Investigation of Musculoskeletal System Problems and Psychosocial Status of Teachers and Physiotherapists Working in Special Education Centers

Yıl 2022, Sayı: 17, 575 - 587, 29.08.2022

Mustafa Oğuz Kethüdaoğlu , Musa Güneş , İbrahim Halil Akçay Ertuğrul Demirdel

https://doi.org/10.38079/igusabder.1067563

Öz

Aim: The aim of this study is to examine the musculoskeletal system problems, pain, job satisfaction, occupational burnout and quality of life of teachers and physiotherapists actively working in special education and rehabilitation centers.

Method: 92 teachers and 92 physiotherapists working in special education centers participated in our study. The study was fulfilled in the form of face-to-face meetings. The demographic information of the participants was recorded and the Musculoskeletal Health Questionnaire (MSK-HQ), McGill Melzack Pain Questionnaire, Minnesota Job Satisfaction Questionnaire, Maslach Burnout Questionnaire and EuroQol 5D Quality of Life Questionnaire were applied.

Results: It was determined that the groups were similar in terms of the average age and body mass index (BMI) of the participants (p>0.05). It was fixed that the number of female participants was higher than males in both groups, and the gender distribution was different in the groups (p<0.05). It was discovered that the duration of actively working in the profession was similar in both groups (p>0.05). It was fixed that teachers worked longer than physiotherapists in weekly working hours (p<0.05). At the same time, it was fixed that the quality of life of the physiotherapists was higher (p<0.05) and pain level was lower (p<0.05); job satisfaction, occupational burnout, and MSK-HQ values were found to be similar (p>0.05).

Conclusion: At the end of the study, it was determined that physiotherapists and teachers working in special education had similar job satisfaction, occupational burnout and musculoskeletal system problems. It was discovered that general quality of life was higher in physiotherapists and teachers' pain scores were higher. The fact that physiotherapists have less weekly working hours than teachers may be a reason for their lower pain scores, as well as their more active working model compared to teachers and the fact that physiotherapists as a health professional have knowledge about pain management may also be a reason for this result. We think that the difference in the quality of life may be related to the pain score. We think that physiotherapists and teachers working in the same centers have similar problems, work with similar administrators and have similar feelings of satisfaction as the reason for the similarity in job satisfaction, occupational burnout and MSK-HQ values.

Anahtar Kelimeler

Pain, job satisfaction, burnout

Özel Eğitim Merkezlerinde Çalışan Öğretmen ve Fizyoterapistlerin Kas-İskelet Sistemi Problemleri ile Psikososyal Durumlarının İncelenmesi

Öz

Amaç: Bu çalışmanın amacı; özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinde aktif olarak çalışan öğretmen ve fizyoterapistlerin kas-iskelet sistemi problemleri ile ağrı, iş doyum, mesleki tükenmişlik ve yaşam kalitesi durumlarının incelenmesidir.

Yöntem: Çalışmamıza özel eğitim merkezlerinde çalışan 92 öğretmen ve 92 fizyoterapist katıldı. Çalışma yüz yüze görüşmeler şeklinde gerçekleştirildi. Katılımcıların demografik bilgileri kaydedilerek, Kas İskelet Sistemi Sağlık Sorgulaması (KİS-SS), McGill-Melzack Ağrı Anketi, Minnesota İş Doyum Anketi, Maslach Tükenmişlik Anketi ve EuroQol 5D Yaşam Kalitesi Ölçeği anket formları uygulandı.

Bulgular: Katılımcıların yaş ortalamaları ve vücut kütle indeksi (VKİ) ortalamaları açısından grupların benzer olduğu belirlendi (p>0.05). Her iki grupta da kadın katılımcı sayısının erkeklerden daha fazla olduğu, cinsiyet dağılımlarının gruplarda farklı olduğu tespit edildi (p<0,05). Meslekte aktif çalışma sürelerinin her iki grupta da benzer olduğu görüldü (p>0,05). Haftalık çalışma sürelerinde ise öğretmenlerin fizyoterapistlerden daha uzun süre çalıştığı belirlendi (p<0,05). Aynı zamanda fizyoterapistlerin yaşam kalitelerinin daha yüksek (p<0,05), ağrı seviyesinin daha düşük olduğu saptanırken (p<0,05); iş doyum, mesleki tükenmişlik ve KİS-SS değerlerinin benzer olduğu bulundu (p>0,05).

