Are the Objectives of Islamic Finance Aligned with Sustainability and Green Agenda?

Yıl 2024, Cilt: 26 Sayı: 2, 370 - 387, 31.12.2024

Nazlı Kol , Ömer Faruk Tekdoğan

Öz

Sustainability, when evaluated from an economic perspective, can be addressed in conjunction with the notion of development and defined as the transition to the use of renewable energy sources in production and being responsible for the effects of productive activities on the environment. In the later years, green discourse like green growth, green economy, green finance and green jobs, have accompanied with this concept as complementary elements. Sustainability and green agenda, their policies and tools have impacted all countries in various forms. These concepts also have a reflection to Islamic finance sphere. This paper constitutes a qualitative study based on document research and aims to research whether the sustainable and green agenda is aligned with Islamic financial objectives. In this regard, it is important not to overlook that these are two concepts that are handled within current capitalist economic system and serve the continuity of this system. When examining the fundamental features and objectives of the capitalist economic system and considering how these issues have been addressed throughout the developmental trends of capitalism in history and reflected in real-life practices, becomes that the objectives of Islamic finance are not aligned with the principles of sustainability and the green agenda.

Anahtar Kelimeler

Sustainability, Green Transformation, Green Growth, Islamic Finance, Capitalism

İslami Finansın Hedefleri Sürdürülebilirlik ve Yeşil Gündem ile Örtüşmekte Midir?

Öz

Sürdürülebilirlik, ekonomik açıdan değerlendirildiğinde, kalkınma kavramı ile birlikte ele alınabilir ve üretimde yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımına geçiş ve üretim faaliyetlerinin çevre üzerindeki etkilerinden sorumlu olma olarak tanımlanabilir. Takip eden yıllarda, yeşil büyüme, yeşil ekonomi, yeşil finans ve yeşil işler gibi yeşil söylemler de tamamlayıcı unsurlar olarak bu kavrama eşlik etmiştir. Sürdürülebilirlik ve yeşil gündem ile bunların politika ve araçları tüm ülkeleri çeşitli şekillerde etkilemiştir. Bu kavramların İslami finans alanına da yansımaları olmuştur. Bu çalışma, doküman araştırmasına dayalı nitel bir çalışma mahiyetinde olup sürdürülebilirlik ve yeşil gündemin İslami finans hedefleri ile uyumlu olup olmadığını araştırmayı amaçlamaktadır. Bu bağlamda, bunların mevcut kapitalist ekonomik sistem içerisinde ele alınan ve bu sistemin devamlılığına hizmet eden iki kavram olduğunu gözden kaçırmamak önemlidir. Kapitalist ekonomik sistemin temel özellikleri ile hedefleri incelendiğinde ve bu konuların kapitalizmin tarihi gelişim süreci içerisinde nasıl ele alındığı ve gerçek hayattaki uygulamalara nasıl yansıdığı düşünüldüğünde, İslami finansın hedeflerinin sürdürülebilirlik ve yeşil gündem ilkeleri ile uyumlu olmadığı ortaya çıkmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Sürdürülebilirlik, Yeşil Dönüşüm, Yeşil Büyüme, İslami Finans, Kapitalizm.

