The Effect of Internet Addiction in Family Harmony on Children of Parents with Children Between 7-11 Years of Age

Yıl 2025, Cilt: 12 Sayı: 2, 629 - 645, 21.10.2025

Halenur Kütük , Esin Sezgin

https://doi.org/10.17336/igusbd.1308997

Öz

Aim: The aim of this study is to examine the impact of children’s internet addiction on family cohesion among parents with children aged 7-11.
Method: The study employed a relational survey model and was analyzed using data from a sample group of 396 parents. Data collection tools included the “Personal Information Form,” the “Parent-Child Internet Addiction Scale,” and the “Family Cohesion Scale.” Normality tests indicated that the data were normally distributed, and analyses were conducted using Independent Samples T-Test, ANOVA, Posthoc Tukey Test, Pearson Correlation Analysis, and Simple Linear Regression Analysis.
Findings: The analyses revealed a significant and negative correlation between children’s internet addiction levels and family cohesion (r = -0,23, p < 0,05). The effects of internet addiction sub-dimensions on family cohesion were determined as follows: social isolation 5%, dysfunctionality 8%, withdrawal 9%, and control difficulty 8%.
Results: The study findings reveal that children's internet addiction can negatively impact family cohesion. Educational programs to regulate children's internet use and guidance services to strengthen family communication are recommended.

Anahtar Kelimeler

Family , Family Harmony , Child , Parent , Internet Addiction

7-11 Yaş Arası Çocuğu Olan Ebeveynlerin Çocuklarındaki İnternet Bağımlılığının Aile Uyumuna Etkisi

Öz

Amaç: Bu çalışmanın amacı, 7-11 yaş arası çocuğu olan ebeveynlerin çocuklarındaki internet bağımlılığının aile uyumuna etkisini incelemektir.
Yöntem: Bu araştırmada ilişkisel tarama modeli kullanılmış ve analizler 396 ebeveynden oluşan bir çalışma grubu üzerinden gerçekleştirilmiştir. Veri toplama araçları olarak “Kişisel Bilgi Formu”, “Aile-Çocuk İnternet Bağımlılığı Ölçeği” ve “Aile Uyum Ölçeği” kullanılmıştır. Verilerin normallik testleri sonucunda normal dağılıma sahip olduğu belirlenmiş ve bu doğrultuda Bağımsız Örneklem T Testi, ANOVA, Posthoc Tukey testi, Pearson Korelasyon analizi ve Basit Doğrusal Regresyon analizleri uygulanmıştır.
Bulgular: Analizler sonucunda, çocukların internet bağımlılığı düzeyleri ile aile uyumları arasında anlamlı ve negatif yönlü bir ilişki olduğu belirlenmiştir (r=-0,23, p <0,05). İnternet bağımlılığının alt boyutlarının aile uyumu üzerindeki etkileri sosyal soyutlanma %5, işlevsizlik %8, yoksunluk %9 ve kontrol güçlüğü %8 olarak tespit edilmiştir.
Sonuç: Çalışma bulguları, çocuklardaki internet bağımlılığının aile içi uyumu olumsuz etkileyebileceğini ortaya koymaktadır. Çocukların internet kullanımını düzenlemeye yönelik eğitim programları ve aile içi iletişimi güçlendirecek rehberlik hizmetleri önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Aile , Aile Uyumu , Çocuk , Ebeveyn , İnternet Bağımlılığı

