Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Dış Ticaret Yapan Firmaların Döviz Kurunu Tahmininde Başarıyı Etkileyen Faktörler: Batı Akdeniz Bölgesi Örneği

Yıl 2020, Cilt: 22 Sayı: 1, 6 - 23, 26.06.2020

Hakan Tunc

Öz

Dış ticaret yapan firmaların bu süreçte karşılaştıkları önemli
sorunlardan biride kur riskidir. Döviz kurunda, önceden tahmin edilemeyen
değişmeler, firmaların karlılığını ve maliyetlerini olumsuz etkilerken, bu
riskten korunmak için firmalar başta vadeli işlemler olmak üzere çeşitli
önlemler almaktadır. Bir firmanın döviz kurunu önceden başarılı tahmin
edebilmesi döviz kurunun ilişki içinde olduğu değişkenlerin takibi ile alakalı
olmakla birlikte firmayı kur riskinden koruyabilmektedir. Bu çalışmada,
uygulanan anket sonucunda firmalar, özellikle uluslararası literatürde kur
riskinden korunmada en sık kullanılan yöntem olan vadeli işlemler hakkında
bilgilerinin olmadığını beyan ederken, firma yöneticilerinin finansal
okuryazarlık eğitimi alması, Amerikan ekonomik verilerinin takibi, döviz
kurunun faiz oranından etkilendiğine dair düşüncedeki artış,  tahminde grafik analizleri kullanımdaki artış
döviz kuru tahmininde başarı yönünde bir eğilime neden olurken, gün içinde
döviz kurunu sık takibi döviz kurunu tahmininde başarısız yönde eğilime neden
olmuştur. Çalışmada anket yoluyla elde edilen veriler Logit modeli yardımıyla
analiz edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Kur Riski Logit Dış Ticaret Tahmin