Kaynakça

• Aburounia, H. & Sexton, M. (2022). Islam and Sustainable Development. The 6th International Postgraduate Research Conference in the Built and Human Environment 2022, 757-764.
• Alım, H. B. (2018). İslami Finansta Yasaklar ve Temel İslami Akitler (Unpublished Master’s Thesis). KTO Karatay Üniversitesi, Konya.
• Araminta, D. V. & Timur, Y. P. (2022). The Role of Green Sukuk in Realizing the Sustainable Development Goals 2030 Agenda. Jurnal Ekonomi & Bisnis Islam, 8(2), 251-266.
• Ayub, M. (2007). Understanding Islamic Finance. England: John Wiley & Sons Ltd.
• Bina, O. (2013). The Green Economy and Sustainable Development: An Uneasy Balance? Environment and Planning C: Government and Policy, 31(6), 1023-1047.
• Brundtland, G. H. (1987). Report of the World Commission on Environment and Development: Our Common Future. United Nations.
• Bsoul, L., Omer, A., Kucukalic, L. & Archbold, R. H. (2022). Islam’s Perspective on Environmental Sustainability: A Conceptual Analysis. Social Sciences, 11(6), 228.
• CBFO (2022). Yeşil Sukuk Çalışma Raporu. Retrieved from: https://www.cbfo.gov.tr/sites/default/files/docs/2022-05/cbfo-yesil-sukuk-calisma-raporu.pdf, Accessed time: 29.03.2024.
• Chapra, M. U. (2008). The Islamic Vision of Development in the Light of Maqasid Al-Shariah. In: Occasional Papers Series 15. Jeddah: Islamic Research and Training Institute, Islamic Development Bank.
• Çanakçıoğlu, M. (2023). Sürdürülebilir Ekonomik Kalkınma Çerçevesinde Yeşil Büyüme ve Yeşil Finans. Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler Dergisi, 6(4), 537–554.
• Doğan, A. & Yılmaz, V. (2020). D-8 Ülkelerinin Sürdürülebilir Kalkınma Amaçlarını Gerçekleştirme Düzeylerinin Tahlili. Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, (2020 Sonbahar Özel Sayı I/II), 1-9.
• Earth.org. (2021). Explainer: What Is Green Colonialism? Retrieved from: https://earth.org/green-colonialism/, Accessed time: 29.03.2024.
• Efe, A. (2021). İslam Perspektifinden Sürdürülebilir Kalkınma. JOMELIPS-Journal of Management Economics Literature Islamic and Political Sciences, 6(1), 95-126.
• Gülcan, D. T. (2016). Ekolojik Sorunlar Karşısında Yeşil Liberalizmin Sınırlılıkları. Akademik Bakış Dergisi, (58), 776-788. Hamouchene, H. (2022). Climate Crisis: Green Colonialism Is a New Form of Empire. Middle East Eye. Retrieved from: https://www.middleeasteye.net/opinion/climate-crisis-green-colonialism-form-empire-new, Accessed time: 09.02.2024.
• Hamouchene, H. (2022). Climate Crisis: Green Colonialism Is a New Form of Empire. Middle East Eye. Retrieved from: https://www.middleeasteye.net/opinion/climate-crisis-green-colonialism-form-empire-new, Accessed time: 09.02.2024.
• Hasan, H. (2022). Islam and Ecological Sustainability: An Exploration into Prophet’s Perspective on Environment. Social Science Journal for Advanced Research ISSN (Online): 2583-0074, 2(6).
• Hill, R. & Myatt, T. (2010). The Economics Anti-textbook: A Critical Thinker’s Guide to Microeconomics. Canada: Fernwood Publishing Ltd.
• Kaypak, Ş. (2011). Küreselleşme Sürecinde Sürdürülebilir Bir Kalkınma İçin Sürdürülebilir Bir Çevre. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 2011(1), 19-33.
• Keskin, M. (2022). İklim Dönüşümü ve Yeşil Finansmanı. Euroasia Journal of Social Sciences & Humanities, 9(25), 54-69.
• Laldin, M. A. & Furqani, H. (2013). The Objective of the Shariah in Islamic Finance: Identifying the Ends and the Means. Retrieved from: https://www.maybank2u.com.my/iwov-resources/islamic-my/document/my/en/islamic/scoe/knowledge-centre/research-paper/objective_Shariah_Islamic_finance_identifying_ends_means_akram_hafas.pdf, Accessed time: 09.02.2024.