Sonuç: Çalışmanın sonunda özel eğitimde çalışan fizyoterapist ve öğretmenlerin iş doyumu, mesleki tükenmişlik ve kas-iskelet sistemi sorunlarının benzer olduğu belirlendi. Genel yaşam kalitesinin fizyoterapistlerde daha yüksek olduğu ve öğretmenlerin ağrı skorlarının daha fazla olduğu tespit edildi. Fizyoterapistlerin öğretmenlere göre haftalık çalışma süresinin daha az olması ağrı skorlarının daha az olmasının bir nedeni olabileceği gibi, öğretmenlere göre daha aktif bir çalışma modeline sahip olmaları ve bir sağlık profesyoneli olarak fizyoterapistlerin ağrı yönetimi konusunda bilgi sahibi olmaları da bu sonucun bir nedeni olabilir. Yaşam kalitesinde ortaya çıkan farkın ise ağrı skoruyla ilişkili olabileceğini düşünmekteyiz. İş doyum, mesleki tükenmişlik ve KİS-SS değerlerinin benzer olmasının sebebi olarak aynı merkezlerde çalışan fizyoterapist ve öğretmenlerin benzer sorunlar yaşaması, benzer yöneticilerle çalışması ve benzer tatmin duyguları tatmaları olduğunu düşünmekteyiz.