Kaynakça

  • Boztosun, D., Aksoylu, S., Altınışık, F., Baraz., E., Aksoy, B. (2016). Dış Ticaret Yapan Firmaların Finansal Risk Yönetiminde Türev Ürünleri Kullanım Düzeylerinin İncelenmesi: Kayseri İli Örneği. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Dergisi, 17(1), 153-168. Allayannis, G., Brown, G. W., Klaper, L. F. (2001). Exchange Rate Risk Management:Evidence From East Asia. Darden Graduate School Working Paper No. 01-09.
  • Bayrakdaroğlu, A., Sarı, B., Heybeli, B. (2013). İsletmelerinin Finansal Risk Yönetiminde Türev Ürün Kullanımlarına İlişkin Bir Saha Araştırması: Denizli İli Örneği. Muhasebe ve Finansman Dergisi, Ocak, 57-73.
  • Saito, R., Schiozer, R. F. (2005). Derivatives Usage and Risk Management by Non Financial Firms: A Comparison between Brazilian and International evidence, Unpublished paper. Department of Finance, Fundacao Getulio Vargas/EAESP, Brazil
  • Khoury, Sarkis J., K. Hung Chan(1988). Hedging Foreign Exchange Risk: Selecting The Optimal Tool, Midland Corporate Finance Journal, 1, 40-52.
  • Çömlekçi, İ., Güngör, B. (2012). Beş Yıldızlı Otel İşlemlerinde Muhasebe-Finans Yöneticilerinin Finansal Riskten Korunma Yöntemlerine İlişkin Algıları. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (33), 49-66.
  • Yılmaz, E., Aslan, T.(2016). Finansal Risklerin Yönetilmesinde Türev Ürünlerin Kullanımı: Borsa İstanbul (Bist) 100 Endeksi’ndeki Şirketler Üzerine Bir Araştırma, İşletme Araştırmaları Dergisi, 8(1), 663-678.
  • Çiftci, F., Yıldız, R. (2014). Dış Ticarette Kur Riski Yönetimi: Temsili Bir Türk Dış Ticaret Firması İçin Uygulama Örnekleri, Finansal Araştırmalar Ve Çalışmalar Dergisi, 5 (9), 93-112.
  • Özen, E., Yoldaş, S., Özdemir, L. (2006). İMKB'deki İmalat İşletmelerinin Döviz Kuru Riskinden Korunma Düzeylerine İlişkin Bir Araştırma. 5. Orta Anadolu İşletmecilik Kongresi, 241-249. Tokat: Gaziosmanpaşa Üniversitesi.
  • Sungjae, F. K., Chance, D. M. (2018). An empirical analysis of corporate currency risk management policies and practices Author links open overlay panel Sungjae. Pacific-Basin Finance Journal, 47, 109-128.
  • Sung C. Bae, Taek, H. Kwon, Rae Soo P.(2018). Managing Exchange Rate Exposure With Hedging Activities: New Approach and Evidence. International Review of Economics & Finance, 53, 133-150.
  • Sung, C. Bae., Hyeon Sook Kim, Taek Ho Kwon.(2017). Currency derivatives for hedging: New evidenceon determinants, firm risk, and performance. The Journal of future markets, 38,(4) , Special Issue from the 2017 Asia‐Pacific Association for Derivatives Conference, 446-467.
  • Alvarez, R., Hansen, E. (2017). Corporate Currency Risk and Hedging in Chile: Real and Financial Effects. Idb Workıng Paper Serıes No: IDB-WP-769, 1-35.
  • Iqbal, J.(2017). Does gold hedge stock market, inflation and exchange rate risks? An econometric investigation. International Review of Economics & Finance, 48, 1-17.
  • Şenol, Z , Karaca, S . (2017). Finansal Risklerin Firma Değeri Üzerine Etkisi: Bist Örneği. Gazi İktisat Ve İşletme Dergisi, 3 (1), 1-18.
  • Malindretos, J. (1995). Hedging Preferences and Foreign Exchange Exposure Management. Multinational Business Review, 1, 55-64.
  • Aksu, D. (2016). İmalat Sektöründe Kur Riskinin Birincil ve İkincil Etkileri ve Kur Riskine Karşı Çözüm Önerileri. Muhasebe ve Finansman Dergisi, Temmuz, 149-164.
  • Sezer, S., Canpolat, K.(2017). Firma Mevduatları ve Dış Ticaret Açısından Kur Riskinin Yönetilmesinde Türev Ürünlerin Kullanımı. Paradoks Ekonomi, Sosyoloji ve Politika Dergisi, 13(1). 19-46.
  • Kayahan, C., Akçay, M.B., Memiş, C., Yürükoğlu, Ö.Ö.(2010). Türk Reel Sektörünün Kur Riskinden Korunmada Opsiyon Kullanımı Ve Algılanan Volatilitenin Korunma Maliyetlerine Etkileri. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 15(1), 521-537.
  • Batı Akdeniz İhracatçılar Birliği (2018), Üye Listesi, http://www.baib.org.tr/tr/birligimiz-bbirlik-uye-listesib.html, Erişim Tarihi: 26.07.2018.
  • Türkiye İstatistik Kurumu (2018), Toplam İhracat ve İthalat, https://biruni.tuik.gov.tr/disticaretapp/menu.zul, Erişim Tarihi:26.07.2018.
  • Bircan, H., (2004), Lojistik Regresyon Analizi: Tıp Verileri Üzerine Bir Uygulama. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2, 185-208.
  • Kalaycı, Ş.(2005). SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri, Asil Yayın Dağıtım, 1.Baskı, Ankara.
  • Çokluk, O., Şekercioğlu, G., Büyüköztük, Ş.(2012), Sosyal Bilimler İçin Çok değişkenli İstatistik SPSS ve LİSREL Uygulamaları, Pegem Akademi, 2. Baskı, Ankara.
  • Şenel, S., Alatlı, B., (2014). Lojistik Regresyon Analizinin Kullanıldığı Makaleler Üzerine Bir İnceleme. Eğitimde ve Psikolojide Ölçme ve Değerlendirme Dergisi, 5 (1), 35-52. DOI: 10.21031/epod.67169

