FÜTÜVVET VE AHÎLİK TEŞKİLATLARININ AHLÂKÎ İLKELERİNİN OLUŞMASINDA TASAVVUFUN ÖNCÜLÜĞÜ

Yıl 2016, Cilt: 2 Sayı: 1, 1 - 37, 17.01.2016

Dilaver Selvi

Öz

Tasavvuf, dinimizin ihsan boyutunu ve insan terbiyesini merkeze alan manevi bir eğitim kurumudur. Tasavvufu kısaca “güzel ahlak” olarak tarif edebiliriz. Sûfîler, İslam aleminde bilahare bir teşkilata dönüşen fütüvveti, önceden ahlaki bir terim olarak kullanmışlar, onu manevi makamlar arasında saymışlar, ona zengin bir muhteva kazandırmışlar ve hakkında müstakil eserler yazmışlardır. Fütüvvet konusunda ilk söz söyleyen Cafer-i Sadık’tır; ilk eseri yazan ise sufi müelliflerden Ebû Abdurrahman-ı Sülemî’dir. Sonra diğer sûfîlerin tanımları, eserleri ve uygulamaları gelir. Bütün bunlar, ileride kurulan Fütüvvet ve Ahîlik teşkilatlarının ahlakî ilkelerinin oluşmasında öncü ve örnek olmuşlardır. Makalemizde, bunun nasıl, ne şekilde ve ne ölçüde gerçekleştiği incelenmektedir.

Anahtar Kelimeler: Fütüvvet, Ahilik, Tasavvuf, Ebu Abdurrahman es-Sülemi