İstatistikî Birimler ve Bilgilerin Geleceğini Belirleme Hakkı

Yıl 2014, Cilt: 32, 1 - 23, 01.06.2014

Elif Küzeci

Öz

Bilişim teknolojilerinin gündelik yaşam, devlet yönetimi, özel teşebbüslerin iş yapma pratikleri gibi pek çok alanda muazzam olanaklar sunduğu açıktır. Ancak bazı “yan etkileri”nin, başta insan onuru olmak üzere, demokratik toplumsal yapının temel değerlerine yöneldiği göz ardı edilmemelidir. Federal Almanya Anayasa Mahkemesi de 1983 yılında verdiği ve bilgisayar teknolojisi ile kişisel bilgilerin işlenmesinin yaratabileceği sorunları değerlendirdiği kararında, temelini insan onuru ve kişilik hakkında bulan “bilgilerin geleceğini belirleme hakkı”nın önemini, gerekliliğini ve sınırlarını ortaya koymuştur. Bilişim teknolojilerinin ilk gelişim aşamasında verilmiş bu karar, Türkiye’de bugün karşılaştığımız bazı sorunların çözümünde yol gösterici olabilir. Bu çalışma kapsamında Türkiye’de konuya ilişkin düzenlemeler, Türkiye İstatistik Kanununun ilgili hükümleri özelinde karşılaştırmalı bir yaklaşımla değerlendirilmiştir

Anahtar Kelimeler

Bilgilerin geleceğini belirleme hakkı, kişisel verilerin korunması, edevlet, istatistik, insan hakları

Statistical Units and Right to Informational Self-Determination

Öz

In 1983, German Constitutional Court had given a significant ruling on Population Census Law. In the ruling, which it judged the problems of personal-data processing by means of the developing computer technology; it put forth the importance, the borders, and the need for ¨informational self-determination¨, which was grounded on human dignity and personal right. Court's assessment is vital for minimizing the side effects of the development of technology. On the other hand, the ruling, which was made in the beginning of the development of information technologies, is a beacon for most of the problems, that we face in Turkey in the present. In this paper onlegislation in Turkey, particularly Turkey Statistics Law's articles have been discussed

Anahtar Kelimeler

Informational self-determination, personal data protection, e-government, statistics, human rights

