Klasik ve Eleştirel Jeopolitiğin Karşılaştırılması ve "Stratejik Derinliğin" Bu Bağlamda İncelenmesi

Yıl 2013, Cilt: 1 Sayı: 1, 21 - 31, 15.01.2013

M. Hayati Taban

Öz

“Jeopolitik” kuramı kendi içinde farklılıklar barındıran bir kavramdır. Mackinder’in “Kara Hakimiyet Teorisi” ile baslayan klasik jeopolitik akım Soğuk Savas’ın sonuna kadar etkinliğini sürdürmüş, Soğuk Savas’ın sona ermesiyle birlikte çok kutuplu bir hal alan dünya ve uluslararası iliskiler yapısının etkisiyle eleştirel jeopolitik bakısı ortaya çıkmıştır. Bu iki kuramın açıklanması jeopolitik açısından yarar saglayacaktır. Bunun yanında, Türkiye dış işlerine yön veren bakan Ahmet Davutoğlu’nun teorik altyapısına dair bilgiler veren “Stratejik Derinlik” kitabının bu iki jeopolitik açısından incelenmesi hem güncel Türk Dış Politikası hem de kuramsal bilgilerin pratikte uygulanabilirliğinin sorgulanması açısından ipucu verecektir.

Anahtar Kelimeler

Klasik Jeopolitik, Elestirel Jeopolitik, Stratejik Derinlik, Ahmet Davutoğlu

Kaynakça

• Ari ,Tayyar (2010), Uluslararası
  İliskiler Teorileri,Marmara Kitap Merkezi, 2010, Bursa Davutoglu, Ahmet (2001), Stratejik Derinlik, Küre Yayınları, İstanbul
• Dodds, Klaus (2001), “Political geography III: Critical Geopolitics After Ten Years”, Progress in Human Geography, Sage Publications, 25:3, 469-484
• Hacısalihoglu ,Yasar (2008), “Kuramsal Ve Kavramsal Bir Çözümleme: Mekan - Güç – Çatısma Ve Jeopolitik”, Stratejik Arastırmalar Dergisi, 1:2, 22-44
• Hausofer,Karl (1998), “Why Geopolitik?”, Geopolitics Reader (ed)Gearóid Ó Tuathail, Simon Dalby, Paul Routledge, , Routhledge,
• İşcan ,İsmail Hakkı (2004), “Uluslararası İliskilerde Klasik Jeopolitik Teoriler ve Çagdas Yansımaları”, Uluslararası
  liskiler,1:2,47-79
• Klinke Ian (2009), “Fıve Minutes For Critical Geopolitics: A Slightly Provocative Introduction”,Exporing
• Geopoliticshttp://www.exploringgeopolitics.org/Publication_Klinke_Ian_Five_Minutes_for_ Critical_Geopolitics_A_Slightly_Provocative_Introduction.html
• Mackinder,Halford.,J. (1904), “The Geographical Pivot of History”,The Geographical Journal,.23:4, 421-437
• Mahan,Alfred.,T. (2007),The Influence of Sea Power Upon History1660-1783, Cosimo, New York
• Sandıklı, Atilla (2011) “Jeopolitik ve Türkiye: Riskler ve Fırsatlar”, B
  LGESAM Yayınları, Rapor no:27, İstanbul
• Tezkan ,Yılmaz ve Tasar, Murat (2002),Dünden Bugüne Jeopolitik, Ülke Kitapları, Istanbul Tuathail ,Gearóid Ó ve Dalby ,Simon, (2002),Rethinking of Geopolitics, Routledge, Londra
• Tuathail ,Gearóid Ó. (1999), “Understanding Critical Geopolitics: Geopolitics And Risk Society”, Journal of Strategic Studies, 22:2-3,107-124
• Voncken,Roger (2011),“Rediscovering U.S. Geopolitics, Simpelveld”, (yayımlanmamış yüksek lisans tezi)