• Liodakis, G. (2010). Political Economy, Capitalism and Sustainable Development. Sustainability, 2(8), 2601-2616.
• Moghul, U. F. & Safar-Aly, S. H. (2014). Green Sukuk: The Introduction of Islam's Environmental Ethics to Contemporary Islamic Finance. Georgetown International Environmental Law Review (GIELR), 27(1).
• OECD (2011). Towards Green Growth. Retrieved from: https://read.oecd-ilibrary.org/environment/towards-green-growth_9789264111318-en#page4, Accessed time: 30.02.2024.
• Özçağ, M. & Hotunluoğlu, H. (2015). Kalkınma Anlayışında Yeni Bir Boyut: Yeşil Ekonomi. Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(2), 303-324.
• Perry, K. (2020). Realising Climate Reparations: Towards a Global Climate Stabilization Fund and Resilience Fund Programme for Loss and Damage in Marginalised and Former Colonised Societies. Available at SSRN 3561121.
• Purkis, S. (2020). Yeşil Ekonominin Ekoloji Politiği: Doğanın Çığlığı. Bursa: Ekin Yayınevi.
• Qadir, J. & Zaman, A. (2019). Sustainable Development Viewed from the Lens of Islam. International Journal of Pluralism and Economics Education, 10(1), 46-60.
• Refinitiv. (2022). Green and Sustainablity Sukuk Report 2022: Financing A Sustainable Future. Retrieved from: https://www.globalethicalfinance.org/financing-a-sustainable-future/#download, Accessed time: 10.04.2024.
• Morningstar Sustainalytics (2023). Green Bond Principles: What Issuers Need to Know. Retrieved from: https://www.sustainalytics.com/esg-research/resource/corporate-esg-blog/about-green-bond-principles, Accessed time: 10.04.2024.
• Suruhanjaya Sekuriti Securities Commission Malaysia (2023). Maqasid Al-Shariah Guidance Islamic Capital Market Malaysia. Retrieved from: https://www.sc.com.my/api/documentms/download.ashx?id=3e10c1d3-823e-4dc3-b7ae-c3652104d2cf, Accessed time: 10.04.2024.
• Şahinöz, A. (2019). Sürdürülemeyen “Sürdürülebilir Kalkınma”. Ufuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(15), 77-101.
• Tekdogan, Ö. F. (2023a). Green Central Banking: A New Role for The Central Banks in the Financial System. Journal of Central Banking Law and Institutions, 2(2), 301-326.
• Tekdoğan, Ö. F. (2023b). Yeşil Dönüşümde İslami Finans Kuruluşlarının Çalışmaları ve Katkıları. In: E. B. Ezeroğlu (Ed.), Türkiye'de Yeşil Ekonomi Dönüşüm İçin Bir Yol Haritası (pp. 50-64). İstanbul: İKAM.
• UNDP, I. F. C. (2021). Innovation in Islamic Finance: Green Sukuk for SDGs. Retrieved from: https://www.undp.org/indonesia/publications/innovation-islamic-finance-green-sukuk-sdgs, Accessed time: 13.03.2024.
• UNEP. (2011). Towards a Green Economy: Pathways to Sustainable Development and Poverty Eradication - A Synthesis for Policy Makers. Retrieved from: https://www.cbd.int/financial/doc/unep-greeneconomy.pdf, Accessed time: 13.03.2024.
• UNEP. (2023). Emissions Gap Report 2023. Retrieved from: https://dsxx4t8pjznor.cloudfront.net/wp-content/uploads/2023/11/21155317/EGR2023.pdf, Accessed time: 30.02.2024.
• Yalçın, A. Z. (2016). Sürdürülebilir Kalkınma İçin Yeşil Ekonomi Düşüncesi ve Mali Politikalar. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(1), 749-775.
• Yalçıntaş, D., Gülmez, M. & Özeltürkay, E. Y. (2021). Türkiye’de Sürdürülebilirlik Konusunda Yazılan Lisansüstü Tezlerin İçerik Analizi ile İncelenmesi. Pazarlama İçgörüsü Üzerine Çalışmalar, 5(2), 50-58.
• Yüce, M. (2021). İslâm Ekonomisinde Temel İlkeler. İlahiyat Akademi, (13), 57-96.
• Zaman, N. & Asutay, M. (2009). Divergence between Aspirations and Realities of Islamic Economics: A Political Economy Approach to Bridging the Divide. IIUM Journal of Economics and Management, 17(1), 73-96.