Yıl 2020, Cilt: 22 Sayı: 1, 6 - 23, 26.06.2020

Hakan Tunc

Öz

One of important problems of foreign trade companies is exchange rate risk. While unpredictable changes in exchange rate are negatively affecting the profitability and costs of firms, companies take some measures, primarily in futures, to protect from this risk. A company’s ability to forecast the exchange rate successfully in advance, related to follow up variables which have relationship with exchange rate and this ability can protect the firm from exchange rate risk. According to survey result, while the companies are declaring illiterate about futures which is the most commonly used method to hedge against currency risk in international literacy and while having education about financial literacy by companies manager, following up American economic variables, increasing in the idea that the foreign exchange rate is affected by the interest rate, increasing in the use of graphical analysis on forecast lead to a trend toward success in the exchange rate forecast, frequent follow-up of exchange rate during the day cause the failure to forecast the exchange rate. In the study, the data obtained by the surwey were analyzed with the Logit model.

Kaynakça

  • Boztosun, D., Aksoylu, S., Altınışık, F., Baraz., E., Aksoy, B. (2016). Dış Ticaret Yapan Firmaların Finansal Risk Yönetiminde Türev Ürünleri Kullanım Düzeylerinin İncelenmesi: Kayseri İli Örneği. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Dergisi, 17(1), 153-168. Allayannis, G., Brown, G. W., Klaper, L. F. (2001). Exchange Rate Risk Management:Evidence From East Asia. Darden Graduate School Working Paper No. 01-09.
  • Bayrakdaroğlu, A., Sarı, B., Heybeli, B. (2013). İsletmelerinin Finansal Risk Yönetiminde Türev Ürün Kullanımlarına İlişkin Bir Saha Araştırması: Denizli İli Örneği. Muhasebe ve Finansman Dergisi, Ocak, 57-73.
  • Saito, R., Schiozer, R. F. (2005). Derivatives Usage and Risk Management by Non Financial Firms: A Comparison between Brazilian and International evidence, Unpublished paper. Department of Finance, Fundacao Getulio Vargas/EAESP, Brazil
  • Khoury, Sarkis J., K. Hung Chan(1988). Hedging Foreign Exchange Risk: Selecting The Optimal Tool, Midland Corporate Finance Journal, 1, 40-52.
  • Çömlekçi, İ., Güngör, B. (2012). Beş Yıldızlı Otel İşlemlerinde Muhasebe-Finans Yöneticilerinin Finansal Riskten Korunma Yöntemlerine İlişkin Algıları. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (33), 49-66.
  • Yılmaz, E., Aslan, T.(2016). Finansal Risklerin Yönetilmesinde Türev Ürünlerin Kullanımı: Borsa İstanbul (Bist) 100 Endeksi’ndeki Şirketler Üzerine Bir Araştırma, İşletme Araştırmaları Dergisi, 8(1), 663-678.
  • Çiftci, F., Yıldız, R. (2014). Dış Ticarette Kur Riski Yönetimi: Temsili Bir Türk Dış Ticaret Firması İçin Uygulama Örnekleri, Finansal Araştırmalar Ve Çalışmalar Dergisi, 5 (9), 93-112.
  • Özen, E., Yoldaş, S., Özdemir, L. (2006). İMKB'deki İmalat İşletmelerinin Döviz Kuru Riskinden Korunma Düzeylerine İlişkin Bir Araştırma. 5. Orta Anadolu İşletmecilik Kongresi, 241-249. Tokat: Gaziosmanpaşa Üniversitesi.
