Çevrimiçi Alışveriş Yapan Tüketici Davranışlarına Yönelik Çevrimiçi Bir Araştırma

Yıl 2020, Cilt: 8 Sayı: 2, 11 - 27, 26.10.2020

Arzu Şeker

Öz

İnternet, yaşamın her alanında vazgeçilmez bir unsur haline gelmiştir. Bunun pazarlama alanına yansıması ise, internet ortamında alışveriş yapan tüketici sayısının artması ve buna bağlı olarak alışveriş hacminin yükselmesi şeklinde olmuştur. Tüketicilerin çevrimiçi alışveriş yapmayı tercih etme sebeplerinin başında zaman tasarrufu, maliyet ve kolaylık gibi avantajların yanı sıra kullanıcı dostu web siteleri aracılığıyla ürün, marka, özellik, fiyat ve benzeri karşılaştırmaları rahatça yapabilmeleri gelmektedir. Değişim ve etkileşim hızının yüksek olması, tüketicilerin çevrimiçi ortamlarda alışveriş yapmaya ilişkin davranışlarının da değişmesine neden olmaktadır. Bu durum, pazarlama yöneticilerinin söz konusu bu değişimleri anlamaya dönük, sürdürülebilir bir yaklaşım içinde olmasını gerektirmektedir. Konuyla ilgili yapılmış çalışmalar, çevrimiçi alışverişte tüketici tutum ve davranışların demografik özelliklere göre farklılık gösterebileceğini ortaya koymuştur. Bu çalışmada Türkiye’de yaşayan tüketicilerin çevrimiçi alışveriş davranışlarının demografik özellikler bakımından incelenmesi amaçlanmıştır. Bunun için internet kullanım alışkanlıklarına ve çevrimiçi satın alma davranışlarına ilişkin ifadelerden bir anket formu oluşturulmuştur. Anket, yaygın kullanılan sosyal paylaşım ağları ve e-posta adresleri aracılığıyla katılımcılara ulaştırılmış ve veriler çevrimiçi ortamda elde edilmiştir. Verilerin, Bağımsız Örneklem t Testi ve Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA) uygulanarak yapılan analizlerinde, yaş ve eğitim düzeyinin çevrimiçi alışveriş davranışlarında anlamlı farklılıklara yol açtığı; yaşı genç katılımcılar ile eğitim düzeyi yüksek katılımcıların çevrimiçi alışverişe olan ilgilerinin çok daha fazla olduğu saptanmıştır. Ancak, çalışmada diğer demografik özelliklerin, çevrimiçi alışverişte anlamlı davranış farklılığına yol açmadığı anlaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Çevrimiçi Tüketici, Çevrimiçi Alışveriş, Çevrimiçi Tüketici Davranışı

