Kurumların İnsani Gelişme Üzerindeki Etkisi: Türkiye Örneği (1996-2014)

Yıl 2017, Cilt: 17 Sayı: 3, 35 - 53, 21.10.2017

Ferhat Pehlivanoğlu Mustafa Mert Alabaş

Öz

Ekonomiler arasındaki gerek büyüme gerekse de kalkınma farklılıklarının belirleyicisinin kurumlar olduğu tezini savunan kurumsal iktisat, son yıllarda akademik çalışmalarda kendine oldukça fazla yer bulmaktadır. Buna göre, sürekli değişen bir yapıya sahip olan kurumsal yapı insan ilişkilerinin düzenlenmesinde ve insani gelişmenin sağlanmasında da önemli bir etkiye sahiptir. Bu çalışmanın temel amacı, kurumların ve kurumsal yapının insani gelişme üzerindeki etkisini analiz etmektir. Bu amaç doğrultusunda hazırlanan çalışmada, kurumsal yapının insani gelişme üzerindeki etkisi Türkiye için 1996-2014 dönemi yıllık verileri kullanılarak VECM yöntemi ile analiz edilmiştir. Çalışmada kurumsal yapıyı temsilen Dünya Bankası’nın her yıl yayınladığı Dünya Yönetişim Göstergeleri (The Worldwide Governance Indicators), insani gelişme göstergesi olarak Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı tarafından her yıl yayınlanan İnsani Gelişme İndeksi (Human Development Index) kullanılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Kurumsal İktisat, İnsani Gelişme, Politik İktisat

Kaynakça

• Acemoğlu, Daron ve Robinson, James (2012), Why Nations Fail: The Origins of Power, Prosperity and Poverty, New York: Crown Publishers.
• Acemoğlu, Daron ve diğerleri (2004), “Institutions as the Fundamental Cause of Long-Run Growth”, NBER Working Paper No. 10481
• Adams, J., 1993, “Institutions and Economic Development: Structure, Process, and Incentive”, TOOL, M. R. (Ed.) Institutional Economics: Theory, Method, Policy içinde, Massachusetts: Kluwer Academic Publishers, ss. 245-269.
• Barro, Robert J. (1996); “Determinants of Economic Growth: A Cross-Country Empirical Study,” NBER Working Papers, Sayı 5698, http:// www.nber.org/papers/w5698, (Erişim Tarihi:24.11.2012).
• Balcerzak, Adam P. ve Mıchał Bernard Pıetrzak (2015); “Human Development And Qualıty Of Instıtutıons In Hıghly Developed Countrıes,” Institute Of Economic Research Working Papers, 156/2015
• Basu, K., 1984, The Less Developed Economy: A Critique of Contemporary Theory, Oxford: Basil Blackwell.
• Bruton, H. J., 1985, “ The Search for a Development Economics”, World Development, 13 (10/11), ss. 1099-1124.
• Demir, Ömer (1996), Kurumcu İktisat, 1. Basım, Ankara: Vadi Yayınları.
• De Muro, Pasquale ve Pasquale Tridico (2008); “The role of institutions for human development,” Università degli Studi
• Roma Tre, Prelimiary Version, https://www.researchgate.net/publication/228430665
• Dilek, Serkan (2016), Oyun Teorisi Eşliğinde Sanayi Ekonomisi, Seçkin Yayınları, İstanbul
• Enders, Walter (1995), Applied Econometric Time Series, (New York: lowa State University).
• Filippidis I. ve Constantinos Katrakilidis (2015); “Finance, institutions and human development: Evidence from developing countries, ” Economic Research-Ekonomska Istraživanja, 28:1, 1018-1033
• Kandemir, Orhan (2016), “The Importance of Human Inequalities and Healthcare Quality In life Expandancy of Countries”, International Journal Of Financial Research, 7(5), 140-145
• Klein, P. A., 1977, “An Institutionalist View of Development Economics”, Journal of Economic Issues, 11 (4), ss. 785-807.
• Knack, Stephen ve Philip Keefer (1995); “Institutions and Economic Performance: Cross-Country Tests Using Alternative Institutional Measures,” Economics and Politics, Cilt 7, Sayı 3, s. 207-227.
• Mıhçı, Hakan (2005), “Kurumsal Yapı ve Kalkınma”, İktisadi Kalkınmada Sosyal, Kültürel ve Siyasal Faktörlerin Rolü, Muhsin Kar ve Sami Taban (eds.) Bursa: Ekin Kitabevi, s. 53-88.
• Nablı, M. K. ve NUGENT, J. B., 1989, “The New Institutional Economics and Its Applicability to Development”, World Development, 17 (9), ss. 1333-1347.
• North, Douglass C. (2010), “Kurumlar, Kurumsal Değişim ve Ekonomik Performans”, (Çev. Gül Çağalı Güven), İstanbul: Sabancı Üniversitesi Yayınevi.
• Özgen, Ferhat Başkan/GÜLOGLU, Bülent (2004), "Türkiye'de iç Borçların iktisadi Etkilerinin VAR Tekniği ile Analizi," METU Studies In Development, VoU1: 93-114.
• Rutherford, Malcolm (2004); “Institutional Economics at Columbia University,” History of Political Economy , 200436(1): 31-78;
• Richter, R. (2005); “The New Institutional Economics: Its Start, Its Meaning, Its Prospects”, European Business Organization Law Review, Vol. 6, pp.161- 200.
• Schultz, T.W., 1968, “ Institutions and the Rising Economic Value of Man”, American Journal of Agricultural Economics, 50, ss. 1113-1122.
• Siddiqui, Danish Ahmed ve Ahmed, Qazi Masood (2010), “Institutions and Economic Growth: A Cross Country Evidence”, Mpra Paper No. 19747.
• Stock, J. H., Watson, M. W. (2001). Vector Autoregressions. Journal of Economic Perspectives, 25(4), 101-115.
• Tsuru, Shigeto (1993) Institutional Economics Revisited, Cambridge University Press, USA
• Yalçın, Arman Zafer ve Çakmak, Fatih (2016), “Türkiye’de Kamu Sağlık Harcamalarının İnsani Gelişme Üzerine Etkisi”, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 30(4), 705-723
• Yapraklı, Sevda (2008), “Kurumsal Yapının Ekonomik Büyümeye Etkisi: Üst Orta Gelir Düzeyindeki Ülkeler Üzerine Bir Uygulama”, Ege Akademik Bakış/Ege Academic Review, 8 (1), 301–317.
• Yıldırım, Aynur ve Gökalp M.F. (2016), “Institutions and Economic Performance: A Review on the Developing Countries”, Procedia Economics and Finance 38 ( 2016 ) 347 – 359.