Turkey, Azerbaijan and Georgia’s Alliance in the Caucasus and Its Effects to Regional Security

Yıl 2019, Cilt: 6 Sayı: 2, 248 - 265, 22.10.2019

Doğan Şafak Polat

https://doi.org/10.17336/igusbd.519378

Cited By: 3

Öz

The aim of this study is to put forth that including military
dimensions to Turkey’s development of economic and political relations with
Georgia and Azerbaijan in particular will contribute positively to regional
security. Turkey, as a regional power, has been developing
its economic and political relations with Georgia and Azerbaijan in particular.
Turkey, beginning in the political and economic relations to be appropriate in
the interest of all three countries, wants to move into the field of security;
thus trying to make the South Caucasus “a security zone.” In this way, Turkey
tries to ensure a balance in the region against the Russian Federation and
Armenia and also to establish an alliance against threats from the east. Turkey
will also contribute to the preparation for the NATO membership of Azerbaijan
and Georgia via transferring its acquired knowledge and experience to these
countries.

Anahtar Kelimeler

Caucasus, Regional Security, Alliance, Terrorism, The NATO

Kafkasya’da Türkiye, Azerbaycan ve Gürcistan İttifakının Bölgesel Güvenliğe Etkileri

Öz

Bu çalışmanın amacı, Türkiye’nin başta Azerbaycan olmak üzere, Gürcistan ile kurduğu ekonomik ve siyasi ilişkilerine askeri boyutu da dâhil etmesinin bölgesel güvenliğe olumlu yönde katkı sağlayacağını ortaya koymaktır. Türkiye, ekonomik ve siyasi alanlarda başlattığı ilişkileri her üç ülkenin de çıkarına uygun olacak şekilde güvenlik alanına taşımak istemekte; böylece Güney Kafkasya’yı bir “güvenlik bölgesi” haline getirmeye çalışmaktadır. Bu sayede bölgede Rusya Federasyonu ve Ermenistan’a karşı da bir denge sağlanmakla birlikte, kendisine doğudan gelecek tehditlere karşı bir ittifak kurulmuş olacaktır. Ayrıca, Türkiye NATO üyeliği kapsamında edindiği bilgi ve tecrübeyi gerek Azerbaycan’a gerekse Gürcistan’a aktararak bu ülkelerin NATO üyeliğine hazırlanmalarına da katkı sağlayacaktır.

