Amaç: Bu çalışmanın amacı, Türkiye'nin farklı rakım bölgelerinde bulunan huzurevlerinde ikamet eden yaşlı bireylerde rakımın uyku kalitesi, günlük yaşam aktiviteleri ve yaşam kalitesi üzerindeki etkisini sistematik olarak değerlendirmektir.
Yöntem: Bu kesitsel araştırma, Temmuz 2020 ile Ocak 2021 tarihleri arasında Türkiye'nin doğu ve batı bölgelerinde yer alan huzurevlerinde yaşayan 92 gönüllü yaşlı bireyi kapsamaktadır. Bilişsel işlevler Mini Mental Durum Testi (MMST) ile değerlendirilmiştir. Yaşam kalitesi Dünya Sağlık Örgütü Yaşlılar İçin Yaşam Kalitesi Ölçeği (WHOQOL-OLD), günlük yaşam aktiviteleri Barthel İndeksi, gündüz uykululuk durumu Epworth Uykululuk Ölçeği (ESS), uyku kalitesi ise son bir ayı kapsayacak şekilde Pittsburgh Uyku Kalitesi İndeksi (PUKİ) ile ölçülmüştür. İstatistiksel analizlerde Ki-kare, Shapiro-Wilk, Mann-Whitney U ve Spearman testleri kullanılmıştır.
Bulgular: Elde edilen veriler, farklı rakımlarda yaşayan yaşlı bireylerin PUKİ puanlarında istatistiksel olarak anlamlı farklılık bulunduğunu göstermektedir (p<0,05). Doğu bölgesinde yaşayan bireylerin ortalama PUKİ puanları, batı bölgesindekilere göre belirgin şekilde daha yüksek bulunmuştur. Benzer şekilde, WHOQOL-OLD puanları açısından da istatistiksel olarak anlamlı farklılık saptanmıştır (p<0,05); doğu bölgesinde yaşayan bireylerin yaşam kalitesi puanları batı bölgesindekilere kıyasla daha düşüktür.
Sonuç: Bu çalışma, daha düşük rakımlı bölgelerde yaşayan yaşlı bireylerin daha yüksek rakımlı bölgelerde yaşayanlara kıyasla daha iyi uyku kalitesine sahip olduğunu ortaya koymuştur. Ayrıca, huzurevlerinde yaşayan yaşlı bireylerin genel olarak ortalamanın altında bir uyku kalitesi sergilediği belirlenmiştir.
Yükseklik günlük yaşam aktiviteleri yaşlılar uyku kalitesi yaşam kalitesi
Etik ilke esaslarına uyduğumu Helsinki Deklarasyonuna uygun davrandığımı beyan ederim.
Ağrı ili ve İstanbul ilindeki bulunan huzurevi sakinlerine teşekkür ederim.
Aim: This study aims to assess the influence of altitude on sleep quality, daily living activities, and quality of life among elderly residents in nursing homes located in distinct altitudinal regions within Türkiye.
Method: A cross-sectional investigation encompassed 92 voluntary elderly participants residing in nursing homes situated in both the eastern and western regions of Türkiye during the period spanning from July 2020 to January 2021. Cognitive function was evaluated through the Mini Mental State Test (MMST), while the quality of life was gauged using the World Health Organization Quality of Life Scale for the Elderly Model (WHOQOL-OLD). Daily living activities were quantified via the Barthel Index test, and daytime sleepiness was assessed using the Epworth Sleepiness Scale (ESS). The Pittsburgh Sleep Quality Index (PSQI) was employed to appraise sleep quality over a one-month period. Statistical analyses entailed Chi-square, Shapiro-Wilk, Mann-Whitney U, and Spearman tests.
Results: The data reveal a statistically significant variance in the Pittsburgh Sleep Quality Index scores among elderly residents dwelling at distinct altitudes (p < 0.05). The mean PSQI scores of elderly inhabitants in the eastern region were notably higher compared to their counterparts in the western region. Additionally, a statistically significant contrast was discerned in the Quality of Life Scale (WHOQOL-OLD) among elderly individuals residing at varying altitudes (p < 0.05). The mean WHOQOL-OLD scores for elderly residents in the eastern region were notably lower than those observed in the western region.
Conclusion: This study ascertained that elderly residents inhabiting lower-altitude regions experienced superior sleep quality compared to their counterparts in higher-altitude areas.
Altitude daily living activities elderly sleep quality quality of life
Birincil Dil | İngilizce |
---|---|
Konular | Fiziksel Aktivite ve Sağlık, Yaşlı Bakımı Hemşireliği, Rehabilitasyon, Yaşlı Bakımı |
Bölüm | Makaleler |
Yazarlar | |
Erken Görünüm Tarihi | 30 Ağustos 2025 |
Yayımlanma Tarihi | 31 Ağustos 2025 |
Gönderilme Tarihi | 28 Ocak 2025 |
Kabul Tarihi | 7 Temmuz 2025 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025 Sayı: 26 |
Alıntı-Gayriticari-Türetilemez 4.0 Uluslararası (CC BY-NC-ND 4.0)