Trafik Kazalarında Meydana Gelen Ölüm ve Yaralanmalarda Diyet Hükümlerinin Uygulanabilirliği (İslam Hukuku Bağlamında)

Yıl 2016, Sayı: 28, 279 - 292, 30.10.2016

Saliha Okur Gümrükçüoğlu

Öz

Uzun bir tarihi geçmişe sahip olan ceza hukukunda öldürülen şahsın yakınlarına ödenen tazminat bedeli (Diyet), İslam ceza hukukunda da yerini almıştır. Kasden öldürmelerde suç unsurunun tam oluşmadığı durumlarda veya mağdurun talebiyle uygulama alanı bulurken; hataen öldürmelerde ise asıl ceza olarak öngörülmektedir. İsrail Hukukunda gerek kasden, gerek hataen öldürmelerde diyet uygulamasına rastlanmazken; dönemlere göre farklı uygulamalara sahip Roma Hukukunda söz konusu uygulama yer almaktadır. Eski Araplarda ise kasden öldürmelerde genelde intikam yolu seçilmekle beraber, sulh yoluna gidilirse diyet ödendiği anlaşılmaktadır. Hataen öldürmelerde ise doğrudan tazminat uygulamasının Eski Araplarda bulunmadığı, bu uygulamanın İslam hukukunun getirdiği bir yenilik olduğu anlaşılmaktadır. Bu çalışmada Diyetin tarihi hakkında kısaca bilgi verildikten sonra İslam ceza hukukunda diyet işlenecektir. Son bölümde çoğunlukla hataen öldürme kapsamında değerlendirebileceğimiz trafik kazası sonucu meydana gelen ölümlerde mağdura ödenecek olan bedel konu edinilmiştir. Söz konusu bedelin kim tarafından ve ne miktarda ödeneceği açıklanmaya çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Diyet , Tazminat , İslam Hukuku , Trafik Kazası

Applicability of the Diyet Provisions in Death and Injuries Caused by Traffic Accidents (in the context of Islamic Law)

Öz

Criminal Law the price paid compensation to the relatives of the murdered person with a long history in criminal law, has took place in the Islamic Law as ‘diyet’. Diyet occurs when full of the criminal element where it does not occur in deliberate killing or due to the request of victim. It applies standard punishment in accidental killing. It can not be found any application of Diyet nor for delibeate killing neither in accidental killings in Israel law. On the other hand, it can be found the application in Rome which vary according to the period. Generally it was chosen a path of vengeance in deliberate killing in the Ancient Arab. However it is understood that if you have choose the path of peace, that is Diyet. There is not such an application that direct the obligation to pay compansation in erroneous killing. And it is understood that this application is an innovation that Islamic law brings. In this study Diyet will be proccesed in Islamic Criminal Law, after giving the brief information about the history of the diyet. In this study, it has been scrutinized that the compansation to be paid to the victim of deadly traffic accidents. It has been explained that by whom and in what amounts compensation is to be paid.

Anahtar Kelimeler

Compansation , Islamic Law , Traffic Accidents , Diyet, Compansation, Islamic Law, Traffic Accidents