Kaynakça

• Acquisti, Allessandro (2010), “TheEconomics of Personal Data and the Economics of Privacy”, OECD http://www.oecd.org/sti/ieconomy/46968784.pdf (27.02.2014).
• BverfGE 65, 1-Volkszählung, 15 Aralık 1983.
• E. 1979/9, K. 1979/44, k.t. 27 Kasım 1979.
• E. 1995/17, K. 1995/16, k.t. 21 Haziran 1995.
• E. 1996/68, K. 1999/1, k.t. 6 Ocak 1999.
• E. 2006/167, K. 2008/86, k.t. 20 Mart 2008
• E. 2010/12, K. 2011/135, k.t. 12 Ekim 2011.
• E. 2010/40, K. 2012/8, k.t. 19 Ocak 2012.
• II. Bölüm, b.n. 2013/533, k.t. 9 Ocak 2014.
• Tyrer, Birleşik Krallık’a karşı, b.n. 5856/72, k.t. 28 Nisan 1978.
• X, İzlanda’ya karşı, 6825/74, 18 Mayıs 1976.
• Niemietz, Almanya’ya karşı, 13710/88, 16 Aralık 1992.
• Beier, Bernd R.(1988), “GeneticTestingandthe Right of Self-Determination: TheExperience in the Federal Republic of Germany”, HofstraLawReview, Vol.16, s. 601-614.
• Bergmann, Nicole (2009), Volkszählungund Datenschutz (Proteste zur Volkszählung 1983 und 1987 in der Bundesrepublik Deutschland), DiplomicaVerlag, Almanya.
• Busch, Andreas-Jacobi, Tobias (2011), “Die Erfindung eines neuen Grundrechts zu Konzept und Auswirkungen der “Informationellen Selbstbestimmung””, Sascha Kneip-Astrid Lorenz-Christoph Hönnige (Ed.), Verfassungswandel im Mehrebenensystem, ,VS Verlag, Almanya, s. 297-320.
• Bygrave, Lee A(2008), Data ProtectionLaw, Kluwer, Hollanda.
• Charlesworth, Andrew (2000), “TheGovernance of the Internet in Europe”, Yaman Akdeniz-Walker, Clive-Wall, David, (Ed.), The Internet, Law and Society, Pearson Education Limited, İngiltere.
• Cohen, Julie E.(2000), “Examined Lives: Informational Privacy and the Subject as Object”, Stanford Law Review, Vol.52, s. 1377-1394.
• Creifelds, Carl ve diğ.(1997),Rechtswörterbuch, Becks, Almanya.
• Devlet Denetleme Kurulu (2013), Denetleme Raporu, Kişisel Verilerin Korunmasına İlişkin Ulusal ve Uluslararası Durum Değerlendirmesi ile Bilgi Güvenliği ve Kişisel Verilerin Korunması Kapsamında Gerçekleştirilen Denetim Çalışmaları, Ankara.
• De Simone, Christian (2010), “PittingKarlsruheAgainstLuxembourg? German Data Protection and the Contested Implementation of the EU Data Retention Directive”, German Law Journal, Vol. 11, No: 3, s. 291-317.
• Dreier, Horst vd., (2004),Grundgezetz Kommentar, Mohr Siebeck, Almanya.
• Duertre, Gilles (2005), Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi İçtihatlarından Alıntılar, Avrupa Konseyi, Fransa.
• Eberle, Edward J. (2001), “The Right to Information Self-Determination”, Utah Law Review, No: 4, s. 965-1016.
• Entscheidungen des Bundesverfassungsgerichts (1984), Vol. 65, J.CB. MOHR, Almanya, s. 1-71.
• Erdal, Murat (2004), Elektronik Devlet (E-Türkiye ve Kurumsal Dönüşüm), Filiz, İstanbul. Gesetz über eineVolks-, Berufs-, Wohnungs- und Arbeitsstättenzählung (Volkszählungsgesetz, 1983) BGBl. I, s. 369.
• Gola, Peter-Schomerus, Rudolf (2007), Bundesdatenschutzgesetz Kommentar, Beck, Almanya.
• Grass, Bull(1983), “Ein Streitgespräch”, Tager, J. (Ed.), Die Volkszahlung’den aktaran Paul Schwartz(1989), “The computer in German and American Constitutional Law: Towards an American Right of Informational Self-Determination”, The American Journal of Comparative Law, Vol. 37, No: 4, s. 675-701.
• Hannah, Matthew G. (2010), Dark Territory in the Information Age, Learning from the West German Census Controversies of the 1980s, Asgate, İngiltere.
• Hofstadter, Samuel H.-Horowitz, George(1964), The Right of Privacy, Central Book Company, ABD.
• Hornung, Gerrit (2004), “Zweir und Geburtstage: Das Recht auf informationelle Selbstbestimmung und das WWW”, MMR, s. 3-8.
• Hornung, Gerrit-Schnabel, Christoph(2009), “Data Protection in Germany II: Recent decisions on on-line searching, automatic number plate recognition and data retention”, Computer Law and Security Review, No: 25, s. 115-122.
