ÖĞRETMEN PROBLEM ÇÖZME BECERİSİ KAZANDIRMA YETERLİĞİ ÖLÇEĞİNİN GELİŞTİRİLMESİ: GEÇERLİK GÜVENİLİRLİK ÇALIŞMASI

Yıl 2018, Sayı: 4, 60 - 77, 01.10.2018

Yasin Yiğit

Öz

Milli eğitim bakanlığı çağın insanının ihtiyacı olan problem
çözme becerisinin öğrencilere kazandırılmasına büyük önem
vermektedir. Bu çalışmanın amacı da, öğretmen problem çözme
becerisi kazandırma yeterliğini ölçen geçerli ve güvenilir bir
ölçme aracı geliştirmektir. Bu amaç doğrultusunda ölçeğe ilk
olarak açımlayıcı faktör analizi uygulanmıştır. Daha sonra
doğrulayıcı faktör analizi ile modelin uygunluğu test edilmiştir.
Açımlayıcı faktör analizine göre ölçek, 17 madde ve 3 faktörlü
yapı göstermiştir. Ölçeğin toplamda açıkladığı varyans
%59.819’dur. Ölçeğin Crombach Alfa iç tutarlık katsayısı ise
0.91’dir. Çalışmada Sivas ili ve ilçelerinde görev yapan
öğretmenlerden veri toplanmıştır. Açımlayıcı faktör analizi ve
güvenilirlik analizi için 203, doğrulayıcı faktör analizi için 256
öğretmene ulaşılmıştır. Çalışma sonucunda ortaya çıkan modelin
uyum indeksleri x2/sd=1.508, RMSEA=.045, RMR=.029,
SRMR=.046, GFI=.930, AGFI=.904, CFI=.970, TLI=.963,
IFI=.970 şeklindedir. Tüm faktörler istatistiksel olarak anlamlı
bulunmuş, uyum indeksleri sonucunda elde edilen modelin iyi
bir uyuma sahip olduğu ortaya konulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Eğitim-öğretim, Ölçek geliştirmek, Öğretmen yeterliği, Problem, Problem çözme becerisi

THE DEVELOPMENT OF A SCALE OF HAVING TEACHERS GET THE COMPETENCY IN SOLVING PROBLEMS: THE STUDY OF RELIABILITY AND VALIDITY

Öz

Ministry of Education attaches great importance to equip the students with the problem-solving ability that the modern human needs. The aim of this study is to develop a valid and reliable measurement tool determining the qualification of the teacher problem-solving ability. For this purpose, exploratory factor analysis applied the form of the scale first, and then suitability of the model has been tested with confirmatory factor analysis. For the resulting data from the exploratory factor analysis; structure of scale shows 17 items and three components. Scale’s overall explaining variance is 59.819% and Cronbach Alpha internal consistency coefficient calculated as 0.91. In the study, it was collected data from teachers who served in Sivas and its districts. It was reached to 203 teachers for exploratory factor analysis and reliability analysis, 256 teachers for confirmatory factor analysis. Fit index values of the model are x2/sd=1.508, RMSEA=.045, RMR=.029, SRMR=.046, GFI=.930, AGFI=.904, CFI=.970, TLI=.963 and IFI=.970. All factors found a statistically significant result and the model fit indices were found to be goodness.

Anahtar Kelimeler

Education-Teaching, Scale Development, Teacher Qualification, Problem, Problem Solving Ability