Kaynakça

• ACAT, B. (2019). Ergenlerde dindarlık, değerler, internet bağımlılığı ve hayat memnuniyeti ilişkisi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• AK, Ş., KORUKLU, N., & YILMAZ, Y. A. (2007). Study on Turkish adolescent's internet use: possible predictors of internet addiction. Cyberpsychology, Behavior and Social Networking, 16(3), 205-209. doi: 10.1089/cyber.2012.0255
• AKAY, E., & KAYILI, G. (2023). Dijital ebeveynlik tutumları ile ergenlerde internet bağımlılığı ve duyguları yönetme becerileri arasındaki ilişki. Çocuk ve Gelişim Dergisi, 6(11), 48-66. doi:10.36731/cg.1298078
• ARISOY, Ö. (2009). İnternet bağımlılığı ve tedavisi. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 1(1), 55-67.
• AVŞAROĞLU, S., & AKBULUT, Ö. F. (2020). Sağlıklı aile yapısı açısından bir risk faktörü: internet bağımlılığı. International Social Sciences Studies Journal, 6(65), 2879–2902. doi: 10.26449/sssj.2456
• AYDIN, G. (2018). Çocuklarda internet bağımlılığı ve benlik saygısı arasındaki ilişki. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gelişim Üniversitesi, İstanbul.
• BAYHAN V. (2011). Lise öğrencilerinde internet kullanma alışkanlığı ve internet bağımlılığı (Malatya Uygulaması). Akademik Bilişim 11-XIII. Akademik Bilişim Konferansı’nda sunulan sözlü bildiri. İnönü Üniversitesi, Erişim tarihi: 15.01.2024 http://ab.org.tr/ab11/kitap/bayhan_AB11.pdf adresinden edinilmiştir.
• BAYKAN, N. (2014). Anne-baba tutumları ile internet bağımlılık düzeyi arasındaki ilişkinin incelenmesi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Yeditepe Üniversitesi, İstanbul
• BAYRAM, S. B., & GÜNDOĞMUŞ, G. (2016). İlköğretim öğrencilerinin internet bağımlılığı eğilimlerinin ve yalnızlık düzeylerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. Akademik Bakış Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler Dergisi, (54), 307-318.
• BÜYÜKÖZTÜRK, Ş., KILIÇ ÇAKMAK, E., AKGÜN, Ö. E., KARADENİZ, Ş., & DEMİREL, F. (2023). Eğitimde Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Pegem Akademi
• CAPLAN, S. E. (2007). Relations among loneliness, social anxiety, and problematic Internet use. CyberPsychology & Behavior, 10(2), 234-242. doi:10.1089/cpb.2006.9963
• CHEN, I. H., LEE, Z. H., DONG, X. Y., GAMBLE, J. H., & FENG, H. W. (2020). The influence of parenting style and time management tendency on internet gaming disorder among adolescents. International Journal of Environmental Research and Public Health, 17(23), 9120. https://doi.org/10.3390/ijerph17239120
• CHI, X., HONG, X., & CHEN, X. (2020). Profiles and sociodemographic correlates of internet addiction in early adolescents in Southern China. Addictive Behaviors, 106, 1–7. doi: 10.1016/j.addbeh.2020.106385
• COŞKUN, S., KILIÇ, H. S., & SARIKOÇ, G. (2021). Ebeveynlerin aile hayatı ve çocuk yetiştirme tutumları ile ergenlerin internet bağımlılığı. Humanistic Perspective, 3(3), 780-799. doi: 10.47793/hp.1000101
• CRONE, E. A., WENDELKEN, C., VAN LEIJENHORST, L., HONOMICHL, R. D., CHRISTOFF, K., & BUNGE, S. A. (2009). Neurocognitive development of relational reasoning. Developmental science, 12(1), 55-66. doi:10.1111/j.1467-7687.2008.00743.x
• ÇALIK, G. (2020). Lise dönemi adolesanlarda internet bağımlılığının aile içi uyuma ve okul başarısına etkilerinin değerlendirilmesi. (Tıpta uzmanlık tezi). Sağlık Bilimleri Üniversitesi, İstanbul.
• ÇALIŞKAN, N., & ASLANDEREN, M. (2014). Aile içi iletişim ve siber yaşam: teorik bir çözümleme. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(2), 263-277.
• ÇELİK, T. (2020). İnternet bağimliliği sosyal uyum ilişkisi: ilköğretim örneği. (Yüksek lisans tezi). İstanbul Gelişim Üniversitesi.
• ÇİVİTÇİ, N., ÇİVİTCİ, A., & FİYAKALI, N. C. (2009). Anne-babası boşanmış ve boşanmamış olan ergenlerde yalnızlık ve yaşam doyumu. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 9(2), 493-525.
• DİKMEN, M., &TUNCER, M. (2018). İnternet bağımlılığının aile ilişkilerine etkisi. Online Journal of Technology Addiction and Cyberbullying, 5(1), 34-52.
• DONG, W., TANG, H., WU, S., GUANGLİ, L., SHANG, Y., & CHEN, C., (2024). The effect of social anxiety on teenagers’ internet addiction: the mediating role of loneliness and coping styles. BMC Psychiatry 24, 395. doi:10.1186/s12888-024-05854-5
• DURSTON, S., & CASEY, B. J. (2006). What have we learned about cognitive development from neuroimaging? Neuropsychologia, 44 (11), 2149-2157. doi: 10.1016/j.neuropsychologia.2005.10.010
• EKŞİ, F., & ÜMMET, D. (2013). Bir kişilerarası iletişim problemi olarak internet bağımlılığı ve siber zorbalık: psikolojik danışma açısından değerlendirilmesi. Değerler Eğitimi Dergisi, 11(25), 91-115.
• EMINOĞLU, C. (2021). Erken çocuklukta duygu düzenleme becerilerinin aile sistemleri açisindan incelenmesi: ebeveyn istismar farkindaliği, evlilik uyumu, kardeş ilişkileri ve genel aile uyumu. (Yayınlanmamış Yüksek lisans tezi). Başkent Üniversitesi, Ankara.