Kaynakça

• Akarsu Y., ve Alacahan N.Dilbaz (2018). Tüketicilerin Online Satın Alma Davranışlarını Etkileyen Faktörler: Gökçeada Örneği. Journal of Life Economics, Cilt / Volume:5, Sayı / Issue:3, Temmuz/July 2018, 77-92.
• Akbar S., ve James, Paul T.J. (2014). Consumers’ attitude towards online shopping: Factors influencing employees of crazy domains to shop online. Journal of Management and Marketing Research, 14 (1).
• Al-Azzam ve Mahmoud, A.F., (2014). Evaluating The Antecedents Of Online Consumer Purchasing Behavıor An Empiırical Study Based On Theory Of Planned Behavior, International Journal of Economics, Commerce and Management, Vol. II, Issue 4, 2014, Licensedunder Creative CommonPage 1,ISSN 2348 0386.
• Arı E., Yılmaz V., ve Doğan M., (2015). Üniversite Öğrencilerinin İnternet Üzerinden Alışverişlerine İlişkin Tutum ve Davranışların Önerilen Bir Yapısal Eşitlik Modeliyle Araştırılması, Yönetim Ve Ekonomi, Yıl:2015 Cilt:22 Sayı:2 Celal Bayar Üniversitesi İ.İ.B.F. Manisa.
• Assets.kpmg, (2017). https://assets.kpmg/content/dam/kpmg/tr/pdf/2017/07/the-truth-about-online-consumers.pdf (Erişim Tarihi: 01.11.2019).
• Aung, K.T., (2016). Factors Affecting Of E-Commerce On Consumer’s Attitude Towards Purchasing Fashion Products: A Study Of Myanmar Online Consumers, K. T. M. B. A, March 2016, Graduate School Bangkok University.
• Chen L., (2009). Online Consumer Behavior: An Empirical Study Based On Theory Of Planned Behavior, University of Nebraska 2009, P.H.D.
• Chiang, K.P., Dholakia, R.R., ve Westin, S. (2005). A Conceptual Framework of Online Consumer Behavior; Yuan Gao, Web System Design and Online Consumer Behavior, Ramapo College of Ner Jersey, USD, İdea Group Publising 2005. https://books.google.com.tr/books?id=GZjvTIpfo0QC&pg=PA43&dq=online+consumer+behavior&lr=&hl=tr&source=gbs_toc_r&cad=4#v=onepage&q=online%20consumer%20behavior&f=false. Childers, T. L., Childersa,, Carr C.L., Peck J.,ve Carsond, S.,(2001). Hedonic and Utilitarian Motivations for Online Retail Shopping Behavior. Journal of Retailing 77(4):511-535.
• Darley K.William, Blankson,C., ve Luetghe, D.J. (2010). Toward an Integrated Framework for Online Consumer Behavior and Decision Making Process: A Review, Psychology & Marketing, Vol.27(2):94–116 (February 2010).
• Eroğlu, E., (2014). The Changing Shopping Culture: Internet Consumer Behavior, Review of Business Information Systems – June 2014. Volume 18, Number 1,pp:35-40.
• Fong, NgHoong ve Yazdanifard, R.(2014). The Impacts Of Social Media Marketing, Perceived Risks and Domain Specific Innovativeness On Online Consumer Behavior, Global Journal of Commerce &Management Perspective,Vol.3(2):22-26.
• Haubl, G.,ve Trifts, V. (2000). Consumer decision making in online shopping environments: theeffects of interactive decision aids. Marketing Science (19: 1), 2000, pp. 4-21.
• İşler Büyüker, D., Yarangümelioğlu D.,ve Gümülü E. (2014). Online Tüketici Satın alma Davranışlarını Etkileyen Faktörlere Yönelik Bir Durum Değerlendirmesi: Isparta İlinde Bir Uygulama, Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, Yıl:2014, C:6, S:3, s. 77-94.
• Kalaycı, Ş., (2006). SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikler, Asil Yayın Dağıtım: İstanbul.
• Liang, T.,ve Lai, H. (2000). Electronic store design and consumer choice: an empirical study. System Sciences Proceedings of 33rd International Conference in Hawaii.
• Li Na ve Zhang P., (2002). Consumer Online Shopping Attitudes And Behavior: An Assessment Of Research (2002).Amcis 2002 Proceedings. 74./508-517.