Kaynakça

• Akbulut, Yavuz. Sosyal bilimlerde SPSS uygulamaları. İstanbul: İdeal Kültür Yayıncılık, 2010.
• Arkan, Kader. Sınıf Öğretmenlerinin Problem Çözme Becerisini Kazandırmaya Yönelik Öz-Yeterlikleri İle İlköğretim Öğrencilerinin Problem Çözme Becerileri Arasındaki İlişki. Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, 2011.
• Bayram, Nuran. Yapısal Eşitlik Modellemesine Giriş Amos Uygulamaları. Bursa: Ezgi Kitabevi, 2016.
• Bryman, Alan-Cramer, Duncan. Quantitative Data Analysis with SPSS Release 10 for Windows: a Guide for Social scientists. Philadelphia: Routledge, 2001.
• Büyüköztürk, Şener. “Faktör Analizi: Temel Kavramlar ve Ölçek Gelistirmede Kullanımı”. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi 32 (Güz 2002):470-483.
• Büyüköztürk, Şener. Sosyal Bilimleri İçin Veri Analizi El Kitabı: İstatistik, Araştırma Deseni, Spss Uygulamaları ve Yorum. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık, 2002.
• Creswel, John W. Araştırma Deseni: Nitel, Nicel ve Karma Yöntem Yaklaşımları. Çev. Ed. Selçuk Beşir Demir. Ankara: Eğiten Kitap Yayınları, 2017.
• Çapık, Cantürk. “Geçerlik ve Güvenirlik Çalışmalarında Doğrulayıcı Faktör Analizinin Kullanımı”. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi 17/3 (Ocak 2014):196-205.
• Durmuş, Beril-Yurtkoru, E. Serra-Çinko, Murat. Sosyal Bilimlerde Spss’le Veri Analizi. İstanbul: Beta Yayınları, 2016.
• Elliott, Timothy R.- Hurst, Morgan. “Social Problem Solving and Health”. Biennial Review of Counseling Psychology 1/1 (Temmuz 2008): 295-309. https://doi:10.1901/jaba.2008.1-295
• Erkorkmaz, Ünal-Etikan, İlker-Demir, Osman-Özdamar, Kazım-Sanioğlu, S. Yavuz. “Doğrulayıcı Faktor Analizi ve Uyum İndeksleri”, Turkiye Klinikleri J Med Sci 33/1 (2013):210-223. https://doi : 10.5336/medsci.2011-26747
• Harrington, Donna. Confirmatory Factor Analysis. New York: Oxford University Press, 2009.
• Karasar, Niyazi. Bilimsel Araştırma Yöntemi: Kavramlar İlkeler Teknikler. Ankara: Nobel Yayınları, 2017.
• Kaya, Mevlüt- Asan, Aşkın. “Dini ve Ahlaki Bilgi, Beceri ve Tutum Öğretiminin Etkili Yolları”. On Dokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 9 (1997):179-191. Milli Eğitim Bakanlığı. Milli Eğitim Temel Kanunu. Ankara: MEB Yayınları, 1973.
• Milli Eğitim Bakanlığı. Anadolu İmam Hatip Lisesi Meslek Dersleri Öğretim Programları. Ankara: MEB Yayınları, 2017.
• Peker, Hüseyin. Namaz Psikolojisi. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, 2014.
• Polat, Yadigar. Faktör Analizi Yöntemlerinin Karşılaştırmalı Olarak İncelenmesi ve Hayvancılık Denemesine Uygulanışı. Doktora Tezi, Çukurova Üniversitesi, 2012.
• Schermelleh-Engel, Karin-Moosbrugger, Helfried-Müller, Hans.“Evaluating the Fit of Structural Equation Models: Tests of Significance and Descriptive Goodness-of-Fit Measures”. Methods of Psychological Research Online 8/2 (May 2003):23-74.
• Şencan, Hüner. Sosyal ve Davranışsal Ölçümlerde Güvenilirlik ve Geçerlilik. Ankara: Seçkin Yayınları, 2005.
• Tavşancıl, Ezel. Tutumların Ölçülmesi ve Spss ile Veri Analizi. Ankara: Nobel Yayınları, 2014.
• Tekin, Halil. Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme. Ankara: Mars Matbaası, 1977.
• Thorndike, Robert M.-Cunningham, George.K.-Thorndike, Robert. L.-Hagen, Elizabeth. P. Measurement and Evaluation in Psychology and Education. New York: Macmillan Publishing Company, 1991.
• Turan, İbrahim-Şimşek, Ümit-Aslan, Hasan. “Eğitim Araştırmalarında Likert Ölçeği ve Likert Tipi Soruların Kullanımı ve Analizi”. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 30 (Ocak 2015):186-203.