Bebeği Yenidoğan Yoğun Bakımda Olan Annelerin Algıladıkları Hemşire Desteği ile Umutsuzluk Düzeylerinin İncelenmesi

Yıl 2024, Sayı: 23, 767 - 779, 31.08.2024

Zeynep Sena Sülümbaz , Selmin Köse

Öz

Amaç: Bu çalışma, annelerin umutsuzluk düzeyleri ile algılanan hemşire desteği arasındaki ilişkiyi incelemek amacıyla yenidoğan yoğun bakım ünitesinde bebeği olan anneler üzerinde yapılmıştır. Çalışma kesitsel, tanımlayıcı ve ilişki arayıcı tarzda yapılmıştır.
Yöntem: Araştırma, İstanbul'da Şubat ve Temmuz 2021 tarihleri arasında, yenidoğan yoğun bakım ünitelerine sahip olan iki farklı hastanede gerçekleştirildi. Bu hastanelerin yoğun bakım ünitelerinde bebeği olan 152 anne, araştırmanın evrenini oluşturdu. Hemşire Ebeveyn Destek Ölçeği, Beck Umutsuzluk Ölçeği ve Kişisel Bilgi Formu kullanılarak veriler toplandı.
Bulgular: Hemşire-Ebeveyn Destek Ölçeği toplam puan ortalaması ile Beck Umutsuzluk Ölçeği puan ortalaması arasında zayıf, ters ve istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki olduğu belirlendi. Beck Umutsuzluk Ölçeği'nin ilk yatış ve taburculuk anındaki ortalama puanları analiz edildi. Bulgular arasındaki azalma istatistiksel olarak anlamlıydı (p<0.001).
Sonuç: Analiz sonuçlarına göre, Beck Umutsuzluk Ölçeği'nin hastaneye kabul ve hastaneden ayrılış anında alınan ortalama puanları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir azalış olduğu tespit edildi. Ayrıca, verilen hemşire-ebeveyn desteği ile birlikte annelerin umutsuzluk düzeylerinin azaldığı belirlendi.

Anahtar Kelimeler

Umutsuzluk, ebeveyn, destek, hemşire

Teşekkür

Yüksek lisans ve lisans eğitim süresi boyunca bana yol gösteren, her konuda yardımcı olan, önemseyen ve destekleyen, sabırla bütün sorularımı yanıtlayan, tüm içtenliğini ve samimiyetini her zaman hissettiğim, deneyimleri ile bana ışık tutan saygıdeğer danışman hocam Doç. Dr. Selmin Köse’ye, Bütün olumsuzluklarda yanımda olan, beni her zaman motive eden, destekleyen, bana her zaman inanan, bu yolda başarılı bir şekilde devam edebilmem için birçok fedakârlık yapan çok sevdiğim eşim Mert Sülümbaz’a, Yüksek lisans eğitimime başlamamı sağlayan, bu yola girmem için beni teşvik eden, yönlendiren, her zaman yanımda olan ve bilgi birikimi ile yol gösteren çok kıymetli babam Doç. Dr. Davut Laçin’e, Her zaman yanımda olan, yardım eden, desteklerini ve sevgilerini hep hissettiğim canım annem, ablam ve kardeşime sonsuz teşekkürlerimi sunarım.

Investigation of Perceived Nurse Support and Hopelessness Levels of Mothers with Their Baby in Neonatal Intensive Care

Öz

Aim: The investigation aimed to explore the correlation between nurses' perceived support and the hopelessness levels among mothers whose babies are in the newborn intensive care unit. The study used a descriptive, cross-sectional approach focusing on establishing relationships.
Method: The research was conducted within the newborn intensive care unit of two distinct clinics in Istanbul from February to July 2021. The study population consisted of 152 mothers whose babies were admitted to the intensive care units of these hospitals. Data collection was conducted using the Nurse Parent Support Tool, Beck Hopelessness Scale, and Personal Information Form.
Results: It was found that there was a weak, inverse, and statistically significant relationship between the total mean score of the Nurse-Parental Support Tool and the average score of the Beck Hopelessness Scale. Beck Hopelessness Scale mean scores at first hospitalization and discharge were analyzed. The decrease in findings had a significant statistical effect (p<0.001).
Conclusion: The study's findings revealed a statistically significant weak inverse relationship between the average total score obtained from the Nurse-Parental Support Tool and the mean score from the Beck Hopelessness Scale. Specifically, the average scores of the Beck Hopelessness Scale were analyzed both at admission to the hospital and at the time of discharge. It was observed that the data showed a statistically significant drop in the scores between these two events (p<0.001).

Anahtar Kelimeler

Hopelessness, parent, support, nurse

Etik Beyan

This study was carried out with the approval of the Biruni University Non-Interventional Clinical Research Review Board, dated 21/02/2021 and numbered 2021/48-02. Permission to use the scale was obtained from the responsible authors. A signed subject consent form in accordance with the Declaration of Helsinki was obtained from each participant.