Anahtar Kelimeler

Kafkasya, Bölgesel Güvenlik, İttifak, Terörizm, NATO

Kaynakça

• ABBASLI, N. (2011). Yüzyılın Soykırımı Hocalı. İstanbul: Bilge Karınca Yayınları.
• AKBULUT ÖZPAY, G. (2018, Ocak). Bakü-Tiflis-Kars Demiryolu ve Türkiye Açısından Jeopolitik Önemi. Marmara Coğrafya Dergisi. S. 37 (103-111). s. 103.
• AKGÜN, M. (1998). Türkiye’den Bakarak Türk-Rus İlişkileri. YALÇINKAYA, A. (Ed.) Türk Cumhuriyetleri ve Petrol Boru Hatları. s. 217.
• ALİZADE, N. (2015). Güney Kafkasya’da Etnik Çatışmalar ve Bölgenin Türkiye İçin Önemi. Akademik Perspektif. Erişim Tarihi: 12.04.2019, http://akademikperspektif. com/2015/04/13/guney-kafkasyada-etnik-catismalar-ve-bolgenin-turkiye-icin-onemi/
• ALPARGU, Ş., ŞAHİN, E. (2007). Sovyet Rusya’nın Dağılmasından Sonra Kafkasya’da Kimlik Problemi. Akademik İncelemeler, Cilt:2. Sayı:1. 326-345.
• ASLANLI, A. (2001). “Tarihten Günümüze Karabağ Sorunu”. Avrasya Dosyası. Cilt 7. Sayı 1. 394-430.
• AYDIN, M. (2004, Yaz). Foucault’s Pendulum: Turkey in Central Asia and the Caucasus. Turkish Studies. Cilt 5. Sayı 2. 1-22.
• CABBARLI, H. (2004). Bağımsızlık Sonrası Ermenistan Rusya İlişkileri. Ankara: ASAM Yayınları.
• CABBARLI, H. “Dağlık Karabağ Sorununun Çözümünde Son Gelişmeler”, Erişim Tarihi: 11.06.2007, http://www.azsam.org/modules.php?name=News&file=print&sid=88
• CAFERSOY N. (2001). Elçibey Dönemi Azerbaycan Dış Politikası. Ankara: ASAM Yayınları.
• DEMİR, A. F. (2003). Türk Dış Politikası Perspektifinden Güney Kafkasya. Ankara: Bağlam Yayıncılık.
• DEMİR, A. F. (2006). Türkiye’nin Güney Kafkasya Politikası. Yenilevent-İstanbul: Harp Akademileri Basımevi.
• DİKKAYA, M., TIĞLI, A. (2015). Güney Kafkasya Enerji Koridoru, Alternatif Projeler Kapsamında, TANAP. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, (Yaz 2015) 10/1. 99-117.
• ELVAN, D. (2006). Kafkasya’da Patlamaya Hazır Etnik Bomba: Gürcistan’da Özerklik Sorunları. Adnan Menderes Üniversitesi, Nazilli İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Uluslararası İlişkiler Anabilim Dalı.
• ERTAŞ, U. (2009). “Güney Osetya Raporu”, TUİÇ Akademi, Erişim tarihi: 10.10.2018 http://www.tuicakademi.org/guney-osetya-raporu/
• GÜRSES, E. (2001, İlkbahar). Kafkasya’da Uluslararası Rekabet. Avrasya Dosyası Azerbaycan Özel. Cilt 7. Sayı 1. 250-273.
• HACISALİHOĞLU, Y. (2006). “Jeopolitik Düzlemde Güney Kafkasya”, Harp Akademileri Basımevi, Yenilevent-İstanbul.
• HASANOĞLU, M. ve CEMİLLİ, E. (2006), Güney Kafkasya’da ABD Politikası, IQ Kültür Sanat Yayıncılık, İstanbul.
• HOWARD, G. (1998). NATO and Caucasus: The Caspian Axis. Carlisle: SSI
• İSKENDER, S. (2007). Dünya Enerji Merkezi Hazar Üzerindeki Güç Kavgaları. Dünya. 20.02.2007.
• İSMAYIL, E. Gürcistan’ın Yeni Ulusal Güvenlik Konsepti. (13.02.2012). BİLGESAM, Erişim tarihi: 10.10.2018, http://www.bilgesam.org/incele/166/-gurcistan%E2%80%99in-yeni-ulusal-guvenlik-konsepti/#.W9WEaGgzbIU
• İŞYAR, Ö. G. (2006). “Türkiye’nin Azerbaycan-Ermenistan Uyuşmazlığına Yönelik Politikaları:1992-1994”. Yelda DEMİRAĞ, Y., KARADELİ, C. (Ed).Geçmişten Günümüze Dönüşen Orta Asya ve Kafkasya. Ankara: Palme Yayıncılık.
• KALKAN, D. (2010). Güney Kafkasya Bölgesi’ndeki Etnik Çatışma Alanlar (Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Uluslararası İlişkiler Anabilim Dalı, Konya.
• KANBOLAT, H. (2001). “RF’nin Kafkasya Politikası ve Çeçenistan Savaşı”, Avrasya Dosyası, Ankara: ASAM Yayınları, Cilt 6, Sayı 4,s.165-179.
• KANBOLAT, H. (2003). Avrasya İşbirliği Eylem Planı: Türkiye ile Rusya Federasyonu Arasında Yeni Bir Dönem Mi?. Stratejik Analiz. 50-52.
• KANTARCI, H. (2006). Kıskaçtaki Bölge Kafkasya, İstanbul: IQ Kültür Sanat Yayıncılık.
• KARAYEL, Erol (1998), “Kafkasya’da Etnik Çatışmalar: Sebepler ve Çözümler”, Kafkas Vakfı Bülteni, Kış, Erişim tarihi: 10.10.2018, http://www.kafkas.org.tr/bgkafkas/etniksorunlar.html
