pandemisinde aile sağlığı merkezi çalışanlarının deneyimleri. Halk Sağlığı Hemşireliği Dergisi. 2020;2(3):143-151.
• Özgünay SE, Akca F, Karasu D, Eminoglu S, Gamlı M. Coronavirüs (covid 19) pandemi sürecinde, anestezistlerin yaşadıkları korku düzeyleri ve profilaksi uygulamalarının değerlendirilmesi. JARSS. 2021;29(1):25-31. doi:10.5222/jarss.2021.40412.
• Gencer N. Pandemi sürecinde bireylerin koronavirüs (kovid-19) korkusu: Çorum örneği. USBAD Uluslararası Sosyal Bilimler Akademi Dergisi. 2020;2(4):1153-1173. doi: 10.47994/usbad.791577.
• Çayırtepe M. Aile Sağlığı Merkezine Kayıtlı 65 Yaş ve Üzeri Bireylerde Covid-19 Anksiyetesi ve Depresyon Sıklığının Araştırılması. [tıpta uzmanlık tezi] İstanbul, Türkiye: Sağlık Bilimleri Üniversitesi Ümraniye Eğitim ve Araştırma Hastanesi Aile Hekimliği Kliniği; 2021.