  • Sungjae, F. K., Chance, D. M. (2018). An empirical analysis of corporate currency risk management policies and practices Author links open overlay panel Sungjae. Pacific-Basin Finance Journal, 47, 109-128.
  • Sung C. Bae, Taek, H. Kwon, Rae Soo P.(2018). Managing Exchange Rate Exposure With Hedging Activities: New Approach and Evidence. International Review of Economics & Finance, 53, 133-150.
  • Sung, C. Bae., Hyeon Sook Kim, Taek Ho Kwon.(2017). Currency derivatives for hedging: New evidenceon determinants, firm risk, and performance. The Journal of future markets, 38,(4) , Special Issue from the 2017 Asia‐Pacific Association for Derivatives Conference, 446-467.
  • Alvarez, R., Hansen, E. (2017). Corporate Currency Risk and Hedging in Chile: Real and Financial Effects. Idb Workıng Paper Serıes No: IDB-WP-769, 1-35.
  • Iqbal, J.(2017). Does gold hedge stock market, inflation and exchange rate risks? An econometric investigation. International Review of Economics & Finance, 48, 1-17.
  • Şenol, Z , Karaca, S . (2017). Finansal Risklerin Firma Değeri Üzerine Etkisi: Bist Örneği. Gazi İktisat Ve İşletme Dergisi, 3 (1), 1-18.
  • Malindretos, J. (1995). Hedging Preferences and Foreign Exchange Exposure Management. Multinational Business Review, 1, 55-64.
  • Aksu, D. (2016). İmalat Sektöründe Kur Riskinin Birincil ve İkincil Etkileri ve Kur Riskine Karşı Çözüm Önerileri. Muhasebe ve Finansman Dergisi, Temmuz, 149-164.
  • Sezer, S., Canpolat, K.(2017). Firma Mevduatları ve Dış Ticaret Açısından Kur Riskinin Yönetilmesinde Türev Ürünlerin Kullanımı. Paradoks Ekonomi, Sosyoloji ve Politika Dergisi, 13(1). 19-46.
  • Kayahan, C., Akçay, M.B., Memiş, C., Yürükoğlu, Ö.Ö.(2010). Türk Reel Sektörünün Kur Riskinden Korunmada Opsiyon Kullanımı Ve Algılanan Volatilitenin Korunma Maliyetlerine Etkileri. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 15(1), 521-537.
  • Batı Akdeniz İhracatçılar Birliği (2018), Üye Listesi, http://www.baib.org.tr/tr/birligimiz-bbirlik-uye-listesib.html, Erişim Tarihi: 26.07.2018.
  • Türkiye İstatistik Kurumu (2018), Toplam İhracat ve İthalat, https://biruni.tuik.gov.tr/disticaretapp/menu.zul, Erişim Tarihi:26.07.2018.
  • Bircan, H., (2004), Lojistik Regresyon Analizi: Tıp Verileri Üzerine Bir Uygulama. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2, 185-208.
  • Kalaycı, Ş.(2005). SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri, Asil Yayın Dağıtım, 1.Baskı, Ankara.
  • Çokluk, O., Şekercioğlu, G., Büyüköztük, Ş.(2012), Sosyal Bilimler İçin Çok değişkenli İstatistik SPSS ve LİSREL Uygulamaları, Pegem Akademi, 2. Baskı, Ankara.
  • Şenel, S., Alatlı, B., (2014). Lojistik Regresyon Analizinin Kullanıldığı Makaleler Üzerine Bir İnceleme. Eğitimde ve Psikolojide Ölçme ve Değerlendirme Dergisi, 5 (1), 35-52. DOI: 10.21031/epod.67169
Toplam 24 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Sayı
Yazarlar

Hakan Tunc

Yayımlanma Tarihi 26 Haziran 2020
Gönderilme Tarihi 1 Ağustos 2018
Yayımlandığı Sayı Yıl 2020 Cilt: 22 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA Tunc, H. (2020). Dış Ticaret Yapan Firmaların Döviz Kurunu Tahmininde Başarıyı Etkileyen Faktörler: Batı Akdeniz Bölgesi Örneği. Kastamonu Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 22(1), 6-23.
 Kapak Resmi İndir