• Hornung, Gerrit-Schnabel, Christoph(2009), “Data Protection in Germany I: The population census decision and the right to informational self-determination”, Computer Law and Security Review, No: 25, s.84-88.
• (http://www.aa.com.tr/tr/urkiye/254525--tuikten-quot-defne-samyeli-quot-aciklamasi, 03.03.2014)
• (http://www.tbmm.gov.tr/develop/owa/yazili_sozlu_soru_sd.onerge_bilgileri?kanunlar_ sira_no=144778,07.04.2014)
• (http://www.tuik.gov.tr/UstMenu.do?metod=sss,03.04.2014).
• (http://www.hurriyet.com.tr/ekonomi/25221943.asp,27.11.2013).
• http://www.hurriyet.com.tr/gundem/23107131.asp,22.04.2013)
• J. Bennett, Colin (2008), The Privacy Advocates (Resisting the spread of surveillance), MIT, ABD.
• Jóri, András (2012), Data Protection in Europe, http://www.dataprotection.eu (15.10. 2012).
• Kang, Jerry(1998), “Information Privacy in CyberspaceTransactions”, Stanford Law Review, Vol. 50, s. 1256-1257.
• Karlıdağ, Serpil(2013), “Ekonomi Politik Açıdan Kişisel Verilerin Korunması”, Amme İdaresi Dergisi, Vol. 46, No:1, s. 127-152.
• Kommers, Donald P. (1997),The Constitutional Jurisprudence of the Federal Republic of Germany, Duke University Press, İngiltere. Küzeci, Elif (2010), Kişisel Verilerin Korunması, Turhan, Ankara.
• Küzeci, Elif (2011), “Devlet Gözetimine Karşı Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kalkanı”, Bahçeşehir Üniversitesi-Kazancı Hakemli Hukuk Dergisi, Vol. 7, No:81-82, s. 7-61.
• Lessig, Lawrence (2002), “Privacy as Property”, Social Research, Vol. 69, No: 1, s. 247-269.
• Levent, Haluk (2013), “TÜİK ve Memleketin İstatistiklerle Olan Hastalıklı İlişkilerine Dair Kişisel Ama Zorunlu Bir Yazı”, http://acikekonomi.wordpress.com/2013/11/30/tuik-ve-memleketin-istatistiklerleolan-hastalikli-iliskilerine-dair-kisisel-ama-zorunlu-bir-yazi/ (20.04.2013).
• Mayer-Schönberger, Viktor-Brandl, Ernst O. (2006), Datenschutzgesetz, Avusturya. O’Hara, Kieron(2008), “The Technology of Collective Memory and the Normativity of Truth”, Goldberg, David-McCarthy, Natasha-Michelfelder, Diane (Ed.), Philosophy and Engineering: Reflections on Practice, Principles and Process, Springer-Verlag, Almanya.
• Poullet, Rouvroy(2009), “The Right toInformational Self-Determination and the Value of Self-Development: Reassesing the Importance of Privacy for Democracy”, Reinventing Data Protection, Springer, s. 45-76.
• Püskülcü, Halis-İkiz, Fikret(1989), İstatistiğe Giriş, E.Ü.Mühendislik Fakültesi, İzmir. (http://www.radikal.com.tr/hayat/defne_samyeline_istatistik_cezasi-1162046, 21.11. 2013)
• Rehm, Gebhard Marc(2000), “Just Judicial Activism? Privacy and Informational SelfDetermination in U.S. and German Constituional Law”, http://ssrn.com/abstract=216348,(21.11.2013).
• Rossnagel, Alexander ve diğ. (2003),Handbuch Datenschutzrecht, Die Neuen Grundlagen für Wirtschaft und Verwaltung, Verlag C.H. Beck, Almanya.
• Rouvney, Antoinette-Poullet, Yves (2009), “The Right toInformational SelfDetermination and the Value of Self-Development: Reassessing the Importance of Privacy for Democracy”, Gutwirth, Serge (Ed.), Reinventing Data Protection?, Springer, Almanya, s. 45-76.
• Schaar, Peter(2009), Das Ende der Privatsphäre, Der Weg in die Überwachunggesellschaft, Goldman, Almanya.
• Schwartz, Paul M. (2012), “Systematic government Access to private-sector data in Germany”, International Data Privacy Law, Vol.2, No:4, s. 289-301.
• Schwartz, Paul(1989), “The computer in German and American Constitutional Law: Towards an American Right of Informational Self-Determination”, The American Journal of Comparative Law, Vol.37, No: 4, s. 675-701.
• Şimşek, Oğuz (2008), Anayasa Hukukunda Kişisel Verilerin Korunması, Beta, İstanbul. Uygun, Oktay (2000), “Hak Kuramı”, İnsan Hakları, YKY, İstanbul, s. 13-46.
• Warren, Samuel D.-Brandeis, Louis D. (1890), “The Right toPrivacy”, Harvard Law Review, Vol. 4, No:5, s. 194-221.
• Yıldırım, Murat(2011), E-Devlet ve Yurttaş Odaklı Kamu Yönetimi, Ankara.