• ESEN, E. (2010). Ergenlerde internet bağımlılığını yordayan psiko-sosyal değişkenlerin incelenmesi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
• EŞGI N. (2014). Aile-çocuk İnternet Bağımlılık Ölçeği’nin Türkçeye uyarlanması: Geçerlik vegüvenirlik çalışması. Kastamonu Üniversitesi Kastamonu Eğitim Dergisi.;22(2):807-39
• GÖLDAĞ, B. (2018). Lise öğrencilerinin dijital oyun bağımlılık düzeylerinin demografik özelliklerine göre incelenmesi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(1), 1287-1315.
• GÜNNAR, S. (2016). Adana ili merkez ilçelerinde öğrenim gören lise öğrencilerinin internet bağımlılığı prevalansi ve bu bağımlılığının yalnılık ve aile dinamikleri ile ilişkisi. (Tıpta uzmanlık tezi). Çukurova Üniversitesi, Adana.
• KRAUT, R., PATTERSON, M., LANDMARK, V., KIESLER, S., MUKOPHADHYAY, & T., SCHERLIS, W. (1998). Internet paradox: a social technology that reduces social involvement and psychological well being, American Psychologist, 53, 1017–1031. doi: 10.1037/0003-066X.53.9.1017
• KULA, M. D., EKŞİ, H., & DEMİRCİ, İ. (2018). Aile Uyum Ölçeği’nin Türkçe formunun psikometrik özellikleri. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19(1), 97-106.
• MORAHAN, M., J., & SCHUMACHER, P. (2000). Incidence and correlates of pathological internet use among college students. Computers in Human Behavior, 16(1), 13-29. doi: 10.1016/S0747-5632(99)00049-7
• NIU, G., WANG, Y., WU, L., TIAN, Y., & ZHOU, Z. (2023). The association between online learning, parents' marital status, and internet addiction among adolescents during the COVID-19 pandemic period: A cross-lagged panel network approach. International Journal of Environmental Research and Public Health, 20(9), 5727. https://doi.org/10.3390/ijerph20095727
• OBUZ, F. (2021). Okul öncesi çocuğunun internet kullanımı ve sorunlu davranişları arasındaki ilişkinin incelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi) On Dokuz Mayıs Üniversitesi, Samsun.
• ODABAŞI, H. F., KABAKÇI, I., & ÇOKLAR, A. N. (2007). İnternet, çocuk ve aile. Nobel Yayınları. ONGUNER, S. (2020). 7-18 yaş arası çocuklarda internet bağımlılığı ve çocukların günlük alışkanlıkları üzerine olumsuz etkilerinin değerlendirilmesi. (Tıpta uzmanlık tezi). Sağlık Bilimleri Üniversitesi, İstanbul.
• ÖGEL, K. (2017). İnternet bağımlılığı. İş Bankası Kültür Yayınları.
• ÖNER, B. (2017). Ergenlerde serbest zamanda sıkılma algısı, internet bağımlılığı ve akademik başarıları arasindaki ilişkinin incelenmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Akdeniz Üniversitesi, Antalya.
• ÖZDEMİR, O., GÜZEL ÖZDEMİR, P., KADAK, M., & NASIROĞLU, S. (2012). Kişilik gelişimi. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 566-589. DOI: 10.5455/cap.20120433
• POLAT, H., KÖK, B., & TEKELİ, M. R. (2019). 12-18 yaş arası çocuklarda sorunlu internet kullanımı. Bağımlılık Dergisi. 20(2), 61-71.
• SARI, C., & KARADENİZ, H. (2019). İnternet bağımlılığının aile içi ilişkilere etkisi. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi, 28 (4), 294-298.
• SARI, S., & KUNT, H. (2014). İlkokul ve ortaokul öğrencilerinin sınıf düzeylerine göre internet kullanım durumlarının belirlenmesi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 40, 263-280.
• SARIÇAM, H. (2018). Aile uyum ölçeği kısa formunun (AUÖ-KF5) Türkçe’ye uyarlanması: Ön geçerlik ve güvenirlik çalışması. D. Köksal ve A. Ataç (Ed). VIII. Uluslararası Eğitimde Araştırmalar Kongresi tam metin kitabı içinde (335-340). Uluslararası Eğitim Araştırmacıları Derneği.
• SAYAR, K., & BENLİ, S. (2020). Dijital çocuk. Kapı Yayınları.
• SCHNEIDER, L. A., KING, D. L., & DELFABBRO, P. H. (2017). Family factors in adolescent problematic internet gaming: a systematic review. Journal of Behavioral Addictions, 6(3), 321- 333. doi:10.1556/2006.6.2017.035
• SONER O. (1995). Aile uyumu, öğrenci özgüveni ve akademik başarı arasındaki ilişkiler. (Doktora tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• TABACHNICK, B. G., & FIDELL, L. S. (2013). Using Multivariate Statistics (sixth ed.). Pearson.
• TORAN, M., ULUSOY, Z., AYDIN, B., DEVECİ, T., & AKBULUT, A. (2016). Çocukların dijital oyun kullanımına ilişkin annelerin görüşlerinin değerlendirilmesi, Kastamonu Eğitim Dergisi, 24(5), 2263-2278.
• YILDIRIM, A., & ŞIMŞEK, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.
• YILDIRIM, İ. (2006). Ana baba desteği ve başarı. Anı Yayıncılık.
• YILDIZ, M.C., &BÖLÜKBAŞ, K. (2005). İnternet kafeler, gençlik ve sosyal sapma, internet ve toplum. Anı Yayıncılık.
• YOUNG, K.S. (2007). Cognitive behavior therapy with internet addicts: treatment outcomes and implications. CyberPsychology and Behavior, 10(5), 671-679. doi: 10.1089/cpb.2007.9971