Kaynakça

• 1. Çağlar S, Ar I, Yaşa B, Kurt Ş. Yenidoğan yoğun bakım ünitesinde aile merkezli bakım: anne görüşleri. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi. 2019;28(2):120-126. doi: 10.17942/sted.495198.
• 2. Ertürk Tosun E, Geçkil E. Yenidoğan yoğun bakım ünitelerinde prematüre bebeklerin stres düzeyleri: yüksek/düşük işık ve ses ortamında karşılaştırmalı çalışma. Çocuk Dergisi. 2023:16-26. doi: 10.26650/jchild.2023.1123581.
• 3. Özde Ş, Ünal N, Sav NM, Çakmak HM, Türay S. Yenidoğan yoğun bakım ünitesinde respiratuvar distres sendromu tanısıyla takip edilen prematüre yenidoğanların surfaktan cevabının retrospektif değerlendirilmesi. Sağlık Bilimlerinde Değer. 2023:263-267. doi: 10.33631/sabd.1206882.
• 4. Balacan Z, Karaçam Z, Güneş Öztürk G. Ebeveynlerin prematüre bebeğe sahip olmaya ilişkin deneyim ve gereksinimleri. Journal of Ege University Nursing Faculty. 2020;36(3):133-144.
• 5. Lee J, Sunyeob C. The experience of fathers whose infants were hospitalized in Neonatal Intensive Care Unit in South Korea: A scoping review. Journal of Pediatric Nursing. October 2023:36-44.
• 6. Kim EK, Cho IY, Yun JY, Park B. Factors influencing neonatal intensive care unit nurses' parent partnership development. Journal of Pediatric Nursing. 2023:27-35.
• 7. Pazarcıkcı F, Efe E. Preterm bebeklerin taburculuk sonrası evde bakımının sağlanmasında hemşirenin rolü. MAKÜ Sag. Bil. Enst. Derg. 2017;5(1):45-52.
• 8. Özkan E, Hotun Şahin N. Babalara verilen emzirme eğitiminin, babaların bilgi düzeyine, annelerin emzirme özyeterliliğine ve emzirme tutumuna etkisi. Balıkesir Sağlık Bilimleri Dergisi. 2023:185-194. doi: 10.53424/balikesirsbd.1059051.
• 9. Özbey H, Sezer Efe Y, Erdem E. Preterm bebeği olan aile ve hemşirelik yaklaşımı. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi. 2020;7(3):292-298. doi: 10.31125/hunhemsire.834246.
• 10. Akkoyun S, Taş Arslan F. Investigation of stress and nursing support in mothers of preterm infants in neonatal intensive care units. Scand Journal of Caring Sciences. 2019;33(2):351-358. doi: 10.1111/scs.12630.
• 11. Mutlu C, Yorbık Ö, Tanju İA, Çelikel F, Sezer RG. Doğum öncesi, doğum sırası ve doğum sonrası etkenlerin annenin bağlanması ile ilişkisi. Psikiyatri Derg. 2015;16(6):442-450. doi: 10.5455/apd.172669.
• 12. Miles MS, Carlson J, Brunssen S. The nurse parent support tool. Journal of Pediatric Nursing. 1999;1:44-50. doi: 10.1016/S0882-5963(99)80059-1.
• 13. Yiğit R, Akdeniz Uysal D, Alıcı D, Binay Ş, Esenay FI. Hemşire Ebeveyn Destek Ölçeği'nin Türkçe’ye uyarlanması. Uluslarası Hakemli Hemşirelik Araştırma Dergisi. 2017;1(9):343-354. doi: 2149-2468.
• 14. Beck AT, Weissman A, Lester D, Trexler L. The measurement of pessimism: the hopelessness scale. Journal of Consulting and Clinical Psychology. 1974;42(6):861–865. doi: 10.1037/h0037562.
• 15. Seber G, Dilbaz N, Kaptanoğlu C, Tekin D. Umutsuzluk ölçeği: Geçerlilik ve güvenirliği. Kriz Dergisi. 1993;1(3):139-142. doi: 10.1501/Kriz_0000000045.
• 16. Durak A, Palabıyıkoğlu R. Beck Umutsuzluk Ölçeği geçerlilik çalışması. Kriz Dergisi. 1994;2(2):311-319. doi: 10.1501/Kriz_0000000071.
• 17. Yılmaz H, Kökcü Doğan A. Pediatri ünitelerinde aile merkezli bakım ile ebeveynlere sağlanan destek düzeyi arasındaki ilişki. MKÜ Tıp Dergisi. 2021;12(43):119-130. doi: 10.17944/mkutfd.872386.
• 18. Özalp Gerçeker G, Özdemir EZ, Ayar D, Bektaş İ, Bektaş M. Hemşire-ebeveyn desteğinin çocuk kliniğinde yatan çocukların ebeveynlerinin stres düzeylerine etkisi. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2021;12(2):458-463. doi: 10.31067/acusaglik.849578.
• 19. TÜİK. Doğum İstatistikleri, 2020. Türkiye İstatistik Kurumu. May 18, 2021. Available at: https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Dogum-Istatistikleri-2020-37229. Accessed 2021.
• 20. Erdeve Ö. Aile merkezli bakım ve yenidoğan yoğun bakım ünitesi tasarımında ailenin yeri. Gülhane Tıp Dergisi. 2009;51(1):199-203.
• 21. Kaya S, Karayağız Muslu G, Manav G. Türkiye’de pediatri kliniklerinde yapılan ve aile merkezli bakım anlayışını kapsayan çalışmaların gözden geçirilmesi. Balıkesir Sağlık Bilimleri Dergisi. 2020;9(3):205-214.
• 22. Günay U, Polat S, Arıcıoğlu A. Pediatrik Onkoloji Kliniğinde Aile Merkezli Bakım. 1 ed. Ankara: Türkiye Klinikleri; 2019.
• 23. Aktürk Ü. Engelli Çocuğu Olan Anne-Babaların Kaygı Düzeyi ve Başa Çıkma Stratejilerinin Değerlendirilmesi [master’s thesis]: Malatya, Türkiye: İnönü Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Hemşirelik Anabilim Dalı; 2012.
• 24. Coşkun Y, Akkaş G. Engelli çocuğu olan annelerin sürekli kaygı düzeyleri ile sosyal destek algıları arasındaki ilişki. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi. 2009;10(1):213-227.