• Marangoz, M., Özkoç, H.H., ve Aydın, E. A. (2019). Tüketicilerin İnternet Üzerinden Alışveriş Davranışlarının Açıklanmasına Yönelik Bir Çalışma, Tüketici ve Tüketim Araştırmaları Dergisi, 11(1), 1-22.
• McMahan C., Hovland, R., ve McMillan, S., (2009). Exploring Online Consumer Behavior by Examining Gender Differences and Interactivity within Internet Advertising. Online Marketing Communications, Journal of Interactive Advertising, 10:1, 61-76.
• Mathwick C., (2002). Understanding The Online Consumer: A Typology Of Online Relational Norms And Behavior. Journal Of Interactive Marketing Volume 16 / Number 1 /2002,40-55.
• Nakip, M., (2006). Pazarlama Araştırmaları Teknikler (SPSS Destekli) Uygulamalar. Seçkin Yayıncılık: İstanbul.
• Murray, J.Y, Gao, G.Y., ve Kotabe, M.,(2011). Market orientation and performance of export ventures: The process through marketing capabilities and competitive advantages. Journal of the Academy of Marketing Science 39(2):252-269.
• Omniticaret, (2019). https://www.omniticaret.com/40-onemli-online-alisveris-ve-e-ticaret-istatistigi/ (Erişim Tarihi: 02.11.2019).
• Osama, E. A., ve Roushdy S.A., (2013). Factors Affecting Egyption consumers’ intention for accepting online shopping. The Journal of American Academy of business. Cambridge, 19(1),pp 12-30.
• Özgüven N., (2011). Tüketicilerin Online Alışverişe Karşı Tutumları İle Demografik Özellikleri Arasındaki İlişkinin Analizi. KMÜ Sosyal ve Ekonomi̇k Araştirmalar Dergi̇si. 13 (21): 47-54, 2011.
• Özhan Ş., ve Altuğ N., (2015). Tüketicilerin Demografik Özelliklerinin Online Alışveriş Davranışları Üzerine Etkileri. Ege Akademik Bakış, Cilt: 15 • Sayı: 4 • Ekim 2015 ss. 481-493.
• Pavlou P.A., (2003). Consumer Acceptance of Electronic Commerce: Integrating Trustand Risk with the Technology Acceptance Model, International Journal of Electronic Commerce, Vol. 7, No. 3 (Spring, 2003), pp.101-134.
• Sinha, J., ve Kim, J., (2012). Factors affecting Indian consumers’ online buying behavior. Innovative Marketing, 8(2).
• Shariful, I., (2015). An Analysis of Factors Affecting on Online Shopping Behavior of Consumers, European Journal of Business and Management ISSN 2222-1905 (Paper) ISSN 2222-2839 (Online) Vol.7, No.28, 2015.
• Tariq, A., Bashir, B., Shad, M.A., Main, A.Z., ve Dar, M.A., (2016). Factors affecting online shopping behavior of consumers in Pakistan, Journal of Marketing and Consumer Research. ISSN 2422-8451 An International Peer-reviewed Journal Vol.19, 2016.
• TÜİK, (2019). http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=30574 (Erişim Tarihi: 05.11.2019).
• Uğur, U., (2016). İnternet Kullanıcılarının Online Alışveriş İlgilenim Düzeyleri: Sivas İli Örneği, Akademik Bakış Dergisi, Sayı: 58, ss:392-402, Kasım - Aralık 2016.
• Vaghela P.,(2017). Factors Affecting Online Shopping Behavior In Surat City,S. R. Luthra Institute of Management, Gujarat Technological University, India.
• Yayar, R., & Sadaklıoğlu, H., (2012). Kamu Çalışanlarının İnternetten Ürün Satın Alma Davranışları Üzerine Bir Araştırma, Business and Economics Research Journal Volume 3 Number 3 2012 pp. 145-157.
• Xie, E., Hock H., ve Wan,T., (2006). Volunteering personalin formation on the internet: Effects of reputation, privacy notices, and rewards on online consumer behavior, Market Lett (2006) 17: 61–74.
• Wearesocial, (2019), https://wearesocial.com/blog/2019/07/global-social-media-users-pass-3-5-billion# (Erişim tarihi: 05.11.2019).
• Wolfinbarger, M., ve Gilly, M.C, (2001). Shopping Online For Freedom, Control And Fun, California Management Review 43(2):34-55.
• Zhou L., Liwei, D., ve Zhang, D., (2007). Online Shopping Acceptance Model, Journal of Electronic Commerce Research, VOL 8, NO.1, 2007, pp:41-62.