• KAŞIKÇI, N., Yılmaz, H. (1999). Aras’tan Volga’ya Kafkaslar (Ülkeler-Şehirler-İz Bırakanlar). Ankara: Türkar Yayınları.
• KOÇAK, K. A. (2018). Hazar Denizinin Statüsüne Dair Anlaşma ve Olası Yansımaları. TASAV Dış Politika Araştırmaları Merkezi. s. 1.
• KOÇOĞLU, M. (2001). Ekostratejik yönüyle Kafkasya Bölgesini değerlendiriniz ve Türkiye için önemini belirtiniz, Yayınlanmamış Akademi Tezi, Harp Akademileri Yayını, İstanbul.
• KUMUK, C. (2004). Kafkasya Aydınlık Günlerini Arıyor. Neredesin Prometheus?, İstanbul: AlfaYayınları.
• KUZLOVA, M. (2005). GUUAM Reacts to Uzbek Withdrawal. RFE/RL, Erişim tarihi: 17.10.2018, http://www.rferl.org/content/article/1058766.html
• MERT, O. (2004). Türkiye’nin Kafkasya Politikası ve Gürcistan, İstanbul: IQ Kültür Sanat Yayıncılık.
• NICHOL, J. (2008). “Russia-Georgia Conflict in South Ossetia: Context and Implications for U.S. Interests”, Erişim Tarihi: 08.12.2018, http://www.fas.org/sgp/crs/row/RL34618.pdf
• OĞAN, S., AĞACAN, K. (2001). “Güney Kafkasya’da Yeniden Başlayan veya Bitmeyen Soğuk Savaş”, Stratejik Analiz, Cilt 2, Sayı 13. 25-27.
• OZHIGANOV, E. (1997). “The Republic of Georgia: Conflict In Abkhazia and South Ossetia”. ARBATOV, A., CHAYES, A., HANDLER CHAYES, A., OLSON, L. (Ed), Managing Conflict In The Former Soviet Union: Russian and American Perspectives, London: The MIT Press.
• ÖZSOY, İ. (2006). “Sovyet Sisteminin Çöküşünden Tarihi ve Evrensel Dersler”, BİLİG, Güz, Sayı 39: 163-194.
• PIRTAKHIA, A. (2005). Avrasya Koridorunda Gürcistan’ın Önemi ve Bu Koridorun Güvenliğinin Sağlamasında Gürcistan İç Kuvvetlerinin Rolü, Yayınlanmamış Akademi Tezi, Harp Akademileri Yayını, İstanbul.
• SEKİN, S. ve TEKİN, R. (2006). “Güney Kafkasya ve Gürcistan”, Kafkasya Araştırma&Analiz Dergisi, İstanbul: Kafkas Vakfı Yay., Yıl 1, Sayı 2, s.28-38.
• SEVER, A. (2001). Türkiye-Rusya Federasyonu ilişkilerinde Çatışma, Rekabet ve İşbirliği. Avrasya Dosyası Özbekistan Özel. Cilt 7. Sayı 3. 241-242.
• TAŞTEKİN, F. (2002). “Abhaz-Gürcü Sorununun Kilit Vadisi: Kodor”, Kafkas Vakfı Raporu:5, Kafkas Vakfı Yayınları, İstanbul, Erişim tarihi: 18.02.2019, http://www.kafkas.org.tr/hakkinda/kodor.pdf.
• TAVKUL, U. (2008). “Güney Osetya Meselesinin Perde Arkası”, Erişim tarihi: 10.10.2018, http://www.koksav.org.tr/ebulten/eyl-ek-kas2008/081127_hk_utavkul_gom.html
• T.C. Dışişleri Bakanlığı (2018). “Güney Kafkasya Ülkeleri İle İlişkiler”, Erişim tarihi: 10.10.2018, http://www.mfa.gov.tr/turkiye_nin-guney-kafkasya-ulkeleriyle-iliskileri.tr.mfa
• T.C. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Doğalgaz Boru Hatları ve Projeleri. Erişim tarihi: 10.10.2018, https://www.enerji.gov.tr/tr-TR/Sayfalar/Dogal-Gaz-Boru-Hatlari-ve-Projeleri
• T.C. Ticaret Bakanlığı (2018), “Gürcistan’ın Dış Ticareti Artıyor”, Erişim tarihi: 10.01.2019, https://www.ticaret.gov.tr/blog/ulkelerden-ticari-haberler/gurcistan/gurcistan-in-dis-ticareti-artiyor
• The Europe World Book (1998). Georgia: Introductory Survey. Europa Pub. Ltd. Vol. I. 1386-1387.
• TRACECA Genel Sekreterliği (2010). The Silk Road of the 21st Century. Erişim tarihi: 17.10.2018, http, s.//www.traceca-org.org/en/home/the-silk-road-of-the-21st-century/
• ÜZÜMCÜ, A., AKDENİZ, S. (2014). Yeni İpek Yolu: TRACECA ve Bakü-Tiflis-Kars Demiryolu Projesi. Avrasya Etüdleri 45/2014-1 (171-199), s.1.
• World Bank (2008). Migration and Remittances Factbook, Washington, DC: World Bank.
• YALÇINKAYA, A. (2006). Kafkasya’da Siyasi Gelişmeler: Etnik Düğümden Küresel Kördüğüme, Ankara: Lalezar Kitabevi Yayınları.
• YAPICI, M. İ. (2007). “Kafkasya’nın Sorunlu Bölgesi: Güney Osetya”, Orta Asya ve Kafkasya Araştırmaları Dergisi, Cilt.2, Sayı.3.