Anahtar Kelimeler

Ağrı, iş doyumu, tükenmişlik

Kaynakça

• Milli Eğitim Bakanlığı Özel Öğretim Kurumları Genel Müdürlüğü. Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezleri. Merkez Listesi. https://view.officeapps.live.com/op/view.aspx?src=https://ookgm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2021_04/07102441_07042021_Ozel_Egitim_ve_Rehabilitasyon_Merkezi.xlsx. Güncellenme tarihi 02 Aralık 2021. Erişim tarihi 14 Mart 2022.
• Milli Eğitim Bakanlığı Özel Öğretim Kurumları Genel Müdürlüğü. Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezleri. Destek Eğitimi Program ve Personel Çizelgesi. http://ookgm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2021_09/23165139_desdtek-egitimi-verecek-personele-iliskin-cizelge.pdf. Güncellenme tarihi 02 Aralık 2021. Erişim tarihi 14 Mart 2022.
• Der S. Özel Eğitim Merkezinde Çalışan Fizyoterapistler ile Tıp Merkezi veya Fizik Tedavi Dal Merkezlerinde Çalışan Fizyoterapistlerin Mesleki Tükenmişlik ve İş Doyum Düzeylerinin Karşılaştırılması. [yüksek lisans tezi]. İstanbul, Türkiye: Haliç Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü; 2018.
• Freudenberger HJ. Staff burn‐out. Journal of Social Issues. 1974:30(1);159-165.
• Freudenberger HJ. The staff burn-out syndrome in alternative institutions. Psychotherapy: Theory, Research & Practice. 1975:12(1);73.
• Lee RT, Ashforth BE. Work‐unit structure and processes and job‐related stressors as predictors of managerial burnout. Journal of Applied Social Psychology. 1991;21(22):1831-1847.
• Maslach C, Leiter MP. The Truth About Burnout: How Organizations Cause Personal Stress and What to Do About It. 1st ed. California: Jossey-Bass; 2008.
• Tarakçı E, Tütüncüoğlu F, Tarakçı D. Özel eğitim ve rehabilitasyon alanında çalışan meslek elemanlarının öz-yeterlilik ve tükenmişlik düzeylerinin incelenmesi. Fizyoterapi Rehabilitasyon. 2012;3(1):26-35.
• Erigüç G. Sağlık personelinin kişisel özelliklerine göre iş doyumu üzerine bir inceleme. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi. 2000;5(3).
• Castro AM, Rodrigues CM, Moreno LC, Vicente MC, Arroyo MM, Fernandez FM. Prevalence of burnout syndrome in physiotherapy. Fisioterapia. 2006;28:17-22.
• Ünal S, Karlıdağ R, Yoloğlu S. Hekimlerde tükenmişlik ve iş doyumu düzeylerinin yaşam doyumu düzeyleri ile ilişkisi. Klinik Psikiyatri. 2001;4(2):113-118.
• Selbi HH. Özel Eğitim ve Rehabilitasyon, Hastanelerde Çalışan Fizyoterapistler ile Aktif Çalışan Öğretmenlerde Yaşam Kalitesi, Ağrı ve Depresyon Değerlendirilmesi. [yüksek lisans tezi]. Gaziantep, Türkiye: Gaziantep Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü; 2018.
• Özer D, Baltacı G. İş Yerinde Fiziksel Aktivite. 1. baskı. Ankara: Klasmat Matbaacılık; 2008.
• Sommerich CM, McGlothlin JD, Marras WS. Occupational risk factors associated with soft tissue disorders of the shoulder: A review of recent investigations in the literature. Ergonomics. 1993;36(6):697-717.
• Armstrong TJ, Buckle P, Fine LJ, Hagberg M, Jonsson B, Kilbom A, et al. A conceptual model for work-related neck and upper-limb musculoskeletal disorders. Scandinavian Journal of Work, Environment & Health. 1993;73-84.
• Dimberg L, Olafsson A, Stefansson E, et al. The correlation between work environment and the occurrence of cervicobrachial symptoms. Journal of Occupational Medicine: Official Publication of the Industrial Medical Association. 1989;31(5):447-453.
• Karahan A. Hemşirelerde Klinik Ortamda Vücut Mekaniklerini Kullanma ve Bel Ağrısı Görülme Durumlarının Belirlenmesi. [yüksek lisans tezi]. Ankara, Türkiye: Hacettepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü; 2000.
• Kaplan HI, Sadock BJ. Synopsis of Psychiatry. 8th ed. New York: Williams and Wilkins; 1998.
• Drummond MF, O'Brien BJ, Stoddart GL, Torrance GW. Methods for the Economic Evaluation of Health Care Programmes. 1st ed. York: Oxford University Press; 1997.
• Dolan P, Gudex C, Kind P, Williams A. The time trade-off method: Results from a general population study. Health Econ. 1996;5(2):141-154.
• Kahyaoğlu Süt H. Akut Koroner Sendromlu Hastalarda Yaşam Kalitesi: EQ-5D Ölçeğinin Geçerlilik ve Güvenirlik Çalışması. [yüksek lisans tezi]. Edirne, Türkiye: Trakya Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü; 2009.
• Ergin C. Doktor ve Hemşirelerde Tükenmişlik ve Maslach Tükenmişlik Ölçeği’nin Uyarlanması. In: 7. Ulusal Psikoloji Kongresi Proceeding; 22 Eylül 1992; Ankara, Türkiye.
• Maslach C, Jackson SE. The measurement of experienced burnout. Journal of Organizational Behavior. 1981:2(2);99-113.
• Baycan A. An Analysis of The Several Aspects of Job Satisfaction Between Different Occupational Groups. [doktora tezi]. İstanbul, Türkiye: Boğaziçi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü; 1985.
• Weiss DJ, Dawis RV, England GW. Manual for the Minnesota satisfaction questionnaire. Minnesota Studies in Vocational Rehabilitation. 1967;22:120.
• Hill JC, Kang S, Benedetto E, et al. Development and initial cohort validation of the Arthritis Research UK Musculoskeletal Health Questionnaire (MSK-HQ) for use across musculoskeletal care pathways. BMJ Open. 2016;6(8):e012331.
• Akkubak Y, Anaforoğlu KB. Reliability and validity of the Turkish version of Arthritis Research UK Musculoskeletal Health Questionnaire. Archives of Rheumatology. 2020;35(2):155.
• Eti Aslan F. Ağrı değerlendirme yöntemleri. C.Ü. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi. 2002;6(1):9-16.
• Wall PD, Melzack R. Textbook of. Pain. 1st ed. Edinburgh: Churchill-Livingstone; 1984.
• Mannion AF, Balagué F, Pellisé F, Cedraschi C. Pain measurement in patients with low back pain. Nature Clinical Practice Rheumatology. 2007;3(11):610-618.